Raadsvoorstel Inleiding Sinds 2013 is de gemeente Heusden deelnemer aan de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (GR). Dit verplichte samenwerkingsverband heeft als doel om taken uit te voeren op het gebied van het omgevingsrecht. Het dagelijks bestuur (DB) van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) stelt de raden van de aangesloten gemeenten per brief van 10 april 2015 in de gelegenheid om hun zienswijze kenbaar te maken op de ontwerpbegroting van 2016 en daarbij behorende meerjarenraming. De zienswijzen van alle raden die zijn aangesloten bij de OMWB zullen worden betrokken bij de definitieve vaststelling van de begroting 2016 door het algemeen bestuur (AB) van de OMWB. Daarnaast zijn ook de voorlopige jaarrekening 2014 en een 2 e begrotingswijziging 2015 aangeboden. Vorig jaar diende u over de ontwerpbegroting 2015 van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) een zienswijze in. Deze zienswijze hield in dat de OMWB een aantal onderdelen uit de begroting moest verbeteren. Over de afhandeling van die zienswijze bent u vorig jaar schriftelijk geïnformeerd. Ook dit jaar stellen wij u hierna voor om een zienswijze over de ontwerpbegroting in te dienen. Feitelijke informatie Voorlopige jaarrekening 2014 Het DB stelde op 1 april 2015 de voorlopige jaarrekening 2014 vast. Conform artikel 58b van de Wet gemeenschappelijke regelingen wordt u deze jaarrekening ter kennisname aangeboden. Het jaarresultaat 2014 op basis van reguliere exploitatie bedraagt 4.200 positief. Dit resultaat is positiever dan de raming uit de tweede bestuursrapportage van 2014 en blijft ruim binnen de begroting van 2014, waarin een nadelig saldo was geraamd van 1.184.000. Dit is veroorzaakt doordat met name in de tweede helft van 2014 de medewerkers van de OMWB een hoger productie hebben geleverd, waardoor op de raming ten aanzien van inhuur kon worden bespaard. Verder is er gerichter op kosten gestuurd en waren er een aantal financiële ingrepen. De inkomsten door de overgedragen provinciale taken (Vvgb) dragen ook bij aan dit resultaat. Wanneer echter naast de reguliere exploitatie ook de bijzondere lasten worden meegenomen, ontstaat een totaal tekort van 1.154.000 waarvan de dekking nog niet is aangegeven in de voorlopige jaarrekening. De bijzondere lasten bestaan uit afwikkelingsverschillen over 2013 van 308.000 en een storting in de voorziening debiteuren ven 850.000 (zie pagina 30 van de jaarrekening). Per saldo is het negatieve resultaat nog 30.000 beter dan in de begroting was verwacht. De algemene reserve bedraagt 308.000 en is dus niet toereikend voor de afdekking van het tekort. Duidelijk is dat er nog steeds sprake is van een ongezonde situatie. Er zijn langlopende leningen van circa 4 miljoen en maar beperkte reserves. Naast een verwachte terugloop in inkomsten, moet een noodzakelijke start worden gemaakt met het terugbetalen van leningen terwijl er ook belangrijke investeringen nodig zijn. De voorlopige jaarrekening 2014 is nog niet voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. Het is niettemin wel de verwachting dat deze zal worden afgegeven. Kaderbrief 2016 Op 1 januari 2015 werd de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) van kracht. De wijzigingen in deze wet richten zich onder meer op een versterking van de positie van de gemeenteraden. Zo bepaalt artikel 34b dat het DB van de GR voor 15 april van het jaar voorafgaande aan dat waar de begroting voor dient, de algemene financiële en beleidsmatige kaders en de voorlopige jaarrekening aan de raden van de deelnemers stuurt. Om de kaders te bepalen, organiseerde de OMWB enkele expertsessies om input te verzamelen. De kaders beschrijven trends en ontwikkelingen in relatie tot milieu en veiligheid, geven de 1
speerpunten aan en duiden de financiële kaders en keuzes. Dit jaar besloot de OMWB om de kaders in de vorm van een kaderbrief op te nemen in de begroting. Verbeterplan In januari 2015 voerde een extern onderzoeksbureau een tussenevaluatie uit betreffende de ontwikkeling van de OMWB. Deze tussenevaluatie moet bijdragen aan de doorontwikkeling van de OMWB en het vertrouwen vat alle belanghebbenden daarin. De uitkomst van deze evaluatie was niet erg positief. Op basis daarvan zal het DB voor 1 juli 2015 een verbeterplan Huis op orde opstellen dat essentieel is om de OMWB op de rit te krijgen. Hiervoor worden middelen (ontwikkelingsagenda) vrijgemaakt in 2016 en 2017. De ontwikkeling van een goede noodzakelijke informatie-infrastructuur wordt nog gescheiden uitgewerkt in een businesscase en deze wordt volgens de OMWB budgetneutraal uitgevoerd. Overdracht provinciale taken (Vvgb)/2 e begrotingswijziging 2015 Per 1 januari 2014 gingen de vergunningverlenings-, toezicht- en handhavingstaken van de meeste provinciale inrichtingen (Vvgb-bedrijven) over naar de gemeenten. Hiermee werd ook de desbetreffende vergoeding overgeheveld naar het gemeentefonds. Er was veel ophef over de verdeling van de gelden. Eind 2014 bracht een bestuurlijk panel advies uit over de verdeling en besteding van deze gelden. De besluitvorming hierover is geformaliseerd in de 2 e begrotingswijziging 2015. In uw zienswijze op de begroting van 2015 gaf u aan dat de bijdrage voor het uitvoeren van deze extra provinciale taken maximaal 71.322 mocht zijn. Het resultaat hiervan is dat de gemeente Heusden voor dit onderdeel in 2015 51.604 bijdraagt. Ten opzichte van de begroting 2015 bedraagt het voordeel voor onze gemeente 19.718. Tot 2017 wordt de bijdrage afgebouwd naar maximaal 32.341; dit gebeurt op basis van de werkelijke kosten van de uitvoering van de werkzaamheden. Voor 2016 is de bijdrage voor de gemeente Heusden berekend op 41.121. Afweging In 2016 richt de OMWB zich vooral op de borging van een financieel gezonde samenwerking en verbeteringen. Men zet in op het op orde brengen van de bedrijfsvoering, het doorvoeren van doeltreffende verbeteringen, aflossing van de schulden en het opbouwen van reserves. Het verbeterplan zal hier een bijdrage aan leveren. De begroting 2016 is na veel aandringen van de deelnemers gebaseerd op realistischere ramingen. Dit is een belangrijk uitgangspunt om orde op zaken te stellen. Hierbij is de indexering en besluitvorming over de Vvgb-gelden meegenomen. Er wordt uitgegaan van lagere opbrengsten in de programma s, verdere beheersing van de kosten, inzet van een kleine formatie en reductie van de overhead. In de begroting staat binnen programma 2 nog wel een post te acquireren omzet van ruim 2 miljoen. Dit is gebaseerd op de realisatie van 2014 en enige krimp in het werk die wordt verwacht. Bovendien zijn volgens de OMWB de financiële gevolgen beter op te vangen omdat de formatie wordt teruggebracht, waardoor de achterblijvende omzet in de flexibele schil kan worden opgevangen. Het DB stelt u in de gelegenheid om uw zienswijze kenbaar te maken over de ontwerpbegroting 2016 voordat het AB deze vaststelt. Wij stellen u voor om als zienswijze het volgende kenbaar te maken: dat een deugdelijke toelichting en onderbouwing ontbreekt bij de ramingen (zowel uitgaven als inkomsten), die nieuw zijn of die aanzienlijk afwijken ten opzichte van de begroting 2015; dat de risico s in vergelijking met de begroting 2015 nu beter en uitgebreider in de begroting zijn toegelicht, maar dat de indruk bestaat dat de vermelde risico s op meerdere onderdelen te laag zijn ingeschat; dat de geplande ICT-investering en de financiële gevolgen daarvan niet in de begroting 2016 zijn verwerkt en het beoogd budgetneutraal realiseren van deze investering niet realistisch is; 2
dat er ernstige zorgen zijn over de schuldenpositie van de OMWB (zie paragraaf financiering blz. 22 begroting 2016), vooral ook in combinatie met de uit de voorlopige jaarrekening 2014 blijkende balansposten debiteuren en nog te factureren omzet (samen bijna 7 miljoen). Er moet kritisch worden omgegaan met dubieuze vorderingen; dat in samenhang hiermee kritisch moet worden omgegaan met het afboeken van dubieuze vorderingen, zoals in 2013 en 2014 gebeurde; dat de toelichting op het inlossen van de 3x3% bezuinigingstaakstelling erg summier is; dat de controleverklaring van de onafhankelijke accountant gelijktijdig beschikbaar moet zijn met de jaarrekening Verder stellen wij voor om als onderbouwing van deze zienswijze nog de volgende opmerkingen mee te geven: toelichting en onderbouwing ontbreken bij het budget voor de ontwikkelingsagenda van 1,5 miljoen (ook ligt verspreiding over meerdere jaren voor de hand), bij aframing van de lasten van het primair personeel, en van de lasten van ICT en Facilitair. De vraag is o.a. of de besparing op Facilitair van 500.000 te maken heeft met het schrappen of het niet langer vergoeden van decentrale werkplekken (vergoeding per werkplek van 5.400 per jaar); met name het risico van achterblijvende omzet (of niet betaalde omzet) van 600.000 en het risico van mismatch en fricties in de capaciteit van 200.000, zijn laag ingeschat; het risico op een lagere omzet wordt versterkt doordat de deelnemers vanaf 2016 de mogelijkheid hebben om de verzoektaken met 10% per jaar af te bouwen. Inzet van Middelen In de ontwerpbegroting 2016 en meerjarenraming van de OMWB staat voor onze gemeente een bijdrage van 272.000. Vanwege de bijdrage voor de Vvgb-taken is dit 11.000 lager dan in 2015. De bijdrage zal, zoals hiervoor in dit voorstel is aangegeven, nog verder dalen. Vooralsnog staat in het meerjarenperspectief 2016-2018 van de begroting 2015 van onze gemeente een structurele bijdrage van 294.000. Bij de begrotingsvoorbereiding 2016 kan de bijdrage aan de OMWB met 22.000 worden verlaagd voor het jaar 2016 en met 31.000 voor 2017 en verder. Procedure U heeft de gelegenheid om uw zienswijze kenbaar te maken over de voorliggende ontwerpbegroting en meerjarenraming van de OMWB. Met inachtneming van de reacties van de verschillende raden stelt het AB van de OMWB de begroting uiterlijk vast in de vergadering van 1 juli 2015. Er is aan u gevraagd om vóór 22 juni a.s. te reageren. Dit is voor meerdere deelnemers waaronder ook Heusden, door de betrekkelijke korte periode tussen de ontvangst van de stukken en het te nemen besluit, niet mogelijk. Wij stellen daarom voor om het resultaat van de behandeling van dit raadsvoorstel in de komende informatievergadering Bestuur en Beheer te communiceren met de OMWB. Hierdoor krijgt het AB dan nog tijdig de nodige informatie voor de behandeling van de begroting op 1 juli 2015. Dit laat onverlet dat u pas tijdens de raadsvergadering van 7 juli 2015 een definitief besluit neemt op dit voorstel. 3
Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de burgemeester, mr. J.T.A.J. van der Ven drs. J. Hamming 4
De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 7 juli 2015; gezien het voorstel van het college van 1 juni 2015; gezien het memo naar aanleiding van de informatievergadering; gelet op de beraadslaging; b e s l u i t : kennis te nemen van de voorlopige jaarrekening 2014 van de OMWB; kennis te nemen van de ontwerpbegroting 2016 inclusief de meerjarenraming en de 2 e begrotingswijziging 2015 van de OMWB en de financiële effecten daarvan mee te nemen in de voorbereiding van de begroting 2016 en verdere van de gemeente Heusden; als zienswijze bij het AB van de OMWB het volgende naar voren te brengen: dat een deugdelijke toelichting en onderbouwing ontbreekt bij de ramingen (zowel uitgaven als inkomsten), die nieuw zijn of die aanzienlijk afwijken ten opzichte van de begroting 2015; dat de risico s in vergelijking met de begroting 2015 nu beter en uitgebreider in de begroting zijn toegelicht, maar dat de indruk bestaat dat de vermelde risico s op meerdere onderdelen te laag zijn ingeschat; dat de geplande ICT-investering en de financiële gevolgen daarvan niet in de begroting 2016 zijn verwerkt en het beoogd budgetneutraal realiseren van deze investering niet realistisch is; dat er ernstige zorgen zijn over de schuldenpositie (zie paragraaf financiering blz. 22 begroting) van de OMWB, vooral ook in combinatie met de uit de voorlopige jaarrekening 2014 blijkende balansposten debiteuren en nog te factureren omzet (samen bijna 7 miljoen); dat in samenhang hiermee kritisch moet worden omgegaan met het afboeken van dubieuze vorderingen, zoals in 2013 en 2014 gebeurde; dat de toelichting op het inlossen van de 3x3% bezuinigingstaakstelling erg summier is; dat de controleverklaring van de onafhankelijke accountant gelijktijdig beschikbaar moet zijn met de jaarrekening; ter onderbouwing van zijn zienswijze de volgende opmerkingen mee te geven: toelichting en onderbouwing ontbreken bij het budget voor de ontwikkelingsagenda van 1,5 miljoen (ook ligt verspreiding over meerdere jaren voor de hand), bij aframing van de lasten van het primair personeel, en van de lasten van ICT en Facilitair. De vraag is o.a. of de besparing op Facilitair van 500.000 te maken heeft met het schrappen of het niet langer vergoeden van decentrale werkplekken (vergoeding per werkplek van 5.400 per jaar); met name het risico van achterblijvende omzet (of niet betaalde omzet) van 600.000 en het risico van mismatch en fricties in de capaciteit van 200.000, zijn laag ingeschat; het risico op een lagere omzet wordt versterkt doordat de deelnemers vanaf 2016 de mogelijkheid hebben om de verzoektaken met 10% per jaar af te bouwen. de griffier, de voorzitter, mw. drs. C.G.W.M. Selman drs. J. Hamming 5