kantorenmonitor Metropoolregio Amsterdam 2018 Verdere daling van de leegstand door record onttrekking van kantoorruimte Lelystad

Transcriptie

1 Lelystad Muiden Weesp Naarden Huizen Bussum Gooi Gooi- en Vechtstreek en Laren Vechtstreek Wijdemeren kantorenmonitor Metropoolregio 218 Verdere daling van de leegstand door record onttrekking van kantoorruimte Leegstand Na jaren waarin sinds het begin van de economische crisis in 29 de leegstand van kantoorruimte in de metropoolregio bleef toenemen, is de leegstand de afgelopen drie jaren sterk gedaald van mc naar mc. In 215 daalde de leegstand met 375. mc; in 216 met 375. mc, en in 217 zelfs met 41. mc. fig. 1 Leegstand van kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² De leegstand daalde vorig jaar vooral in (- 2. mc), (- 65. mc), (- 45. mc), mermeer (- 35. mc), (- 35. mc), Lelystad (- 15. mc) en (- 1. mc). Dit was vooral het gevolg van omzetting van kantoorruimte naar andere functies en sloop, en in, en tevens van een groei van het kantoorgebruik mermeer ( 1 )

2 Voorraad kantoorruimte en leegstand januari 218 Voorraad kantoorruimte (m²) Leegstand kantoorruimte (m²) fig. 2 Ontwikkeling leegstand van kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² mermeer Binnen nam de leegstand fors af in Zuidoost (- 9. mc), Oost (- 45. mc), Nieuw-West (- 25. mc), Zuid (- 25. mc), en West (- 15, mc). Alleen in Centrum (+ 1. mc) nam de leegstand vorig jaar toe. Ten opzichte van de voorraad daalde de leegstand in de metropoolregio vorig jaar van 15V naar 13 procent van de 12,7 miljoen mc voorraad. Daarvan was voor 1 procent een nieuwe huurder bekend. fig Omzetting naar en onttrekking van kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² mermeer Het percentage leegstand daalde vorig jaar zowel in (van 2V naar 12V procent), (van 17 naar 1 procent), (van 17V naar 12 procent), Lelystad (van 23 naar 18V procent), (van 13V naar 1V procent), mermeer (van 21 naar 18V procent), (van 12V naar 1 procent), (van 12 naar 9V procent), Ouder-Amstel (van 15V naar 14V procent). In (van 31 naar 32 procent), Gooise Meren (van 12V naar 16 procent) en Purmerend (van 9 naar 12 procent) nam de leegstand toe. In de overige regiogemeenten bleef de leegstand gelijk op 15 procent. Functiewijziging Sinds 25 werd in de metropoolregio 53. mc omgezet naar kantoorruimte en zijn initiatieven genomen voor onttrekking aan de voorraad kantoorruimte door omzetting naar andere functies van in totaal mc. ( 2 )

3 Betrokken kantoorruimte Betrokken kantoorruimte (m²), Parnassusweg 22, Rechtbank in aanbouw Daarmee werd in de metropoolregio per saldo 2.7. mc kantoorruimte aan de voorraad onttrokken. Vorig jaar werd in de metropoolregio 3. mc aan de voorraad toegevoegd door omzetting vanuit andere functies naar kantoorruimte en werd een recordoppervlak van mc aan de voorraad onttrokken. Daarvan betreft zo n 25. mc omzetting naar wonen, 75. mc naar hotels, 2. mc naar onderwijs, 2. mc naar winkels, 15. mc naar medisch, 1. mc naar voorzieningen, 5. mc café-restaurants, en betreft 15. mc sloop van verouderde kantoorruimte. Voor een deel van de panden moet feitelijke omzetting nog plaatsvinden of is deze in uitvoering. In afwachting van de benodigde vergunningen of sloop worden deze niet meer als (lege) kantoorruimte in beschouwing genomen. Binnen de metropoolregio lag de nadruk sterk op omzetting in waar sinds mc werd omgezet van andere functies naar kantoorruimte en 1,85 miljoen mc kantoorruimte werd omgezet naar andere functies. Vorig jaar werd in 2. mc omgezet naar kantoorruimte en werd 25. mc kantoorruimte aan de voorraad onttrokken. Per saldo daalde de voorraad kantoorruimte door omzetting in vorig jaar met 23. mc. Zowel in Zuidoost (- 65. mc), Nieuw-West (- 55. mc), Zuid (- 45. mc), West (- 35. mc), Centrum (- 3. mc) als Oost (- 2. mc) werd vorig jaar veel kantoorruimte onttrokken. Nieuwbouw De nieuwbouwexplosie waarin van 2 tot en met 24 jaarlijks tussen 3. en 7. mc kantoorruimte is opgeleverd, werd gevolgd door een oplevering van 25 tot en met 28 tussen en 2. mc, om weer aan te trekken naar een niveau van 3. mc per jaar in 29 en 21 en 2. mc in 211. De afgelopen zes jaren lag de nieuwbouwproductie van kantoorruimte op een niveau van ongeveer 85. mc per jaar. Sinds 25 werd in de metro poolregio 2.4. mc kantoorruimte opgeleverd. In 217 fig. 6 Betrokken kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² mermeer ( 3 )

4 Groei voorraad kantoorruimte Groei (m²) Krimp (m²) fig. 8 3 Groei voorraad kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² mermeer werd in de metropoolregio 8. mc kantoorruimte opgeleverd, waarvan 75. mc in en 5. mc in mermeer. Groei voorraad Omdat er door omzetting per saldo meer kantoorruimte aan de voorraad werd onttrokken dan er opgeleverd werd, is de voorraad kantoorruimte in 218 zelfs 66. mc kleiner dan in 25. Dat is vooral het gevolg van de beperkte nieuwbouw en toegenomen omzetting van kantoorruimte naar andere functies van de afgelopen zes jaren waarin de voorraad in de metropoolregio met mc kromp. Met een oplevering in 217 van 8. mc en omzetting van kantoorruimte naar andere functies van per saldo 47. mc daalde de voorraad in de metropoolregio vorig jaar met 39. mc, waarvan 155. mc in, 55. mc in, 45. mc in, 4. mc in mermeer, 25. mc in, 25. mc in Lelystad en 15. mc in. Ingebruikname Sinds 25 is in de metropoolregio mc door kantoorgebruikers betrokken. Dat komt neer op een gemiddelde van ongeveer 875. mc per jaar. Er werd vorig jaar 885. mc kantoorruimte in gebruik genomen. De ingebruikname was daarmee vrijwel even omvangrijk als in 215 en 216. In werd vorig jaar 55. mc betrokken, in mermeer 7. mc, in 5. mc, in 35. mc, in 3. mc, in 5. mc, en in de overige regiogemeenten mc. Kantoorgebruik De ontwikkeling van het kantoorgebruik hangt sterk samen met de economische ontwikkeling. Mede door inkrimping en omzetting van vaste naar flexibele werkplekken bij grote kantoorgebruikers sloeg het gebruik van kantoorruimte in de metropoolregio om van een groei met 2 procent in 28 naar een krimp met V procent in 29, 1 procent in 21, 1 procent in 211, 1V procent in 212, 2 procent in 213 en 1 procent in 214, om pas om te slaan naar een groei met 1 procent in 215 en ruim V procent in 216. Vorig jaar groeide het gebruik van kantoorruimte in de metropoolregio met 2. mc ( 4 )

5 Groei kantoorgebruik Groei (m²) Krimp (m²) fig. 1 3 Toename gebruik van kantoorruimte in de metropoolregio x 1. m² mermeer Bouwproductie De nieuwbouw van kantoorruimte begint weer aan te trekken. Er werd vorig jaar 215. mc kantoorruimte in aanbouw genomen, waarvan twee derde voor vooraf bekende gebruikers. Samen met de vóór 217 in aanbouw genomen 1. mc die nog niet was opgeleverd was er januari 218 ongeveer 225. mc in aanbouw waarvan 3 procent in 218 wordt opgeleverd, 5 procent in 219, en 2 procent in 22. Het betreft uitsluitend nieuwbouw in (2. mc) en mermeer (25. mc). nauwelijks. Er was vooral sprake van een groei van het kantoorgebruik in met 45. mc, met 1. mc, en in met 5. mc. In, Lelystad en Gooise Meren daalde het kantoorgebruik met 1. mc, in Purmerend met 5. mc. De groei is mede het gevolg van een toename van kantoorverhuurders die panden huren en daar diverse kleinschalige ondernemingen aantrekken. Vorig jaar was in vooral sprake van een groei van het kantoorgebruik in Oost en Zuid met 35. mc, Zuidoost met 25. mc, Westpoort met 2. mc en Noord met 1. mc. Maar in Centrum met 35. mc, Nieuw-West met 25. mc en West met 15. mc daalde het kantoorgebruik. Met de sterk gedaalde leegstand van de afgelopen jaren wordt de interesse groter om weer meer nieuwe kantoorruimte te gaan realiseren. Maar voor een goed functionerende kantorenmarkt is een leegstandsniveau nodig tussen 5 en 8 procent leegstand. Voor diverse deelgebieden begint dit evenwichtsniveau weer in zicht te komen, waardoor er weer nieuwbouw kan worden gerealiseerd. Vooral in gebieden met een stagnerende kantorenmarkt zoals, waar bijna een derde van de voorraad kantoorruimte leegstaat, zal het nog enige tijd nodig zijn om weinig vloeroppervlak aan kantoren te realiseren, en veel kantoorruimte om te blijven zetten naar andere functies. drs. Ad Wagemakers, Kantorenmonitor B.V. juni 218 ( 5 )

6 , Gustav Mahlerlaan , The Edge Door Kantorenmonitor B.V. wordt jaarlijks aan de hand van een veldopname de ont wikkeling van de kantorenmarkt in Metropoolregio geregistreerd. Op basis hiervan is een analyse gemaakt van de ontwikkeling in de periode 25 tot en met 217 van nieuwbouw, voorraad, groei van het kantoorgebruik, betrokken kantoor ruimte en leegstand. Voor nadere gegevens: kantorenmonitor b.v. ad wagemakers pentagon 11 postbus ma amsterdam info@kantorenmonitor.nl mermeer, Taurus Avenue, Asics in aanbouw ( 6 )