Competentiemanagement in zorg en welzijn Als kwaliteit van medewerkers telt potaard e
Auteur: Annelies Kooiman Eindredactie: Afdeling communicatie Fotografie: istock Vormgeving: Ontwerpburo Suggestie & illusie Overname van informatie uit deze brochure is toegestaan onder voorwaarde van de bronvermelding: MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling, december 2009.
MOVISIE competentiemanagement Kwaliteit en werkplezier van uw medewerkers optimaal inzetten. Ambities van organisaties veranderen. Zeker sinds de komst van de Wmo. Beroepskrachten moeten mee veranderen. Als u weet welke competenties uw medewerkers in huis hebben, kunt u hen gerichter inzetten, specialistische taken geven en stimuleren om zich verder te ontwikkelen. MOVISIE Beroepsontwikkeling ondersteunt werkgevers in zorg en welzijn bij het ontwikkelen en invoeren van eigentijds personeelsbeleid. Kiezen voor competentiemanagement is kiezen voor een benadering waarbij de kwaliteiten van de medewerker en het stimuleren van plezier in het werk centraal staan. Kiezen voor MOVISIE betekent werken met adviseurs die de sector zorg en welzijn door en door kennen, de taal van het management en de medewerkers spreken, actief samenwerken en oplossingsgericht denken, voorbeelden van andere organisaties leren kennen, klankbord én spiegel voorgehouden krijgen, zorgvuldig voorbereiden, uitwerken en trainen met veel oog voor draagvlak en praktisch nut. MOVISIE competentiemanagement 1
Wat is competentiemanagement? Competentiemanagement is een instrument om benodigde en aanwezige competenties binnen een organisatie in kaart te brengen en te ontwikkelen. Het maakt expliciet wat medewerkers moeten kennen en kunnen om de strategische doelen van de organisatie te realiseren en waar de kracht van medewerkers ligt. Competentiemanagement heeft betrekking op alle niveaus van de organisatie. Een competentie is het vermogen om adequaat te handelen in bepaalde werksituaties. Adequaat wil zeggen met een bevredigend resultaat. Dit vermogen zit in de medewerker en is niet zichtbaar. Het gedrag is wél zichtbaar. Daarom zijn competenties uitgewerkt in voorbeelden van concreet gedrag. Door competenties uit te werken, wordt een gezamenlijke taal ontwikkeld. De aandacht wordt gericht op talenten van mensen en benodigde kwaliteiten voor de organisatie. Competenties zijn bruikbaar bij verschillende onderdelen van het personeelsbeleid: werving en selectie, functioneringsgesprekken, feedback geven, deskundigheidsbevordering, werkbegeleiding, beoordelingsgesprekken, taakverdeling én de doorstoom van medewerkers binnen de organisatie. 2 MOVISIE competentiemanagement
Werken met competenties Ontwikkeling Werving & Selectie Competenties Functioneren Beoordelen Onze aanpak De adviseurs van MOVISIE Beroepsontwikkeling kunnen ondersteunen bij het invoeren van competentiemanagement, in alle fasen. Dus ook wanneer binnen de organisatie al (deels) met competentiemanagement gewerkt wordt. Daarbij hanteren we het beproefde MOVISIE stappenplan. Door deze stappen systematisch te doorlopen, wordt competentiemanagement stevig verankerd in bestaand personeelsbeleid en procedures. Het stappenplan 1. Doel en aanpak bepalen. 2. Draagvlak verbreden. 3. Competenties kiezen en omschrijven. 4. Invoeren en leren werken met competenties. 5. Integreren van competenties in bestaand personeelsbeleid en procedures. 6. Evalueren en verankeren. Alle medewerkers weten nu wat belangrijke kwaliteiten zijn voor hun vak en kunnen zichzelf hieraan spiegelen. Welke kwaliteiten heb ik al in huis en welke kan ik nog meer ontwikkelen? Rob Wiegman, voorzitter van de Raad van bestuur Stichting MOOI MOVISIE competentiemanagement 3
Ons aanbod Quickscan - Geeft een eerste inzicht in de mogelijkheden van competentiemanagement binnen de organisatie. Adviestraject - Een aanpak en planning op maat voor de invoer van competentiemanagement. Personeelsbeleid - Advies over en uitwerking van de opzet van nieuwe werkwijzen, zoals een gesprekkencyclus en de koppeling met beoordelen. Competentieprofiel - Beschrijving van de competenties van medewerkers in een door MOVISIE speciaal voor de sector zorg en welzijn ontwikkelde competentietaal. Teamontwikkeling - Sterke competenties en inspirerende werkervaringen binnen teams ontdekken en verankeren in taakverdeling en specialisaties. Instrumenten - Speciaal voor de sector zorg en welzijn ontwikkelde competentiegerichte personeelsinstrumenten, van competentiechecks tot teamspellen. Trainingen - Voor verschillende doelgroepen ontwikkelde trainingen ter ondersteuning van de invoering van competentiemanagement. Trainingen MOVISIE Beroepsontwikkeling Coachingsvaardigheden voor leidinggevenden Coachingsvaardigheden voor professionals Invoeren van competentiemanagement Benut de werkplek als leerplek De vitale beroepskracht: met meer energie, passie en plezier aan het werk! Competentiegericht leidinggeven Aan u de keuze; wilt u het complete stappenplan doorlopen of eerst met een quickscan of training beginnen. Dat kan natuurlijk ook. Gedrag is nu veel beter bespreekbaar. Daar hebben we handvatten voor gekregen. We spreken dezelfde taal en hebben afspraken gemaakt voor het geven en vragen van feedback. Jolanda Looije, Directeur Servicebureau Stichting MOOI 4 MOVISIE competentiemanagement
Met deze vragen over competentiemanagement kunt ú bij ons terecht: Hoe spreken we medewerkers aan op hun kwaliteiten en plezier in hun werk? Past competentiemanagement bij onze organisatie? Waarom zouden we eraan beginnen? Bij welke onderdelen van personeelsbeleid is het gebruik van competenties doeltreffend? Hoe kunnen wij competentiemanagement invoeren? Waar beginnen we? Wie betrekken we? Hoeveel tijd moeten we uittrekken voor de invoer van competentiemanagement? Waar vinden we een competentiewoordenboek dat past bij zorg of welzijn? Hoe kunnen we aansluiten bij de competenties die in het onderwijs worden gebruikt? Welke competenties vragen we van medewerkers bij de geplande verandering en hoe kunnen we hen hierop voorbereiden? Hoe zorgen wij voor draagvlak en borging van competentiemanagement? Welke hulpmiddelen zijn praktisch en bruikbaar bij de invoer van competentiemanagement? Meer weten? Neem contact op met Annelies Kooiman (a.kooiman@movisie.nl of 030 789 21 29) en Gery Lammersen (g.lammersen@movisie.nl of 030 789 21 25). MOVISIE Beroepsontwikkeling T 030 789 21 19 E beroepsontwikkeling@movisie.nl W www.movisie.nl/beroepsontwikkeling Meer informatie over onze trainingen vindt u op www.movisie.nl/training. MOVISIE competentiemanagement 5
MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor maatschappelijke ontwikkeling. We bieden toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, zorg en sociale veiligheid. In ons werk staan vijf actuele thema s centraal: huiselijk & seksueel geweld, kwetsbare groepen, leefbaarheid, mantelzorg en vrijwillige inzet. Onze ambitie is daadwerkelijk te investeren in een krachtige samenleving waarin burgers zoveel mogelijk zelfredzaam kunnen zijn. MOVISIE * Postbus 19129 * 3501 DC Utrecht * T 030 789 20 00 * F 030 789 21 11 www.movisie.nl * info@movisie.nl