ENERGIE IN VASTGOEDSTURING



Vergelijkbare documenten
Woonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten.

Woonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten.

Energielabels en gemeenten. Pieter Biemans Programmamanager energie & klimaat Gemeente Tilburg

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron

22 november 2017, Early Bird Meeting Westerbork Routekaart naar CO2-neutraal RVO door W/E en Woonbond

SEMINAR Zonne-energie voor woningbouwcorporaties

Verduurzaming woningportefeuille: de woonbundel. 4 maart 2013

CORPORATIES: ZONNESTROOM EN

Energie en armoede, deel 1 probleemverkenning. 25 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag energie en armoede

Woonlastenbeleid en woonlastentool.

WELKOM Routekaart CO2 neutraal

MODEL SWOT ANALYSUS REAL ESTATE SWOT-ANALYSUS REAL ESTATE TOELICHTING EN HANDLEIDING

VNG Raadsledencampagne

Wat wordt de energiestrategie van de gemeente?

Zonnepanelen in relatie tot vastgoedsturing

1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd

Klimaatveranderingstand. wetenschap. Prof Wilco Hazeleger

een blik over de schouder ir. Bart Poel Strategisch adviseur Builddesk (voorheen EBM-consult)

Klimaatverandering in internationaal perspectief

MVO & Suriname. Bernedine Bos

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s

Woningwet op weg: Workshop corporatiefinanciën 17 september Zwolle

Duurzaamheidsaanpak en de Stroomversnelling. Chris Faro Beleidsadviseur Tiwos

Woningwet op weg: Workshop spoedcursus corporatiefinanciën 30 september Eindhoven

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a.

Amsterdam: energie neutrale stad!

Energieambities in strategisch voorraadbeleid

WHITEPAPER Model SWOT analyses real estate

Ir. G.N. Sweringa (Truus)

Pas je huizen aan of breng je mensen in beweging? Kees Konings, DomaVita Vastgoedadvies

klimaatverandering Planet

SLEUTEL NAAR DE TOEKOMST

u kunt er niet omheen

Klimaatinformatie op maat. De juiste data voor elke sector

Vastgoedsturing bij Ymere.

SlimRenoveren. slimrenoveren USP kennissessie Bouwbeurs Door: Doris de Bruijn & Sean Vos

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

Klimaatverandering. Opzet presentatie

MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland

Aan de slag met verduurzaming van gebouwen

Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering Klimaatverandering

Overzicht (klik op de icoontjes voor meer informatie)

Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering. MT 22 maart 2012 Arno Lammers

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

BETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Januari 2011 Vereniging van Bouwkunst Tilburg Workshop Duurzame Stedenbouw.

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

Groningen, 15 juni Klimaatverandering: Dreiging of Uitdaging. Reinier van den Berg. Palmbomen of pinguins

Klimaat in de 21 e eeuw

Stookjerijk2015 Apeldoorn. Kansen huurdersparticipatie vanuit de nieuwe Woningwet. Vooroverleg met raadsleden, do 16 april, 19.00u

Duurzaam ondernemen Musea

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Resultaatgericht samenwerken bij investeren en Onderhoud

BuildDesk kennisdocument

Factsheet klimaatverandering

Investeren in groen en betaalbaar wonen

Prestatieafspraken Domesta. Borger - Odoorn

Samenvattend overzicht bod corporaties reactie gemeente

Toekomstbestendig 2019

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaatbeleid na Kyoto

Agenda van de vergadering in Het Rode Hert van 16 april 2015

Klimaatverandering. Opzet presentatie

RAADSINFORMATIEBRIEF 19R.00044

Energie Prestatie in beleid en organisatie

whitepaper zakelijke zonnepanelen

Activiteitenoverzicht Midden-Groningen 2019

Communicatieplan EMS (Energie Management Systeem)

Herijkte strategische visie VOL OVERTUIGING OP WEG NAAR

Hoe woon jij? Bewust worden van duurzaamheid

ENERGIE BESPARING IN DE AMERSFOORTSE HUURSECTOR

Wordt wonen in Oisterwijk een luxe? Pro-Plein Wonen

Werkblad 3. Klimaatconferentie Parijs december 2015

ENERGIEZUINIG HUREN IN AMERSFOORT

BuildDesk kennisdocument

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Trends in duurzaam bouwen

Onze ambities MISSIE VISIE KERNWAARDEN. Onze droom is goed en betaalbaar wonen voor iedereen.

Woningmarkt en corporatiesector. Johan Conijn

j:..7cl/-j-,ren cc bad -

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Verbetering energieprestatie: een zaak van kleine stapjes?

Duurzame winst voor MKB in 7 stappen Jaap de Vries Gijs Duivenvoorde

Naar een duurzaam Den Haag met Haagse Krach Een verkenning. Lennart van der Linde Haags Milieucentrum, feb 2015

Binnen het rooster van aftreden heeft Joke Bergwerf, na 19 jaar, aangegeven zich niet meer herkiesbaar te stellen.

9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s. neerslag en potentiele verdamping. Aad van Ulden en Geert Lenderink

minder meer!! we gaan de uitdaging aan! kostenstijging beperken, uitgangspunt: 12,7 miljoen/jaar in 2020

Sustainable Tourism Duurzaam Toerisme. dr. Anja de Groene lector duurzaamheid en water Hogeschool Zeeland

Aedes-benchmark Duurzaamheid. Prestatieveld letter. Prestatieveld letter. Energetische prestatie. Energie-Index. CO2-uitstoot.

BELEIDS VISIE OKTOBER

Transcriptie:

Inhoud ENERGIE IN VASTGOEDSTURING Het strategisch belang van de energieprestatie van de woning 0. Bert Weevers 2 Missie Organisatie -> grote dekking Missie Organisatie -> grote dekking Strat adviseur Ontwikkelaar EPACT/W: hét EP-instrument voor de sector Strat adviseur Ontwikkelaar EPACT/W: hét EP-instrument voor de sector Maatschappelijke urgentie prijsontwikkeling 300 indexcijfer 1996 = 100 250 200 150 100 50 gasprijs prijs electriciteit 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 4.vastgoedsturing 1980 2000: verdubbeling gasprijs in 20 jaar; 2000 2005: verdubbeling in 5 jaar 5 6 1

14. 000 12. 000 10. 000 8. 000 6. 000 4. 000 2. 000-12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000-21 % 2 6% 8% 0 % 2% 18% 25 % A B C D E F G Ontwikkeling woonlasten 2006-2030 ontwikkeling woonlasten Label F label F (gecorrigeerd voor inflatie) Bouwjaar 1961 w oonlasten Huur 315,-/mnd Gas 2774 m3/jr energie ontwikkeling woonlasten label B (gecorrigeerd voor inflatie) 14.000 woonlasten energie V e r g e lijk in g W o o n la s t e n F - e n B -la b e lw o n in g ( m e t in f la tie c o r re c tie, e x c l h u u r to e s la g ) 1 4. 0 0 0 1 2. 0 0 0 label F w oning label B w on ing 1 0. 0 0 0 8. 0 0 0 Label B 6. 0 0 0 Bouwjaar 1961 Huur 480,-/mnd 4. 0 0 0 Gas 832 m3/jr 2. 0 0 0 Goedkope woning = Dure woning in gebruik! - 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 Voorraadanalyse EP- Conclusies en consequenties Labelverdeling per klasse, actuele situatie Prijsontwikkelingen Samenstelling woningbezit Huurklasse Huurgrenzen G F E D C B A Totaal Goedkoop 1 < 339,00 76% 24% 0% 100% Goedkoop 2 339,00-486,75 46% 51% 2% 100% Bereikbaar 486,75-520,00 42% 47% 11% 100% Middelduur 520,00-615,00 16% 78% 6% 100% Duur > 615,00 4% 91% 5% 100% Totaal 56% 43% 2% 100% Sturen op alleen is contraproductief! Lage = hoge woonlast Onbetaalbare woonlasten doelgroep toekomst EP = woningkwaliteit Woonlastenbeleid Herdefinitie Kernvoorraad Risico verbaarheid Huurachterstanden Gericht investeren en Bedrijfswaarde herzien Nieuwe afspraken stakeholders 0. Waarom energie? Grootste uitdaging van deze eeuw CO2-emissie -> opwarming van de aarde Eindigheid van voorraden Afhankelijkheid van andere landen Bedrijfsleven : MVO; Aedes: Antwoord aan de samenleving; Prijsstijging Is afgeleide IPCC; Bali EIA: Energiecrisis In 2015 11 2

1. Waarom energie? Klimaatveranderingen Reacties op uitdaging Klimaatverandering Opwarming aarde zet door: zachtere winters en warmere zomers; Winter wordt natter Zomers meer kans op extreme neerslag, maar minder regendagen Zeespiegel blijft stijgen Ontkennen Voorkomen Mitigatie Adaptatie Forse energiebesparing en inzet Duurzame Energie (transitie) Kyoto, EPBD, nationaal klimaatbeleid, BANS2, PEGO, Meer met minder, Schoon en zuinig, lokale convenanten Klimaat in de 21e eeuw, 4 scenario s voor Nederland KNMI, mei 2006 Anders bouwen en beheren, inrichten van de ruimte. Nationale adaptatiestrategie, Nationaal programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Hevige regenval; hitte, storm; schaarste brandstoffen Klimaatbestendig wonen! Wat moet een woningcorporatie nu daarmee? Maatschappelijke Onderneming Adaptatie Klimaatbestendig bouwen en renoveren Temperatuurstijging en schommeling; mn in zorg- en ouderen huisvesting Heftige regenval waterberging Inspelen op toekomstig tekort aan fossiel In 2030 in NL gasvoorraad op Passief huis Inzet duurzame energie, lokale opwekking Passief, reagerend. Aktief, sturend? Corporatie staat midden in samenleving Corporatie heeft geld Corporatie heeft veel woningen Corporatie kan veel doen. Duurzame Maatschappelijke Onderneming Verantwoordelijkheid nemen Leiderschap tonen Vertrouwen (terug-)winnen Keuze! Vastgoedsturing in het kader van MVO Vastgoedsturing in het kader van MVO People 1901 Allocatie van bedrijfsmiddelen tbv primaire taak: Voldoende, goede en betaalbare huisvesting Planet Profit Sturing van investeringen en kasstromen 1995 Verdienmechanismen Planet Profit Materiaal, afval en emissiestromen 200? Energieprestatie en CO2 Politics Politics 2000 Stakeholders dialoog Transparantie en verantwoording People Integrale afweging 4P People Allocatie van bedrijfsmiddelen tbv primaire taak: Voldoende, goede en betaalbare huisvesting Profit Sturing van investeringen en kasstromen Verdienmechanismen Planet Materiaal, afval en emissiestromen Energieprestatie en CO2 Politics Stakeholders dialoog Transparantie en verantwoording woonlasten kwaliteit CO2 emissie kernvoorraad 3

Energie is de uitdaging van de eeuw. Ook voor corporaties. EPBD: van last naar lust Enorme rijkdom aan data Technische samenstelling van de voorraad Energieprestatie en label CO2-emissie en energielasten Krachtige rekenfunctionaliteiten Ambities en randvoorwaarden doorrekenen Pakketten, kosten, opbrengsten Op woning-, -, voorraadniveau Effectief in communicatie Intern, bijv. beleidsambities Extern stakeholders Individuele der Maatwerkadvies Planet People Profit Woonlasten Adaptatie CO2-reductie Toekomstvisie en missie Portefeuillestrategie Verantwoordelijkheid voor milieu CO2-ambitie voorraad Woonlasten beheersing Kernvoorraad in woonlasten Toekomst-waarde bezit label-ambitie voorraad, budget Stakeholderswensen Wettelijke plicht Voorraadbeleid CO2-ambitie Woonlast-ambitie label-ambitie Beheerplannen CO2-emissie Huur en e-kosten Huidig en toekomst label cpl Corporatie moet iets met energie Producten en processen CO2-effect maatregelen Communicatie der Mjop; E-certificaat Duurzaam ondernemen 4

maatschappelijk ondernemen, EPBD St. Gallen Management Approach in EPI-SoHo Structuur Aktiviteit Gedrag Energie verankeren in organisatieinrichting Energie gerelateerde beleidsdoelen, convenanten Energiebesparing in bedrijfscultuur Normatief niveau Energie in vastgoedsturing Is nodig Tools zijn beschikbaar Levert energie op. Portfolio / SVB systeem procedures en RVB s, datamanagements ysteem Energie strategieen in portfolio management, inkoop Projecten, onderhoud, dataverzamelen en -beheer EP communicatie en training EP in dagelijkse praktijk, communicatie met ders Strategisch niveau Operationeel niveau Dank u. duurzaam maatschappelijk ondernemen Nadere informatie Benelux bv Delft, Arnhem www..nl Bert Weevers Tel. 026-3537272 bert.weevers@builddesk.com 5