Doorontwikkelingsnotitie Integrale veiligheid 2013 2016 Gemeente Enkhuizen Gemeente Enkhuizen, 2 april 2013
Inhoudsopgave 1. Inleiding p. 3 2. Huidige situatie p. 5 2.1 Veilige woon- en leefomgeving p. 5 2.2 Bedrijvigheid en veiligheid p. 8 2.3 Jeugd en veiligheid p. 9 2.4 Fysieke veiligheid p. 10 2.5 Integriteit en veiligheid p. 12 3. Strategisch kader p. 13 3.1 Hoofdkoers p. 13 3.2 Overige strategische uitgangspunten p. 14 3.3 Strategische partners p. 14 3.4 Flankerend beleid p. 15 4. Prioriteiten p. 16 4.1 Veilige en leefbare wijken en buurten p. 16 4.2 Veilig uitgaan en veilige evenementen p. 18 4.3 Veilige thuissituatie p. 20 5. Overige veiligheidsthema s p. 22 5.1 Veilig toerisme p. 22 5.2 Veilig winkelgebied en veilige bedrijventerreinen p. 22 5.3 Brandweer zorg p. 24 5.4 Verkeersveiligheid p. 25 5.5 Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit p. 25 5.6 Voorbereiding op de rampenbestrijding p. 26 5.7 Mensenhandel p. 28 5.8 Jeugd en middelengebruik p. 28 6. Organisatie en coördinatie p. 30 6.1 Wat gaan we doen p. 30 6.2 Waar gaan we heen p. 31 7. Begroting p. 32 8. Communicatie p. 33 8.1 Inleiding p. 33 8.2 Uitgangspunten bij communicatie over veiligheid p. 33 8.3 Doelstellingen p. 34 Pagina 2/35
1. Inleiding Voor u ligt het integraal veiligheidsbeleid 2013 2016 van de gemeente Enkhuizen. Dit beleidsstuk borduurt voort op de nota integrale veiligheid Enkhuizen 2007-2010. Het college legt deze nota aan de gemeenteraad voor vanuit de volgende overwegingen: 1. Het oude veiligheidsbeleid liep van 2007 tot en met 2010 en is daarmee, mede door alle recente ontwikkelingen, enigszins verouderd. Aangezien het van belang is een goede strategische positiebepaling in te nemen wordt een nieuw veiligheidsbeleid vastgesteld; 2. Er ligt een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer dat voorschrijft dat de gemeenteraad eens per vier jaar een integraal veiligheidsplan vaststelt. Het college heeft ervoor gekozen in het voorliggende beleidsstuk de definitie van integrale veiligheid van de VNG-methode Kernbeleid Veiligheid te volgen. Deze methode wordt door veel gemeenten in Nederland gehanteerd en geldt dan ook als uitgangspunt voor diverse landelijke actoren, zoals het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De methode wordt tevens gebruikt door de politie. De consequentie van het hanteren van deze methode is dat er uitgegaan wordt van een vijftal veiligheidsvelden, te weten veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit en veiligheid. Met elkaar vormen deze velden het integrale veiligheidsterrein. Binnen deze veiligheidsvelden worden diverse veiligheidsthema s onderscheiden. De analyse van de huidige situatie heeft op elk van de vijf veiligheidsvelden plaatsgevonden. Het voorgestelde beleid strekt zich eveneens uit tot de vijf velden, met als verschil dat in de uitwerking van het beleid de specifieke, voor Enkhuizen relevante veiligheidsthema s centraal staan en als noemer gebruikt worden. In het beleidsstuk zijn de voornemens over alle facetten van veiligheid in Enkhuizen voor de komende vier jaren in één document omschreven. Tevens geldt het document als toetsingskader van alle gedane inspanningen. De inwoners van de gemeente Enkhuizen kunnen de komende jaren rekenen op een gemeente die blijft investeren in veiligheid en samen met haar partners werkt aan een veilig woon- en werkklimaat. Veiligheid is echter niet uitsluitend een zaak voor de overheid. Het is ook een zaak van de burgers zelf. Zij dragen dan ook medeverantwoordelijkheid voor de veiligheid in hun eigen omgeving. Een verantwoordelijkheid die enerzijds tot uitdrukking komt in de plicht zich als een goed burger te gedragen en zich te houden aan de wetten en regels, anderzijds kunnen burgers een actieve bijdrage leveren aan de veiligheid door onveilige situaties te melden en te participeren in initiatieven zoals het burger-aed project, burgernet, enz. De gemeente Enkhuizen ziet het dan ook als haar taak om omstandigheden te creëren die het mogelijk maken dat burgers hun verantwoordelijkheden ook daadwerkelijk kunnen oppakken en waarmaken. Daarnaast blijft de gemeente de komende jaren de beleidsregie voeren op alle veiligheidsvelden. Dit doet zij door nog meer in te zetten op het sturen in de ketenaanpak en te werken volgens de vijf facetten uit de veiligheidsketen, namelijk: pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. In sommige gevallen voorziet zij zelf in de uitvoering (bv. bestuurlijke handhaving), in vele andere gevallen berust deze taak bij externe partijen, zoals politie, brandweer, milieudienst, etc. De gemeente ziet er op toe dat al deze partijen hun taken uitvoeren ten gunste van de veiligheid van haar inwoners. De opbouw van het beleidsstuk ziet er als volgt uit. Hoofdstuk 2 bevat een korte analyse van de huidige situatie. Hierbij wordt ingegaan op de veiligheidsproblematiek op de vijf veiligheidsvelden, de huidige aanpak daarvan en de verbeterpunten daarin. In hoofdstuk 3 wordt het strategisch kader weergegeven waarin de prioriteiten voor de komende jaren benoemd worden. In hoofdstuk 4 worden de prioriteiten uitgebreid toegelicht. Hoofdstuk 5 gaat in op de overige strategische thema s en als laatste wordt ingegaan op de organisatie, de begroting en de communicatie (hoofdstuk 6, 7 en 8). Pagina 3/35
Deze nota bevat de hoofdlijnen van het integrale veiligheidsbeleid voor de periode 2013 2016. Deze hoofdlijnen worden nader geconcretiseerd in uitvoeringsplannen. De eerste daarvan heeft betrekking op het kalenderjaar 2013 en zal na vaststelling van deze nota door het college worden opgesteld en vastgesteld. Pagina 4/35
2. Huidige situatie De huidige veiligheidssituatie is in twee opzichten geanalyseerd ter voorbereiding van het nieuwe veiligheidsbeleid: er is gekeken naar de huidige veiligheidsproblematiek (aantastingen van de veiligheid) en naar de huidige veiligheidsaanpak en verbeterpunten daarin. Beide zijn nodig: alleen zicht op de harde veiligheidsgegevens verschaft onvoldoende basis voor het bepalen van de hoofdlijnen van de nieuwe aanpak, aangezien dan niet zichtbaar is op welke wijze en met welke intensiteit reeds ingezet wordt op de veiligheidsthema s. Hierna wordt de stand van zaken op de vijf veiligheidsvelden vanuit het Kernbeleid Veiligheid op hoofdlijnen beschreven. Het gaat om de volgende veiligheidsvelden: 1. Veilige woon- en leefomgeving; dit betreft de veiligheid in de alledaagse woon- en leefomgeving, dat wil zeggen: de woning, de straat, de buurt, de wijk; indicatoren voor de veiligheid op dit veld zijn de sociale kwaliteit in de buurt (inclusief overlast), de fysieke kwaliteit van de woonomgeving (inclusief verloedering), criminaliteit/objectieve veiligheid (inclusief diverse vormen van geweld) en veiligheidsgevoel/subjectieve veiligheid; 2. Bedrijvigheid en veiligheid; dit betreft de sociale veiligheid rond winkel- en horecavoorzieningen en bij evenementen en op bedrijventerreinen; 3. Jeugd en veiligheid; hierbinnen vallen jeugdoverlast en criminaliteit, jeugd & alcohol en veilig in en om de school ; 4. Fysieke veiligheid; hierbinnen vallen de klassieke fysieke veiligheidsthema s, te weten: verkeersveiligheid, brandveiligheid (preventieve en repressieve brandweerzorg), externe veiligheid (veiligheid rond inrichtingen met en vervoer van gevaarlijke stoffen) en de voorbereiding op rampenbestrijding (in het bijzonder de gemeentelijke kolom); 5. Integriteit en veiligheid; binnen dit veld vallen maatschappelijke verschijnselen die haaks staan op fundamentele regels van onze samenleving en in die zin de integriteit van onze samenleving fundamenteel bedreigen; in dit kader gaat het dan vooral om maatschappelijke onrust en vormen van georganiseerde criminaliteit. Dilemma Elk veiligheidsthema wordt hierna in eerste instantie bekeken met behulp van de beschikbare cijfermatige gegevens, waaronder politiecijfers en de uitkomsten van de integrale veiligheidsmonitor (IVM) 2011. Ten aanzien van de politiecijfers dient vermeld te worden dat begin 2009 de systematiek van registratie bij de politie veranderd is. Hierdoor zijn de cijfers over 2009, 2010 en 2011 niet één op één te vergelijken met de cijfers van 2008 en voorgaande jaren. De verschillen zijn echter minimaal. 2.1 Veilige woon- en leefomgeving Veiligheidsproblematiek Kernindicatoren op dit veld zijn sociale kwaliteit, fysieke kwaliteit, objectieve veiligheid en subjectieve veiligheid. Tabel 1 bevat cijfermatige gegevens over deze indicatoren. Indicator bron 2008 2009 2010 2011 t.a.v. sociale kwaliteit: Sociale cohesie in de buurt (s) IVM X 6,3 X 6,3 Leefbaarheid (r) IVM X 7,5 X 7,3 Pagina 5/35
Dronken mensen op straat (%) IVM X 22 X 13 Drugsoverlast (%) IVM X 9 X 3 Overlast door omwonenden (%) IVM X 6 X 5 Is actief in de eigen woonomgeving (%) IVM X 17 X 19 Overlast van overspannen/gestoorde personen Politie 39 80 29 59 Aantal burenruzies Politie 159 55 22 23 Huiselijke twist Politie 60 44 34 33 Drugsoverlast Politie 15 8 22 28 Handel en vervaardigen softdrugs Politie 22 19 11 8 t.a.v. fysieke kwaliteit: Goede verlichting (%) IVM X 75 X 79 Tevreden over groenonderhoud (%) IVM X 65 X 64 Goed onderhoud wegen, paden en pleintjes (%) IVM X 58 X 57 Goede speelplekken voor kinderen (%) IVM X 40 X 51 Goede voorzieningen voor jongeren (%) IVM X 16 X 20 Woonomgeving (r) IVM X 7,5 X 7,4 Hondenpoep (komt vaak voor) (%) IVM X 42 X 36 Rommel op straat (komt vaak voor) (%) IVM X 23 X 21 Vernieling straatmeubilair (komt vaak voor) (%) IVM X 13 X 8 Bekladding muren/gebouw (komt vaak voor) (%) IVM X 11 X 5 Slachtofferschap vandalismedelicten (%) IVM X 21 X 17 Vernieling openbare gebouwen Politie 30 51 29 9 Overige vernielingen/baldadigheid Politie 167 144 116 147 t.a.v. objectieve veiligheid/veelvoorkomende criminaliteit: Veiligheid algemeen (r) IVM X 6,8 X 6,8 Slachtofferschap algemeen (%) IVM X 30 X 34,, geweldsdelicten (%) IVM X 8 X 8,, vermogensdelicten (%) IVM X 15 X 16,, bedreiging (%) IVM X 7 X 5,, (poging tot) inbraak (%) IVM X 3 X 5 Incidenten huiselijk geweld Politie 52 95 112 115 Misdrijven huiselijk geweld Politie 34 29 37 32 Incidenten uitgaansgeweld Politie 91 61 95 106 Misdrijven uitgaansgeweld Politie 59 36 53 54 Inbraak woning Politie 31 52 78 56 Straatroof Politie 8 8 2 5 t.a.v. subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel: Voelt zich wel eens onveilig (%) IVM X 33 X 27 Voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt (%) IVM X 19 X 14 Voelt zich wel eens onveilig in (%): Treinstation IVM X 28 X 23 Centrum van de stad IVM X 25 X 24 Winkelgebied IVM X 24 X 26 Openbaar vervoer IVM X 22 X 16 tabel 1 cijfermatige gegevens Veilige woon- en leefomgeving % = Percentage van de personen die het eens zijn met de vraagstelling. r = Gemiddelde rapportcijfer welke is toegekend aan de (vraag)stelling. Des te hoger het cijfer, des te beter de gemeente hierop scoort. s = Schaalscore. De schaalscore is een samengestelde score van een aantal vragen. Hoe hoger de score, des te beter de gemeente hierop scoort. Pagina 6/35
Belangrijke kenmerken van de veiligheidssituatie op dit veiligheidsveld zijn de volgende: Sociale kwaliteit: het aantal meldingen van burenruzies is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Het aantal meldingen van drugsoverlast loopt echter geleidelijk aan op. Dit in tegenstelling tot het percentage inwoners dat drugsoverlast ervaart, dit is maar 3%, waar dat in 2009 nog om 9% van de bewoners ging, en ligt daarmee onder het regionale gemiddelde. Ook het percentage mensen welke aangeven overlast te ondervinden van dronken mensen op straat is fors afgenomen, desalniettemin is het percentage van 13% het hoogste in de regio Noord- Holland Noord. Fysieke kwaliteit: het aantal vernielingen is de afgelopen jaren redelijk stabiel gebleven. Inwoners hebben aangegeven minder last te ondervinden van fysieke verloedering, zoals overlast van hondenpoep, rommel op straat, bekladding, etc. Ook de kans om slachtoffer van dit soort incidenten te worden acht men steeds kleiner. Objectieve veiligheid/veelvoorkomende criminaliteit: er is een lichte stijging te zien van het aantal incidenten van huiselijk geweld en uitgaansgeweld in de periode 2008-2011. Het aantal aangiften van beide incidenten blijft echter redelijk stabiel. Het aantal aangiftes van woninginbraken is in de afgelopen jaren wel in een negatieve spiraal beland, met een uitzondering in het jaar 2011, waar het aantal van 56 aangiftes nog steeds aan de hoge kant zat. Subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel: mensen voelen zich steeds veiliger in Enkhuizen. Het onveiligheidsgevoel in de stad ligt met 27% echter nog wel boven het regionale- en landelijke gemiddelde. De huidige aanpak en mogelijke verbeterpunten: De aanpak op het veiligheidsveld veilige woon- en leefomgeving geschiedt via het onderhouden van een infrastructuur voor afstemming en coördinatie met de verschillende veiligheidspartners, via het bevorderen van bewonersbetrokkenheid, via toezicht en handhaving en via de aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen. Het zwaartepunt van de huidige aanpak ligt op het onderhouden van de infrastructuur voor de afstemming met de verschillende partners. Zo zijn de afgelopen jaren verschillende regionale samenwerkingsverbanden ontwikkeld waarin de verschillende partners, veelal onder regie van de gemeenten, werken aan het aanpakken van sociale veiligheidsvraagstukken en criminele activiteiten. Denk hierbij aan het Regionale Informatie en Expertise Centrum (RIEC), het veiligheidshuis en het Programmabureau Integrale Veiligheid (PIV). Bewonersbetrokkenheid wordt bevorderd door de methodiek burgernet, het burger-aed project en bijvoorbeeld diverse buurtacties. Het toezicht en de handhaving geschieden ook in onderlinge samenwerking tussen politie, Boa s, gemeentelijk toezichthouders en ook diverse private beveiligers. Accenten in de aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen zijn de totaal aanpak van de drugsoverlast (van preventie tot repressie), de aanpak van huiselijk geweld (inclusief het tijdelijk huisverbod) en de aanpak van huisjesmelkers en mensenhandel (Kompas). De analyse heeft uitgewezen dat er nog diverse verbeterpunten zijn op dit veiligheidsveld. Ten aanzien van het stijgende aantal woninginbraken is er nog geen structurele aanpak ontwikkeld. Het vergroten van het blauw op straat is een gegeven waar weinig invloed op kan worden uitgeoefend. Hierdoor zal bij het ontwikkelen van een aanpak, deze vooral toegespitst moeten zijn op de preventie van woninginbraken, door middel van bijvoorbeeld, voorlichting. Op 1 januari 2012 is gestart met een ketenaanpak van diverse cirminaliteitsfenomenen in het veiligheidshuis West-Friesland. Dit veiligheidshuis dient de komende jaren doorontwikkeld te worden tot een samenwerkingsverband waarin de diverse partijen elkaar moeiteloos weten te vinden en casusgericht oplossingen bieden om Pagina 7/35
de criminaliteit en overlast van personen en groepen tegen te gaan. Vergroting van burgerparticipatie staat ook hoog op de agenda. Er zijn door de overheid diverse projecten ontwikkeld waarbij burgers betrokken worden bij de veiligheidsaanpak en inherent daaraan ook het veiligheidsgevoel van de inwoners vergroot wordt. Er dient echter nog sterker te worden ingezet op het stimuleren van ideeën bij onze inwoners, waarbij de gemeente een faciliterende rol dient te spelen. 2.2 Bedrijvigheid en veiligheid Veiligheidsproblematiek Thema s binnen dit veiligheidsveld zijn veilig winkelgebied, veilige bedrijventerreinen, veilig uitgaan, veilige evenementen en veilig toerisme. Tabel 2 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator bron 2008 2009 2010 2011 t.a.v. veilig uitgaan: Dronken mensen op straat (%) IVM X 22 X 13 Gevoel van onveiligheid rondom uitgaansplekken (%) IVM X 33 X 35 Ervaart overlast door horecagelegenheden (%) IVM X 3 X 2 Pleegplek ondervonden incident = bar/café (%) IVM X n.b. X 15 Misdrijven uitgaansgeweld Politie 59 36 53 54 Incidenten uitgaansgeweld Politie 91 61 95 106 t.a.v. veilige evenementen: Geen indicatoren bekend - - - - - t.a.v. veilige bedrijventerreinen Aangifte diefstal / inbraak uit bedrijf Politie 46 45 63 62 Aantal incidenten op Schepenwijk Politie 49 68 55 n.b. Aantal incidenten op Krabbersplaat Politie 27 29 21 n.b. t.a.v. veilig toerisme Geen indicatoren bekend - - - - - t.a.v. veilig winkelgebied Gevoel van onveiligheid in winkelgebied (%) IVM X 24 X 26 Respectloos gedrag door personeel winkel / bedrijf (%) IVM X 14 X 14 Aangifte winkeldiefstal Politie 29 30 14 18 tabel 2 cijfermatige gegevens Bedrijvigheid en veiligheid Op dit veiligheidsveld zien we een afname van het aantal winkeldiefstallen, terwijl het aantal inbraken bij bedrijven en instellingen vanaf 2009 juist is toegenomen. Het aantal incidenten wat plaatsvindt op de bedrijventerreinen Schepenwijk en Krabbersplaat lijkt geleidelijk aan te dalen. Het aantal incidenten van uitgaansgeweld is in de periode 2008-2011 licht gestegen. Ook voelen mensen zich steeds vaker onveilig in druk bezochte gebieden, zoals rondom uitgaansplekken en in winkelgebieden. De huidige aanpak en verbeterpunten De aanpak van de veiligheid op de bedrijventerreinen verloopt via een intensieve samenwerking van de verschillende ketenpartners. De methodiek van parkmanagement is helaas niet van de grond gekomen, doch wordt er hard gewerkt om in de vorm van een parkmanagement-light aanpak de veiligheid op de bedrijventerreinen te waarborgen. Om de ervaren overlast in het winkelgebied, Westerstraat en omgeving en in het uitgaansgebied van Enkhuizen te verminderen heeft de gemeente in 2012 deelgenomen aan een landelijke pilot, waarin het particuliere toezicht centraal stond. De Pagina 8/35
resultaten van deze pilot waren louter positief te noemen, desalniettemin vraagt een structurele afname om een integraal en afgekaderde aanpak. Ondanks de lichte stijging van het aantal incidenten van uitgaansgeweld, is de afgelopen jaren fors geïnvesteerd op dit gebied. Er heeft een differentiatie van sluitingstijden plaatsgevonden, het toezicht en de handhaving van gemeentelijk toezichthouders en het HIT team is uitgebreid met de inzet van een ambulante portier en er wordt daar waar mogelijk gebruik gemaakt van het sanctiebeleid horeca, opleggen gebiedsontzeggingen en een hernieuwd collectief ontzeggingenbeleid. Daarnaast is in 2012 geïnvesteerd in de aanpak van het vaaroverlast in de zomermaanden. De cijfers hiervan zijn nog niet bekend, maar gelet op de signalen uit de stad, mag geconcludeerd worden dat de ingeslagen weg haar vruchten begint af te werpen. Verbeterpunten op het gebied van bedrijvigheid en veiligheid zijn onder andere, het vormgeven van een structureel samenwerkingsverband met diverse partners om de veiligheid op de bedrijventerreinen en in het winkelgebied te waarborgen en de overlast structureel te verminderen. Ook zal met de nieuwe bevoegdheden op het gebied van de drank- en horecawet gekeken moeten worden in hoeverre deze kunnen worden ingezet om ook de overlast in het uitgaansgebied te doen verminderen. Momenteel wordt deze overlast mede aangepakt door de inzet van gemeentelijk toezichthouders, welke worden ingehuurd bij een particulier beveiligingsbedrijf. Concentratie van de natte horeca richting het havengebied zou ook aan deze doelstelling kunnen bijdragen. Het horecagebied is nu te versnipperd, waardoor er veel loop- en fietsverkeer plaatsvindt door de binnenstad van Enkhuizen in de avond- en nachturen. Aan de andere kant moet in ogenschouw worden genomen dat concentratie van horecagelegenheden weer andere veiligheidsproblemen met zich mee brengen, zoals het massaal op straat komen van publiek na sluitingstijd. Tevens zal de huidige positionering en regievoering op de aansturing van de veiligheid op het water verder ingebed moeten worden. 2.3 Jeugd en veiligheid Veiligheidsproblematiek Thema s binnen dit veiligheidsveld zijn overlastgevende jeugd, criminele jeugd/individuele probleemjongeren, jeugd, alcohol en drugs en veilig in en om de school. Tabel 3 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator bron 2008 2009 2010 2011 t.a.v. overlastgevende jeugd: Ervaart overlast van groepen jongeren (%) IVM X 20 X 11 Gevoel van onveiligheid nabij groepen jongeren (%) IVM X 55 X 54 Melding van overlast jongeren Politie 238 307 249 209 Melding vernielingen / baldadigheid Politie 242 198 166 206 Aantal overlastgevende jeugdgroepen Politie 1 0 0 0 Aantal hinderlijke jeugdgroepen Politie 0 1 1 1 t.a.v. criminele jeugd / individuele probleemjongeren: Ervaart jeugdcriminaliteit (%) IVM X 9 X 5 t.a.v. jeugd, alcohol en drugs: Dronken mensen op straat (%) IVM X 22 X 13 Drugsoverlast (%) IVM X 9 X 3 t.a.v. veilig in en om school: Geen indicatoren bekend - - - - - tabel 3 Cijfermatige gegevens jeugd en veiligheid Pagina 9/35
Het aantal meldingen van jeugdoverlast varieert sterk in de afgelopen jaren. Toch is het aantal meldingen in het laatste jaar nog niet zo laag geweest. In het aantal meldingen van vernielingen en baldadigheid was de afgelopen jaren een sterke daling te zien. In 2011 is het aantal meldingen echter weer sterk toegenomen. De ervaren overlast van inwoners met betrekking tot jeugdoverlast is op alle gemonitorde gebieden afgenomen. De huidige aanpak en verbeterpunten Het accent van de huidige aanpak op dit veiligheidsveld ligt op het preventieve vlak. Daar waar noodzakelijk worden ook repressieve maatregelen genomen. De belangrijkste preventieve instrumenten zijn: het structurele ketenpartneroverleg, waarin politie, gemeente, jongeren- en opbouwwerk en gemeentelijk toezichthouders samen werken volgens de Beke shortlistmethodiek 1, voorlichting op scholen in het kader van het alcohol- en drugsmatigingsbeleid, oprichting van het Centrum voor Jeugd en Gezin, veelplegeraanpak in het veiligheidshuis en vroeg signalering van schoolverzuim. De verbeterpunten op dit veiligheidsveld zijn vooral gelegen in de uitbreiding van de huidige werkkaders. Enkhuizen is een relatief kleine gemeente, waarin het kennen en gekend worden bij jongeren een belangrijk goed is. Toch zijn het niet alleen Enkhuizer jongeren die af en toe voor overlast zorgen. Het is daarom belangrijk om ook intergemeentelijk de aanpakken op elkaar af te stemmen en de onderlinge samenhang van de RSG op veiligheidsgebied verder aan te scherpen. De huidige werkwijze van het CJG in combinatie met de doorontwikkeling van het veiligheidshuis West- Friesland, beloven een belangrijke stap te zijn in de goede richting. Op deze manier komen de justitiële- en zorgpartners steeds beter in positie ten opzichte van elkaar, wat de integraliteit van de aanpak ten goede moet komen. Naast preventieve maatregelen, dienen repressieve maatregelen, als een figuurlijke stok achter de deur. Het overhevelen van de toezicht- en handhavingstaken van de Drank- en Horecawet naar de gemeenten bieden hiervoor goede mogelijkheden. 2.4 Fysieke veiligheid Veiligheidsproblematiek Thema s binnen dit veiligheidsveld zijn verkeersveiligheid, brandveiligheid, externe veiligheid en voorbereiding op rampenbestrijding. Tabel 4 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator bron 2008 2009 2010 2011 t.a.v. verkeersveiligheid: Aanrijdingen met letsel Politie 13 17 5 2. Aanrijdingen met dood als gevolg Politie 0 0 1 1 t.a.v. brandveiligheid: Rookmelders in woning aanwezig (%) IVM X X X 64 Voorlichting i.v.m. brandveiligheid <12mnd gehad (%) IVM X X X 84 Aantal binnenbranden Brw 9 12 5 11 Aantal buitenbranden Brw 38 28 32 19 1 De Beke shortlistmethodiek is een methodiek waarbij problematische jeugdgroepen in beeld gebracht en onderverdeeld worden in hinderlijke-, overlastgevende- en criminele jeugdgroepen. Op basis van de daaruit voortkomende informatie, wordt er per groep een aanpak geformuleerd en uitgevoerd, welke bestaat uit drie onderdelen, namelijk: groepsgerichte aanpak, domeingerichte- of situatiegerichte aanpak en een persoonsgerichte aanpak. Pagina 10/35
Automatische meldingen loos alarm Brw 137 174 139 106 t.a.v. externe veiligheid: Aantal aanwezige Bevi-inrichtingen Brw 5 5 5 5 t.a.v. voorbereiding op rampenbestrijding: Aantal opleidingen per team Gem X X 5 4 Aantal oefeningen per team Gem X X 8 5 Deelname aan regionale pools Gem X X 6 10 tabel 4 Cijfermatige gegevens fysieke veiligheid Het aantal verkeersongevallen met letsel is in Enkhuizen al jaren relatief laag. Dit heeft ook te maken met het feit dat er weinig plattelandswegen aanwezig zijn en er veel 30km zones zijn. Het aantal loze meldingen bij de brandweer is de laatste twee jaren weer aan het dalen. Het aantal branden blijft relatief gezien op één lijn. De huidige aanpak en verbeterpunten De huidige aanpak van de verkeersveiligheid loopt via drie sporen. Het eerste spoor is het analyseren van zogenaamde blackspots op basis van objectieve data. Deze data komen voornamelijk vanuit de politie en worden ingebracht tijdens het structurele ketenpartner overleg. Enkhuizen kent momenteel één hot spot, namelijk de rotonde op de Dreef. Het tweede spoor is het analyseren van meldingen van onze burgers. Het komt voor dat locaties theoretisch aan alle veiligheidseisen voldoen, maar dat het veiligheidsgevoel van onze inwoners toch wordt aangetast. Dit kan er toe leiden dat mensen zich toch anders gaan gedragen in het verkeer dan gewenst. Na een analyse van de meldingen wordt bekeken of maatregelen noodzakelijk zijn. Het derde en laatste spoor is de aanpak van duurzaam veilig. Het belangrijkste uitgangspunt van duurzaam veilig is dat wegen en kruispunten moeten zijn ingericht aan de beperkingen van het menselijke vermogen. Met andere woorden: de infrastructuur moet er zo uitzien dat mensen automatisch de goede handelingen verrichten en mochten ze toch een foutje maken, de gevolgen dan tot een minimum beperkt worden. De verbeterpunten qua verkeersveiligheid zijn tweeledig. Aan de ene kant moet geïnvesteerd blijven worden in het duurzaam veilig inrichten van ons wegennet. Voorts zullen wij er op moeten blijven toezien dat ook andere wegbeheerders binnen onze gemeente duurzaam veilig met hun wegennetwerk omgaan. Aan de andere kant is het van belang om strikt te blijven handhaven op verkeers- en parkeerovertredingen om gedragsveranderingen bij de weggebruikers te ontplooien. Overtredingen zorgen niet alleen voor ergernissen en frustraties bij andere weggebruikers, maar brengen ook vaak verkeersonveilige situaties met zich mee. Daar waar wegen anders ingericht kunnen worden om deze gedragsverandering te laten plaatsvinden, verdient dit de voorkeur. Voor de repressieve brandweerzorg maakt Enkhuizen, samen met de gemeenten Drechterland en Stede Broec gebruik van vrijwilligers. Op het gebied van pro-actie, preventie en preparatie wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van professionals. Het merendeel van de daadwerkelijke repressieve inzet blijkt achteraf onnodig te zijn. In het kader van het tegengaan van loze brandmeldingen zijn de laatste jaren al veel stappen gezet. Deze ontwikkeling dient dan ook een vervolg te krijgen. Tevens zal meer geïnvesteerd kunnen worden op de voorkant van de veiligheidsketen. De aanpak van de externe veiligheid (veiligheid rond opslag, bewerking en vervoer gevaarlijke stoffen) kent als accenten risico-inventarisatie en analyse, vergunningverlening, bestuurlijke verantwoording en compenserende maatregelen, controle en handhaving en risicocommunicatie. De huidige aanpak is effectief. Er wordt gewerkt vanuit de uitgangspunten van de beleidsvisie externe veiligheid, die in werkprocessen zijn verankerd. Pagina 11/35
Zwaartepunten in de gemeentelijke voorbereiding op de rampenbestrijding zijn planvorming, opleiding en oefening. Bij het op peil houden van deze onderdelen wordt intensief regionaal samengewerkt. In de planvorming voornamelijk op schaal van de veiligheidsregio en op het gebied van opleiding en oefening ook in SED-verband. Voor de feitelijke inzet bij incidenten of calamiteiten zijn voor enkele van de gemeentelijke processen regionale pools geformeerd. Op deze manier blijft de kwaliteit op sleutelfuncties gewaarborgd in de regio. Binnen de gemeente ligt de verantwoordelijkheid ten aanzien van de gemeentelijke processen bij de hoofden van de actiecentra, zodoende zijn deze sleutelfactoren integraal betrokken bij het op peil houden van de kwaliteit van de rampbestrijdingsorganisatie. 2.5 Integriteit en veiligheid Veiligheidsproblematiek Te onderscheiden thema s binnen dit veiligheidsveld zijn maatschappelijke onrust, bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit en ambtelijke en bestuurlijke integriteit In het voorjaar van 2012 heeft Enkhuizen meegedaan aan een regionale pilot op het gebied van polarisatie en radicalisering, ofwel maatschappelijke onrust. Een onderdeel van de pilot was het uitvoeren van een scan onder sleutelpersonen van de Enkhuizer samenleving. Het beeld dat uit deze pilot naar voren is gekomen is niet verontrustend. Desalniettemin zijn er praktische werkafspraken gemaakt om toekomstige problemen met extremisten vroegtijdig in de kiem te smoren. Voor wat betreft de georganiseerde criminaliteit kan gesteld worden dat Enkhuizen, weliswaar een kleine gemeente is, maar toch met een omvangrijke horeca- en toerismefunctie in de regio en zelfs op internationaal niveau. Enkhuizen heeft dan ook min of meer te maken met de gebruikelijke vormen van georganiseerde criminaliteit, zoals drugshandel, mensenhandel, witwaspraktijken en diverse vormen van fraude. De huidige aanpak en verbeterpunten Op het gebied van maatschappelijke onrust zijn onlangs wezenlijke stappen gezet. Het verdient echter aanbeveling om een dergelijke scan eens per twee jaar te blijven uitvoeren om eventuele verschuivingen in kaart te brengen. Daarnaast heeft het onderwerp aandacht gekregen in de diverse ketenpartner overleggen, waardoor het actueel blijft binnen de gemeente Enkhuizen. De bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit kenmerkt zich door toepassing van het BIBOBinstrumentarium op de vergunningaanvragen in de horeca- en prostitutiesector, voor zover nodig. Het BIBOB-instrumentarium zal in de komende periode verder uitgebreid worden als het gaat om subsidieverstrekking en grotere bouwaanvragen. Daarnaast is in 2012 het regionaal convenant voor de geïntegreerde decentrale aanpak van de georganiseerde misdaad getekend, hierdoor kon het regionaal informatie en expertise centrum (RIEC) van start gaan. Dit orgaan scant de georganiseerde criminaliteit in de regio continue, bereid regionale beleidsstukken voor en adviseert de gemeenten bij veiligheidsvraagstukken daar waar nodig. Bij de aanpak van de drugscriminaliteit wordt daar waar mogelijk naast het strafrechtelijke traject ook bestuurlijk opgetreden. Denk hierbij aan de bestuurlijke ontmanteling van hennepkwekerijen en de toepassing van het aanwezige Damoclesbeleid. Ook aan de preventieve kant wordt hard gewerkt, met als achterliggende gedachte, hoe geringer de vraag, des te lager het aanbod. Pagina 12/35
3. Strategisch kader 3.1 Hoofdkoers De veiligheidsanalyse zoals in hoofdstuk 2 weergegeven, heeft uitgewezen dat er in de afgelopen jaren in meerdere opzichten goede stappen zijn gezet op het gebied van de veiligheid en leefbaarheid in Enkhuizen. Met name het aantal winkeldiefstallen is verder afgenomen en ook ervaren onze inwoners minder jeugdoverlast in en fysieke verloedering van hun woonomgeving. Gesteld kan worden dat de huidige ketensamenwerking effectief is. Enkhuizen heeft dan ook zijn status als gemeente waar zowel burgers als toeristen op een veilige manier kunnen vertoeven, weten te behouden en op onderdelen zelfs weten te verbeteren. Er zijn echter ook aspecten te noemen waarvan de ontwikkeling in de afgelopen jaren niet zo positief is geweest. Zo is het aantal woninginbraken de laatste jaren fors gestegen, is het aantal incidenten van diefstal- of inbraken uit bedrijven toegenomen en is het aantal misdrijven in het uitgaansgebied nagenoeg gelijk gebleven. Wat we zien is dat onze inwoners steeds minder vaak overlast ervaren, maar dat zij weliswaar ook aangeven de kans om slachtoffer te worden van een misdrijf wel groter achten dan een aantal jaren geleden. Ook valt op dat de high-impact crime in Enkhuizen op het gebied van overvallen en straatroven weliswaar constant blijft, maar dat zeker gezien de stijging van het aantal woninginbraken dit aantal nog steeds veel te hoog is, dit mede gelet op de impact die deze misdrijven op onze inwoners hebben. Het gaat hierbij veelal om de domeinen samen leven en samen wonen, veilig ondernemen en veilig recreëren. Als gemeente kunnen we de veiligheid en leefbaarheid niet in alle opzichten afdwingen, maar we kunnen er wel de randvoorwaarden voor scheppen. Dat heeft dan mede betrekking op ons eigen huiswerk, onze eigen organisatie, regie- en beleidsvoering. In die opzichten gaan we ons de komende jaren op de sociale domeinen manifesteren. We kiezen dan ook voor het motto: Samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers. Onze hoofdprioriteiten in het veiligheidsbeleid zijn: Veilige en leefbare wijken en buurten; Veilige uitgaan en veilige evenementen; Veilige thuissituatie. Tevens besteden we voldoende aandacht aan de veiligheidsthema s: Veilig toerisme; Veilig winkelgebied en veilige bedrijventerreinen; Brandweer zorg; Verkeersveiligheid; Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit; Voorbereiding op de rampenbestrijding; Mensenhandel; Jeugd en middelengebruik; Pagina 13/35
3.2 Overige strategische uitgangspunten In aanvulling op het hiervoor gestelde, hanteren wij de volgende strategische uitgangspunten: Cruciaal is de consequente sturing en coördinatie van het veiligheidsbeleid, op basis van een organisatorische borging inclusief een goede informatiepositie ten aanzien van maatregelen en veiligheidseffecten. De sturing en coördinatie hebben betrekking op zowel de sturing van het integrale beleid als op de sturing van de integraliteit binnen de verschillende thema s. In het bijzonder gaat onze aandacht daarbij uit naar de effectiviteit en de kwaliteit van de afstemming en samenwerking met onze strategische veiligheidspartners. Met in het bijzonder de politie en het openbaar ministerie. Daarnaast zetten we in op versterking van de betrokkenheid van onze inwoners; daartoe doen wij om te beginnen ons eigen huiswerk goed en organiseren daarmee een aantrekkelijk speelveld dat bewoners verleidt en beweegt hun cruciale rol te pakken. Enkhuizen is een veilige stad om samen te wonen en te verblijven, maar ook een stad waarbij we met elkaar veiligheid bieden en veiligheid krijgen; Dit beleid wordt door vertaald in jaarlijkse uitvoeringsplannen integrale veiligheid: deze uitvoeringsplannen bevatten onze concrete acties rond de hoofdlijnen van het beleid; ze vormen het operationele kader voor de uitvoering en voor evaluaties; Bij de aanpak zal ook een actieve communicatiestrategie opgesteld worden. Een actieve communicatiestrategie draagt bij aan een positief beeld van de veiligheid in de gemeente. De communicatie-uitingen van de gemeente op het gebied van veiligheid, zijn gebaseerd op vier uitgangspunten: nuchterheid, integrale aanpak, herhaling van de kernboodschap en communicatie over concreet zichtbare investeringen. De doelstellingen zijn gericht op het geven van betrouwbare informatie, het betrekken van burgers en partners en het bevorderen van een positieve beeldvorming. De aanpak is SMART, doordat we bij elk veiligheidsthema voor zover mogelijk streefwaarden op (maatschappelijke) effectindicatoren benoemen; niet alleen gaan we zodoende 'meetbaar te werk, maar we richten ons ook te allen tijde op maatschappelijke veiligheidseffecten. 3.3 Strategische partners Politie Openbaar Ministerie Veiligheidsregio Noord-Holland Noord GGD Hollands Noorden Milieudienst West-Friesland Brandweer SED Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Welwonen GHOR Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Horeca Nederland Bureau HALT Brijder Stichting Particuliere beveiligingsorganisaties Onderwijsinstellingen Ondernemersverenigingen Welzijnsorganisaties Pagina 14/35
Bewonersorganisaties Overige maatschappelijke instellingen 3.4 Flankerend beleid Belangrijk flankerend beleid van het strategische veiligheidsbeleid is: De gemeentelijke rampenplannen Het calamiteitenplan voor de gemeentelijke havens (Collegebesluit: 10 mei 2005) De Samenwerkingsregeling Ongevallenbestrijding voor het IJsselmeergebied en het Markermeer (Collegebesluit: 1 juli 2010) De beleidslijn voor de horeca-, prostitutie - en speelautomatenhalbranche in het kader van de Wet BIBOB (Collegebesluit: 28 september 2010) Integraal handhavingsbeleidsplan 2013-2014 (moet nog vastgesteld worden) Het evenementenbeleid Enkhuizen 2007 Protocol huiselijk geweld Enkhuizen 2007 Beleidsregels evenementen op schepen (Besluit: 28 september 2010) Het beleid voor sluitingstijden horeca (Besluit: 11 september 2012) Kadernota Jeugd, Alcohol en Drugs 2012-2015 (Besluit: 2 oktober 2012) Drank- en Horecaverordening 2009 (wordt momenteel aangepast) Het beleid voor standplaatsen (Collegebesluit: 28 september 2010) Het beleid voor terrassen Enkhuizen (Besluit: 17 mei 2011) Het beleid voor uitstallingen Enkhuizen (Collegebesluit: 28 september 2010) Damoclesbeleid Lokalen en Woningen (Besluit: 28 september 2010) De Nota coffeeshopbeleid (Besluit: 28 september 2010) De handhavingsarrangementen voor bijvoorbeeld coffeeshops (Collegebesluit: 28 september 2010) Beleidsregels verblijfsontzeggingen Enkhuizen 2008 (Besluit: 28 september 2010) Ambitietraject brandweer 2006 (Raadsbesluit: 12 oktober 2006) Verbeterplan programma basis brandweerzorg en rampenbestrijding (Collegebesluit: 24 januari 2008) Verkeersplan Enkhuizen 2005-2015 (Raadsbesluit 4 oktober 2005) Nota Lokaal gezondheidsbeleid 2009-2012 (Raadsbesluit: 5 januari 2010) Notitie doorontwikkeling CJG Enkhuizen Notitie seniorenbeleid 2011-2015 (Besluit: 5 juli 2011) Meerjarenbeleidsplan 2013-2014 regionale eenheid Noord-Holland Beleidsnota Wmo 2013-2016 Pilot plan-noord Enkhuizen Beter bereik van kwetsbare burgers Visie en inrichtingsplan Veiligheidshuis Noord-Holland Noord 2012 Pagina 15/35
4. Prioriteiten In het volgende hoofdstuk werken we de beleidsprioriteiten voor de komende vier jaren in de gemeente Enkhuizen uit. Bij elke prioriteit wordt ingegaan op de hoofdlijnen van de aanpak in de periode van 2013 tot en met 2016, de betrokken partijen en onze doelstellingen. 4.1 Veilige en leefbare wijken en buurten Beschrijving thema Essentie van dit thema is de borging van de sociale veiligheid van wijken en buurten. Het gaat daarbij om de voorkoming en aanpak van overlast, verloedering, criminaliteit en het vasthouden en waar nodig verbeteren van het veiligheidsgevoel van de buurtbewoners. Dit thema is bij uitstek een prioritair thema in onze aanpak voor de komende jaren: de inzet erop raakt sterk aan onze hoofdkoers, namelijk samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers. Binnen dit thema richten we ons op een effectieve regievoering vanuit de gemeente en waar nodig verbetering van fysieke en sociale kwaliteit. Daarbij betrekken we bewoners, organiseren we toezicht en handhaving en pakken we specifieke criminaliteit aan. Dit thema heeft veel raakvlakken met de Wmo, prestatieveld 1. Daar waar nodig wordt gezamenlijk beleid ontwikkeld. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Aanpak fysieke kwaliteit De fysieke kwaliteit van de woonomgeving (verloedering, vernieling, inrichting) is een cruciaal onderdeel van de aanpak van de veiligheid en leefbaarheid van de wijken en buurten. Een verloederde buurt genereert onveiligheidsgevoel en kan leiden tot afnemende betrokkenheid van bewoners in de woonomgeving en een toename van criminaliteit. We blijven dan ook onverminderd inzetten op een goed kwaliteitspeil van de fysieke woonomgeving. Samen met de woningbouwcorporatie(s) zal gekeken worden waar de mogelijkheden liggen om de fysieke kwaliteit van wijken en buurten structureel te verbeteren. Aanpak sociale kwaliteit De aanpak van de sociale kwaliteit heeft vooral betrekking op de preventie en de aanpak van woonoverlast, hangjongerenoverlast, drugsoverlast, overlast van zwervers en andere problematische individuen. Voor de aanpak van overlastgevende zwervers en problematische individuen, zal zoveel als mogelijk aansluiting worden gezocht bij het veiligheidshuis. We continueren de matrixaanpak met betrekking tot hangjongerenoverlast en risicolocaties. Voor de aanpak van woonoverlast zal de gemeente de regievoering oppakken, maar zal het vooral de bewoners zelf stimuleren om de problemen met elkaar op te lossen. De overheid houdt zicht op wat er speelt in de buurten en wijken en treedt op indien de bewoners er zelf niet uit komen. Betrekken van bewoners Niets is invloedrijker dan de burger zelf als het gaat om veiligheid en leefbaarheid in de buurt. Zij zitten dicht bij het vuur en kunnen ook informeel veel betekenen om de buurt veilig en leefbaar te houden. Het is aan de gemeente Enkhuizen om omstandigheden te creëren die het mogelijk maken dat burgers hun verantwoordelijkheden kunnen oppakken en waarmaken. Voortgang van initiatieven als burger-aed en burgernet zijn hierbij van groot belang. Daarnaast wordt gekeken of de methodiek buurtbemiddeling voor meerwaarde kan zorgen binnen onze gemeente en het regionale project brandveilig wonen op meerdere beleidsvelden een positieve inbreng kan hebben. Pagina 16/35
Toezicht en handhaving Naast de informele sociale controle door bewoners is formeel toezicht nodig. Dit betreft voornamelijk fysiek toezicht. Voor het woongebied in onze gemeente blijft de focus de komende periode liggen op het fysieke toezicht. Dit wordt uitgevoerd door de politie, in het kader van de gebied gebonden politiezorg en deels ook door gemeentelijk toezichthouders en waar het gaat om jeugdigen door het ambulante jongerenwerk. Aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen Naast overlast en andere vormen van aantasting van de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving, zijn ook specifieke vormen van criminaliteit aan de orde. Die dienen specifiek en op maat aangepakt te worden, met zowel preventieve als repressieve instrumenten. Cruciaal in onze aanpak is de veelplegersaanpak, nazorg van ex-gedetineerden, criminele jeugdigen, huiselijk geweld, etc. binnen het veiligheidshuis. Naast de inzet binnen het veiligheidshuis, heeft onze bijzondere aandacht in de periode 2013-2016, de delicten woninginbraak, woningovervallen en straatroven, de zogenaamde high-impact crime. Ook de inzet op deze delict soorten wordt zo goed als mogelijk ingebed in een integrale aanpak. Betrokken partijen Gemeente; Politie; Openbaar Ministerie; Zorg- en welzijnsinstellingen; Woningbouwcorporaties Bewoners; Doelstelling De randvoorwaarden creëren en borgen voor veiligheid en leefbaarheid in al onze wijken, voor alle bewoners en bezoekers. Ons motto luidt dan ook: Samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers. indicator bron nulmeting (jaar) streefwaarde 2016 De ervaren fysieke kwaliteit in Enkhuizen is IVM 5,8 (2011) significant hoger dan in 2011 >2011 Aantal meldingen van baldadigheid en vernielingen is Politie 206 (2011) significant lager dan in 2011 <2011 Aantal meldingen van overlast jeugd is significant Politie 209 (2011) lager dan in 2011 <2011 Aantal woninginbraken is met 25% gedaald ten Politie 56 (2011) opzichte van het jaar 2011 37 Aantal overvallen is met 50% gedaald ten opzicht Politie 4 (2010) van het jaar 2010 2 Aantal straatroven is met 25% gedaald ten opzichte Politie 5 (2011) van het jaar 2011 3 Het aandeel inwoners dat aangeeft zich wel eens IVM 14% (2011) onveilig te voelen in de eigen buurt is significant <2011 lager dan in 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft actief te zijn IVM 19% (2011) binnen de eigen woonomgeving is signifanct hoger >2011 dan in 2011 Pagina 17/35
4.2 Veilig uitgaan en veilige evenementen Beschrijving thema: Enkhuizen kent een zeer rijk aanbod van horeca en evenementen. Dit brengt onze stad en de bewoners veel profijt. Er is een economisch effect, met de vele bezoekers aan onze binnenstad, en de talrijke evenementen. We genieten van de levendigheid en de positieve sfeer die bij deze recreatieve voorzieningen horen. Ook uit veiligheidsoogpunt is dit laatste van belang. Door te sturen op een positieve sfeer krijgt een negatieve sfeer minder gelegenheid. Dit willen we zeker zo houden. Een effectief aanbod van uitgaansgelegenheden en evenementen is bevorderlijk voor de leefbaarheid van onze stad. Tegenover deze positieve effecten staan echter ook de mogelijke negatieve effecten. Aantastingen van de veiligheid, door overlast, vernielingen en uitgaansgeweld. Dit betreft verschijnselen die onze maximale aandacht hebben en houden. Als gemeente hebben we de regie over het inperken en zoveel als mogelijk voorkomen van overlast en geweld. In onze beleidskaders ten aanzien van uitgaan en evenementen vormt dit een belangrijk aandachtspunt. En dit werkt door in onze regelgeving, controle, handhaving en andere maatregelen. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Zowel ten aanzien van uitgaan als evenementen is de belangrijkste hoofdlijn in de komende jaren dat we het veiligheidsaspect zo goed mogelijk gestalte blijven geven in beleid, regelgeving en uitvoering. Waar nodig scherpen we onze kaders en instrumenten aan. Essentieel in onze aanpak is de samenwerking met zowel de publieke- als de private partners. Uitgangspunt is dat de veiligheid rond uitgaan en evenementen een gezamenlijke verantwoordelijkheid betreft, waarbij de gemeente primair kaderstellend, randvoorwaardenscheppend en controlerend optreedt, en de ondernemers en organisatoren van evenementen afgesproken maatregelen doorvoeren. Accenten in onze aanpak ten aanzien van veilig uitgaan zijn de volgende: - Voortzetting van het actieve gebruik van de juridische instrumenten om uitgaansgerelateerde overlast en geweld aan te pakken. Daar waar mogelijk zullen de juridische instrumenten uitgebreid worden. Deze instrumenten bieden een breed kader voor het fysieke toezicht op straat om de overlast te beperken en incidenten snel in de kiem te smoren; - We handhaven een differentiatie in de sluitingstijden, zodat het uitgaande publiek verspreid over de avond en nacht de straat op komt. De ervaring heeft ons geleerd dat dit de beste manier is om uitgaansgeweld tot een minimum te beperken. - We zetten de afspraken die gemaakt zijn met de verschillende partners aangaande het ontzeggingenbeleid, inzet ambulante portier en gemeentelijk toezicht in het uitgaansgebied voort. Daar waar nodig zullen we de afspraken optimaliseren; - Bij de overheveling van het toezicht en de handhaving uit de nieuwe Drank- en Horecawet zal gebruik worden gemaakt van alle mogelijke interventies. Deze zullen naast het terugdringen van het alcoholgebruik onder jongeren ook de veiligheid in het uitgaansgebied ten goede komen. - De maatregelen uit de kadernotitie jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 zullen een duidelijke plaats krijgen binnen het gemeentelijk veiligheidsbeleid. Accenten in onze aanpak ten aanzien van de veiligheid rond evenementen zijn: - Actualiseren van het evenementenbeleid. Borging van de veiligheid rond evenementen is hierin een belangrijk onderdeel. De uitgangspunten dienaangaande worden geactualiseerd, en worden vertaald in richtlijnen voor de vergunningsprocedure, vergunningsvoorwaarden, controle en handhaving en andere maatregelen; Pagina 18/35
- Specifiek zal onze aandacht bij deze herijking en meer in het algemeen, onze inzet op de veiligheid rond evenementen, liggen op evenementenoverlast en geweld rond evenementen (ook tegen overheidsfunctionarissen). We oriënteren ons op wenselijke maatregelen en voeren die door. Betrokken partijen - Gemeente - Politie - Openbaar Ministerie - Koninklijke horeca Nederland - Evenementenorganisatoren - Veiligheidsregio Noord-Holland Noord - GGD Doelstelling Zodanige randvoorwaarden in stand houden dat de horecaondernemers en evenementenorganisatoren via positieve impulsen hun bijdrage kunnen blijven leveren aan de veiligheid en leefbaarheid van Enkhuizen, waarbij tegelijk de mogelijke negatieve veiligheidseffecten van deze voorzieningen minimaal en beheersbaar zijn. indicator bron nulmeting (jaar) streefwaarde 2016 Het aantal incidenten van uitgaansgeweld is Politie 106 (2011) significant lager dan in 2011 <2011 Het aantal misdrijven van uitgaansgeweld is Politie 54 (2011) significant lager dan in 2011 <2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft zich wel eens IVM 35% (2011) onveilig te voelen rondom uitgaansplekken is <2011 significant lager dan in 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft wel eens overlast IVM 2% (2011) te ondervinden van horecagelegenheden is niet 2% significant hoger dan in 2011 Pagina 19/35
4.3 Veilige thuissituatie Beschrijving thema Onveiligheid in de openbare ruimte is een vrij zichtbare factor binnen het veiligheidsbeleid. Maar onveiligheid doet zich niet alleen op straat voor, maar ook binnenshuis komt onveiligheid voor, veelal in de relationele sfeer. Het gaat daarbij om geestelijk- en/of fysiek geweld tussen partners, jegens kinderen binnen het gezin en/of andere familieleden en huisgenoten. Huiselijk geweld kan dan ook grote gevolgen hebben, zowel op de korte en op de lange termijn, voor slachtoffers en getuigen. Ook is bekend dat slachtoffers en getuigen van huiselijk geweld vaak moeite hebben om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de maatschappij. Dit thema heeft tevens een overlap met het thema veilige en leefbare wijken en buurten, als het gaat om woonoverlast of burenruzies. De gemeente heeft een belangrijke rol in de voorkoming van en aanpak van huiselijk geweld. Instrumenten zijn de WMO, de regierol van de gemeente, ook binnen het veiligheidshuis en toepassing van de wet tijdelijk huisverbod. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 We zetten verder in op de versterking en borging van onze gemeentelijke rol, als regisseur en trekker van de aanpak van huiselijk geweld, evenals op mogelijk escalaties van risicoburgers, in relatie tot onze uitvoeringspartners (in het bijzonder het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld/ASHG). Maar ook in relatie tot het veiligheidshuis en de samenwerking met de regiogemeenten. Daarnaast intensiveren we onze huidige aanpak rond het tijdelijk huisverbod en trachten we deze nog preventiever toe te passen. Tevens vormt de kwaliteit van de aansturing van uitvoeringsorganisaties een belangrijk aspect van de regievoering. Op dit gebied zijn nog verbeteringen nodig, zoals de communicatie en afstemming tussen de verschillende organisaties, monitoring van het hulpverleningstraject en de verbetering van de pleger hulpverlening. Naast huiselijk geweld is er de overlap met het eerder genoemde thema. Waar het gaat om overlast van omwonenden of burenruzies zal de gemeente de regierol op haar nemen. Zogenaamde risicoburgers zullen in een vroeg stadium worden ingebracht in het veiligheidshuis om mogelijke escalaties te voorkomen en via de diverse welzijnsorganisaties hen de begeleiding te geven die ze nodig hebben. Tevens zal de gemeente voorwaarden scheppen, zodat inwoners zelf initiatieven gaan ontplooien om de problemen op te lossen. Daar waar inwoners er gezamenlijk niet uitkomen zal de gemeente de regierol op zich nemen. Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Politie - Openbaar Ministerie - Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld en onderliggende hulpverleningspartners - Veiligheidshuis Noord-Holland Noord Pagina 20/35