INHOUDSOPGAVE. Bijlagen: Tarieven overzicht regionaal. Lijst met afkortingen.



Vergelijkbare documenten
Zomernota 2002 INHOUDSOPGAVE

Raadsvoorstel agendapunt

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

OXT.?W III III MUI MUI INI II Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer

Raadsvergadering 5 maart Voorstel B 7

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden,

Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii

Gemeente Oudewater Gemeente Woerden

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Inhoudsopgave blz. 3. Kadernota blz. 5. Algemene uitgangspunten.blz. 7. Raadsbesluit.blz. 9. Meerjarenperspectief.blz. 11

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015

Haarlem, 23 augustus Onderwerp: Begroting Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

ADDENDUM KADERBRIEF 2015 INZAKE HERZIENE MEERJARENBEGROTING OMBUIGINGSOPERATIE GEMEENTE TUBBERGEN

Toelichting begroting 2015

Doorkiesnummer : (0495) Agendapunt: 8 ONDERWERP

Portefeuillehouder : W.C. Luijendijk Datum collegebesluit : 28 mei 2013 Corr. nr.:

AAN DE AGENDACOMMISSIE

Raadsvoorstel. 7 november Geachte raad,

BEGROTINGSWIJZIGING (concept)

datum voor Afdeling/cluster 23 juni 2015 Leden van de Raad Bedrijfsvoering

Kader Dit besluit vloeit over het algemeen voort uit de Financiële Verhoudingswet en heeft specifiek betrekking op het Gemeentefonds.

GEMEENTE LITTENSERADIEL

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Algemene uitkering Beginstand algemene uitkering

i^v RAADSINFORMATIEBRIEF

Samenvatting Voorjaarsnota - decembercirculaire

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Algemeen Bestuur SK Dagelijks Bestuur SK Betreft: Kadernota Begroting 2016 en Meerjarenraming Datum: 5 maart 2015

Inhoudsopgave. 1 Inleiding... 5

Nota van B&W. Onderwerp Financiële afwikkeling wetswijziging voortgezet onderwijs

15 maart Begrotingswijziging

Gemeente fi Bergen op Zoom

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen.

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders.

1. Mutaties Themabegroting 2017

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014

Raadsbesluit. Heemstede. Raadsvergadering: 8 en 9 november ONDERWERP Eerste begrotingswijziging 2019

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie :

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus AG Hoofddorp

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Aan de Raad. Made, 20 mei Ontwerp begroting GROGZ 2009

Burgemeester en Wethouders 3 juli Steller Documentnummer Afdeling. L. van der Hoeven Samenleving

Raadsvoorstel 15 december 2011 AB RV

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

Toelichting begroting 2014

categotie/ agendanr

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het Programma en Overzicht voorzieningen huisvesting onderwijs Nummer: 3d.

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4

Voorstel raad en raadsbesluit

Raadsvoorstel. Status: Besluitvormend. Agendapunt: 8. Onderwerp: Verbeterpunten Planning en Control Datum: 26 november 2012.

20 september Begrotingswijziging 20 september 2018

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014

Uitvoeringsprogramma visiedocument inclusief financiële paragraaf "Sport- en welzijnsaccommodaties gemeente Olst- Wijhe"

2011/ Raadscommissie AZ

Bijlage 1 bij de raadsmededeling meicirculaire 2017 gemeentefonds

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

GEMEENTE LEEUWARDERADEEL 17

Raming algemene uitkering gemeentefonds is te optimistisch. De raad van de gemeente Meierijstad Postbus DA VEGHEL

Nota aan burgemeester en wethouders

Krimpen aan den IJssel

Raadsvoorstel. Onderwerp: Jaarrekening 2007 en begroting 2009 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. 1) Status

Raadsstuk. Onderwerp Aanpassen en beschikbaar stellen krediet uitbreiding en renovatie van basisschool Molenwiek Dalton, Betuwelaan 2

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting

8 februari Begrotingswijziging

AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB Aan het Algemeen Bestuur. Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming

Raadsvoorstel. Agendanummer: Datum raadsvergadering: 11 juni Begrotingswijziging (juniversie) Gevraagde Beslissing:

BIEO Begroting in één oogopslag

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Toelichting begroting 2016

Financiën Ingekomen stuk D5 (PA 13 november 2013) Concern Financiën. Ons kenmerk FA20/ Datum uw brief

Onderwerp Programmabegroting 2013 en meerjarenraming Veiligheidsregio Gelderland-Zuid

IBML Financieel technische vragen begroting 2017

Raadsvoorstel. Aan de raad, 8820 De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Programmabegroting 2016 Gooise Meren (RV16.019)

2012 actuele begroting op

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 4. Bijlage(n): Najaarsrapportage 2016

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting

AAN DE AGENDACOMMISSIE

Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Eindrapportage risicovoller ramen ('Keuzes maken')

2. Financieel kader gemeenschappelijke regelingen in de regio van Hollands-Midden

1e Bestuursrapportage

1. Kennis te nemen van de maart- en meicirculaire en de (financiële) gevolgen daarvan

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

Raadsinformatiebrief B&W vergadering 22 november 2011

Samenleving, Bestuur en Ruimte

Collegevoorstel. Onderwerp

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel

voorstel aan de raad Kadernota 2015 Aan de raad van de gemeente Werkendam 1. Inleiding

Onderwerp : Kredietaanvraag 2019/2020 (Meerjaren Groot Onderhoud en Investeringsplan Sport )

Kaders Financieel gezond Brummen

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk)

1 e HERZIENING BEGROTING Omgevingsdienst Brabant Noord

Transcriptie:

INHOUDSOPGAVE 1. Aanbiedingsbrief. 2. Kiezen voor de toekomst 3. Ontwerp besluit 4. Financiële samenvatting. 5. Mee- en tegenvallers ongewijzigd beleid. 6. Nieuw beleid. 7. Bedrijfsvoering, 8. Ruimtescheppende maatregelen. 9. Verplichte paragrafen. A. Weerstandvermogen. B Onderhoud kapitaalgoederen. C Treasuryfunctie D Verbonden partijen. Bijlagen: Tarieven overzicht regionaal. Lijst met afkortingen.

1. Aanbiedingsbrief. De leden van de raad van de gemeente Papendrecht Datum 21 juni 2002 Onderwerp Zomernota 2002 Geacht raadslid, Bijgaand bieden wij u de zomernota 2002 aan. Dit is de eerste zomernota van het nieuwe college en tevens de eerste zomernota in een nieuw politiek-bestuurlijk bestel. Binnen dit dualistische bestel heeft uw raad voornamelijk een kaderstellende en controlerende taak. De zomernota is, als beleidsmatig instrument met een financiële achtergrond, het kaderstellende instrument bij uitstek. Het beleid wordt sinds enkele jaren in beleidsmatige zin gestuurd en financieel onderbouwd op basis van de zomernota. Zij biedt inzicht in de (financiële) ontwikkeling van het lopende begrotingsjaar en is daarnaast de belangrijkste input voor de begroting 2003 en de meerjarenbegroting (overigens zijn de voorstellen voor 2006 nog onderhanden en daarom nog niet verwerkt in deze zomernota). De zomernota biedt uw raad daardoor de mogelijkheid om in een vroegtijdig stadium aan te geven, welke de keuzes voor de toekomst gemaakt moeten worden. Daarom verzoeken wij u bij de behandeling van de zomernota in algemene beschouwingen over de voornemens van het college te discussiëren, waarbij u zich als raad kunt uitspreken over de beleidsvoornemens en doelstellingen van het college. U kunt als raad natuurlijk zelf ook alternatieve voorstellen en voornemens in discussie brengen. Wij vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en wachten uw reactie met belangstelling af. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Papendrecht, de secretaris, de burgemeester, Ing. J.H. van de Zedde C.J.M. de Bruin 2

2 Coalitieakkoord en collegeprogramma Ontwikkelingen Financiële maatregelen Verhoging OZB KIEZEN VOOR DE TOEKOMST De eerste zomernota van een nieuw college. Het eerste moment om daadwerkelijk invulling te geven aan de voornemens uit het coalitieakkoord. Na zorgvuldig beraad hebben wij er voor gekozen dit coalitieakkoord niet verder uit te werken in een collegeprogramma. Het coalitieakkoord is al een omvangrijk document met veel voornemens en doelstellingen, dat voldoende aanknopingspunten en mogelijkheden biedt voor deze collegeperiode. Daarnaast was de voorbereiding van de zomernota al in volle gang. Wij staan een efficiënte werkwijze voor en in dat kader zou een vertaling van het coalitieakkoord naar een collegeprogramma een te grote aanslag op de beschikbare ambtelijke capaciteit hebben betekend. Zodoende zijn wij tot de conclusie gekomen geen collegeprogramma als uitwerking van het coalitieakkoord te schrijven. Wij grijpen deze zomernota direct aan om voornemens voor komend jaar maar ook voor de daaropvolgende jaren op te nemen. De komende jaren is de zomernota daarmee dan ook het document waarin wij de voornemens bekend maken, uitwerken, financieel vertalen en in een meerjarenperspectief plaatsen. Dit biedt tevens gelegenheid flexibel in te spelen op actuele ontwikkelingen. In deze inleiding geven wij aan waar de komende periode de aandacht in het bijzonder naar uit gaat. Na de snelle en onafgebroken groei van Papendrecht in de afgelopen 35 jaar, worden de gemeentegrenzen nu bereikt. Ontwikkelingen op bestaande locaties, revitalisering en renovatie of nieuwbouw zijn de opdrachten van de toekomst. Lange tijd is gedacht dat deze transformatie Papendrecht tot een eenvoudig te besturen gemeente zou maken; er hoefde tenslotte alleen beheerd te worden. Nu wordt Papendrecht echter nadrukkelijk geconfronteerd met complexe vraagstukken die horen bij een gemeente in deze ontwikkelingsfase. Kwaliteit in plaats van kwantiteit is de uitdaging. Om die opgave te kunnen realiseren is veel meer inzet nodig en wordt creativiteit en dynamiek gevraagd. Deze uitdaging gaan wij met veel vertrouwen en daadkracht aan. Wij hebben de ambitie om veel van deze wensen te realiseren. Maar binnen de beperkte beschikbare ruimte in Papendrecht en met beperkte financiële middelen moet voortdurend een belangenafweging gemaakt worden tussen de verschillende eisen die door de samenleving gesteld worden. Om deze ambities de komende jaren te kunnen realiseren, nemen wij daarom nu al een aantal maatregelen. Het betreft dan onder meer financiële maatregelen die pas over een aantal jaren effect sorteren. Wij willen de komende jaren de financiële positie van de gemeente dusdanig versterken, dat de gemeente gesteld staat voor de opgaven van de toekomst. Eerst wordt het beleidsvoornemen: efficiencyverbetering, versobering of beëindiging dan wel nieuw voor oud beleid, uit het coalitieakkoord toegepast bij de realisatie van de ambities. Daarna worden maatregelen op het gebied van inkomsten, leges en tarieven getroffen. Het college kiest daarmee dus voor een mix van instrumenten om de ambities en financiële mogelijkheden met elkaar in overeenstemming te brengen. Deze aanpak heeft geleid tot een aantal ruimtescheppende maatregelen. Daarnaast is ook een verhoging van de OZB noodzakelijk om de voornemens te kunnen realiseren. Wij stellen voor om de OZB naast het inflatiepercentage met jaarlijks 9% te verhogen. Voor 2003 is met een inflatiecorrectie van 4% gerekend waardoor de geplande OZB-verhoging voor 2003 13% zal bedragen. Over een periode van 3 jaar bedraagt de OZB-stijging, exclusief inflatie, 27%. Daarmee komt de OZB op een niveau dat aansluit bij het voorzieningenniveau in Papendrecht. Ondanks deze OZBverhoging blijft Papendrecht in verhouding tot ons omliggende gemeenten relatief goedkoop; dat komt met name doordat de tarieven voor afvalstoffenheffing en rioolrechten kostendekkend en relatief laag zijn en blijven. 3

Verhoging bouwleges De legesheffing is in zijn totaliteit niet kostendekkend terwijl efficiency en kostendekkendheid wel uitgangspunten van beleid zijn. Wij gaan daarnaast nader onderzoeken welke kosten aan de leges toegerekend moeten worden. Voor de bouwleges geldt dat deze in Papendrecht onder het gemiddelde niveau van de regio liggen. Daarom wordt een verhoging van de bouwleges met 20% voorgesteld. Met dit pakket aan maatregelen krijgen wij de begroting 2003 en de meerjarenbegroting sluitend. Financieel perspectief Bestemming ontwerpresultaat Kwaliteit van dienstverlening Nationale Ombudsman Uitwerken Visie 2015 Structuurvisie Overigens staat Papendrecht in de nabije toekomst nog voor majeure vraagstukken, waarvan de financiële gevolgen niet in begroting zitten. Het betreft: Realisatie vernieuwing sporthallen en zwembad; Eventuele vernieuwing oudste gedeelte van het Willem de Zwijger; Verevening tweede tranches van de Drechtoever projecten; Participatie in de uitvoering van de Drechtstedenprogramma s; BTW-compensatiefonds; Het intrekken van de financiële middelen voor het verstrekken van de zalmsnip door het nieuwe kabinet; De realisatie van een nieuw theater; Revitalisering van Oosteind. Voor de uitvoering is, afgezien van de aanleg van de riolering, geen budget opgenomen in de meerjarenraming. Ondanks de onzekerheid over de werkelijke consequenties, is duidelijk dat deze vraagstukken van grote invloed zijn op de financiële positie en mogelijkheden van Papendrecht. Daarom zijn wij ook van mening dat de verwachte financiële overschotten in het meerjarenperspectief tot 2005 niet structureel ingezet moeten worden. Saldering met de verwachte negatieve resultaten vanaf 2005 zijn voor het college uitgangspunt van het financiële beleid. Wij zetten ook stevig in op het betrekken van inwoners, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen bij de beleidsvoorbereiding. De keuzes voor de toekomst moeten in samenspraak en overleg met deze partijen gemaakt worden. Kwaliteit van dienstverlening is daarbij ook een belangrijk uitgangspunt. Wij zijn van mening dat hier niet aan getornd kan worden; de kwaliteit van dienstverlening moet zelfs verder verbeterd worden. Het Kwaliteitsmodel Overheden is daarvoor een belangrijk instrument. Echter, uit verschillend bench-markonderzoek blijkt dat de gemeente ten opzichte van de andere gemeenten met weinig capaciteit en tegen lage belastingtarieven veel producten levert. Er wordt kortom, met weinig mensen veel gedaan. Daarmee zijn de grenzen van de ambtelijke capaciteit bereikt. De gemeente wordt daardoor erg kwetsbaar en de kwaliteit komt in het geding, terwijl de kwaliteitsverbetering juist van groot belang is. Om die gewenste kwaliteitsverbetering te realiseren, is dan ook een uitbreiding van de ambtelijke capaciteit noodzakelijk. Een onafhankelijke en eenduidige behandeling van klachten, past ook bij de gewenste kwaliteitsverbetering. Daarom gaan wij onderzoeken op welke wijze aansluiting bij de Nationale Ombudsman gezocht kan worden. Daartoe is een bedrag in deze zomernota opgenomen. Door middel van een plan van aanpak voor een structuurvisie voor Papendrecht zijn wij voornemens om de Visie 2015 uit te werken. Via dit plan van aanpak kan de raad de kaders stellen. In de structuurvisie wordt beschreven welke ontwikkeling voor de gemeente het meest gewenst is. Deze visie bevat uitgangspunten voor een integrale benadering van de leefomgeving, waarbij het ruimtelijk ordeningsbeleid in samenhang met leefbaarheid, duurzaamheid, milieu- en woonkwaliteit kan worden ingevuld. Deze structuurvisie wordt onder meer gevoed door al bestaande nota s en krijgt vervolgens een uitwerking in verschillende deelnota s. Dit jaar wordt in ieder geval de horecanota aangeboden en wordt, passend binnen de doelstellingen van het coalitieakkoord, het lokale economisch beleid in het kader van deze structuurvisie geactualiseerd. 4

De groenvisie Papendrecht en het opstellen van een bomenverordening zullen in het kader van deze structuurvisie eveneens uitgewerkt c.q. voorgelegd worden. Met zo n verordening kan nadrukkelijk gestuurd worden op het onderhoud, de instandhouding en de kwaliteit van het groen in de gemeente. Regionale Ontwikkelingen Zuid-Holland Zuid De Drechtsteden Veiligheid Handhaving Brandweer Papendrecht wil zich nadrukkelijker bezig houden met de ontwikkelingen in de regio. Dit geldt zowel voor de Regio Zuid-Holland Zuid als De Drechtsteden. Door een actieve opstelling in de regio willen wij een discussie starten over het takenpakket van de regio, waarbij lokaal doen wat lokaal kan uitgangspunt is. Eenduidigheid over een goede prijs/produkt-verhouding vormt een tweede onderdeel van deze discussie. Tenslotte dient de kostenstijging van het dienstenpakket van de regio bezien te worden in relatie tot de lokale (financiële) mogelijkheden. Ook voor De Drechtsteden geldt dat wij van mening zijn, dat de gemaakte plannen eerst tot uitvoering gebracht moeten worden voordat allerlei nieuwe plannen gemaakt worden. Daarmee zal de komende jaren voldoende tijd, geld en menskracht gemoeid zijn. Pas nadat een aantal van deze grote projecten in realisatie is gebracht, moet bekeken worden op welke wijze een verdieping aan de samenwerking in De Drechtsteden gegeven kan worden. De komende periode zal de uitwerking van het regionale GSB-experiment veel bestuurlijke en ambtelijke inzet vragen. Wij hebben veiligheid hoog op de agenda staan. Wij streven naar een plan van aanpak waarin wordt aangegeven hoe en wanneer door ons op de verschillende aspecten van veiligheid en handhaving wordt ingezet. Integrale veiligheid vormt daarin een belangrijk speerpunt. Verschillende veiligheidsaspecten zoals openbare orde, gevaarlijke situaties, milieu, bouwen en wonen worden daarin op een integrale wijze samengebracht. Daarnaast heeft ook integrale handhaving, als sluitstuk van het veiligheidsbeleid, hoge prioriteit. Onze voorkeur gaat daarbij uit naar het programmatisch handhaven. Hierbij worden alle risicosituaties in kaart gebracht en worden deze geprioriteerd. Op basis daarvan wordt besloten op welke risicosituaties de gemeente handhavend optreedt en op welke niet. Wettelijke taken vormen hierin overigens een belangrijke randvoorwaarde; hierop zal in ieder geval handhavend opgetreden moeten worden. Met deze beide nota s wordt helder in beeld gebracht en besloten wat het veiligheidsbeleid van de gemeente is, waar en welke risicosituaties zich voordoen en op welke terreinen de gemeente handhavend optreedt. Vooralsnog is echter eerst extra inzet nodig om de noodzakelijke inhaalslag in de uitvoering te realiseren. Daarna kan ingezet worden op pro-actie in plaats van handhaving. De brandweer is een belangrijke schakel in het veiligheidsbeleid van de gemeente. Versterking van de lokale brandweer is voor ons dan ook een belangrijke prioriteit. Wij gaan het reeds vastgestelde lokale brandweerbeleidsplan dan ook voortvarend uitvoeren. Daarmee kan de noodzakelijke inhaalslag, die nodig is om lokale brandweer op het gewenste kwaliteitsniveau te brengen, gemaakt worden. Ook de kwaliteit van de accommodatie van de brandweer is hierin een belangrijk aandachtspunt. Wij gaan de uitdaging aan in het vertrouwen, dat wij onze voornemens in goede en vruchtbare samenwerking met de gemeenteraad, het ambtelijk apparaat, inwoners en belanghebbenden in Papendrecht maar ook daarbuiten, waar kunnen maken. 5

3. Ontwerp besluit (2002) nummer 9233 De raad der gemeente Papendrecht; gelezen de aanbiedingsbrief van burgemeester en wethouders d.d. 21 juni 2002, besluit: 1. Het geplande voordelig resultaat ad. 81.133 via begrotingswijziging met 126.181 aan te passen tot 207.314 (voordelig). 2. De geplande voordelige saldi 2002 tot en met 2004 te reserveren voor onvoorzien en verevening zodat de jaarschijven in de ontwerp meerjarenraming 2003-2006 positief afgesloten kunnen worden. 3. De ontwikkelingen ten aanzien van het meerjarenperspectief als basis voor het financiële beleid te hanteren. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 18 juli 2002. de secretaris, Ing. J.H. van de Zedde. de voorzitter, C.J.M. de Bruin. 6

4. Financiële samenvatting. Recapitulatie (- = NADELIG) 2002 2003 2004 2005 Uitkomsten vastgesteld beleid 81.133 160.069-65.003-133.697 Mee- en tegenvallers ongewijzigd beleid 607.384 291.252 82.154-399.066 (hoofdstuk 5 pagina 8 tot en met 20 ) Ontwerpresultaat ongewijzigd beleid 688.517 451.321 17.151-532.763 Nieuw beleid (hoofdstuk 6 pagina 21 t/m 27.) -262.897-1.087.199-975.094-1.006.754 Bedrijfsvoering (hoofdstuk 7 pagina 28 t/m 33) -403.237-718.995-880.955-903.671 Ontwerp meerjarenperspectief A 22.383-1.354.872-1.838.899-2.443.188 Ruimtescheppende maatregelen (zie hoofdstuk 8 pagina 34 tot en met 39): Efficiency 79.931 423.685 370.185 262.350 Versobering 5.000 10.000 10.000 85.000 Schrappen in bestaand en nieuw beleid 40.000 184.250 215.250 215.250 Administratief en verhoging risicoprofiel 100.000 330.000 516.387 375.000 Tariefverhoging (=met name OZB: jaarlijks+9%) 0 550.000 944.000 1.320.000 Overige maatregelen 0 223.000 195.000 245.000 Totaal Ruimtescheppende maatregelen B: 184.931 1.680.935 2.179.822 2.431.600 Ontwerp meerjarenperspectief A minus B 207.314 326.063 340.923-11.588 Af: reservering extra dividend ENECO 0-320.000-320.000-220.000 Bestemd voor onvoorzien en verevening 207.314 6.063 20.923-231.588 Conclusie. De jaarschijven tot en met 2004 sluiten na reservering van het extra Eneco dividend met een positief saldo. In 2005 is dit niet zo en deze uitkomst geldt in meerdere mate ook voor 2006. Diverse investeringen en projecten die in 2006 waarschijnlijk worden uitgevoerd en/of worden afgerekend, beïnvloeden de budgettaire positie vanaf 2007. Het betreft bijvoorbeeld Revitalisering Oosteind, Theatervoorziening centrum, vernieuwing sportaccommodaties. De budgettaire positie van gemeenten wordt in belangrijke mate door de ontwikkeling van het gemeentefonds. De ontwikkeling van het gemeentefonds is aan de ontwikkeling van de rijksbegroting gekoppeld. De beheerder (= ministerie van Binnenlandse zaken) van het gemeentefonds is aangegeven dat het gemeentefonds in netto-opzicht de komende jaren nauwelijks zal groeien. Hooguit inflatiecorrectie dus. Indien het Rijk zelfs fors gaat bezuinigen en daar ziet het volgens de berichtgeving rondom het regeerakkoord naar uit, vloeit er zelfs minder geld naar het gemeentefonds. Zodoende neemt de financiële onzekerheid omtrent de budgettaire positie van gemeenten toe. Daarom stelt het college voor om het extra dividend van Eneco ten gunste van CAI-reserve te verantwoorden en het positieve begrotingsresultaat te reserveren voor onvoorzien en verrekening met de financiële magere jaren. Het aanbieden van een goede kwaliteit van dienstverlening blijft prioriteit nummer 1. In deze lijn uit het coalitieakkoord zijn ruimtescheppende maatregelen getroffen. Het gevolg is dat de OZB de komende jaren naast de inflatie met 9% zal stijgen en rondom een gemiddeld niveau van vergelijkbare gemeente zal bewegen. 7

5. Financiële mee- en tegenvallers ongewijzigd beleid De uitsplitsing per beleidstaak ( - = nadeliger) Nr Omschrijving 2002 2003 2004 2005 Totaal 01 Algemeen bestuur -106.178-106.178-106.178-106.178 Totaal 02 Publiekszaken -46.300-21.025-1.535 9.465 Totaal 03 Regionale samenwerking - -6.940-6.940-6.940 Totaal 05 Communicatie -42.500-12.500-12.500-12.500 Totaal 12 Brandweer en rampenbestrijding - - 36.693-36.693-36.693 Totaal 21 Wegen straten en pleinen -22.500-91.600-100.400-100.400 Totaal 24 Openbaar water - - 165.000-165.000-165.000 Totaal 43 Onderwijsbeleid. 42.700-87.075-332.781-389.844 Totaal 51 Cultuur -122.845-130.782-130.739-130.696 Totaal 54 Sport en bewegen -245.545-48.444-63.102-72.319 Totaal 55 Groenvoorzieningen - 6.807-32.857-33.234-38.575 Totaal 57 Sociaal cultureel werk -11.000 - - - Totaal 61 Inkomensvoorzieningen -21.380 29.376 2.689 3.607 Totaal 62 Werkgelegenheidsinitiatieven -9.076-9.076-9.076-9.076 Totaal 64 Ouderen -10.442-21.000-21.000-21.000 Totaal 65 Welzijn -7.187-7.187-7.187-7.187 Totaal 66 Kinderopvang 49.104 45.627 53.277 53.378 Totaal 67 Jeugd -12.250-12.250 - - Totaal 68 Minderhedenbeleid - 8.831-8.831-8.831-8.831 Totaal 73 Milieu -80.964-105.000-105.000-85.000 Totaal 75 Volksgezondheid -13.000-13.000-13.000-13.000 Totaal 81 Ruimtelijke ordening - -31.933-31.933-31.933 Totaal 83 Volkshuisvesting 410.733 360.933 381.183 11.433 Totaal 84 Eigendommen 1.936-50.252-48.952-47.652 Totaal 91 Financiën 1.191.752 1.176.010 1.215.658 1.168.946 Totaal 92 Belastingen -166.536-159.695-173.195-199.695 Totaal 93 Overige baten en lasten -153.000-149.000-149.000-149.000 Totaal 94 Kostenplaatsen - 2.500-14.376-14.376-14.376 Eindtotaal 607.384 291.252 82.154-399.066 Hierna volgt een toelichting per beleidstaak. 8

Toelichting per beleidstaak: 01 Algemeen bestuur 2002 2003 2004 2005 A Salarissen wethouders -100.000-100.000-100.000-100.000 B Honorering gemeenteraadsleden -25.319-25.319-25.319-25.319 B Vergoedingen gemeenteraadsleden 19.141 19.141 19.141 19.141 Totaal -106.178-106.178-106.178-106.178 Ad A Salarissen wethouder. De rechtspositie van wethouders is wettelijk aangepast hetgeen onder meer leidt tot een hogere honorering van de werkzaamheden. Binnen het gemeentefonds is financiële compensatie tot een bedrag van 8.900 ontvangen. Ad B Salaris en vergoeding raadsleden. Zoals bekend mag worden verondersteld, zijn de vergoedingen ten behoeve van de leden van de gemeenteraad gewijzigd. Oorzaken zijn ondermeer het bereiken van de 30.000-inwonergrens en wijzigingen in voorschriften belastingdienst. Naast een procentuele verhoging van de vergoedingen met 13% vindt tevens een wijziging in de kostencategorie plaats. Een en ander resulteert in een nadeel van. 6.178,-. 02 Publiekszaken. 2002 2003 2004 2005 A Aanpassing presentiegelden 0-11.025 8.465 19.465 B Beveiliging -10.000-10.000-10.000-10.000 C Kwaliteitsverbetering GBA -36.300 0 0 0-46.300-21.025-1.535 9.465 Ad B. Beveiliging. Voor het bieden van veiligheid aan burgers en personeel is gedurende de avondopenstelling een belbeveiligingsdienst ingehuurd. Ad C. Kwaliteitsverbetering. Op grond van een onderzoek naar de bestandskwaliteit wordt externe capaciteit ingehuurd om het GBA bestand op een aanvaardbaar niveau te brengen. 03 Regionale samenwerking. 2002 2003 2004 2005 03 Bestuursdienst regio ZHZ, accresontwikkeling -6.940-6.940-6.940 De begroting van ZHZ is aan de accresontwikkeling van het gemeentefonds gekoppeld. Gelet op de ontwikkeling van de rijksbegroting neemt de algemene uitkering boventrendmatig toe. Dientengevolge neemt ook de bijdrage aan de diverse diensten van de regio Zuid Holland Zuid toe. 05 Communicatie 2002 2003 2004 2005 A Verbetering website en raadsinformatiesysteem -30.000 B Gemeentenieuws in Papendrechts Nieuwsblad -12.500-12.500-12.500-12.500-42.500-12.500-12.500-12.500 Ad A. Raadsinformatiesysteem (RIS) Zomernota 2002. Het raadsinformatiesysteem (RIS) is als systeem in april 2002 beschikbaar geworden op de gemeentelijke website. Zoals bij de lancering van het RIS is aangegeven is het systeem nog in ontwikkeling en zal het verder uitgebouwd moeten worden. Om het RIS structureel te voeden met raadsinformatie, moet het RIS onderdeel worden van het gehele (logistieke) besluitvormingstraject in de organisatie. Op die manier biedt het RIS aan de gebruikers inzicht in het bestuurlijke proces van de gemeente. Tevens moet de toegankelijkheid van de raadsinformatie verbeterd worden. Daarom moet ook voortdurend gewerkt worden aan het technisch verbeteren van het RIS Vereiste middelen voor technische en inhoudelijk update en vervolgens het structureel bijhouden van het RIS: 30.000,- 9

Ad B. Gemeentenieuws. Het Papendrechts Nieuwsblad is de afgelopen jaren veelvuldig als instrument gebruikt om de inwoners te informeren over de Papendrechtse nieuwsfeiten. Verzocht wordt om het budget conform een eerdere aankondiging in de najaarsnota 2001 met.12.500,- op te hogen. 12. Brandweer en rampenbestrijding. 2002 2003 2004 2005 A Bijdrage aan de regionale brandweer -17.100-17.100-17.100 A Bijdrage aan de regionale brandweer -8.500-8.500-8.500 A Bijdrage aan de regionale brandweer -2.900-2.900-2.900 B Brandweerkazerne - dotatie voorziening onderhoud -8.193-8.193-8.193 0-36.693-36.693-36.693 Ad A. Bijdrage aan de regionale brandweer. De verhoging houdt verband met: Autonome ontwikkeling van het accres. Fase 2 van het regionaal organisatieplan. De jaarschijf 2003 van de meerjarenbegroting 2003-2006. Ad. B. Onderhoud brandweerkazerne.via de exploitatie vindt jaarlijks dotatie plaats aan de voorziening onderhoud gebouwen. Bij het uitvoeren van groot onderhoud worden de lasten aan deze voorziening onttrokken. Gezien het toekomstbeeld van dit pand is het wenselijk om de dotatie met ingang van 2003 met. 8.193,- te verhogen. 21. Wegen, straten en pleinen. 2002 2003 2004 2005 A Verwijderen graffiti geluidsschermen -7.500-7.500-7.500 B Onderhoud halfverhardingen - 15.000-15.000-15.000 C Onderhoud houten bruggen -22.500-44.500-44.500-44.500 D Uitbreiding verkeersregelinstallaties - - 8.800-17.600-17.600 E Extra prijscorrectie onderhoud wegen - -12.300-12.300-12.300 F Onderhoud software wegenbeheerssystemen - - 3.500-3.500-3.500-22.500-91.600-100.400-100.400 Ad A. Verwijderen graffiti geluidsschermen. De geluidsschermen aan de noordzijde van Papendrecht zijn voorlopig in beheer en onderhoud bij de gemeente. Een verdeling van taken tussen de gemeente en Rijkswaterstaat is onderwerp van gesprek. Het verwijderen van graffiti dient regelmatig te geschieden. De kosten per jaar bedragen ca. 7.500 Ad B. Onderhoud halfverhardingen. Buiten de gebruikelijke verhardingssoorten (klinkers, tegels en asfalt) zijn nog diverse andere soorten aanwezig (de zogenaamde half verhardingen) De toepassingen hiervan nemen steeds meer toe. Hierbij valt te denken aan uitbreidingsplan Oostpolder, de noordrand van Wilgendonk en de paden in het Vondelpark. Voor dit soort verhardingen is het onderhoudsbudget nog niet opgenomen in de begroting. Dit bedrag dient structureel opgenomen te worden in de begroting onder een nieuwe activiteit. Ad C. Onderhoud houten bruggen. Uit de inspecties van de houten bruggen in onze gemeente is gebleken dat de kwaliteit van met name de hoofdliggers slecht te noemen is. Komende jaren dienen de benodigde reparaties verricht te worden. Er dient rekening gehouden te worden met minimaal 2 bruggen per jaar. In 2002 zal in ieder geval de brug bij de Pieter Zeemanlaan (de oversteek naar het sportpark) vervangen moeten worden, de kwaliteit hiervan is bijzonder slecht. De lopende begroting voorziet niet in deze uitgaven, de volgende aanpassing is noodzakelijk: 22.500 voor de lopende begroting 2002 44.500 structureel voor 2003 en verder. Ad D. Uitbreiding verkeersregelinstallaties. In de loop van 2002 zullen twee verkeersregelinstallaties bijgeplaatst worden. Te weten bij het kruispunt Westkil / Burgemeester Keijzerweg en het kruispunt Pieter Zeemanlaan / Burgemeester Keijzerweg. Op dit feit dient de begroting vanaf 2004 (voor 2003 met 50%) aangepast worden met de volgende verhogingen: 10

Activiteit 6.21.1.05.01.4.30.000 personeel van derden + 6.250,-- Activiteit 6.21.1.05.01.4.31.002 elektra + 6.250,-- Activiteit 6.21.1.05.01.4.34.069 onderhoud installaties + 5.100,-- Ad E. Extra prijscorrectie onderhoud wegen. In de begroting 2003 en de daarop volgende schijven wordt een correctiepercentage gehanteerd van 4%. De stijging in de kosten van bouwstoffen en arbeid bedraagt ca. 8 %. Een extra correctie van 4% op de volgende activiteiten is derhalve noodzakelijk. Activiteit 6.21.2.01.03.4.30.000 personeel van derden + 3.000 Activiteit 6.21.2.01.04.4.30.000 personeel van derden + 3.300 Activiteit 6.21.2.01.05.4.30.000 personeel van derden + 4.000 Activiteit 6.21.2.01.09.4.34.000 materiaal + 2.000 Ad F. Onderhoud software wegenbeheerssystemen. In 2003 zal het geautomatiseerde wegen beheerssysteem operationeel zijn. Voor het goed functioneren hiervan is ondersteuning en onderhoud van de betreffende software noodzakelijk. De kosten hiervan bedragen 3.500 per jaar. Dit bedrag dient structureel opgenomen te worden in de begroting onder een nieuwe activiteit. 24 Openbaar water. 2002 2003 2004 2005 24 Baggeren vijvers/watergangen n.a.v. baggerplan - -165.000-165.000-165.000 In 2001 is het baggerplan voor de binnenwateren vastgesteld. Dit baggerplan is in regionaal verband onder regie van het Hoogheemraadschap opgesteld. De uit te voeren werkzaamheden hebben een cyclisch karakter. In de huidige begroting zijn de opgenomen financiële middelen niet toereikend. Bij de presentatie van het baggerplan is reeds aangegeven dat de begroting afgestemd moet worden op de uit te voeren baggerwerkzaamheden. De begroting dient te worden aangepast in de vorm van een jaarlijkse storting ad 165.000 in de egalisatievoorziening baggerwerkzaamheden. 43 Onderwijsbeleid. 2002 2003 2004 2005 A Bijstelling investeringsprogramma scholen -58.575-304.281-361.344 B Hogere vergoeding de Knotwilg -11.300 0 0 0 C Vergoeding GAK met terugwerkende kracht m.b.t. leerlingenvervoer, vanaf 2002/2003 kosten voor rekening gemeente. 84.000-28.500-28.500-28.500 D Vandalisme -30.000 0 0 0 42.700-87.075-332.781-389.844 Ad A. Bijstelling investeringsprogramma 2002 2003 2004 2005 2006 scholen. Renovatie pand Da Vinci College 252.500 Uitbreiding Reformatorische school Augustinus 300.000 Uitbreiding Pr. Floris (nevenruimte) 150.000 Uitbreiding Anne Frank met 4 groepen 650.000 Uitbreiding loc.de Knotwilg/ de Wielen 2 groepen 240.000 Uitbreiding locatie de Knotwilg 1 groep 140.000 Oranje Nassau nieuwbouw 2.295.000 Extra uitbreiding de Lage Waard 1.200.000 Indexering bouwkosten de Wielen 16.177 Index bouwkosten uitbreiding Moerbeihof 45.220 Index bouwkosten koningin Beatrixschool 250.000 Index bouwkosten uitbreiding Pr. Floris 31.354 11

Index bouwkn uitbreiding Willem de Zwijgercoll. 163.708 Index bouwkosten uitbreiding de lage Waard 45.400 Totaal investeringen 551.859 2.282.500 650.000 2.295.000 Samenhangende kapitaallasten 42.769 268.326 322.138 311.346 Aanpassing budget voor verzekering en belasting 15.805 25.955 29.205 29.205 Storting onderhoudsvoorziening Da Vinci college 10.000 10.000 Totaal samenhangende kosten 58.575 304.281 361.344 350.551 Renovatie pand Da Vinci College. Voor het volwassenenonderwijs wordt tegen een huurvergoeding van 18.150 het gebouw aan het Da Vinci college beschikbaar gesteld. De technische staat van de accommodatie waarin ook kinderopvang plaatsvindt, is ronduit slecht te noemen. Voor een opknapbeurt is 252.500 nodig en ook voor planmatig onderhoud is een jaarlijks een bedrag van 10.000. nodig. Uitgangspunt is dat de investering in de ontvangen gebruiksvergoeding wordt verdisconteerd. Uitbreiding diverse basisscholen. Gelet op de richtlijnen inzake klassenverkleining en het woningbouwprogramma is de prognose voor het aantal leerlingen geactualiseerd. Dit leidt tot een bijstelling van het investeringsprogramma. Oranje Nassau nieuwbouw. In het vorige Integraal Huisvestingsplan is afgesproken dat de Oranje Nassau school in aanmerking komt voor vervangende nieuwbouw. Dit omdat de woningbouwcorporatie interesse heeft in de locatie om daar een derde appartementencomplex neer te zetten. De omvang voor het nieuwe schoolgebouw zal pas in 2005 worden bepaald aan de hand van de dan aanwezige leerlingenprognoses. Vooralsnog wordt uitgegaan van 1.700 m2 x 1.350 = 2.295.000,-. Uitbreiding de Lage Waard. Op basis van het huidig aantal leerlingen heeft de school per direct uitbreiding van leslokalen aan de Burgemeester Keijzerweg 5 nodig. Voor de middellange termijn zal de school zelfs nog met 100 leerlingen groeien. De juiste omvang moet nog nader bepaald worden. Vooralsnog wordt voor 2003 uitgegaan van 1.200.000,-. Indexering huidig investeringsprogramma. De beschikbaar gestelde kredieten zijn in 2001 of daarvoor geraamd en zijn derhalve niet meer toereikend. Het ministerie van Onderwijs heeft namelijk het prijsindexcijfer voor bouwkosten van onderwijshuisvesting gepubliceerd. Het blijkt dat de bouwkosten in 2001 met 10% zijn gestegen. Zonder indexering is het onmogelijk om het bouwprogramma binnen de beschikbaar gestelde kredieten te doen plaatsvinden. 51 Cultuur 2002 2003 2004 2005 A Dotatie aan de reserve van Theater de Willem -90.000-90.000-90.000-90.000 B Lagere opbrengst Theater (inclusief zaalhuur) 0-16.844-16.844-16.844 C Schrappen extra verhoging toegangskaartjes -11.345-22.689-22.689-22.689 D Niet uitbetaalde subsidie 2000/2001 Jeugdtheater -21.500 0 0 0 E Kapitaallasten bijgesteld investeringsprogramma -1249-1.206-1.163-122.845-130.782-130.739-130.696 Ad A. Dotatie onderhoudsvoorziening Theater de Willem. Instandhouding van Theater de Willem in iedere vorm gebiedt een storting in de egalisatievoorziening voor huisvesting en inrichting. Deze post stond tot nu toe niet in de begroting. Ad B. Lagere opbrengst Theater. De opbrengsten uit hoofde van zaalverhuur zijn op het juiste niveau bijgesteld. Voorts blijkt door de gewijzigde programmering enige terugloop van opbrengsten. Vanwege voorschriften mogen bepaalde theatervoorstellingen namelijk niet meer in de Willem. 12

Ad C. Schrappen extra verhoging toegangskaartjes. Vorig jaar is besloten dat de entreekaartjes extra omhoog moeten in verband met extra kosten van Arbo voorstellingen. Gelet op de afspraken omtrent prijzen met artiesten blijkt realisatie van deze taakstelling niet mogelijk te zijn. Ad D. Subsidie 2000/2001 jeugdtheater. In de jaarrekening 2001 is abusievelijk geen verplichting voor de uitbetaling van de subsidie aan het jeugdtheater opgenomen. Ad E. Kapitaallasten opwaarderen kaartverkoopsysteem Investering :Opwaarderen kaartverkoopsysteem 2003 2004 2005 theater 8.193 51 Geraamde kapitaallasten -1.249-1.206-1.163 54. Sport en bewegen. 2002 2003 2004 2005 A Bijdrage minder-valide sporten -11.282-11.282-11.282-11.282 B Minder abonnementen -5.663-5.663-5.663-5.663 C Minder particuliere lessen 0-13.647-13.647-13.647 D Dotatie voorziening vervanging spelmateriaal -8.000-8.000-8.000-8.000 gymzalen E Onderhoud kunstwerk de Levensboom - 9.500 0 0 F Eenmalig storting voor oplapbeurten -220.600 G Kapitaallasten bijgesteld investeringsprogramma -352-24.510-33.727-245.545-48444 -63.102-72.319 Ad.A Subsidie minder valide sporten. Bij het opstellen van de begroting 2002 zijn abusievelijk de uitgaven niet in de raming opgenomen. Ad B. Bijstelling opbrengstverantwoording zwemlessen en abonnementen Zwembad De Hooght. Ten tijde van het interim-management is in meerjarenperspectief een te hoge inschatting gemaakt van de inkomsten uit abonnementen en particuliere lessen. Ad D. Hogere dotatie voorziening vervanging spelmateriaal gymzalen. Door de firma Nijha (sport en spelmateriaal) is een inventarisatie gemaakt naar de kwaliteit van het spelmariaal van beide gymzalen. Gelet op de ouderdom van de spelmateriaal dient de komende jaren het een en ander (gemiddeld voor 8.000 per jaar) te worden vervanging. Ad E. Onderhoud kunstwerk de Levensboom. Dit kunstwerk aan de Weteringsingel is in een dermate slechte staat van onderhoud dat een extra opknapbeurt noodzakelijk is. Ad F. Eenmalige storting in voorziening onderhoud sportaccommodaties voor oplapbeurten. Voor het in bedrijf houden van de sportaccommodaties de Donck, De Laaght en de Hooght dient op korte termijn een stevige oplapbeurt te worden uitgevoerd. Voor de verschillende accommodaties gelden hiervoor de volgende bedragen: Sporthal de Donck 27.500 Sporthal de Laaght 90.500 Zwembad De Hooght 27.500. De onderhoudsklussen worden in 2003 uitgevoerd. Ad G. Kapitaallasten bijgesteld investeringsprogramma 2002-2005: Investeringen: 2002 2003 2004 2005 54 Aanleg verhard veld voor DeS 72 136.000 54 Aanpassing i.v.m. veiligheidseisen 55.000 55.000 54 Doucheaanpassing gymlokaal 15.000 54 Laatste fase hekwerk vv drechtstreek 16.500 54 Aanpassing ijsclubgebouw 6.000 54 Kassamanagement systeem Zwembad 2.311 13

54 Geraamde kapitaallasten -352-24.510-33.727 55 Groenvoorzieningen. 2002 2003 2004 2005 A Onderhoud software groenbeheerssystemen - - 3.500-3.500-3.500 B Klein motorisch gereedschap groen - 6.807-6.807-6.807-6.807 C Extra prijscorrectie onderhoud groen - - 22.550-22.550-22.550 D Onderhoud groen, volumeontwikkeling - - -377-5.718-6.807-32.857-33.234-38.575 Ad A. Onderhoud software groenbeheerssystemen. In 2003 zal het geautomatiseerde groen beheerssysteem operationeel zijn. Voor het goed functioneren hiervan is ondersteuning en onderhoud van de betreffende software noodzakelijk. De kosten hiervan bedragen 3.500 per jaar. Ad B. Klein motorisch gereedschap groen. Genoemd krediet is bij de zomernota 2001 komen te vervallen. Een omruil naar de begroting was structureel voorgesteld. In de praktijk is alleen voor 2001 de wijziging opgenomen. Een correctie is noodzakelijk om het structurele karakter te genereren. Het gaat om een bedrag van 6.807,--. Ad C. Extra prijscorrectie onderhoud groen. In de begroting 2003 en de daarop volgende schijven wordt een correctie percentage gehanteerd van 4%. De stijging in de kosten van bouwstoffen en arbeid bedraagt ca. 8 %. Een extra correctie van 4% is derhalve noodzakelijk. Nr. Sociaal cultureel werk 2002 2003 2004 2005 57 Interval personeel van derden vast in eigen dienst -11.000 De structureel ingehuurde medewerker van Drechtwerk is in vaste dienst gekomen ter opvulling van een vacature. Op dit moment was bij Drechtwerk geen geschikte kandidaat aanwezig om de ontstane plaats op te vullen. Te zijner tijd opnieuw te bezien. 61. Inkomensvoorzieningen. 2002 2003 2004 2005 A Vrijval budget regionale sociale dienst 26.660 117.416 117.416 117.416 A Extra Kapitaallasten aanschaf software SoZa We -26.688-25.769 A Stelpost systeembeheer -40.000-40.000-40.000 B Hogere verstrekking IOAW -73.000-73.000-73.000-73.000 B Hogere rijksbijdrage 55.000 55.000 55.000 55.000 B Lagere verstrekking IOAZ 36.711 36.711 36.711 36.711 B Lagere rijksbijdrage IOAZ -25.733-25.733-25.733-25.733 B Hogere rijksbijdrage 6.126 6.126 6.126 6.126 B Lagere uitkering toeslagenwet 73.090 73.090 73.090 73.090 B Lagere rijksbijdrage toeslagen wet -54.818-54.818-54818 -54.818 B Hogere bijzondere bijstand -12.950-12.950-12.950-12.950 B Hogere leenbijstand -33.328-33.328-33.328-33.328 D Lagere inhuur sociale recherche 17.454 17.454 17.454 17.454 E Stijging schuldsanering -20.592-20.592-20.592-20.592 F Bijdrage maaltijdvoorziening -16.000-16.000-16.000-16.000-21.380 29.376 2.689 3.607 Ad A. Vrijval budget regionalisering sociale dienst. Extra kapitaallasten aanschaf software SoZaWe ad 175.000. Het beschikbare krediet dient op basis van de ontvangen offerte met 175.000 te worden verhoogd. Met het huidige pakket kunnen overigens de uitkeringen tot november 14

2003 worden berekend. De nieuwe software draait onder een ander besturingssysteem (Oracle) waardoor de capaciteit van systeembeheer moet worden uitgebreid. Ad B. Aanpassing diverse budgetten bijstandverstrekking en rijksvergoeding. Deze aanpassingen zijn het gevolg van mutaties in het uitkeringenbestand. Ad D. Inhuur sociale recherche. Voor de uitvoering van sociale recherche wordt capaciteit ingehuurd bij de gemeente Zwijndrecht. Gezien de bestandsopbouw kan met een minder aantal uren worden volstaan. Ad E. Stijging schuldsanering. Een deel van de werkzaamheden vond in eigen beheer plaats, sedert 2001 volledig uitbesteed aan het Rivas. De begroting is in meerjarenperspectief hier niet op aangepast. Ad F. Maaltijdvoorziening. Stond geraamd onder bijzondere bijstand, is nu apart weergegeven. 62 Werkgelegenheidsinitiatieven. 2002 2003 2004 2005 A Bijdrage kinderopvang alleenstaande ouders -9.076-9.076-9.076-9.076 B Scholing/act Niet Uitk. Gerechtigden en ANW -140.000-140.000-140.000-140.000 B Scholing/act Niet Uitk. G. en ANW (rijksbijdr.) 140.000 140.000 140.000 140.000-9.076-9.076-9.076-9.076 Ad A. Bijdrage kinderopvang alleenstaande ouders. Jaarlijks neemt het aantal aanvragen en toekenningen voor kinderopvang alleenstaande ouders toe. Het rijksbudget is hiervoor niet toereikend. 64 Ouderen. 2002 2003 2004 2005 64 Ouderen, hogere subsidie SWOP i.v.m loonkosten -10.442-21.000-21.000-21.000 De C.A.O. van de SWOP is in 2001 en 2002 boventrendmatig gestegen. In de begroting is gerekend met 4% maar de werkelijke stijging schommelt rondom de 8%. Zodoende is een structurele bijstelling van de subsidie noodzakelijk. Mogelijkheden om de loonkosten te verminderen of andere inkomsten te genereren zijn er niet. Daarnaast nemen de activiteiten van het SWOP toe vanwege een stijging van het aantal senioren. 65 Welzijn. 2002 2003 2004 2005 65 Subsidie welzijnsinstellingen -7.187-7.187-7.187-7.187 Een aantal kleine subsidietoekenningen verspreid over diverse productnummers zijn onder het product subsidie welzijnsinstellingen ondergebracht. Op de andere productnummers was er geen budgetruimte. 66 Kinderopvang. 2002 2003 2004 2005 A Verlaging subsidie kinderdagverblijven 56.104 56.104 56.104 56.104 B Hogere bijdrage peuterspeelzalen -7.000-7.549 0 0 C Kapitaallasten bijgesteld investeringsprogramma - 2.928-2.827-2.726 49.104 45.627 53.277 53.378 Ad A. Verlaging subsidie kinderdagverblijven. In voorgaande jaren is een te hoge inschatting gemaakt van de bijdrage aan kinderopvang. De meerjarenraming kan worden verlaagd. Ad B. Hogere bijdrage peuterspeelzalen. Door hogere personeelslasten is een hogere subsidie toegekend. 15

Ad C. Kapitaallasten bijgesteld investeringsprogramma 2002-2005. Investering 2002 2003 2004 2005 66 Aanpasingen t.b.v. kinderopvang Schoorweg 8.200 66 Aanpassingen jeugdcentrum Interval 11.000 66 Kapitaallasten -2.928-2.827-2.726 67 Jeugd. 2002 2003 2004 2005 67 Voortzetting jeugdpreventie team (JPT) -12.250-12.250 0 0 Voortzetting jeugdpreventie team. Het college heeft besloten om het project dit jaar te evalueren, waarbij de mogelijkheid is opengehouden om het project met 2 jaar te verlengen. 68 Minderhedenbeleid. 2002 2003 2004 2005 68 Inkoop trajecten inburgering -49.000-49.000-49.000-49.000 68 Minder reis en verblijfkosten nieuwkomers 15.547 15.547 15.547 15.547 68 Hogere rijksbijdrage voor inburgering 24.622 24.622 24.622 24.622-8.831-8.831-8.831-8.831 Naar verwachting worden 70 contracten voor het inburgeren van asielzoekers ingekocht. Anderzijds ontvangt de gemeente eveneens voor 70 asielzoekers rijksvergoeding. In principe legt de gemeente er geen geld bij maar door een foutje in de begroting 2002 moet de meerjarenraming wel op de aangegeven wijze worden bijgesteld. 73 Milieu 2002 2003 2004 2005 A Inhuur medewerker MZHZ voor geluidsbeleid. - -20.000-20.000 - B Bijdrage Milieudienst -80.964-85.000-85.000-85.000-80.964-105.000-105.000-85.000 Ad A. Inhuur medewerker MZHZ voor geluidsbeleid. Vanaf 2001 huren wij een expert van de MZHZ in om het geluidsbeleid voor onze gemeente op te zetten en uit te voeren. De kosten van circa 20.000 voor deze inhuurkracht dienen op de begroting opgenomen te worden. In hoeverre de inhuur na 2004 in de bijdrage MZHZ ingebakken zit moet nog worden nagegaan. Ad B. Bijdrage Milieudienst. Om de kwaliteit van de controle en handhaving op een hoger niveau te krijgen (naar aanleiding van de conclusies van comm. Oosting en Alders ) heeft de MZHZ dit jaar een ondernemingsplan uitgebracht. Het beschreven stappenplan heeft financiële consequenties voor onze gemeente. Vanaf 2003 wordt een verhoging van ca 85.000,- voorgesteld om dit stappenplan te kunnen realiseren. Hierin is tevens de boventrendmatige bijdrage van de milieudienst begrepen. De totale bijdrage komt dan op een bedrag van 344.779,-. Deze verhoging is noodzakelijk om het ondernemingsplan van de milieudienst te kunnen uitvoeren. Speerpunten van dit plan zijn: 1. Verbetering controle/ toezicht (Oosting-proof maken toezicht) klaar eind 2003 2. Verbetering communicatie gemeenten klaar eind 2003 3. Toespitsen op bodem en geluid klaar eind 2005 4. Ad-hoc advisering op orde hebben klaar eind 200 75 Volksgezondheid. 2002 2003 2004 2005 75 Gezondheidsdienst regio ZHZ, accresontwikkeling -13.000-13.000-13.000-13.000 16

De begroting van ZHZ is aan de accresontwikkeling van het gemeentefonds gekoppeld. Gelet op de ontwikkeling van de rijksbegroting neemt de algemene uitkering boventrendmatig toe. Dientengevolge neemt ook de bijdrage aan de diverse diensten van de regio Zuid Holland Zuid toe. Over 2002 betreft dit 13.000. 81 Ruimtelijke ordening 2002 2003 2004 2005 81 Actualiseren bestemmingsplannen - -31.933-31.933-31.933 Het actueel houden van de thans 36 vigerende bestemmingsplannen een voortdurend proces. De ruimte in Papendrecht wordt zeer schaars nu de uitbreidingsmogelijkheden nog maar beperkt zijn. Het accent zal daardoor verschuiven van ontwikkelen en uitbreiden naar conserveren en beheren. De kwaliteit en leefbaarheid (prettig wonen met adequate voorzieningen, sociaal- en verkeersveilig, goed bereikbaar, goed onderhouden infrastructuur e.d.) van bestaande woonomgevingen zullen meer aandacht vragen. Tot en met 2003 is jaarlijks een bedrag ad 68.067 in het investeringsprogramma opgenomen voor het uitbesteden van de herziening van bestemmingsplannen. Met dit bedrag kunnen 2 bestemmingsplannen worden geactualiseerd. Teneinde de benodigde 3 à 4 bestemmingsplannen per jaar te kunnen actualiseren dient het beschikbare bedrag voor herziening van bestemmingsplannen te worden verhoogd tot 100.000 per jaar. 83 Volkshuisvesting 2002 2003 2004 2005 A Bouwleges 400.000 350.000 370.000 B Verhuur woonwagens/standplaatsen 10.733 10.933 11.183 11.433 C Subsidies beeldbepalende panden -50.000-50.000-50.000-50.000 D Dekking vanuit de reserve stedelijke vernieuwing 50.000 50.000 50.000 50.000 410.733 360.933 381.183 11.433 Ad A. Bouwleges. De inkomsten van de bouwleges nemen de komende jaren door de projecten Merwehoofd, Oostpolder 2002 en Centrum fors toe. Hiermee is in de huidige begroting geen rekening gehouden. Merwehoofd. De planning is het project Merwehoofd in drie jaar te realiseren met de start eind 2002. De bouwsom bedraagt 86.000.000 en is gebaseerd op bedragen die tijdens de nog lopende onderhandelingen met Van der Vorm zijn genoemd. Oostpolder 2002. De bouwleges zijn recent besproken met de ontwikkelaars. Oostpolder 2003. e inschatting heeft plaatsgevonden op basis van de bouw van een gelijk aantal woningen als in 2002. Centrum. De nieuwbouw van de Meent start in 2004. De verwachting is dat de bouwvergunning in 2004 aangevraagd wordt. Volgens opgave van Van der Vorm bedragen de bouwkosten 23.000.000. Voor de overige deelgebieden van het centrum is de inschatting globaal. Ad B. Verhuur woonwagens/standplaatsen. Dit betreft 6 standplaatsen ad circa 2.800. De opbrengsten zijn in voorgaande jaren foutief geraamd. Ad. C. Subsidies voor beeldbepalende panden en financiering De toekenning van deze subsidie wordt van geval tot geval bekeken. Er is geen jaarlijks maximum gesteld. De uitgaven komen ten laste van de reserve stedelijke vernieuwing. Indien de reserve op is worden er geen subsidies meer verstrekt.. 84. Eigendommen. 2002 2003 2004 2005 A Gegevensbeheer vastgoed 8.000-8.400-8.400-8.400 B Technische automatisering - 6.064-6.064-6.064-6.064 C Investeringen vastgoedinformatie -35.788-34488 -33.188 1.936-50.252-48952 -47.652 Ad A. Gegevens beheer vastgoed. Met ingang van 1 januari 2002 is Papendrecht toegetreden tot het Regionaal SamenwerkingsVerband (RSV) voor het beheer van de grootschalige basiskaart. 17

Hierdoor zijn wij een bijdrage in het beheer van de GBKN verschuldigd aan het RSV. Daarnaast zal de inwinning van de gegevens voor het muteren van de GBKN in het vervolg in opdracht ven het RSV door de gemeente Papendrecht worden uitgevoerd. Het RSV betaalt de gemeente voor de inwinning van deze gegevens marktconforme tarieven. Het voordeel ad 8.000 heeft betrekking op een verzonden afrekening over 2001. Ad B. Technische automatisering. Door uitbreiding van het aantal CAD werkplekken en de ontwikkeling van de vastgoedinformatievoorziening is het aantal licenties uitgebreid. Hierdoor stijgen ook de jaarlijkse kosten verbonden aan het onderhoud van deze licenties Ad C. Investeringen vastgoedinformatie 2002 2003 2004 2005 84 Vastgoedinformatie (aanvullend krediet) 185.000 84 Aanschaf pencomputer (5 jaar afschrijving) 30.000 84 Geraamde kapitaallasten (afschr. 10 jaar) -35788-34488 -3.188 Vastgoedinformatie (aanvullend krediet). Vooralsnog is duidelijk geworden dat de tarieven voor de inventarisatie de laatste jaren aanmerkelijk zijn gestegen (10 % per jaar) en dat de systeemopzet zwaarder aangezet moet worden dan oorspronkelijk, in de startnotitie, is voorzien. In de startnotitie zijn aannames omtrent prijsontwikkeling en inventarisatietrajecten gemaakt. Op basis van proefprojecten en prijsontwikkelingen in de branche is enige bijstelling van het krediet ruim 800.000 voor het professioneel afrondien van het project noodzakelijk. Naar aanleiding van het bovenstaande wordt de aanvullende vraag als volgt berekend: Tariefverhogingen (3 x 10%) 95.000 Invloed voortschrijdend inzicht bij inventarisaties 30.000 Completeren Grootschalige Basiskaart door Zwaardere systeemopzet 70.000 Totaal 185.000 Aanschaf pencomputer (5 jaar afschrijving) De landmeetkundige werkzaamheden van het Ingenieursbureau worden binnenkort uitgebreid met het bijhouden van beheerkaarten wegen, riolering en groen alsmede de WOZ objecten kaart. Ook zien steeds meer afdelingen, onder andere de brandweer, het product GBKN als een middel om de kwaliteit van hun activiteiten te verbeteren. Daarmede neemt ook het werk toe. Tot op heden gebeurt het bijhouden en verwerken van de gegevens semi-automatisch. Ter plekke worden de gegevens verzameld en vervolgens op kantoor verwerkt. Dit kan efficiënter met behulp van een pencomputer. Dat is een laptop zonder toetsenbord, maar met een computerpen. Het apparaat is weerbestendig. Ter plaatse van de meting kan de kaart worden opgeroepen, worden vergeleken met de feitelijke situatie en vervolgens de meting worden verwerkt. Dat is veel efficiënter. De uitbreiding van de activiteiten binnen het ingenieursbureau zullen hiermede in belangrijke mate worden opgevangen. De kosten van aanschaf van apparatuur met implementatie en software worden begroot op 30.000 De pencomputer en de in 2002 nieuw aan te kopen theodoliet (theodoliet met een geïntegreerde afstandsmeter = Totaalstation), waarvoor reeds krediet aanwezig is, vormen een twee-eenheid. Daarom dienen de theodoliet en de pencomputer integraal te worden aangeschaft. 91. Financien. 2002 2003 2004 2005 A Inflatiecorrectie alle uitgaven/inkomsten o.b.v. 4% -735.000-735.000-735.000 B Dividend Eneco -50.000 320.000 320.000 220.000 C Algemene uitkering 1.241.752 1.591.010 1.730.658 1.858.946 D Btw-compensatiefonds -75.000 1.191.752 1.176.010 1.215.658 1.168.946 Ad A. Inflatiecorrectie alle uitgaven/inkomsten o.b.v. 4%. Alle posten zijn vanwege de inflatie met 4% verhoogd. De inflatie wordt in principe via een hogere uitkering uit het gemeentefonds gecompenseerd. 18

Ad B. Dividend Eneco. Het per 1 juli 2002 ontvangen dividend over 2001 is beduidend meer dan de opgenomen raming ad 190.000,00 in de jaarrekening 2001. Desondanks wordt de begroting met 50.000 neerwaarts bijgesteld omdat het dividend overeenkomstig de wettelijke voorschriften voortaan in het jaar van ontvangst als opbrengst verantwoord. Deze stelselwijziging leidt tot een administratief nadeel ad 50.000 in 2002. Voorheen werd het dividend toegerekend aan de periode waarop het dividend betrekking heeft en werd bij het opstellen van de jaarrekening een vordering opgenomen. Dat gebeurt nu niet meer. De nieuwe wettelijke periode gaat uit van het voorzichtigheidsprincipe. De algemene vergadering kan namelijk ook besluiten om geen dividend uit te keren. Omdat de winstverwachting van ENECO rooskleurig is, kan het meerjarenperspectief structureel voor 2003 en 2004 met 320.000 voordelig worden bijgesteld. Voor de jaarschijven 2005 en 2006 wordt de dividendverwachting door het wegvallen van de uitkering op winstbewijzen ( 100.000) en de liberalisering van de energiemarkt (nog eens 100.000) iets lager ingeschat. Door het structureel optrekken van de dividendverwachting is een gedeelte van de toekomstige winst bij een eventuele verkoop van de aandelen geoormerkt. Bij verkoop valt immers het dividend weg. Door het extra dividend ten gunste van de CAI-reserve te bestemmen, wordt het oormerken van de toekomstige boekwinst minder. Ad C. Algemene uitkering. De algemene uitkering voor 2002 stijgt ten opzichte van de vastgestelde begroting 2002 met 1,2 miljoen. Op grond van recente gegevens over de ontwikkeling van de uitkeringsbasis heeft het ministerie van financiën de uitkeringsfactor voor 2002 met 12 punten verhoogd. Het accres nominale compensatie 2002 is in de meicirculaire gestegen met 32 punten waardoor de totale stijging van de uitkeringsfactor ten opzichte van de meicirculaire 2001 uit komt op 44 punten. Dit effect bedraagt 743.000. Daarnaast hebben de ontwikkelingen op het gebied van dualisering ( 25.000), bezoldiging wethouders en raadsleden ( 9.000), onderwijshuisvesting ( 70.000), Centra voor Werk en inkomen ( 29.000), bijzondere bijstand ( 13.000) bijgedragen tot een hogere algemene uitkering. De hogere algemene uitkering die voorvloeit uit de overige maatstaven houdt vooral verband met de naar boven bijgestelde aantallen inwoners ( 101.000), lage inkomens ( 122.000), leerlingen ( 87.000). Ad D. BTW compensatiefonds (BCF). Het BCF wordt per 1 januari 2003 ingevoerd. Omtrent de financiële consequenties valt volgens deskundigen voor de individuele gemeente nog steeds geen zinnig woord te zeggen. Dat komt omdat de uitkomsten per gemeente sterk afhankelijk van het declaratiegedrag van andere gemeenten zijn. Indien ten opzichte van de aanname meer wordt gedeclareerd, krijgt iedere gemeente achteraf een korting. Gelet op de fysieke structuur van Papendrecht moet te zijner tijd op een financieel nadeel worden gerekend. Het nadeel bedraagt tot en met 2005 maximaal 4,54 per inwoner. De meerjarenraming gaat uit van 50% nadeel per 2005. 92 Belastingen. 2002 2003 2004 2005 A Software woz -10.000-10.000-23.500-50.000 B OZB eigenaren - 69.298-69.298-69.298-69.298 B OZB gebruikers -87.238-80.397-80.397-80.397-166.536-159.695-173.195-199.695 Ad A. Software WOZ. In 2002 bleek de administratie nog niet helemaal europroof te zijn waardoor de softwareleverancier maatwerk heeft geleverd. Daarnaast vereiste de gegevenslevering van het kadaster de aanschaf van speciale software. Aldus een tegenvaller van 10.000. Vanaf 2003 moet in het kader van de herwaardering op extra automatiseringsuitgaven worden gerekend. De herwaardering wordt voornamelijk in eigen beheer uitgevoerd. In 2004 en 2005 vindt de noodzakelijk en gedwongen overstap naar andere software. De huidige leverancier beëindigt namelijk het onderhoud van de huidige applicatie. In 2005 bedragen de meerkosten op basis van een ontvangen prijsindicatie maar liefst 50.000. Ad B OZB eigenaren en gebruikers. In de najaarsnota 2001 is aangegeven dat de belastingopbrengsten tegenvielen. Er was geen rekening gehouden met afronding en leegstand en zodoende is eigenlijk over 2001 en 2002 een te laag belastingtarief gehanteerd. Voorts valt de OZB 19

ten gevolge van de ingediende bezwaarschriften nog iets lager uit. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de OZB-maatstaf binnen de algemene uitkering een financieel voordeel geeft van 200.000. 93. Overige baten en lasten 2002 2003 2004 2005 A Voormalig personeel wachtgelden wethouders -30.000-26.000-26.000-26.000 B Voormalig personeel - IZA premie -7.000-7.000-7.000-7.000 C Wachtgelden voormalig personeel -16.000-16.000-16.000-16.000 D Verzekeringen (incl WA-verzekering) -70.000-70.000-70.000-70.000 E Onroerende zaak belastingen eigen panden -30.000-30.000-30.000-30.000-153.000-149.000-149.000-149.000 Ad A. Voormalig personeel wachtgelden wethouders. In de samenstelling van het bestand van voormalige wethouders heeft zich recent een wijziging voorgedaan. Verzocht wordt om het budget voor 2002 met 30.000,- op te hogen en vanaf 2003 26.000. Ad B. Voormalig personeel - IZA premie. Door een toename van het aantal mensen, die gebruik maken van de vergoeding iza-kosten en de huidige ontwikkelingen van de salariskosten wordt verzocht het budget met. 7.000,- te verhogen. Ad C. Wachtgelden voormalig personeel. De wachtgeldverplichtingen van het voormalig ambtelijk personeel loopt licht op. Verzocht wordt om het budget met. 16.000,- te verhogen. Ad D. Verzekeringen (incl WA-verzekering). Medio 2001 werden alle contracten voor brand, opstal en WA-verzekering door verzekeraars opgezegd omdat de verzekeringsportefeuilles niet meer rendabel waren. Zodoende werden in overleg met de verzekeringsmakelaar nieuwe offertes opgevraagd en is per ultimo 2001 een nieuw contract afgesloten. Aangezien de verzekeraars tegenwoordig met andere (concurrente) verzekeraars op één contract offreren en diverse verzekeraars helemaal geen offerte willen uitbrengen, is de marktwerking minimaal. Gegeven de slechte bedrijfsresultaten in de branche en onzekerheden sinds 11 september viel de offerte ten opzichte van beschikbaar bijzonder ongunstig uit ( 70.000). Ultimo 2001heeft de gemeente een eenjarige overeenkomst afgesloten. In 2002 vindt Europese aanbesteding van het verzekeringscontract plaats. Volgens de verzekeringsmakelaar is er qua prijstelling nog niet veel reden voor optimisme. Voorts wordt in het kader van de europese aanbesteding de verzekerde waarde beoordeeld hetgeen tot een hogere premiebetaling kan leiden. In de bijstelling is tevens de verzekeringspremie voor nieuwe eigendommen zoals de Oosterbreedte begrepen. De gemeenten ontvangen hiervoor geen enkele compensatie in het gemeentefonds omdat het Rijk voor haar eigendommen geen verzekering afsluit. Ad E. Onroerende zaak belastingen eigen panden. Vorig jaar is de OZB met 16% verhoogd. Ook de waterschapslasten zijn ten opzichte van 2001boventrendmatig (namelijk 7%) gestegen. De verhoging is voor gemeentelijke eigendommen niet toegepast. Evenmin zijn bedragen voor nieuwe panden zoals de brede school in Oosterbreedte meegenomen. Voorgesteld wordt om de meerjarenraming bij te stellen. 94 Kostenplaatsen 2002 2003 2004 2005 A Kostenplaats gemeentewerf extra inflatie - -14.376-14.376-14.376 B Vervanging Portofoon landmeten -2.500 - - - -2.500-14.376-14.376-14.376 Ad A. Kostenplaats gemeentewerf extra inflatie. Extra prijscorrectie onderhoud wegen. In de begroting 2003 en de daarop volgende schijven wordt een correctiepercentage gehanteerd van 4%. De stijging in de kosten van bouwstoffen en arbeid bedraagt ca. 8 %. Een extra correctie van 4% op de volgende activiteiten is derhalve noodzakelijk. Ad B Vervanging Portofoon landmeten. De portofoons, in gebruik voor de landmeetkundige werkzaamheden, zijn aan vervanging toe. Met de vervanging is een bedrag gemoeid van 2.500,- 20