O n c o l o g i s c h e f o l l o w - u p : k w a l i t e i t e n d o e l m a t i g h e i d g a a n h a n d i n h a n d

O n c o l o g i s c h e f o l l o w - u p : k w a l i t e i t e n d o e l m a t i g h e i d g a a n h a n d i n h a n d P I C A, 1 2 n o v e m b e r 2015 1

D i s c l o s u r e b e l a n g e n s p r e k e r Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk N.v.t N.v.t N.v.t. N.v.t. Bedrijfsnamen 2

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 3

E v e n v o o r s t e l l e n \ Ewoud Ravenshorst \ Technisch bedrijfskundige \ 8 jaar consultancy \ Laatste jaren gespecialiseerd in zorg en life sciences \ Adviseur bij Vintura 4

Eve n voorste l l e n Over Vintura \ Consultancy bureau \ Gespecialiseerd in gezondheidszorg en (international) life sciences \ 25 ervaren consultants \ Opgericht in 2000 en gevestigd in Baarn Hoe werken wij? \ Gezamenlijke aanpak \ Patiënt gericht \ Oprechte betrokkenheid \ Inbreng relevante ervaring \ Realiseren van concrete en gedragen resultaten 5

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 6

D e ( o n c o l o g i s c h e ) z o r g k a n b e t e r! 7

I n d e g e h e l e z o r g k e t e n z i j n v e r b e t e r i n g e n m o g e l i j k o p k w a l i t e i t e n d o e l m a t i g h e i d Diagnose Behandelfase Follow-up Uitslag + Behandelplan Follow-up plan Toegangstijd Diagnostiek (incl MDO) Behandeling Patient tumorvrij? Ja Opstellen follow-up plan Follow-up controles Ja Nee Nee Afwijkingen? Opstellen palliatie plan Palliatieve behandeling Palliatie plan Palliatieve fase Elke fase heeft eigen kenmerken: Diagnose: Lage mate van planbaarheid Behandeling: Hoge complexiteit Follow-up: Hoge mate van planbaarheid, groot volume 8

F o c u s v o o r v a n d a a g : O n c o l o g i s c h e F o l l o w - up W a a r h e b b e n w e h e t d a n o v e r? Definitie: Deel van het zorgpad nadat de behandeling is afgerond en de patiënt tumorvrij is verklaard 9

W a a r o m d o e n w e e i g e n l i j k f o l l o w - up? 1. Detecteren van nieuwe manifestaties 2. Voorlichting, begeleiding m.b.t. klachten en symptomen en aandacht voor sociale gevolgen 3. Evaluatie van het medisch handelen Per tumorsoort kunnen de doelen en focus verschillen! 10

K e n m e r k e n f o l l o w - u p : h o g e p l a n b a a r h e i d, g r o o t v o l u m e Vraag: 1. Om hoeveel patienten gaat het in de follow-up? 2. En hoeveel bezoeken? 11

G r o o t v o l u m e, so w h a t?! Groot volume = grote winstkansen! 12

K e n m e r k e n v a n F o l l o w - up \ Follow-up is planbaar \ Follow-up is groot volume \ Follow-up is nog niet erg gestandaardiseerd \ Follow up kent verschillende doelen \ De patiënt weet vaak niet zo goed wat de Follow-up betreft \ Follow-up lijkt vaak de sluitpost in de planning 13

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 14

W a a r o m i s o p t i m a l i s e r e n v a n d e f o l l o w - u p b e l a n g r i j k? Voor patiënten Belangrijk omdat. er voor veel belanghebbenden veel winst te behalen is! Voor artsen en verpleegkundigen Voor zorgbestuurders, verzekeraars, overheid, maatschappij 15

W a t v a l t e r t e v e r b e t e r e n? Patiënt Suboptimale zorg voor patienten: Onduidelijkheid over zorgtraject Te lang wachten op uitslagen Niet begrepen voelen, niet weten waar terecht kunnen 16

W a t v a l t e r t e v e r b e t e r e n? Patiënt Suboptimale zorg voor patienten: Onnodig veel ziekenhuisbezoeken Lange wachttijden 17

W a t v a l t e r t e v e r b e t e r e n? Artsen Inefficientie in organisatie: Teaminzet (taakverdeling) niet optimaal Onrust en ad-hoc oplossingen, uitloop spreekuren Suboptimale samenwerking 18

W a t v a l t e r t e v e r b e t e r e n? Zorgbestuurder, verzekeraar, overheid, maatschappij, Budgetten onder druk Maatschappelijke roep om doelmatigheid Stijgende kosten gezondheidszorg 19

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 20

O p t i m a l i s e r e n v a n d e f o l l o w - u p : h o e p a k j e d a t a a n? 21

B o ttom-up! 22

O p t i m a l i s e re n d o o r k l e i n e t e a m s va n a r t s e n e n ve r p l e e g ku n d i g e n 23

B r e e d s c a l a a a n v e r b e t e r m o g e l i j k h e d e n b e s p r o k e n Lagere frequentie / minder contactmomenten Alle contactmomenten op 1 dag Vast contactpersoon gedurende gehele Follow-up Persoonlijk FU plan, bespreken met patiënt Zelfcontrole E-consulten Verpleegkundig Specialist verantwoordelijk voor (deel) Follow-up (Protocollair) beleggen in de 1 e of 2 e lijn Inzetten lastmeter of andere instrumenten ter voorbereiding van de poli Telefonisch consult, indien geen afwijkingen Alternerend hoofdbehandelaarschap Externe diagnostiek Uitslag digitaal Gezamenlijk (multidisciplinair) spreekuur Apart followup spreekuur Expliciet aandacht voor psychosociale aspecten Follow-up samenvoegen met studieprotocol 24

Ve r b e t e r m o ge l i j k h e d e n getoetst e n a a n ge s c h e r p t m e t p a t i ë n t e n. 25

C o n c l u s i e s o. b. v. t o e t s i n g m e t p a t i ë n t e n Belangrijkste conclusies \ Patiënten onderschrijven het merendeel van de optimalisatiemogelijkheden \ Het actief betrekken van patiënten, verbeterideeën toetsen en uitvragen is beter dan alleen voor patiënten denken Uitkomsten in meer detail: 1. Follow-up moet persoonlijk zijn 2. Er bestaat een grote behoefte aan meer duidelijkheid t.a.v. de follow-up 3. De Verpleegkundig Specialist kan een (groot) deel van de consulten overnemen van de arts 4. Een Verpleegkundig Specialist is meer geschikt voor psychosociale begeleiding dan arts 5. Een vaste contactpersoon gedurende de FU is gewenst 6. Ook slecht nieuws kan telefonisch worden gegeven 7. Veel vragen kunnen digitaal worden beantwoord om onzekerheid weg te nemen 8. Follow-up (deels) in periferie zou vaker kunnen, mits er al een band bestond ( teruggaan ) 26

geva l i d e e rd i n Tu m o r w e r k g ro e p e n. 27

e n o p h a a l b a a r h e i d getoetst in de lijn 28

Po s i t i e ve e f fe c t e n a a n getoond d.m.v. b u s i n e s s c a s e s 29

G e d e t a i l l e e r d e i m p l e m e n t a t i e p l a n n e n Implementatie!! S t r u c t u r e l e b o r g i n g d o o r e i g e n a a r s c h a p i n d e l i j n! 30

S u c c e s f a c t o r e n o p e e n r i j t j e 1. Zorg voor actieve participatie van artsen, verpleegkundigen, polihoofden én patiënten 2. Ontwikkel verbetervoorstellen in kleine teams, zorg voor breed draagvlak door validatie bij achterban 3. Redeneer vanuit de patiënt: dit vormt een sterke, gedeelde motivator om het écht beter te doen 4. Hanteer een bottom-up aanpak om eigenaarschap te creëren: samen de schouders eronder, implementeren en echt verbeteren! 5. Borg de verbeteringen door resultaten te meten en periodiek te evalueren hoe het nog beter kan 31

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 32

W e l k e v e r b e t e r i n g e n z i j n g e r e a l i s e e r d? 33

W e l k e v e r b e t e r i n g e n z i j n g e r e a l i s e e r d? 1 Gestandaardiseerde en gepersonaliseerde follow-up schema s Uniforme onderleggers, maar afgestemd op én besproken met individuele patiënt Meer duidelijkheid, uniforme werkwijze, minder bezoeken 2 Optimale week-en dagindelingen Afgestemde planning van Poli s, MDO s en onderzoeken Snellere uitslagen, minder onzekerheid, betere samenwerking 34

W e l k e v e r b e t e r i n g e n z i j n g e r e a l i s e e r d? 3 Een deel van de fysieke consulten vervangen door alternatieven Tel/ e-consult, digitale uitslag Minder ziekenhuisbezoeken, hogere doelmatigheid 4 Taakverschuiving van artsen naar Verpleegkundig Specialisten Minder tijd benodigd van artsen hogere doelmatigheid 35

W e l k e v e r b e t e r i n g e n z i j n g e r e a l i s e e r d? 5 Verbeteren psychosociale zorg structureel onderdeel van de follow-up Inzet van instrumenten als Lastmeter Expliciete aandacht Betere zorg, afgestemd op behoefte patiënt 6 Vaste contactpersoon in het gehele zorgpad Ook inhoudelijke vragen beantwoorden Meer duidelijkheid, minder onzekerheid, betere coördinatie 36

W e l k e v e r b e t e r i n g e n z i j n g e r e a l i s e e r d? 7 Betere samenwerking en afstemming tussen specialismen, andere ziekenhuizen en 1 e lijn Duidelijke rolverdeling: wie doet wat? Hogere doelmatigheid, voorkomen van (onnodige) overlap 37

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 38

H o e z i e n d e r e s u l t a t e n e r i n g e t a l l e n u i t? 39

Kwaliteit Doelmatigheid 100% 20 30% 25-50% besparing minder! 40 70% minder! = 50-100% Hogere doelmatigheid minder! Ziekenhuisbezoeken Slapeloze nachten Tijd Specialist Kosten 40

A g e n d a 1. Even voorstellen 2. Oncologische follow-up, wat is dat eigenlijk? 3. Waarom is optimaliseren van de follow-up belangrijk? 4. Optimaliseren van de follow-up: hoe pak je dat aan? 5. Welke verbeteringen zijn gerealiseerd? 6. Wat levert dat uiteindelijk op? 7. Welke vragen heb je nog? 41

B e d a n k t v o o r j u l l i e a a n d a c h t! Vragen? 42

M e e r i n f o r m a t i e? Ewoud Ravenshorst Senior Consultant eravenshorst@vintura.com +31 6 15 94 28 38 43

S t e l l i n g 1 : E r w o r d t n o g v e e l t e v e e l f o l l o w - u p f y s i e k i n z i e k e n h u i z e n g e d a a n. 44

S t e l l i n g 2 : H e t i n z e t t e n v a n Ve r p l e e g k u n d i g S p e c i a l i s t e n l e i d t t o t h o g e r e k w a l i t e i t v a n z o r g. 45