Nota ter actualisering van de Kadernota Integrale Veiligheid

Transcriptie

1 Nota ter actualisering van de Kadernota Integrale Veiligheid Waarom deze nota In 2009 heeft de gemeenteraad van gemeente Alkmaar de Kadernota Integrale Veiligheid (hierna: kadernota) vastgesteld. Deze kadernota stelde de ambities en de prioriteiten van het gemeentebestuur voor de genoemde periode vast. Op basis van deze kadernota hebben de partners daarnaast gezamenlijk een Lokaal Integraal Veiligheidsbeleid (LIVP) gemaakt voor dezelfde periode als de kadernota. In het LIVP was uitgewerkt wat de belangrijkste veiligheidsproblemen zijn, welke partners een rol spelen en hoe de verantwoordelijkheden zijn verdeeld. De kadernota en het LIVP kennen een looptijd tot en met 2013 en zijn om die reden aan vervanging toe. De fusie van Alkmaar met de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer brengt met zich mee dat in de loop van 2015 een nieuwe Kadernota en een nieuw veiligheidsplan tot stand moeten komen, vast te stellen door het bestuur van de nieuwe gemeente, waarin de OOV-thema s van de nieuwe gemeente tot uiting komen. Er is voor de periode van 2014 tot medio 2015 behoefte aan een geactualiseerde kadernota en een nieuw veiligheidsplan, waaruit duidelijk blijkt waar welke verantwoordelijkheden liggen, waar de gemeenteraad, portefeuillehouder (en de driehoek) op kan (kunnen) sturen en op basis waarvan prioriteiten gesteld kunnen worden. Terugblik Inhoudelijk is veel van wat er in de kadernota staat nog steeds actueel en relevant. In de kadernota staat dat het de missie van de gemeente Alkmaar en haar partners is om een integraal veiligheidsbeleid te ontwikkelen en tot uitvoering te brengen met als resultaat enerzijds een afname van criminaliteit en anderzijds de verbetering van de leefbaarheid. Ingrijpen aan de voorkant voorkomt dat er zwaar moet worden ingezet aan de achterkant op repressie. Alle schakels van de veiligheidsketen moeten worden benut om criminaliteit en onveiligheidsgevoelens te vooromen of te beperken. Het LIVP is gebaseerd op 8 veiligheidsthema s en kent per veiligheidsthema een matrix waarin de probleemstelling, doelstelling en de te ondernemen activiteiten zijn opgenomen. Wat blijft en wat is nieuw In het collegeprogramma staat De coalitie is voorstander van een integraal veiligheidsbeleid, waarbij de aanpak een combinatie is van preventie en repressie. De coalitie wil de positie van de gemeenteraad versterken wanneer het gaat om veiligheidsbeleid, politie en brandweer. Geconcludeerd kan worden dat de uitgangspunten van de kadernota in lijn zijn met het coalitieakkoord. De tien prioriteiten uit de kadernota: kwaliteit woonomgeving, veelplegers, alcohol en drugs (specifiek op jongeren gericht) drugs- en alcoholoverlast (algemeen), prostitutie en mensenhandel, drugshandel en gerelateerde criminaliteit, criminele jeugdgroepen, huiselijk geweld, overlastgevende jeugdgroepen, uitgaan/horeca staan nog Pagina 1 van 5

2 steeds hoog op de agenda van het college. Wel zijn op een aantal onderwerpen ontwikkelingen gaande die leiden tot een aanvulling op de kadernota. Bovendien geeft het huidige college de komende periode nadrukkelijk prioriteit aan de onderwerpen Veilig Uitgaan, de aanpak van hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen en de integrale aanpak van criminaliteit en veelplegers. Een en ander wordt hieronder toegelicht. Nieuw is verder dat er geen uitgebreid LIVP meer wordt opgesteld. De geactualiseerde kadernota is uitgewerkt in het Veiligheidsplan dat bestaat uit vijf matrices. De matrices geven per beleidsveld inzicht in de veiligheidsthema s: de doelstelling op hoofdlijnen, de ingezette of in te zetten acties met planning en of er overeenstemming is met regionaal beleid. Veilig Uitgaan In de raadscommissievergadering Sociaal op 28 november 2013 is gesproken over de evaluatie van het beleid Veilig Uitgaan door de Rekenkamer. Naar aanleiding hiervan is de toezegging gedaan dat er bij het opstellen van een nieuw integraal veiligheidsbeleid aandacht zal zijn voor Veilig Uitgaan. Aan een verdere aanpak van Veilig Uitgaan moet een integrale probleemanalyse voorafgaan zodat aan de hand van de probleemanalyse gerichte acties kunnen worden ingezet. De werking van deze acties wordt vervolgens geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Deze zgn. plan-do-check-act cyclus is overigens van toepassing op het hele Veiligheidsplan en daarmee ook voor het beleid Veilig Uitgaan. De uitkomst van de probleemanalyse leert dat de uitgaansincidenten vrijwel allemaal middelen gerelateerd zijn. Aan de hand van deze analyse wordt deze problematiek in een door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en veiligheid (CCV) ondersteunde pilot Veilig Uitgaan, waarbij de nadruk ligt op middelengebruik, nader uitgewerkt. Na een adequate analyse van de specifieke problematiek gaan gemeente, politie, horecapartners en eventuele andere partners gezamenlijk aan de slag om op korte termijn concrete en maatregelen te nemen die ertoe leiden dat het uitgaansgeweld afneemt. Aanpak hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen Het ambulant jongerenwerk is sinds 2013 in de begroting ondergebracht bij het programma Veiligheid. Dit betekent dat ambulant jongerenwerk wordt ingezet met het oog op het bewaren van de openbare orde en veiligheid. Dit vraagt op onderdelen om een andere aanpak door het ambulant jongerenwerk. Met name een ferme aanpak van hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen is daarbij voor het ambulant jongerenwerk een belangrijke opgave. Criminaliteit en veelplegers Gemeente Alkmaar zet zich, samen met partners als politie, openbaar ministerie en belastingdienst in, om veelplegers aan te pakken. Iedere potentiële crimineel moet weten en voelen dat misdaad in Alkmaar niet loont. De beschikbare strafrechtelijke, bestuursrechtelijke, privaatrechtelijke en fiscale aanpakken worden daarvoor ingezet. Naast interventies richting daders wordt ook aandacht besteed aan slachtoffers. Fusie Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer Vooruitlopend op de bestuurlijke fusie tussen Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer per 1 januari 2015 is met ingang van 1 januari 2014 één ambtelijke organisatie voor deze drie gemeenten geformeerd. Er zijn tot 1 januari 2015 dus drie afzonderlijke gemeentebesturen die het veiligheidsbeleid bepalen maar het beleid wordt voorbereid en uitgevoerd door één ambtelijke organisatie. De veiligheidsthema s van de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer zijn daarom opgenomen in het veiligheidsplan. Uiteraard met inachtneming van de beleidsuitgangspunten van de verschillende gemeenten. Pagina 2 van 5

3 Samenwerking Stadstoezicht en Politie In de vergadering van de gemeenteraad op 4 november 2013 heeft de raad een motie aangenomen waarin het college wordt verzocht om met een voorstel te komen voor verbeterde en intensievere samenwerking tussen politie en stadstoezicht. Momenteel worden hiertoe voorbereidingen getroffen. In dit voorstel wordt in ieder geval nader uitgewerkt dat stadstoezicht op een fermere wijze wordt aangestuurd en dat de beschikbare (mobiele) camera s daadwerkelijk flexibel worden ingezet. Het beschikbare budget wordt hiervoor ingezet en ook om het efficiënter en frequenter uitlezen en delen van de beschikbare beelden te realiseren. Zo nodig en zo mogelijk wordt hierbij, bijvoorbeeld in de daluren, gebruik gemaakt van de diensten van een derde partij. Programmabureau Integrale Veiligheid Alkmaar is, net als de andere gemeenten binnen Noord-Holland Noord, betrokken bij het Programmabureau Integrale Veiligheid. Het programmabureau Integrale Veiligheid ondersteunt de gemeenten in Noord-Holland Noord bij een aantal gemeenschappelijke veiligheidsthema s. Het programmabureau rapporteert over de voortgang van de deelname van gemeenten aan het Algemeen bestuur van de Veiligheidsregio onder andere door middel van zogenaamde smiley-overzichten. De gemeente Alkmaar stelt zich in het algemeen ten doel om actief te participeren in het Programmabureau Integrale Veiligheid, actief deel te nemen aan werkgroepen en regionaal beleid voor zover mogelijk te implementeren. Alleen wanneer aansluiting bij regionaal beleid ertoe leidt dat Alkmaarse politieke en/of bestuurlijke uitgangspunten in het geding komen, zal van de regio afwijkend beleid worden voorgesteld. Veiligheidsthema s Kern van de kadernota waren de tien belangrijkste veiligheidsthema s voor de betreffende periode, te weten: kwaliteit woonomgeving, veelplegers, alcohol en drugs (specifiek op jongeren gericht), drugs- en alcoholoverlast (algemeen), prostitutie & mensenhandel, drugshandel en (gerelateerde) criminaliteit, criminele jeugdgroepen, huiselijk geweld, overlast gevende jeugdgroepen en uitgaan/horeca. In de afgelopen vier jaren zijn veel inspanningen verricht die geleid hebben tot voortgang op de verschillende veiligheidsthema s. dit wordt voortgezet. Op onderdelen is daarbij sprake van nieuwe inzichten, veranderde beleidsopvattingen en wetgeving en actuele prioriteiten. Het gaat daarbij in het bijzonder om de thema s High Impact Crimes (zoals woninginbraken, straatroven en overvallen), prostitutie en mensenhandel, aanpak jeugdgroepen en het bredere thema georganiseerde overheid tegen de georganiseerde misdaad. Deze worden in het nieuwe Veiligheidsplan opgenomen. Met name bij de drie laatstgenoemde thema s stelt de gemeente Alkmaar zich ten doel om daadkrachtig op te treden en het beschikbare bestuurlijk instrumentarium nog optimaler te benutten. Systematiek van het veiligheidsplan Zoals hierboven toegelicht komt in de plaats van het LIVP het Veiligheidsplan. Het veiligheidsplan bestaat uit vijf matrices waarin de activiteiten op het terrein van openbare orde en veiligheid, die voortvloeien uit de geactualiseerde kadernota, zijn opgenomen. Om ervoor te zorgen dat dit veiligheidsplan ook kan worden gebruikt om op regionaal niveau te worden ingezet, bijvoorbeeld in de Driehoek, is gekozen om het veiligheidsplan in te delen op basis van de vijf velden van het zogenaamde Kernbeleid Veiligheid. Deze indeling wordt als zodanig ook door de Rijksoverheid voorgesteld. Het regionale jaarplan, zoals in de Driehoek wordt gebruikt, is ook op datzelfde landelijke stramien gebaseerd zodat het omzetten van het gemeentelijke jaarplan naar het regionale jaarplan eenvoudiger wordt. Ook kunnen door gebruik van de uitgangspunten van Kernbeleid Veiligheid de veiligheidsonderwerpen van de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer makkelijker worden ingevoegd. De te gebruiken velden zijn: Pagina 3 van 5

4 Veld 1: Veilige woon- en leefomgeving Veld 2: Bedrijvigheid en Veiligheid Veld 3: Jeugd en Veiligheid Veld 4: Fysieke Veiligheid Veld 5: Veiligheid en Integriteit Voortgang en evaluatie De voortgang van het Veiligheidsplan wordt regelmatig besproken in het Afstemmingsoverleg OOV en op hoofdlijnen in de vergaderingen van de regionale driehoek. De doelstellingen van het veiligheidsplan zijn per veld geformuleerd en zijn gebaseerd op bestaande gemeentelijke beleidsvoornemens en doelstellingen van het rijk. De ervaring leert dat de doelstellingen zoals die in het LIVP waren opgenomen te gedetailleerd zijn waardoor het veel capaciteit vraagt om de doelstellingen te evalueren. Om die reden is gekozen om de doelstellingen te meten aan de hand van de objectieve cijfers die de politie verstrekt ten aanzien van een aantal meetbare feiten en de tweejaarlijks te houden Veiligheidsmonitor. Dit betekent ook dat doelstellingen per beleidsveld en niet langer per afzonderlijke veiligheidsthema s zijn geformuleerd. De reden hiervoor is dat dan op hoofdlijnen kan worden gerapporteerd waardoor het maken van een rapportage geen doel op zich is, maar een middel om de ingezette acties te kunnen evalueren en zo nodig bij te sturen. Daarbij moet in ogenschouw worden genomen dat het plan dat nu voorligt een korte looptijd heeft. Niet alle doelstellingen van het veiligheidsplan zijn overigens meetbaar te maken. Zo spelen bij bijvoorbeeld het thema mensenhandel zoveel complexe en verschillende factoren een rol dat hier geen getal of een percentage aan te koppelen is. Het is dan een zaak van goede monitoring en bepalen wat er beter of anders kan. Het ministerie van Veiligheid en Justitie en de VNG hebben overigens om dezelfde redenen dit jaar ook gekozen om bij het opstellen van het jaarplan voor de nationale politie en de doorvertaling daarvan naar de prioriteiten binnen de eenheden, ook te werken met doelstellingen op hoofdlijnen. Plan-do-check-act Ofschoon het Veiligheidsplan een looptijd heeft van een krappe anderhalf jaar is het voor een efficiënt gebruik ervan belangrijk om een duidelijke beleidscyclus vast te stellen. Het gehele plan moet worden geëvalueerd aan de hand van de plan-do-check-act-cyclus. In het afstemmingsoverleg OOV en in de Driehoek moet steeds worden bezien of er noodzaak is tot bijsturing. Indien dat nodig is zullen voorstellen daartoe aan de raad en/of het college worden voorgelegd. In ieder geval eenmaal jaarlijks, in oktober, zal het integraal veiligheidsbeleid worden geagendeerd voor de gemeenteraad in een speciale themabijeenkomst veiligheid. Tijdens deze bijeenkomst kunnen de uitgangspunten voor het veiligheidsbeleid worden besproken en geëvalueerd en zo nodig worden bijgesteld. Communicatie Om de activiteiten uit het Veiligheidsplan onder het voetlicht te brengen bij zowel de inwoners en ondernemers, het gemeentebestuur, de gemeentelijke organisatie en externe partners wordt per thema regelmatig aandacht besteed aan de communicatie. De stadskrant, de website, Twitter, Facebook en de gewone pers zullen daarbij gebruikt worden. Uitgangspunten daarbij zijn het betrekken van de burgers en ondernemers bij de uitvoering van het beleid (het zgn. van buiten-naar-binnen-denken) en laten zien wat we doen (uiteraard mits de problematiek dat toelaat). Pagina 4 van 5

5 Borging en financiële aspecten Het budget voor de bekostiging van de in het Veiligheidsplan opgenomen doelstellingen is opgenomen in de bestaande begroting(en) onder het programma Veiligheid. Conclusie Deze nota heeft tot doel om de Kadernota Integrale Veiligheid op onderdelen te actualiseren en aan te vullen zodat de gemeenteraad de kaders voor het Veiligheidsbeleid van Alkmaar van 2014 en de eerste helft van 2015 kan vaststellen en bewaken. Het Veiligheidsplan vertaalt dit beleid in concrete veiligheidsthema s en activiteiten zodat de portefeuillehouder kan sturen op een adequaat veiligheidsbeleid en daar verantwoording over kan afleggen. Daarnaast zijn in het Veiligheidsplan ook de beleidsuitgangspunten van de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer opgenomen zodat tegelijkertijd een voorschot kan worden genomen op het veiligheidsbeleid van de nieuwe gemeente, dat medio 2015 aan de raad van de nieuwe gemeente Alkmaar zal moeten worden voorgelegd. Tot slot Naast dat het inmiddels gemeengoed is dat de overheid niet alleen verantwoordelijk kan worden gehouden voor het vergroten van de veiligheid en dat samenwerking met bewoners van de stad én de partners in de veiligheidsketen van groot belang is voor succes, moge duidelijk zijn dat alleen een repressieve aanpak of alleen een preventieve aanpak niet tot succes kan leiden. Het is belangrijk dat alle schakels van de keten goed op elkaar aansluiten en dat er samenhang en samenwerking is bij de uitvoering van het veiligheidsbeleid. Het is cruciaal dat alle partners gezamenlijk, op hetzelfde moment op dezelfde problematiek inzet plegen om op gezamenlijk geprioriteerde thema s succes te boeken. Met deze vernieuwde nota worden de inspanningen met de partners op dat gebied voortgezet op de thema s die voor Alkmaar van belang zijn. De acties op die thema s vindt u terug in de vijf velden van het integraal Veiligheidsplan. Op deze manier heeft onze gemeente de zorg voor veiligheid die nodig is en kan snel worden bijgestuurd per onderwerp als dat aan de orde is. Alkmaar, Januari 2014 Pagina 5 van 5