Screening naar structurele afwijkingen in het eerste trimester



Vergelijkbare documenten
Echo-onderzoek bij 13 weken voor beoordeling van de anatomie

Verdikte NT. SEO Structureel Echoscopisch Onderzoek GUO Geavanceerd ultrageluid onderzoek. dr Rieteke van Zalen-Sprock

Kernzaken rond counselen

Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek

Casuïstiek bespreking 22 mei 2017

Echoscopie tijdens de zwangerschap ONDERZOEK

Cijfers NIPT. Sensitiviteit: Ontdekt de test alle foetussen met een afwijking?

Echoscopie tijdens de zwangerschap

Organisatie en uptakevan. naar downsyndroom en ernstige foetale afwijkingen. Marian Bakker

CRL zwangerschapsdatering en nevenbevindingen

Programma Regiobijeenkomst

Wat klopt er niet? B.M.E. Adriaanse Arts-echoscopist, Prenatale diagnostiek VUmc

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie

Screeningsonderzoek in de vroege zwangerschap

Foetale beeldvorming van Fallot

Regionaal Protocol Verwijsbeleid 1 e lijn naar VC de Poort

De Combinatietest. Sylvia Schaefer, arts-echoscopist, VUmc

Combinatietest: interpretatie kansuitslagen. Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc

Auteur: A. Franx Redacteur: dr. E. Bakkum Bureauredacteur: Jet Quadekker

Regiobijeenkomst. Trisomie 13/18

10 jaar screening Wat ging vooraf? Wat is bereikt Waar naar toe? Dr.Ph.Stoutenbeek SPSRU 30 maart 2016

Citation for published version (APA): Fleurke-Rozema, H. (2017). Impact of the 20-week scan [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen

Counseling en SEO met vermoeden hartafwijking. Vivian Schimmer

Contractanten dag 15 april Trisomie 18/13

Introductie buikwanddefecten

Aangepaste NVOG SEO modelprotocol & veranderingen in GUO indicaties

Verwarring in de zwangerschap

1 e trimester markers. Eva Pajkrt

NEKPLOOIMETING (NT) Versie 2.0

Beleidsadvies Onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING. Versie 1.5. Verantwoording

Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek

2. Prevalentie aangeboren aandoeningen in tijdtrends

Datering van de zwangerschap

streng in de baarmoeder

DE PRENATALE SCREENING OP DOWNSYNDROOM EN HET STRUCTUREEL ECHOSCOPISCH ONDERZOEK

NIPT. Mireille Bekker Gynaecoloog-perinatoloog UMCU Medisch adviseur SPSRU

Prenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen. Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project.

KWALITEITSNORM NEKPLOOIMETING (NUCHAL TRANSLUCENCY, NT-METING) September 2018, versie 3.0

Nevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere

1. Algemene cijfers Noot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld.

trisomie 13 en trisomie 18: de prenatale diagnose

Conceptprotocol Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO)

In het kort. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Wat is prenatale screening?

Prenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Beleidsadvies onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie

Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC

NIPT. Nicole Corsten en Katelijne Bouman klinisch genetici UMCG, Isala en MCL. Nascholing Counseling NIPT

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo

HANDLEIDING voor het registreren van gegevens voor PERIDOS in bronsysteem ASTRAIA

DE SCREENING OP DOWN, EDWARDS EN PATAUSYNDROOM EN DE 20 WEKENECHO PUBLIEKSMONITOR 2017

Regionaal Protocol Verwijsbeleid 1 e lijn naar VC de Poort

Prof. dr. C.M. Bilardo, gynaecoloog/perinatoloog (UMCG, Groningen) M. Bakker arts-onderzoeker UMCG Groningen

STRUCTUREEL ECHOSCOPISCH ONDERZOEK (SEO) Versie 2.0

Echo s in de verloskunde. November 2015 M. Kelderman Echoscopiste prenatale diagnostiek

NUCHAL TRANSLUCENCY Versie 1.0

STRUCTUREEL ECHOSCOPISCH ONDERZOEK (SEO) Versie 2.0

Regionaal Protocol Verwijsbeleid 1 e lijn naar VC de Poort

Noot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld.

Update NIPT sinds 1 april 2017

Prof. dr. C.M. Bilardo, gynaecoloog/perinatoloog (UMCG, Groningen) M. Bakker arts-onderzoeker UMCG Groningen

NIPT: dynamiek & ethiek van prenatale screening. 31 maart 2014 SPSZN - Rotterdam dr mr Antina de Jong - Health, Ethics & Society

Maatschap Gynaecologie. Nekplooimeting en serumtest

STRUCTUREEL ECHOSCOPISCH ONDERZOEK (SEO) Versie 1.1

Sonomarkers Counseling in de verloskundige praktijk

Gezondheidsraad Echoscopie en screening op aangeboren afwijkingen

NVOG Modelprotocol. Datering van de zwangerschap

Prenatale diagnostiek van longafwijkingen. 21 maart 2018

De kans op Trisomie. Dr. Rosalinde Snijders Medisch-bioloog

Echoscopisch onderzoek van een congenitale cysteuze malformatie van de long (CCAML)

Wat verandert er in de counseling?

Inleiding 2 Wat is prenatale screening? 2 2. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale

Regionaal protocol: Combinatie test (NT)

Screening maakt zwangerschap minder onbezorgd

J.E. Siljee, P.C.J.I. Schielen. Infectieziektenonderzoek, diagnostiek en screening (IDS) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

Afwijkende biometrie bij SEO

Wat verandert er in de counseling?

Jaarverslag 2012 en 2013

SEO. Beelden op te slaan voor SEO protocol 2.0

Kwaliteitseisen aan de opleidingen echoscopie SEO en NT

Stichting Prenatale Screening Amsterdam en omstreken

NIPT. Nascholing Counseling NIPT

Wat verandert er in de counseling? Caroline Bax, perinatoloog AMC Nascholing counseling NIPT

UvA-DARE (Digital Academic Repository) On first trimester Down syndrome screening de Graaf, I.M. Link to publication

Wat verandert er in de counseling?

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) over screening op vasa praevia (2013Z01807).

3.3 Aangeboren hartafwijkingen

Prenatale array CGH Counseling en voorbeelden

NIPT. Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC. Nascholing Counseling NIPT

Inhoud. Combinatietest Structureel echoscopisch onderzoek Geavanceerd ultrageluid onderzoek NIPT Invasieve diagnostiek Vruchtwaterpunctie Vlokkentest

NIPT Regionale bijeenkomst AMC

NIPT en de. TRIDENT studie. Overzicht. 24 maart Prenatale screening (algemeen) -NIPT. 1. NIPT: korte inleiding 3/26/2014

Kwalitatieve beoordeling SEO (logboek) Naam echoscopist: Naam zorginstelling: Naam beoordelaar: Echoapparaat:

SPN-MONITOR Prenatale screening in de regio

SPN. regionale bijeenkomst. 12 november 2015

Instructies voor aanlevering logboek Kwaliteitsbeoordeling SEO

NIPT: Een nieuwe mogelijkheid voor prenatale screening. Prof.dr. Martina Cornel

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo

Foetale cardiologie. screening, diagnos0ek en advances in fetal monitoring' Monique Haak. 13-Sep-16. Insert 1 > Header & footer

Transcriptie:

Nieuwe ontwikkelingen in de screening naar aangeboren afwijkingen Screening naar structurele afwijkingen in het eerste trimester Katia Bilardo

CONFLICT OF INTEREST Directeur SPSNN Hoofd PND UMCG Strong believer in de voordelen van het SEO en nog meer het GUO I naar 12-13 weken te vervroegen

COMBINATIE-TEST & SEO Uptakevan de CT: laag, met grote regionale verschillen 27% Uptakevan de SEO: hoog 95%

KEUZE CT NOORDWEST NEDERLAND KEUZE CT NOORDOOST NEDERLAND

Redenen voor de lage uptake Positieve houding t.o.v. Down syndroom Negatieve houding t.o.v. TOP Perceptie van maternale leeftijd als belangrijkste voorspeller van risico nog sterk aanwezig Ongelijke toegang (<36 versus 36 jaar)

SCREENING ANNO 2012 Maar 25% van de vrouwen die NIETvoor de CT kozen zouden dit WELdoen wanneer er gescreend zou worden op structurele afwijkingen

Tevens TERMIJNECHO & COMBINATIE- TEST Verwijzingen voor GUO-II i.v.m. toevalsbevindingen bij termijnecho of CT Er worden dus al verwijzingen gedaan voor ernstige afwijkingen gevonden in het eerste trimester Gebeurt nog niet op een systematische manier

Toevalsbevindingen 1 e Trimester Termijnecho: hygroma Termijnecho: verdenking afwijking caput Termijnecho: verdenking acranie Combinatietest: verdenking afwijking gastroschisis (bij termijnecho: verdenking fysiologische hernia)

... soms bij 20+ weken 21+1 GUO 20+2 GUO

OSB RESULTATEN Met dank aan Hanneke Fleurke-Rozema

OSB RESULTATEN Tijdens SEO in 94.4% van de gevallen een of meerdere marker s: Citroenvormige schedel: 80% Afwezig/banaanvormig cerebellum: 73% Ventriculomegalie: 58% In hoeveel zouden afwijkende IT en andere 1 ste trimester markers al bij 12-13 weken gezien hadden kunnen worden?

ANENCEFALIE RESULTATEN N (prevalentie per 10.000 zwangerschappen) Alle casussen Detectie > 18 weken zwangerschap 110 (5.4) 34 62% werd in het 1 ste trimester ontdekt (<14 w) Randvoorwaarden voor vroege detectie: - Getrainde echoscopist - Echo niet voor de 11de week van de zwangerschap Met dank aan Hanneke Fleurke-Rozema

ANENCEFALIE ECHOBEELDEN Anencefalie (10 weken zwangerschap) Anencefalie (21 weken zwangerschap)

13 WEKEN ECHO Waarom?

Voordelen: SCREENING IN HET 1 e TRIMESTER Geruststelling/ Vroege diagnose ernstige afwijkingen Vrouwen met hoge BMI (Vaginale echo) Meer tijd om (aanvullende) diagnostiek in te zetten Meer tijd voor ouders om een weloverwogen keuze te maken TOP bij 12-13 wk van andere orde dan bij 20 wk Korenromp et al. 2007 Nadelen: Soms niet duidelijk of het een afwijking betreft -> vervolgen in tijd Kan voor onrust zorgen.

13 WEKEN ECHO Verschillende studies hebben aangetoond; - ernstige structurele afwijkingen zijn vast te stellen al bij 12-13 i.p.v20 weken - hypothesedat minstens 40% van alle aangeboren afwijkingen bij 13 weken zichtbaar zijn Syngelaki et al 2011/ Saltvedt et al 2006

SCREENING IN HET 1 e TRIMESTER Ernstige Foetale Afwijkingen in euploide foetussen 488/44859 (1,09%) waarvan 213 bij 13wk (43.6%) Groep 1: Afwijking ALTIJDgedetecteerd Groep 2: Afwijking SOMS gedetecteerd Groep 3: Afwijking kunnen NIET worden gedetecteerd Factoren van invloed: o.a. Soort afwijking, tijd voor onderzoek, ervaring, echo-apparatuur, phenotypische expressie etc etc Syngelaki et al 2011

SCREENING IN HET 1 e TRIMESTER 50% 100% 60% 100% Syngelaki et al 2011

SCREENING IN HET 1 e TRIMESTER Total 3.094 pregnancies Major defects 2.8% Prenatal diagnosis 94% 11-13 84% 13 +6 +6 w NT >2.5 mm 67% Becker & Wegner 2006

SCREENING IN HET 1 e TRIMESTER Syngelaki et al 2011 Author Total Scan route GA (weeks) Fetal anomalies Total CyHy Aneuploidy Detected Hernadi and Torocsic, 1997 3991 TA, TV 11 14 49 (1.2%) 7 (14.3%) 4 (8.2%) 20 (40.8%) D Ottavio et al., 1998 4078 TV 13 15 88 (2.2%) 30 (34.1%) 19 (21.6%) 54 (61.4%) Bilardo et al., 1998 1690 TA, TV 10 14 23 (1.4%) 3 (13.0%) 10 (43.5%) Hafner et al., 1998 4233 TA 10 13 56 (1.3%) 7 (12.5%) Whitlow et al., 1999a 6443 TA, TV 11 14 63 (1.0%) 14 (22.2%) 14 (22.2%) 37 (58.7%) Guariglia and Rosati, 2000 3478 TV 10 16b 57 (1.6%) 15 (26.3%) 8 (14.0%) 33 (57.9%) Taipale et al., 2004 4789 TV 10 16c 33 (0.7%) 4 (12.1%) 6 (18.2%) Chen et al., 2004 1609 TA, TV 12 14 26 (1.6%) 1 (3.8%) 11 (42.3%) 14 (53.8%) Becker and Wegner, 2006 3094 TA, TV 11 13 86 (2.8%) 56 (65.1%) 72 (83.7%) Cedergren and Selbing, 2006 2708 TA 11 14d 32 (1.2%) 3 (9.4%) 1 (3.1%) 13 (40.6%) Saltvedt et al., 2006 18053 TA 11 14 371 (2.1%) Not stated 74 (19.9%) Dane et al., 2007 1290 TA 11 14 24 (1.9%) 3 (12.5%) 5 (20.8%) 17 (70.8%) Chen et al., 2008 7642 TA 10 14 127 (1.7%) 30 (23.6%) 32 (25.2%) 51 (40.2%) Oztekin et al., 2009 1805 TA 11 14 21 (1.2%) 3 (14.3%) 14 (66.7%) Ebrashy et al., 2010 2876 TA, TV 13 14 31 (1.1%) 7 (22.6%) 21 (67.7%) Total 67779 10 16 1087 (1.6%) 116 (10.7%) 154 (14.2%) 443 (40.8%)

Fetal abnormality NT>P95th 11 13wks Syngelaki 2011 Neural tube Acrania/iniencephaly 27% 100% Open spina bifida 5% 14% Brain Alobar holoprosencefaly 100% Face Facial cleft 15% 5% Thorax/Abdomen Diaphragmatic hernia 37% 50% Exomphalos only bowel 18% 100% + liver 10% 100% Gastroschisis 11% Renal Bladder length<16 mm 19% 100% Bladder length>16 mm 50% 100% Renal agenesis unilateral 17% Inf. Pol kidneys 33% Skeleton Lethal skeletal dysplasia 50% 50% Talipes unilateral 4% Talipes bilateral 25% Short long bone unilateral 50% Absent hand/or foot 78% Polydactyly 60% Other Body stalk anomaly 100% 100%

Early detection of CHD (106/488= 21%) Defect N NT>P95 Coarctation (CoA) 15 2 (50%) Tetralogy of Fallot (TOF) 10 2 (67%) Hypoplastic left heart 10 2 (40%) Atriov.sept. def. (AVSD) 9 3 (100%) Double outlet (DORV) 7 3 (75%) Ebstein anomaly 5 Transposition (TGV) 5 Pulmonary stenosis 5 Pulmonary atresia (PA) 3 1 (100%) Others 32 Total 106 64% NT in 35% of all the major CHD Syngelaki et al. Pren. Diagnosis 2011

Skeletal Dysplasias (Majority presents with enlarged NT) Achondrogenesis I Achondrogenesis II Ellis van Creveld Osteogenesis imperfecta II Thanatophoric dysplasia Campomelic dysplasia Congenital hypophosphatasia Spondyloepiphyseal dysplasia congenita Jeune asphyxiating thoracic dystrophy SRPS II (Majewski) SRPS III (Verma-Naumoff syndrome) SRPS IV (Beemer Langer) Blomstrand dysplasia Roberts syndrome Schneckenbecken dysplasia Cleidocranial dysplasia Khalil et al.2011

13 WEKEN ECHO Hoe uit te voeren?

WELKE VLAKKEN? Niet heel veel anders dan bij de 20 wk echo Schedel/Hersenen Profiel/Aangezicht/Oogkassen Thorax/Hart Buikwand/Diafragma Blaas/Nieren Extremiteiten Wervelkolom Placenta

Hersenen/ Schedel Mid-sagitale doorsnede van het hoofd met; - Neusbotje - Vierde ventrikel (Intracanial Translucency = IT) Chaoui et al 2011, 2010, 2009

Hart Vier-kamerbeeldmet symmetrische atria en ventrikels Kruising grote vaten V-sign

Recente ontwikkeling: Hartas bepaling in het 1 ste trimester Normal= 27-65 degrees (mean 43.6±8.5). CHD group, 74% afwijkende hartas 56% with left deviation (CAx >95th %tile), 10% right deviation (CAx <5th %tile) and 10% cases with non-identifiable CAx. NT in 20% and Cax abnormal in 71% of the chrom. Normal CHD Sinkoskaya ISUOG 2014

Extremiteiten Aanwezigheid van beide armen Aanwezigheid van beide handen Aanwezigheid van beide benen Aanwezigheid van beide voeten

Placenta Lokalisatie placenta Insertie navelstreng

13 WEKEN ECHO Meerdere doeleinden

Wat doen we op dit gebied in het UMCG? 13 weken echoscopie project WBO aanvraag PERC studie (1ste trim. voorspelling van PE obv a.uterina meting, serum markers en anamnese)

CASUS -4

NIPT perikelen NIPT zou het initiële doel vd CT kunnen vervangen Screening trisomie 21 (etc) d.m.v. NIPT Screening naar structurele afwijkingen/bevestiging normale ontwikkeling 1e trimester blijft belangrijk NT (eyeballing) en beoordelen anatomie Daar zegt NIPT niks over

MET VEEL DANK VOOR DE MEDEWERKING VAN DE VERWIJZENDE VERLOSKUNDIGEN