INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT METAMORFOSE IN BEELD

Vergelijkbare documenten
INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT PRIVACY, NOODZAKELIJK OF NIET?

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT TEKST IN BEELD

PROJECT METAMORFOSE IN BEELD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT RAAR

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DURF

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IN RAP EN ROER

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WIJ ZIJN BIJZONDER

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT UTOPISCHE GAMEWERELD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK SPEEL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT SAMEN ÉÉN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DANS & SPORT

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT VERHALEN IN DE MUZIEK

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT PERSPECTIEF

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WIJ ZIJN BIJZONDER

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DANS & SPORT

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ERFGOED VAN DE INDUSTRIALISERING

PROJECTBESCHRIJVING METAMORFOSE IN BEELD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DOOR, ONDER EN OVER

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MIJN DIER

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DANSEN ALS EEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT STOUT

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT #TIJDSTREAM

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK SPEEL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DANSEN ALS EEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK HOOR, IK HOOR

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK SPEEL DUS IK BEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ZO BEN IK

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT VAN A NAAR B

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT PRIVACY: NOODZAAK OF NIET?

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT SCHATTIG SPELEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ECHT IETS VOOR MIJ

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MIJN LETTERS

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HISTORISCHE PLEKKEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT STADSGELUIDEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MET DE MODE MEE

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT FANTASTISCHE REIZEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DIT BEN IK

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MIJN BOOMHUT

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DAT BEN JIJ

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HAAGSE SKYLINE

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT BOEKENHELDEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK MAAK

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HAAGSE BOODSCHAPPEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DEN HAAG HOFSTAD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT SAMEN IN DEN HAAG

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WONEN IN GEDICHTEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MIJN LETTERS

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET SPEELTUINJOURNAAL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT MAAKBAARHEID ALS UTOPIE

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT SCHATTIG SPELEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HAGENAARS EN HAGENEZEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ZIT DAT ZO?

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT KONING VAN DE STAD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT BIJ ONS THUIS

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT BIJ MIJ IN DE BUURT

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT VOEL DE STAD

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DAT HAD JE GEDROOMD

PROJECT EVEN VOORSTELLEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT VAN ALLE MARKTEN THUIS

PROJECTBESCHRIJVING VOOR DE LEERKRACHT PROJECT EVEN VOORSTELLEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HISTORISCHE PLEKKEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HAAGS LICHT

PROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ZO BEN IK

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT STADSGELUIDEN

CKV Festival CKV festival 2012

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT KUNST IN DEN HAAG

PROJECT WIJ ZIJN BIJZONDER

projectbeschrijving voor de leerkracht PROJECT DE WIJK IN Leerlijn Erfgoed Thema Identiteit Groep 3 en 4 februari 2018

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK MAAK!

PROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN

Je culturele vermogens, hoe werk je eraan?

PROJECT TEKST IN BEELD

Groep: AGL fase 1 Vak: Culturele oriëntatie en creatieve expressie

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT HET VERDWENEN VERHAAL

Cultuureducatie met Kwaliteit

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Creativiteit, kun je dat afdwingen?

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WONEN IN GEDICHTEN

PROJECT NOODZAAK OF NIET

PROJECTBESCHRIJVING ECHT IETS VOOR MIJ

PROJECTBESCHRIJVING HISTORISCHE PLEKKEN

projectbeschrijving voor de leerkracht PROJECT PERSPECTIEF Leerlijn Literatuur Thema Onze Stad Groep 5 en 6 maart 2018

PROJECTBESCHRIJVING VOOR DE LEERKRACHT PROJECT DAT HAD JE GEDROOMD

Dit ben ik: selfies en portretten

PROJECT SYMBOLISCHE VERHALEN

PROJECT HISTORISCHE PLEKKEN

PROJECTBESCHRIJVING DE WIJK IN

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6

Cultuuronderwijs op zijn Haags

Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

PTA ckv VWO, Belgisch Park, cohort

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen

PROJECTBESCHRIJVING DAT HAD JE GEDROOMD

OLYMPIASCHOOL. Schoolmaatplan Beeldend. Huidige situatie beeldend onderwijs

PTA CKV VWO, Belgisch Park, cohort

Transcriptie:

INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT METAMORFOSE IN BEELD Leerlijn Literatuur Thema Identiteit Groep 7 en 8 27 april 2017

Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Literatuur Thema Identiteit Groep 7 en 8 27 april 2017 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Informatie voor de leerkracht is opgesteld ter verduidelijking van en aanvulling op de bijbehorende projectbeschrijving. Met beide documenten kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in maximaal 68 lesuren van 45 minuten. Leerdoelen In hoofdstuk 3 vindt u de leerdoelen. Gezien de vakoverstijgende opzet van dit project, kunt u een aantal van deze doelen ook gebruiken bij het registreren van doelen bij andere leergebieden. Elementen binnen dit project die in andere leergebieden aan de orde komen, kunt u ook terugvinden in hoofdstuk 10 (Nederlandse taal) en in hoofdstuk 11 (Gerelateerde leergebieden). Benodigdheden In hoofdstuk 5 vindt u een lijst met benodigdheden die u kunt gebruiken bij het uitvoeren van dit project. In deze lijst kunt u materialen tegenkomen die niet in de projectbeschrijving staan. Deze extra materialen zijn opgenomen zodat u een keuze kunt maken uit meerdere mogelijkheden. Naast de lijst met benodigdheden vindt u een lijst met bronnen die overeenkomen met de genoemde bronnen in de projectbeschrijving. Didactische werkvormen Bij de beschrijvingen van de didactische werkvormen in hoofdstuk 6 kunt u werkvormen tegenkomen die niet letterlijk terug te vinden zijn in de projectbeschrijving. Ook hier zijn deze extra werkvormen opgenomen zodat u een keuze kunt maken voor de uitvoering van uw lessen.

Inhoudsopgave 1. Korte beschrijving van het project... 4 2. Leerinhouden... 5 3. Leerdoelen... 5 4. 21 ste eeuwse competenties... 6 5. Benodigdheden... 7 6. Didactische werkvormen... 8 7. Projectplanning... 10 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school... 10 9. Kunstenaar in de klas... 10 10. Nederlandse taal in het project... 10 11. Gerelateerde leergebieden... 11 12. Bronnen... 11 13. Tijdlijn... 12 14. Beoordelen... 12 15. Promotie... 12 16. Van de Haagse collega s... 12 17. Ouderbetrokkenheid... 12 18. Bijlagen... 12

1. Korte beschrijving van het project Het thema van dit project binnen de leerlijn Literatuur is Identiteit. Onder de titel Metamorfose in beeld gaan leerlingen op ontdekkingstocht naar hun eigen identiteit en naar de identiteit van personages uit verhalen over metamorfoses. Wat is een identiteitsverandering? Wat doet dat met het uiterlijk en innerlijk van een persoon? Hoe vaak verandert een persoon? Waar zie je dat aan? De leerlingen onderzoeken dit met behulp van voorbeelden van verhalen, gedichten, beeldende kunst en woordportretten met verschillende materialen en technieken. Deelopdracht 1: Metamorfose In deelopdracht 1 onderzoeken de leerlingen voorbeelden van kwatrijnen, portemanteauwoorden, verlanwoorden en anagrammen. Zij doen dit door te luisteren, te lezen en te bekijken, waarbij zij letten op inhoud, vorm en kenmerken. Op basis van dit onderzoek schrijven de leerlingen een kwatrijn over zichzelf met daarin portemanteauwoorden, verlanwoorden en anagrammen. Ze houden hierbij rekening met inhoud, vorm, en tijd. Deelopdracht 2: Blauwbilgorgel In deelopdracht 2 onderzoeken de leerlingen namen. Ze onderzoeken de mogelijkheid om met namen optelsommen te maken en geven elkaar positief geladen bijnamen. De leerlingen maken hiervan anagrammen. Op basis van deze studie en een portretfoto van zichzelf ontwerpen de leerlingen een collage bij een Blauwbilgorgel. Ze letten op eigenschap, inhoud, vorm en kleur. Vervolgens stellen ze in samenwerking met een grafisch vormgever een uitnodiging op voor een voordracht en vermelden doelgroep, aanhef, locatie, datum, tijdstip, afzender en aanmeldprocedure. Deelopdracht 3: Woordportret Ten slotte staat in deelopdracht 3 het woordportret centraal. De leerlingen onderzoeken kenmerken en eigenschappen van zichzelf en vullen elkaar aan. Ze kijken naar voorbeelden uit de literatuur en maken aantekeningen. Vervolgens stellen de leerlingen op basis van hun onderzoek een woordportret van hun hele lichaam op. Ze houden hierbij rekening met formaat, vorm, lijn, contour en vlakverdeling. De leerlingen presenteren hun gemaakte werk door middel van een voordracht met bewegingen op een beat. De lichaamsuiting, beat en het ritme zijn hier van groot belang. Leefwereld leerling Kinderen op deze leeftijd maken een grote verandering mee, zowel lichamelijk als mentaal en sociaalemotioneel. Door metamorfoses te bestuderen in de literatuur en door zichzelf te beschrijven met woorden en gedichten, ontdekken de leerlingen dat zij niet de enigen zijn die een verandering doormaken. Professionele kunst Een bezoek aan een museum geeft een kind de mogelijkheid om professionele kunstwerken in het echt te zien. Bovendien ervaart de leerling hoe leuk een museumbezoek kan zijn. Een grafischontwerper in de klas kan laten zien en vertellen op welke manier hij uitnodigingen ontwerpt en hoe identiteit een rol speelt bij het maken van zijn werk. Maatschappelijke relevantie/context Het is belangrijk dat kinderen ervaren dat veel levende wezens en dingen aan verandering onderhevig zijn. Ze leren zo veranderingen te herkennen en ontwikkelen zo meer begrip voor veranderingen in de maatschappij.

2. Leerinhouden metamorfoses, kwatrijnen, portemanteauwoorden, verlanwoorden, anagrammen, twitteren, bijnamen, collage, uitnodiging, woordportretten, zelfbeeld 3. Leerdoelen Kennisdoelen De leerling: maakt kennis met het begrip metamorfose (zie 1. Introductie); maakt aan de hand van bestaande verhalen kennis met de begrippen kwatrijn, portemanteauwoord, verlanwoord en anagram (zie 3.1. Onderzoek); weet wat een collage is en wat verschillende toepassingen ervan zijn (zie 4.2. Uitvoeren); leert waar een uitnodiging inhoudelijk aan moet voldoen (zie 4.2. Uitvoeren); leert wat een woordportret is (zie 5.2. Uitvoeren); kent en benoemt uiterlijke kenmerken, kwaliteiten, voorkeuren, liefhebberijen en eigenaardigheden van zichzelf (zie 5.1 Onderzoek). Vaardigheidsdoelen De leerling: beantwoordt hypothetische vragen die te maken hebben met verandering van identiteit en licht toe (zie 1. Introductie, 4.1. Onderzoek); maakt een anagram (zie 1. Introductie); onderzoekt metamorfoses in de beeldende kunst op basis van abstractie, restruimte, kleur en vorm (zie 2.2. Oriëntatie); onderzoekt metamorfoses van figuren uit boeken en films op basis van oorzaak, proces en kwaliteiten en vergelijkt voor en nadelen (zie 2.2 Oriëntatie); onderzoekt de begrippen kwatrijn, portemanteauwoord, verlanwoord en anagram in bestaande verhalen (zie 3.1. Onderzoek); spreekt namen van leerlingen achterstevoren uit (zie 3.1. Onderzoek); schrijft een kwatrijn en neemt daarin portemanteauwoorden, verlanwoorden en anagrammen op en houdt rekening met de tijd (zie 3.2. Uitvoeren); twittert een bericht, volgt het proces en verzoekt om een reactie (zie 3.3. Presenteren); onderzoekt hoe een optelsom van woorden de basis kan zijn voor een gedicht (zie 4.1. Onderzoek); verzint positief geladen bijnamen voor medeleerlingen op basis van uiterlijke kenmerken, eigenschappen en karakter (zie 4.1. Onderzoek); maakt met verschillende technieken en materialen een collage bij het gedicht De blauwbilgorgel (zie 4.2. Uitvoeren); ontwerpt een uitnodiging voor een voordracht en houdt rekening met doelgroep, aanhef, locatie, datum, tijdstip, afzender en aanmeldprocedure (zie 4.2. Uitvoeren); draagt een gedicht voor met als achtergrond de gemaakte collage, licht toe en beantwoordt vragen (zie 4.3. Presenteren); stelt met verschillende materialen en technieken een woordportret op van zijn hele lichaam en let op formaat, vorm, lijn, contour en vlakverdeling (zie 5.2. Uitvoeren); draagt woorden voor op een beat en gebruikt bijpassende bewegingen en houdingen (zie 5.3. Presenteren).

Houdingsdoelen De leerling stelt zich met alle zintuigen open voor literatuur in diverse (kunstzinnige) literaire uitingen binnen een thema of onderwerp dat aansluit bij zijn belevingswereld in binnen en buitenschoolse activiteiten (algemeen); kan zich bij het experimenteren laten leiden door een manipulerende en onderzoekende houding (algemeen); is trots op zijn resultaten, zowel oriënterend en onderzoekend als uitvoerend (algemeen); heeft een betrokken, nieuwsgierige en onderzoekende houding (algemeen); kijkt met aandacht naar voorbeelden uit literaire werken, beeldende kunst en werk van medeleerlingen (algemeen); luistert met aandacht naar ideeën van medeleerlingen (algemeen); neemt actief deel aan de diverse gesprekken gedurende het project (algemeen). 4. 21 ste eeuwse competenties Creativiteit kennen en hanteren van creatieve technieken denken buiten gebaande paden nieuwe samenhangen zien durven nemen van (verantwoorde) risico s fouten zien als leermogelijkheden een ondernemende en onderzoekende houding Kritisch denken effectief redeneren en formuleren informatie interpreteren, analyseren en synthetiseren hiaten in kennis signaleren stellen van betekenisvolle vragen kritisch reflecteren op eigen leerproces openstaan voor alternatieve standpunten Communiceren doelgericht uitwisselen van informatie met anderen omgaan met verschillende communicatieve situaties omgaan met verschillende communicatiemiddelen inzicht hebben in de mogelijkheden van ICT Samenwerken verschillende rollen bij jezelf en anderen (h)erkennen hulp vragen, geven en ontvangen een positieve en open houding ten aanzien van andere ideeën respect voor culturele verschillen onderhandelen en afspraken maken met anderen in een team functioneren in heterogene groepen effectief communiceren Probleemoplossend denken en handelen problemen signaleren, analyseren en definiëren strategieën kennen en hanteren om met onbekende problemen om te gaan oplossingsstrategieën genereren, analyseren en selecteren patronen en modellen creëren en beargumenteerde beslissingen nemen Sociale en culturele vaardigheden

constructief communiceren in verschillende sociale situaties met respect voor andere visies, uitingen en gedragingen (her)kennen van gedragscodes in verschillende sociale situaties eigen gevoelens herkennen en gekanaliseerd en constructief uiten tonen van inlevingsvermogen en belangstelling voor anderen zich bewust zijn van de eigen individuele en collectieve verantwoordelijkheid als burger(s) in een samenleving 5. Benodigdheden Algemeen klaslokaal schoolplein en/of speellokaal digibord (kleuren)printer digitale foto of filmcamera boek: Alice in Wonderland/Alice in Spiegelland van Lewis Carroll Introductie zie bronnen waterflesjes met etiketjes drink mij boek: Alice in wonderland van Lewis Carroll film: Metamorphose met werk van M.C. Escher schrijfgerei postervellen Oriëntatie zie bronnen film: Metamorphose van M.C. Escher diverse boeken over figuren die kunnen veranderen van gedaante, bijvoorbeeld: Harry Potter, Dolfje Weerwolfje, Spiderman Deelopdracht 1 zie bronnen postervellen schrijfgerei stiften fragment: Charlotte Mutsaers A4 of A3tekenpapier (niet te dun, niet te glad) zachte kleurpotloden zacht vetkrijt (bijvoorbeeld Pandakrijt) pastelkrijt grijze tekenpotloden stiften oude tijdschriften om uit te knippen behangerslijm in pot met deksel en lijmkwasten scharen Deelopdracht 2 zie bronnen postervellen stiften geprinte foto s leerlingen op A3formaat

A4 of A3tekenpapier (niet te dun, niet te glad) zachte kleurpotloden zacht vetkrijt (bijvoorbeeld Pandakrijt) pastelkrijt grijze tekenpotloden stiften oude tijdschriften om uit te knippen behangerslijm in pot met deksel en lijmkwasten scharen acryl, aquarel of plakkaatverf kwasten en penselen mengbakjes potten water om kwasten uit te spoelen (eventueel) verfschorten boek: Alice in Spiegelland van Lewis Carroll Deelopdracht 3 zie bronnen kleine notitieblokken of postervellen voor woordveld of mindmap stiften zachte kleurpotloden voorbeelden woordportretten schrijfgerei/fineliners grijze tekenpotloden A3tekenpapier houtskool OostIndische inkt kroontjespennen zwarte aquarelverf zwarte en witte acryl of plakkaatverf penselen potten water om penselen uit te spoelen mengbakjes (eventueel) verfschorten 6. Didactische werkvormen Instructievormen themaonderwerp inzichtelijk maken in de klas (algemeen) bezoek culturele instelling: Escher in het Paleis, Museum Meermanno, Filmhuis Den Haag (algemeen) kennisquiz (algemeen) filmen/fotograferen: fotografeer en/of film zoveel mogelijk tijdens de diverse opdrachten (algemeen) som van woorden: als voorbereiding op een gedicht (zie 4.1. Onderzoek) bewerken/foto s: foto s bewerken van portretten leerlingen en printen op A3formaat (zie 4.2. Uitvoeren) instructie/beschouwen: collagetechnieken (zie 4.2. Uitvoeren) zelfportret in woorden, zie bronnen (zie 5.1. Onderzoek) scannen: collages bij De blauwbilgorgel (zie 4.2. Uitvoeren) vergroten/collages: vergroten van een aantal collages op posterformaat (zie 4.3. Presenteren)

Interactievormen kunstenaar in de klas: grafisch ontwerper (algemeen) (gesloten) vragen stellen: petje oppetje af (algemeen) feedback geven: toptiptop (algemeen) hypothetische stelling: waterflesjes drinken waardoor je verandert (zie 1. Introductie) voorlezen/bekijken: Alice in wonderland van Lewis Carroll (zie 1. Introductie) hoofdstuk 6 van Alice in Wonderland (zie 3.1. Onderzoek) gedicht De blauwbilgorgel van Cees Buddingh, zie bronnen (zie 4.2.Uitvoeren) bekijken/beschouwen: de film Metamorphose over het werk van M.C. Escher (zie 1. Introductie) kringgesprek/beschouwen: Metamorphose van M.C. Escher m.b.t. vorm, abstractie, restruimte en kleur (zie 2. Oriëntatie) kringgesprek: figuren uit boeken en films die kunnen veranderen van gedaante (zie 2. Oriëntatie) bespreken kwatrijn, zie procesbeschrijving (zie 3.2. Uitvoeren) bijnamen (zie 4.1. Onderzoek) bekijken: fragment Charlotte Mutsaers (zie 3.1. Onderzoek) interview/onderzoekresultaten: leerlingen interviewen elkaar over onderzoekresultaten (zie 3.1. Onderzoek) Twitter volgen: proces van getwitterd kwatrijn volgen (zie 3.3. Presenteren) muziek/zoeken: zoeken van beats passend bij gemaakte woordportretten (zie 5.3. Presenteren) Opdrachtvormen maken: anagrammen van de namen van de leerlingen (zie 1. Introductie) anagrammen maken van bijnamen (4.1. Onderzoek) beschouwen/vragen beantwoorden: vragen bij Metamorphose van M.C. Escher (zie 2. Oriëntatie) onderzoek/informatie verzamelen: kwatrijnen, portemanteauwoorden, verlanwoorden, anagrammen (zie 3.1. Onderzoek) stellen/kwatrijn: kwatrijn met portemanteauwoorden, verlanwoorden en anagrammen (zie 3.2. Uitvoeren) vormgeven: gemaakt kwatrijn vormgeven op papier en in petfles met etiket (zie 3.2. Uitvoeren) bijnamen: verzinnen van bijnamen op basis van kenmerken en eigenschappen (zie 4.1. Onderzoek) verzamelen/meenemen: portretfoto s leerlingen (zie 4.2. Uitvoeren) foto s maken: portretfoto s van de leerlingen (zie 4.2. Uitvoeren) maken/collage in groepjes: collage bij couplet De blauwbilgorgel (zie 4.3. Uitvoeren) maken/uitnodiging: maken van een uitnodiging voor een voordracht van De blauwbilgorgel (zie 4.2. Uitvoeren) woordveld/mindmap: eigen kwaliteiten, eigenschappen en kenmerken (zie 5.1. Onderzoek) maken/woordportret: maken van een woordportret met alle verzamelde woorden in het gemaakte woordveld/mindmap (zie 5.2. Uitvoeren) Samenwerkingsvormen presenteren/twitteren: twitteren van geschreven kwatrijn (zie 3.3. Presenteren) maken/boekje: boekje met alle geschreven en vormgegeven kwatrijnen (zie 3.3. Presenteren); presenteren/voordragen: geschreven kwatrijnen, zie bronnen voor tips (zie 3.3. Presenteren) coupletten De blauwbilgorgel met gemaakte collages (zie 4.2. Uitvoeren)

De blauwbilgorgel met collages voordragen en toelichting bij collages voor publiek (zie 4.3. Presenteren) duo gesprek/woordensom: op wie lijken de leerlingen het meest; vader of moeder? (zie 4.1. Onderzoek) delen/uitwisselen: woordvelden en mindmaps met eigen kwaliteiten, eigenschappen en kenmerken (zie 5.1. Onderzoek) voorbereiden/opvoering: oefenen en voorbereiden opvoering bij woordportret (zie 5.3. Presenteren) presenteren/opvoering: leerlingen bewegen op beat; klasgenootje wijst eigenschappen e.d. aan op woordportret (zie 5.3. Presenteren) Spelvormen n.v.t. 7. Projectplanning Introductie project: Filosofisch gesprek: Deelopdracht 1: Deelopdracht 2: Deelopdracht 3: Dichter/schrijver in de klas: 30 minuten 1530 minuten 120 minuten 120 minuten 120 minuten 60 minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Bij de uitvoering van het project is een bezoek aan een voorstelling, tentoonstelling of vaste collectie in een Haagse culturele instelling van grote meerwaarde. Bij elk project is een wisselend aanbod van culturele activiteiten beschikbaar. Raadpleeg de website van CultuurSchakel voor het actuele aanbod of laat u informeren door de culturele instellingen. Bij dit project raden wij u aan om aansluitend op deelopdracht 1 en 3 een culturele instelling te bezoeken. In de pilot is aansluitend op deelopdracht 1 samengewerkt met museum Escher in het Paleis met de focus op de Metamorphose van Escher. Bij deelopdracht 3 is samengewerkt met Museum Meermanno en Filmhuis Den Haag. De leerlingen kunnen in Museum Meermanno een popup boek maken en in Filmhuis Den Haag een workshop over animatie volgen. 9. Kunstenaar in de klas Bij de uitvoering van het project kan een kunstenaar betrokken worden. Raadpleeg hiervoor de website van CultuurSchakel. Specifiek voor dit project willen wij u aanbevelen om een van de volgende type kunstenaars uit te nodigen in de klas: een dichter, schrijver, kunstenaar die kunstenaarsboeken maken, een striptekenaar of een voordrachtskunstenaar. In de pilot van dit project is aansluitend bij deelopdracht 1 samengewerkt met dichter Simon Mulder. Mulder is een vormvaste dichter en kan de leerlingen vertellen over verschillende vormen van poëzie en over zijn eigen werk als dichter, waarbij hij ook vaak voordraagt. 10. Nederlandse taal in het project Vaktaal Begrippenlijst Nederlandse taal Werkwoorden het anagram de restruimte het kwatrijn het geweten de metamorfose de gedaanteverwisseling opstellen twitteren voordragen

het portemanteauwoord het verlanwoord de collage het woordportret het typografisch portret de typografie de boekpresentatie de bijnaam het karakter de portretfoto het couplet de aanhef de afzender de aanmeldprocedure samenstellen 11. Gerelateerde leergebieden Taal (woordenschat): vergroten woordenschat Taal (stellen): anagram, kwatrijn, verlanwoorden, portemanteauwoorden, tweet, woordportret, uitnodiging, notities Taal (spreekvaardigheid): verwoorden, voordragen Rekenen en wiskunde: optelsommen met woorden Wereldoriëntatie (Geschiedenis): gedichten, boeken, en kunstuitingen uit het verleden Wereldoriëntatie (Aardrijkskunde): herkomst sprookjes en culturele diversiteit Wereldoriëntatie (Natuur): metamorfoses Theater: houdingen en bewegingen Muziek: woorden op beats Beeldende vorming: tekenen, ontwerpen, collage Mediacultuur: social media 12. Bronnen Alice in Wonderland en Alice in Spiegelland van Lewis Carroll (Bijlage 78) Metamorphose II van M.C. Escher (YouTube) Lewis Caroll (Bijlage 78) kwatrijn uit Alice in Spiegelland (Bijlage 78) Informatie over: o kwatrijn (Wikipedia) o portemanteauwoord (Wikipedia) o verlan (Wikipedia) o anagram (Wikipedia) De blauwbilgorgel van Cees Buddingh (Bijlage 78) Cees Buddingh (Bijlage 78) audioversie van De blauwbilgorgel (beeldvrij YouTubefilmpje) Mirrorbook van Janet Hillis (Bijlage 78) Mirrorbook van John Chrisie en Ron King Zo maak je een flipboek popupboeken (Bijlage 78) uitleg van de tijdcapsule (Wikipedia) de boeken Alice in Wonderland en Alice in Spiegelland van Lewis Caroll Metamorphose van M.C. Escher (Escher in het Paleis) bijzondere woordvormen (Wikipedia) voorbeelden van kwatrijnen het gedicht Jabberwocky van Lewis Caroll (poetryfoundation.org) voordracht van het gedicht Jabberwocky popupboeken (Pop up Bookshop) tips voor het organiseren van een boekpresentatie (bestelmijnboek.com)

digitaal boek maken (Google Search) 13. Tijdlijn Prehistorie 3000 v. C. 500 1000 1500 1600 1700 1800 1900 1950 50 v. C 500 na C. 1000 1500 1600 1700 1800 1900 1950 nu 14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruikmaken van het beoordelingsformulier voor de leerkracht. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruik van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De beoordelingsformulieren voor de leerkracht en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u in de bijlagen van dit document. 15. Promotie Maak foto s/filmpjes van de diverse presentatiemomenten en deel deze via de schoolwebsite, klassenapp, etc. Nodig publiek uit voor de presentaties 16. Van de Haagse collega s Neem in de voorbereiding de tijd voor verdieping in portemanteauwoorden, verlanwoorden en anagrammen. 17. Ouderbetrokkenheid Let op dat u bijtijds begeleiding regelt voor een eventueel museumbezoek. Ouders kunnen worden uitgenodigd bij de presentatie van deelopdracht 3. 18. Bijlagen Het beoordelingsformulier voor de leerkracht en leerling en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u op de volgende pagina s.

Beoordelingsmodel docent In te vullen door de leerkracht Naam leerling:...................................... Groep:............ School:............................................ Datum:........... Discipline:......................................... Project:............................................ ++ + ± nvt 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat de samenhang tussen de verschillende fases in het creatief proces Toelichting:.................................................................... 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie de zeggingskracht van het werk en de wijze van presenteren Toelichting:.................................................................... 3. Reflectie zinvol mondeling/schriftelijk reflecteren op Oriëntatie, Onderzoek, Resultaat & Presentatie Toelichting:.................................................................... 4. Attitude concentratie, doorzettingsvermogen, inzet, nieuwsgierigheid en samenwerking Toelichting:.................................................................... 5.. Tops Het volgende is echt goed gegaan: 1.................................................................... 2.................................................................... 6 Tip Wat zou kunnen verbeteren:...................................................................

Beoordelingsmodel leerling In te vullen door de leerling Naam leerling:...................................... Groep:............ School:............................................ Datum:........... Discipline:......................................... Project:............................................ 1. Resultaat en Presentatie Hoe vind je het resultaat en hoe vind je je presentatie ervan? nvt Toelichting: Ik vind het resultaat................... omdat.................................... en de presentatie vind ik............... omdat.................................... 2. Onderzoeken Hoe heb jij je onderzoek aangepakt en in hoeverre is je dat gelukt? nvt Toelichting: Ik heb gekozen voor............................................................ omdat....................................................................... 3. Reflectie Hoe waren je antwoorden op de reflectievragen? nvt Toelichting:.................................................................... 4. Werkhouding Hoe ging het werken aan je opdracht? nvt Toelichting:.................................................................... 5. Tops en Tips Wat ging erg goed en wat kan beter? Tops:........................................................................ Tips:......................................................................... 6. Extra Is er nog iets wat je wilt opmerken?.............................................................................. Wat betekenen de smileys? goed of uitstekend ruim voldoende voldoende nog geen voldoende

Toelichting op het beoordelingsmodel 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat Hier beoordeelt u de samenhang tussen de verschillende stappen uit het creatief proces. De leerling heeft zich met de groep georiënteerd op het project, o.a. door deelname aan het filosofisch gesprek. De leerling heeft in totaal drie onderzoekjes uitgevoerd. De leerling heeft een product gemaakt of resultaat bereikt. 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie Hier beoordeelt u de zeggingskracht van het gemaakte product of het bereikte resultaat. De zeggingskracht wordt bepaald door de combinatie van de keuze en toepassing van de: 1. Betekenis: datgene wat het product uitdrukt, dat wat het betekent: het verhaal/de voorstelling. Het gaat om de betekenis die de leerling wil uitdrukken, maar ook om de betekenis die de beschouwer aan het beeld geeft. 2. Vorm: de vormgevingselementen die het resultaat bepalen: ruimte, kleur, textuur, compositie, vorm(soorten), herhaling, contrast, frasering, articulatie, etc. 3. Materiaal en techniek: het gebruik van de materialen, technieken, apparatuur, voorwerpen, attributen, belichting, geluid, kostuums, grime, decorstukken, instrumenten, etc. 3. Reflectie Bij elke stap van het creatief proces komt reflectie aan bod. Dat kan in de vorm van vragen die de leerling mondeling beantwoordt, een gesprekje of een schriftelijk verslag. Ook de zelfbeoordeling van de leerling kunt u hierin meenemen. 4. Attitude Hier beoordeelt u de verschillende aspecten van de werkhouding van de leerling: de concentratie, het doorzettingsvermogen, de inzet, de nieuwsgierigheid en de mate van samenwerking. 5. Tops Er zijn altijd positieve opmerkingen te plaatsen. Noem er twee. 6. Tip Noteer hier een aandachts of verbeterpunt. Dat kan over alle bovenstaande beoordelingspunten gaan.