eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

Transcriptie

1 eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

2 Redactie: Marieke Haitsma en Corrie van Dam Eindredactie: afdeling communicatie MOVISIE Vormgeving: Ontwerpburo Suggestie en Illusie Drukwerk: Libertas Bestellen: De reflectietool is een product dat ontwikkeld is binnen het project Professionaliteit Verankerd. Dit MOVISIE-project is een onderdeel van het VWS-programma Beter in Meedoen en ontwikkelt kenmerken voor de kwaliteit van de dienstverlening in de Wmo. Het richt zich daarbij vooral op het vergroten en borgen van competenties van beroepskrachten. Overname van informatie uit deze publicatie is toegestaan onder voorwaarde van de bronvermelding: MOVISIE, kennis en aanpak van sociale vraagstukken. Utrecht, 2013 Deze publicatie is tot stand gekomen dankzij financiering van het ministerie van VWS.

3 Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

4

5 Inleiding Werk ik eigenlijk wel volgens de uitgangspunten van de Wet maatschappelijke ondersteuning en Welzijn Nieuwe Stijl? Een vraag die veel welzijnsprofessionals zichzelf wel eens stellen. Het is niet altijd eenvoudig om als professional stil te staan bij wat je doet, hoe je het doet en of dit het gewenste resultaat oplevert. Deze reflectietool is ontwikkeld om hier achter te komen. In tien minuten tijd beantwoord je stellingen die te maken hebben met de vijf kwaliteitskenmerken binnen de maatschappelijke ondersteuning, waaronder het versterken van de eigen kracht van burgers. Het brengt je krachten en uitdagingen in kaart en daagt je uit om in actie te komen. Deze reflectietool bouwt voort op de Handreiking Maatschappelijke Ondersteuning. Hierin staan de vijf belangrijkste kwaliteitskenmerken voor professioneel handelen in de Wmo en WNS vastgelegd. Met deze reflectietool doorloop je deze vijf kenmerken en ontdek je waar je als professional staat in jouw ontwikkeling. De tool is beslist geen beoordelingsinstrument. Het is alleen bedoeld als persoonlijk ontwikkelinstrument. Een overzicht van de beroepscompetenties voor sociaal werkers lees je in de brochure Competenties Maatschappelijke Ondersteuning. Te downloaden via publicaties. Het invullen van de reflectietool kan ook online op De digitale versie biedt een extra mogelijkheid: 360 feedback. Collega s vullen de reflectietool dan over jou in. Je krijgt vanuit verschillende kanten feedback op jouw professioneel handelen. Ook kun je met collega s het gesprek aangaan over je sterke punten en hoe je gaat werken aan jouw uitdagingen. Reflectietool Professioneel Ondersteunen 3

6 Stap 1 Invullen van de reflectietool De reflectietool behandelt vijf kwaliteitskenmerken die elk vooraf worden toegelicht. Per kenmerk worden vijf stellingen gegeven. De stellingen geven de kern weer van het handelen binnen dat specifieke kenmerk. In de stellingen wordt gesproken over burgers ; hier worden uiteenlopende individuen en groepen onder verstaan. Houd bij het invullen van de tool de groepen voor ogen waar jij mee werkt. De stellingen beantwoord je met één van de volgende cijfers: 1 = Hierop scoor ik zwak 2 = Hierop scoor ik matig 3 = Hierop scoor ik voldoende 4 = Hierop scoor ik goed 5 = Hierop scoor ik zeer goed x = Niet van toepassing/ weet ik niet 4 Reflectietool Professioneel Ondersteunen

7 Eigen kracht versterken Als professional ben je gericht op het ondersteunen van de eigen regie, het versterken van het vermogen om de regie te voeren, en het versterken van de eigen kracht van burgers, gebaseerd op hun mogelijkheden, talenten en wensen. Je stimuleert wat mensen wel kunnen, al dan niet met extra steun vanuit hun eigen omgeving en zo nodig met steun van andere professionals of vrijwilligers. Stellingen Score zwak matig voldoende goed zeer goed n.v.t./weet ik niet 1. Ik laat burgers hun eigen kracht en mogelijkheden ontdekken, versterken en inzetten 2. Ik stimuleer burgers om zelf stappen te ondernemen 3. Ik ondersteun burgers in het maken van eigen keuzes 4. Ik heb oog voor de grenzen en mogelijkheden van burgers 5. Ik informeer en wijs burgers de weg Reflectietool Professioneel Ondersteunen 5

8 Op de vraag af Als professional weet je wat er speelt. Je bent aanwezig, toegankelijk en proactief. Je hebt inzicht in wat er speelt bij de burger en in de wijk. Je vangt signalen op en zorgt dat burgers zich vrij en veilig voelen om hun verhaal te doen. Je pakt situaties op tijd aan en zoekt samen met burgers naar oplossingen. Stellingen Score zwak matig voldoende goed zeer goed n.v.t./weet ik niet 1. Ik ben zichtbaar aanwezig in de leefomgeving van burgers 2. Ik ga naar burgers toe om hun daadwerkelijke vraag en behoefte te achterhalen 3. Ik geef burgers de ruimte om hun verhaal te doen 4. Ik ondersteun burgers bij het verhelderen van problemen, vragen, wensen en behoeften 5. Ik motiveer burgers om actief mee te doen 6 Reflectietool Professioneel Ondersteunen

9 Binden en verbinden Je ondersteunt de burger om de verantwoordelijkheid voor zichzelf, zijn naaste omgeving en zijn medeburgers vorm te geven. Je zoekt verbinding met burgers, mantelzorgers, sociale netwerken, vrijwilligersinitiatieven en wijkverbanden. Je streeft naar afstemming tussen informele en formele ondersteuning waarbij deze elkaar aanvullen en versterken. Stellingen Score zwak matig voldoende goed zeer goed n.v.t./weet ik niet 1. Ik inspireer burgers en hun netwerk om te zoeken naar eigen oplossingen 2. Ik geef burgers verantwoordelijkheid en blijf op de achtergrond aanwezig 3. Ik bekijk samen met burgers waar en hoe ze hun kwaliteiten kunnen inzetten 4. Ik stimuleer burgers om hun sociale netwerk te benutten, in stand te houden en te vergroten 5. Ik verbind individuele burgers en groepen burgers en zoek naar gedeelde belangen en mogelijkheden tot samenwerken Reflectietool Professioneel Ondersteunen 7

10 Integraal werken Je legt verbindingen met en tussen burgers, met andere professionals en diensten om passende ondersteuning te realiseren. De burger en zijn vragen staan centraal. Zijn problemen kunnen meestal niet door één instelling of één voorziening worden opgelost. Je stemt af en werkt samen met anderen. Stellingen Score zwak matig voldoende goed zeer goed n.v.t./weet ik niet 1. Ik begeef me in de leef- en de systeemwereld van burgers 2. Ik ben op de hoogte van de sociale kaart 3. Ik stem af met andere professionals, vrijwilligers, mantelzorgers en instellingen 4. Ik maak optimaal gebruik van de deskundigheid van andere professionals 5. Ik verstevig actief mijn netwerk met burgers, organisaties, verenigingen, ondernemers en beleidsmakers 8 Reflectietool Professioneel Ondersteunen

11 Signaleren en agenderen Als professional sta je midden in de samenleving. Je signaleert problemen en kansen met en van individuen en groepen, in wijken en buurten. Je handelt proactief en onderneemt actie om knelpunten en mogelijkheden onder de aandacht te brengen en er mee aan de slag te gaan. Je vertaalt individuele problemen naar een hoger plan. Stellingen Score zwak matig voldoende goed zeer goed n.v.t./weet ik niet 1. Ik signaleer veranderingen in sociale verhoudingen tussen burgers en organisaties 2. Ik agendeer kansen, mogelijkheden en problemen 3. Ik grijp zo nodig tijdig in en ondersteun burgers 4. Ik stel mijn grenzen in het bieden van oplossingen en ondersteuning 5. Ik ben op de hoogte van effectieve methoden en technieken en pas deze toe Reflectietool Professioneel Ondersteunen 9

12 Stap 2 Benoem je krachten en uitdagingen Nadat je alle stellingen hebt beantwoord, kun je zien op welke stellingen je hoog scoort. Hoe hoger je hebt gescoord, hoe beter jij al binnen dit kwaliteitskenmerk handelt. Leid uit de score af waar jouw krachten liggen, maar ook welke punten nog uitdagingen voor je zijn. Loop je antwoorden nog eens na en schrijf op de rechterpagina vijf stellingen waar je hoog op scoort. Het is goed mogelijk dat op deze beschreven werkzaaamheden jouw expertise ligt. Het laat ook zien waarop je collega s kunt adviseren en ondersteunen. Bekijk ook de stellingen met de laagste score. Deze score kan allerlei oorzaken hebben. Bijvoorbeeld gebrek aan ervaring. Of de werkzaamheden sluiten niet goed aan op jouw kwaliteiten. Noteer de stellingen op pagina Reflectietool Professioneel Ondersteunen

13 Krachten Ik scoor hoog op de volgende stellingen: Reflectietool Professioneel Ondersteunen 11

14 Uitdagingen Ik scoor laag op de volgende stellingen. Deze vormen een uitdaging voor mij: Reflectietool Professioneel Ondersteunen

15 Stap 3 Actie! Jouw krachten en uitdagingen heb je nu in kaart gebracht. Tijd om ze om te zetten in ontwikkelpunten. Omschrijf je ontwikkelpunten zo concreet mogelijk en bedenk manieren om hier aan te werken. Zorg ervoor dat de ontwikkelpunten aansluiten bij jouw dagelijkse praktijk en dat je genoeg tijd hebt om ermee aan de slag te gaan. Bedenk daarnaast goed wie en wat je nodig hebt om aan je ontwikkelpunten te werken. Een aantal tips en een uitgewerkt voorbeeld staan beschreven op pagina 14. Uit de praktijk blijkt dat het delen van je ontwikkelpunten met anderen stimulerend werkt en leidt tot betere resultaten. Maak daarom afspraken met collega s of je leidinggevende over wat je wilt leren, hoe je het gaat aanpakken en wat jouw gewenste resultaat is, zodat je blijft reflecteren en je ontwikkelpunten eventueel bijstuurt en/of verbeteracties inzet. Reflectietool Professioneel Ondersteunen 13

16 Tips voor het opstellen van ontwikkelpunten Stel vast wat je wilt bereiken. Wat zijn voor jou de belangrijkste doelen? Zet ze op een rij. Voorbeeld: je scoort zwak op de stelling Ik ben zichtbaar aanwezig in de leefomgeving van burgers. Een doel zou kunnen zijn: ik ga ervoor zorgen dat ik me vaker zichtbaar begeef op plekken waar burgers komen. Maak je doelen specifiek door ze te koppelen aan een concrete actie. Voorbeeld: ik ga een paar keer per week de wijk in en spreek burgers aan om te achterhalen hoe het met ze gaat en wat er in hun leven speelt. Als je weet wat je wilt, geef dan zo duidelijk mogelijk weer wat je minimaal bereikt wilt hebben. Voorbeeld: ik kan aantonen dat ik tenminste 2x per week aanwezig ben geweest in de leefomgeving van de burger en met tenminste 10 burgers heb gesproken. Ga bij jezelf na of je concrete doel uitvoerbaar en haalbaar is. Voorbeeld: ik bespreek met twee directe collega s of mijn doel uitvoerbaar is en stel mijn doel zo nodig bij. Geef aan wanneer je jouw concrete doel bereikt wilt hebben. Voorbeeld: binnen nu en vier maanden heb ik mijn doel bereikt. 14 Reflectietool Professioneel Ondersteunen

17 Ontwikkelpunten Ik zet mijn uitdagingen om in de volgende doelstellingen: Reflectietool Professioneel Ondersteunen 15

18 Ontwikkelpunten Ik zet mijn uitdagingen om in de volgende doelstellingen: Reflectietool Professioneel Ondersteunen

19 MOVISIE is hét landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, sociale zorg en sociale veiligheid. Onze activiteiten zijn georganiseerd in vijf actuele programma s: effectiviteit en vakmanschap, participatie en actief burgerschap, sociale zorg, huiselijk en seksueel geweld en gebiedsgericht werken. Onze ambitie is het realiseren van een krachtige samenleving waarin burgers zoveel mogelijk zelfredzaam kunnen zijn.

20 Werk ik eigenlijk wel volgens de uitgangspunten van de Wmo en WNS? Een vraag die veel welzijnsprofessionals zichzelf wel eens stellen. Het is niet altijd eenvoudig om als professional stil te staan bij wat je doet, hoe je het doet en of dit het gewenste resultaat oplevert. Deze reflectietool is ontwikkeld om hier achter te komen. In tien minuten tijd beantwoord je stellingen die te maken hebben met de vijf kwaliteitskenmerken binnen de maatschappelijke ondersteuning. Het brengt je krachten en uitdagingen in kaart en daagt je uit om in actie te komen. Postbus * 3501 DC Utrecht * T * F * * info@movisie.nl