BuildDesk kennisdocument
|
|
- Floris Mertens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BuildDesk kennisdocument Groot economisch en maatschappelijk voordeel van energieneutraal renoveren Woningverbetering naar energieneutraal in de sociale huursector is economisch en maatschappelijk zeer lucratief. Een eerste kosten baten analyse toont dit aan. Samenvatting De baten van energieneutrale renovatie betreffen niet alleen de huurders of het klimaat. De gehele Nederlandse economie krijgt een enorme boost door deze investeringen. Het naar energieneutraal renoveren van woningen voor met name de armste huishoudens lijkt in een eerste verkenning een zeer positief maatschappelijk rendement te kennen. Dit maatschappelijke rendement kan via een revolverend fonds ten goede komen aan de financiering van verdere voorraadverbetering. Dit artikel geeft antwoord op de volgende vragen: Welke eenmalige kosten en baten zijn er voor de maatschappij? Welke structurele kosten en baten zijn er voor de maatschappij? Hoe kunnen de netto baten worden ingezet voor energieneutraal renoveren? Energieneutraal is de enige structurele oplossing In diverse onderzoeken, zoals het onderzoek Energie en armoede in Amsterdam (december 2012) en Woonlastenontwikkeling in de Metropoolregio (januari 2013), wordt steeds duidelijker dat de lagere inkomens steeds meer moeite hebben om de woonlasten te betalen. Zij wonen veelal in de energetisch slechtste woningen. Door met name stijgende energieprijzen wordt dit probleem snel groter. Ook middeninkomens zullen met dit probleem geconfronteerd worden. De enige structurele oplossing is energieneutrale woningen: alleen dan zijn woonlasten stabiel in de tijd. Zie: Rapport Woonlasten stabiel, BuildDesk, februari 2011 in opdracht van Agentschap NL.
2 Figuur 1. Energielastenontwikkeling bij niets doen F label woning, verbetering met twee labelsprongen en na verbetering tot energieneutraal. Ook bij twee labelsprongen stijgen de energielasten. Kostendeling? Om dit energieneutrale niveau te bereiken is een flinke energiesprong nodig, wat een grote investering vergt. Het is de vraag of de direct betrokkenen, huurders en eigenaren, deze investering alleen kunnen opbrengen. Nu is het zo dat een dergelijke energiesprong veel meer baten kent dan alleen een stabilisering van de woonlasten en waardevast vastgoed. Denk aan werkgelegenheid, koopkracht voor de lokale economie, afremming klimaatverandering, etc. Wanneer de partijen die mee profiteren, een deel van hun gratis baten inzetten voor deze ingrijpende voorraadverbetering kan een enorme versnelling in gang worden gezet. Het hele land profiteert dan mee. Concept maatschappelijke kosten baten analyse is veelbelovend BuildDesk heeft een eerste verkenning uitgevoerd van de maatschappelijke kosten en baten van energieneutrale renovatie in het kader van het onderzoek naar energie en armoede in Amsterdam (december 2012). De resultaten van deze verkenning staan hieronder en moeten als een vingeroefening worden gezien. Voor een wetenschappelijk onderbouwde maatschappelijke kostenbaten analyse (MKBA) waren (nog) onvoldoende gegevens beschikbaar. De denkwijze en richting van de uitkomsten zijn echter de moeite waard om nu al te delen woningen Energieneutrale renovatie (of nieuwbouw) is vooral urgent voor de laagste inkomens die nu in de energetisch slechtste woningen wonen. Landelijk bestaan er nog bijna sociale huurwoningen met een E, F of G label. Doel is om deze in een periode van 10 jaar te verbeteren naar energieneutraal, dat wil zeggen woningen per jaar vanaf nu. Dat is een hele opgave.
3 Uitgangspunten: Gemiddelde investeringen : , per woning; Huidige gemiddelde huur is 400, ; Huurverhoging: 200, / mnd; 75% huurders ontvangt huurtoeslag, inkomen is gemiddeld , ; Energierekening nu 107,50 per mnd; Na verbetering: 20, / mnd. Eenmalige en structurele effecten Het uitvoeren van een verbeterproject levert eenmalig effect op voor de bouw en installatiesector in de vorm van omzet en werkgelegenheid. Voor de overheid betekent dat extra BTW inkomsten en minder WW en bijstandsuitkeringen. Er zijn ook effecten die structureel zijn en die jarenlang doorwerken. Vermindering armoede Stabiele woonlasten zorgen voor stabilisering c.q. relatieve vermindering van het aantal armoedegevallen waardoor het beroep op aanvullende bijstand en schuldhulpverlening vermindert. Versterking lokale koopkracht De relatieve verbetering van de koopkracht van de huurders zorgt voor een beter betalingsgedrag (minder betalingsachterstanden, minder huisuitzettingen) ten gunste van de corporaties en meer koopkracht ten gunste van de lokale economie. Het geld dat eerst naar de energiebedrijven vloeide blijft nu in eigen stad, regio of land. Meer huurtoeslag Rijk ruimschoots gecompenseerd Ook de versterking van de lokale economie levert weer werkgelegenheid en extra BTW inkomsten op. Daar staat tegenover dat het Rijk meer uitgaven heeft voor de hogere huurtoeslag ten gevolge van de hogere huur en minder inkomsten als gevolg van het verminderde energiegebruik. Per saldo is het resultaat echter positief zoals we hieronder zullen zien. Klimaatdoelen dichterbij Naar energieneutraal renoveren heeft uiteraard ook voordelen voor het klimaat. De reductie in het energiegebruik zorgt voor een lagere CO 2 uitstoot. Beleidsinspanningen van Rijk en gemeenten die nodig zijn om de CO 2 reductiedoelen te realiseren kunnen daardoor worden beperkt. Hoger welzijn De woningen worden door de verbetering ook gezonder en bieden meer comfort. Het welzijn van de bewoners stijgt. Effecten zijn onder andere hogere arbeidsproductiviteit en betere schoolprestaties. Deze effecten zijn overigens hieronder niet nader gemonetariseerd. Stimulans bouw en installatiesector Door de meerjarige aanpak wordt de bouwsector gestimuleerd om innovatie, kennisontwikkeling en opleiding intensief op te pakken. Jonge bouwvakkers en installateurs in opleiding wordt een rooskleurig toekomstperspectief geboden. Ook deze effecten zijn in de berekening niet nader uitgewerkt.
4 Enkele berekeningsresultaten: Omzet en werkgelegenheid bouw en installatiesector woningen met een gemiddelde investering van , exclusief BTW levert een extra omzet op van 2,8 miljard euro per jaar. Zeker in deze moeilijke tijden voor de bouwsector is dit een zeer welkome impuls. Het zal betekenen dat meer bedrijven overeind blijven. De directe extra werkgelegenheid die dit oplevert is ruim manjaar per jaar! Hierin is de werkgelegenheid in de toeleverende industrie en dergelijke nog niet meegerekend. Positief saldo voor het Rijk ondanks hogere huurtoeslag Tabel 1: kosten en baten voor het rijk, effecten van één jaar investeren. Kosten en baten Eenmalig werkgelegenheid: minder uitkeringen , BTW (tijdelijk verlaagd tarief) , Structureel (CW 20 jaar) BTW (over lokale en landelijke bestedingen) , minder energiebelasting , minder BTW op energie , minder beleidsinspanning nodig klimaatbeleid , meer Huurtoeslag , Rijk Saldo ,, Wanneer de BTW verlaging wordt beëindigd, resteert een positief saldo van 412 miljoen per jaar. Alleen baten voor gemeenten De gemeente kent alleen maar baten door energieneutrale renovatie. Er wordt een minder groot beroep gedaan op de bijstand en er is minder schuldhulpverlening nodig. Ook wordt een aanzienlijk deel van de doelen van het klimaatbeleid met deze projecten gerealiseerd. Voor de gemeenten wordt daarom een gezamenlijk positief saldo van 71 miljoen verwacht. Een duurzaamheidsfonds brengt energieneutrale renovatie op gang Om woningen naar energieneutraal te renoveren is een flinke investering van de corporaties vereist. Terugverdienen van deze investering door de corporaties vergt een lange adem. Voor de maatschappij kent het naar energieneutraal renoveren echter al meteen een zeer positief resultaat. Door partijen met een positief saldo van kosten en baten een duurzaamheidsfonds op te laten richten kan het naar energieneutraal renoveren een impuls worden gegeven. Uit dit fonds kunnen gebouweigenaren tegen een aantrekkelijk tarief geld lenen om de investeringen te doen. Op deze wijze ontstaat een elk jaar groeiend revolverend fonds waarmee de transitie naar een uiteindelijk geheel energieneutrale woningvoorraad gerealiseerd wordt.
5 MKBA duidt op kansrijke paden De MKBA vingeroefening verdient een serieus vervolg. Partijen die willen participeren in een verdiepend onderzoek, zowel financieel als qua kennislevering, worden hierbij uitgenodigd om met de auteur contact op te nemen. Ondertussen kunnen partijen die belang hebben bij de projecten zoals het Rijk, Aedes, Bouwend Nederland, Uneto VNI etc. voorbereidingen treffen en met elkaar in overleg treden om een duurzaamheidsfonds daadwerkelijk gestalte te geven. De samenleving heeft er alleen maar baat bij. Referenties Energielasten stabiel, BuildDesk 2011, in opdracht van Agentschap NL. Energie en armoede in Amsterdam, Builddesk Auteur: Bert Weevers Tel /
Samenvatting: Winst en waarde van energie renovaties in de woningbouw
Samenvatting: Winst en waarde van energie renovaties in de woningbouw De opgave is groot De Rijksoverheid streeft naar een energieneutrale bebouwde omgeving in 2050. Op weg daar naar toe is de ambitie
Nadere informatieEnergiebesparing bestaande koopwoningen. Effecten stimuleringspakket
Energiebesparing bestaande koopwoningen Effecten stimuleringspakket Notitie Delft, juli 2013 Opgesteld door: Cor Leguijt Frans Rooijers 2 2 juli 2013 3.B17.1 Energiebesparing bestaande koopwoningen 1 Inleiding
Nadere informatieDuurzaamheidsaanpak en de Stroomversnelling. Chris Faro Beleidsadviseur Tiwos
Duurzaamheidsaanpak en de Stroomversnelling Chris Faro Beleidsadviseur Tiwos Visie Tiwos: betaalbaarheid centraal! Tiwos staat voor betaalbare woonlasten (huur en energie), comfortkeuze is voor rekening
Nadere informatieWOONLASTENAGENDA 2015. BrabantWonen
WOONLASTENAGENDA 2015 BrabantWonen ALGEMENE INLEIDING BrabantWonen, Kleine Meierij, Zayaz, gemeente s-hertogenbosch en het Stedelijk Huurdersplatform (SHP) hebben in 2014 het Woonlastenakkoord gesloten.
Nadere informatieBuildDesk kennisdocument
BuildDesk kennisdocument Energiebesparing en huurverhoging: volop kansen Welke wettelijke mogelijkheden zijn er om bij woningverbetering een huurverhoging te vragen? Het verkrijgen van 70% instemming hoeft
Nadere informatieVerduurzaming woningportefeuille: de woonbundel. 4 maart 2013
Verduurzaming woningportefeuille: de woonbundel 4 maart 2013 Verduurzamingsambitie woningcorporaties onder druk Het belang van verduurzaming van het corporatiebezit wordt erkend: Convenant Energiebesparing
Nadere informatieAchtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID
Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID donderdag 19 maart 2015 Duurzaamheid Duiding en context Groningen heeft de ambitie om in 2035 een energieneutrale stad te zijn.
Nadere informatieBETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING
BETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING Dilemma s en (on)mogelijkheden Henk Heeger (Havensteder en OTB, TU DELFT) 12 november 2014 13-11-2014 1 INLEIDING Voorstellen Henk Heeger: werkt zowel bij het OTB (TU-Delft)
Nadere informatieInleiding. Bewoners en SP in actie voor renovatie van de woningen in het Heilige Land
Betaalbaar wonen onen in Delft Inleiding Delft is een prachtige historische stad. Maar de laatste jaren kan niet iedereen meer hier terecht. Er is in Delft een schrijnend tekort aan betaalbare huurwoningen.
Nadere informatieVERHALEN ACHTER DE CIJFERS
VERHALEN ACHTER DE CIJFERS Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid Eva de Bakker, beleidsmedewerker April 2015 2 INHOUD INHOUD Inleiding 4 Huurverhogingen 5 Het onderzoek 6 De resultaten 7 Voorstellen 9 Bijlage:
Nadere informatieArmoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief
Armoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief kennisbijeenkomst Tympaan 24 juni 2015 Voostellen Henk Tegels Consulent Vereniging Nederlandse Woonbond htegels@woonbond.nl Onderwerpen 1. Ontstaan
Nadere informatieWoonlasten & energiearmoede
Woonlasten & energiearmoede Parallelsessie Ambtelijk Café 2013 Bregje van den Brand Highlights onderzoek De draagbaarheid van energielasten in beeld Praktijkvoorbeeld Energiebesparing en schuldhulpverlening
Nadere informatieFinanciële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening
O P I N I E S T U K Financiële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening Bijna iedereen is het er wel over eens dat een significante vermindering van het energieverbruik
Nadere informatieStookjerijk2015 Apeldoorn. Kansen huurdersparticipatie vanuit de nieuwe Woningwet. Vooroverleg met raadsleden, do 16 april, 19.00u
Stookjerijk2015 Apeldoorn Kansen huurdersparticipatie vanuit de nieuwe Woningwet Vooroverleg met raadsleden, do 16 april, 19.00u Onderdelen presentatie Doel Stookjerijk Beleid SER akkoord 2013 Actuele
Nadere informatieOnderzoek energie en armoede gemeente Amsterdam
Onderzoek energie en armoede gemeente Amsterdam Bert Weevers Marjo Kroese Menno Logemann Rapportnummer: 110052/BW/122786 BuildDesk Benelux B.V. Arnhem, 24 december 2012 COLOFON BuildDesk Benelux B.V. Postbus
Nadere informatieDe woningcorporatiesector in beeld 2016
De woningcorporatiesector in beeld 1 De Autoriteit woningcorporaties (Aw) brengt jaarlijks de financiële positie en prestaties van de woningcorporatiesector in beeld. Dit gebeurt op basis van de cijfers
Nadere informatieDoelstelling en doelgroep
klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.
Nadere informatieBeleidsplan
Beleidsplan 2018-2022 Missie: In ons nieuwe beleidsplan blijft de missie ongewijzigd. Het blijft de beste zin die precies uitdrukt wie wij willen zijn en hoe we willen werken. Rijnhart Wonen creëert kansen
Nadere informatieAgenda van de vergadering in Het Rode Hert van 16 april 2015
Agenda van de vergadering in Het Rode Hert van 16 april 2015 Hierbij wordt u uitgenodigd voor de openbare vergadering in Het Rode Hert van 16 april 2015 Datum: donderdag 16 april 2015 Aanvang: 19:00 Traject
Nadere informatieVeranderingen in de volkshuisvesting. 10 mei 2011
Veranderingen in de volkshuisvesting 10 mei 2011 Opbouw presentatie 1. Veranderingen en gevolgen 2. Betekenis voor PALT 3. Ontwikkelrichtingen De belangrijkste veranderingen 1. Regelgeving Staatssteunregeling
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag
Nadere informatieGisteren ontvingen we de beantwoording van het College van indringende raadsvragen over de Ontwikkeling van de Woonlasten in Leiden.
Gisteren ontvingen we de beantwoording van het College van indringende raadsvragen over de Ontwikkeling van de Woonlasten in Leiden. De beantwoording muntte uit door vaagheid, behalve op één punt een overzicht
Nadere informatieEnergie en armoede, deel2: oplossingsrichtingen. 25 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag energie en armoede
Energie en armoede, deel2: oplossingsrichtingen 25 juni 2013 Onderwerpen Verdieping probleem 1. Energie en armoede Armoede, kenschets probleem 2. Woonlasten: betaalbaarheid onder druk Cijfers, oorzaken
Nadere informatieWoonlasten in Haaglanden. Ron Lazaroms sector Milieu Ludolf de Boer sector Wonen
Woonlasten in Haaglanden Ron Lazaroms sector Milieu Ludolf de Boer sector Wonen Opbouw verhaal 1. Achtergrond Woonlastenonderzoek Builddesk/Rigo Stadsregio Rotterdam en Stadsgewest Haaglanden 2. Rapportage
Nadere informatieSUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN. TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS
SUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS Colofon Meer informatie over mogelijke ondersteuning op de verschillende onderwerpen: Ieke Benschop, NMU (i.benschop@nmu.nl;
Nadere informatieJohan Lukkes; Projectmanager en business-developer bij Grontmij Nederland
Johan Lukkes; Projectmanager en business-developer bij Grontmij Nederland Betrokkenheid o.a.; Projectmanager Energiesprong SWF Projectmanager Blok voor blok Utrecht Label B of meer? Opgave - Focus Financieel
Nadere informatieWOONLASTENAGENDA BrabantWonen
WOONLASTENAGENDA 2016 BrabantWonen ALGEMENE INLEIDING BrabantWonen, Kleine Meierij, Zayaz, gemeente s-hertogenbosch en het Stedelijk Huurdersplatform (SHP) hebben in 2014 het Woonlastenakkoord gesloten.
Nadere informatie51.000,- is het bedrag dat de gemiddelde huurder dreigt te betalen de komende 15 jaar, daar kan je ook mee investeren!
Big Green Deal in de bouw investeer in energie 51.000,- is het bedrag dat de gemiddelde huurder dreigt te betalen de komende 15 jaar, daar kan je ook mee investeren! Investeer in plaats van verstook snel
Nadere informatieKLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK
KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 In dit position paper ten behoeve van het Rondetafelgesprek van de Tweede Kamer
Nadere informatieENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN
ENERGIEAKKOORD Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN 2 - Wie zijn wij? - Visie Ekwadraat - Beleid - Doelstellingen - Middelen - Financiering Inhoud - Conclusies en aanbevelingen 3 INLEIDING
Nadere informatieWoonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten.
Woonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten. Onderwerpen Verdieping probleem 1. Wat zijn woonlasten? 2. Betaalbaarheid onder druk 3. Oorzaken Na de pauze:
Nadere informatieBijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding
Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding
Nadere informatieThema Huurbeleid. Algemene Ledenvergadering HBO HUURBELEID. Jaarlijkse ledenvergadering. Aanleiding
Algemene Ledenvergadering HBO HUURBELEID Thema Huurbeleid Aanleiding Op de jaarlijkse ledenvergadering is het thema Huurbeleid besproken. Ook TBV-wonen was uitgenodigd om hun huurbeleid toe te lichten.
Nadere informatieBetaalbaarheid Haaglanden
Betaalbaarheid Haaglanden De betaalbaarheid van sociale huurwoningen krijgt de laatste tijd steeds meer aandacht. De huurprijzen van sociale huurwoningen stijgen, terwijl het (besteedbare) inkomen van
Nadere informatieWelkom! Programma. 18 juni 2015. Welkom. Presentatie visitatierapport. Voor welke uitdagingen staan we? Kort filmpje. Borrel en informeel contact
Welkom! 1 Programma Welkom Presentatie visitatierapport Voor welke uitdagingen staan we? Kort filmpje Borrel en informeel contact 2 1 van bekend naar nieuw van naar 3 Waar gaat het naar toe? Verkleining
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting Maatschappelijke kosten-baten analyse beschut werk 1
Samenvatting Samenvatting Maatschappelijke kosten-baten analyse beschut werk 1 Uitvoering onderzoek: KokxDeVoogd, Houten Ewout Bückmann Eric Dorscheidt Michiel Hes november 2017 Dit is een uitgave van
Nadere informatieEnergie en armoede, deel 1 probleemverkenning. 25 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag energie en armoede
Energie en armoede, deel 1 probleemverkenning. 25 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag energie en armoede Recente onderzoeken en artikelen woon- en energielasten Onderzoek naar noodzaak en mogelijkheden
Nadere informatieEindexamen havo economie 2013-I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 bij (1) monopolie bij (2) toe
Nadere informatieWoningbouwvereniging Bergopwaarts. Versie I, Pagina 0
Woningbouwvereniging Bergopwaarts Versie I, 06-02-2018 Pagina 0 Inhoudsopgave 1. Uitkomsten Aedes-Benchmark 1.1 Huurdersoordeel 1.2 Bedrijfslasten 1.3 Duurzaamheid 1.4 Onderhoud & Verbetering 1.5 Beschikbaarheid
Nadere informatieWoningstichting SWZ. Versie I, Pagina 0
Woningstichting SWZ Versie I, 06-02-2018 Pagina 0 Inhoudsopgave 1. Uitkomsten Aedes-Benchmark 1.1 Huurdersoordeel 1.2 Bedrijfslasten 1.3 Duurzaamheid 1.4 Onderhoud & Verbetering 1.5 Beschikbaarheid & betaalbaarheid
Nadere informatieWat brengt 2015 voor huizenbezitters en huurders?
Wat brengt 2015 voor huizenbezitters en huurders? De rente op een restschuld wordt langer aftrekbaar, de maximale hypotheekrente-aftrek gaat verder omlaag en elke huizenbezitter krijgt een energielabel.
Nadere informatieWoonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten.
Woonlastenbeleid als uitweg uit de crisis. 5 juni 2013 Bert Weevers, kennismiddag woonlasten. Onderwerpen 1. Wat zijn woonlasten? 2. Betaalbaarheid onder druk 3. Oorzaken Na de pauze: 4. Woonlastenbeleid
Nadere informatieKernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis
Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis Oktober 2014 Thema 1 Goed wonen en een goede dienstverlening We vinden het in Nederland normaal dat iedereen goed kan wonen. Maar niet iedereen
Nadere informatieHoek van Holland, 3 april Geachte heer Korthorst, beste Marcel,
Hoek van Holland, 3 april 2019 Geachte heer Korthorst, beste Marcel, Hierbij ontvangt u het advies van de huurdersvereniging Houdt Zicht betreffende de huurverhoging 2019. Het bestuur heeft zich daarbij
Nadere informatieWoonlastenmonitor over 2013. Vergelijking van de woonlasten van huurders van Wold & Waard en alle huurders in Nederland
Woonlastenmonitor over 2013 Vergelijking van de woonlasten van huurders van en alle huurders in Nederland Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. WOONLASTEN... 4 2.1 Beïnvloedbare woonlasten- en baten... 4
Nadere informatieEcht thuis. Ondernemingsplan 2011-2015
Echt thuis Ondernemingsplan 2011-2015 2 INLEIDING Mooiland is een woningcorporatie met circa 27.000 woningen verspreid over ruim 150 gemeenten in heel Nederland. Daarmee zijn wij een van de twintig grootste
Nadere informatieArmoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief
Armoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief kennisbijeenkomst Tympaan 14 oktober 2015 Voostellen Suzanne Schuitemaker consulent Vereniging Nederlandse Woonbond sschuitemaker@woonbond.nl
Nadere informatieSUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN. TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS
SUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS Colofon Meer informatie over mogelijke ondersteuning op de verschillende onderwerpen: Ieke Benschop, NMU (i.benschop@nmu.nl;
Nadere informatieOpinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving
Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing
Nadere informatiePrestatieafspraken. Gemeente Assen Omnia Wonen Stichting Huurdersorganisatie Omnia Wonen
Prestatieafspraken Omnia Wonen Stichting Huurdersorganisatie Omnia Wonen 2017 Prestatieafspraken Omnia Wonen Stichting Huurdersorganisatie Omnia Wonen 2017 Omni~ Wonen S1ichl1ng Huurdersorganisalie Omnia
Nadere informatieAanpak energiebesparing woningvoorraad Portaal Nijmegen. 13 mei 2014 Stephan Huisman afdeling Strategie & Vastgoed Senior projectleider
Aanpak energiebesparing woningvoorraad Portaal Nijmegen 13 mei 2014 Stephan Huisman afdeling Strategie & Vastgoed Senior projectleider Wat loopt er allemaal? Duurzaamheid is: Energiebesparing Gezond wonen
Nadere informatiePosition Paper Klimaatakkoord. Mei 2018
1 Position Paper Klimaatakkoord Mei 2018 2 Samenvatting Woningcorporaties hebben als kerntaak zorgen voor betaalbaar wonen. Vanuit die opgave dragen ze bij aan klimaatdoelstellingen, maar ze moeten hun
Nadere informatieEnergiearmoede. Index. Energiearmoede 11-7-2013 16:20. Case Enactus: Urgentie, Analyse, Trends. +31654366965 remko.cremers@alliander.
Energiearmoede Case Enactus: Urgentie, Analyse, Trends 11-07-2013 Remko Cremers +31654366965 remko.cremers@alliander.com @RCremers Index Alliander in het kort [pagina 3] Case omschrijving [pagina 10] Achtergrond
Nadere informatieENERGIEZUINIG HUREN IN AMERSFOORT
ENERGIEZUINIG HUREN IN AMERSFOORT Hoe krijgen we de sociale woningvoorraad energieneutraal in 2030 Terugblik en vooruitblik Donderdag 4 juni 2015 WELKOM! ACHTERGROND VAN DEZE AVOND Samenwerking van diverse
Nadere informatieOverheidsmaatregelen Zesde peiling Huurderspanel Woonwaard
Overheidsmaatregelen Zesde peiling Huurderspanel Woonwaard Woonwaard December 2013 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl Rapportnummer
Nadere informatieVan Energiebesparen naar CO2-neutraal
17 mei 2017, SP Eindhoven Van Energiebesparen naar CO2-neutraal Kans en bedreigingen in de huursector Jaap van Leeuwen (Woonbond) Klimaatontwikkeling: Gemiddelde temperatuur in 2017 tov gemiddelde 1950-1980
Nadere informatieBijlage uitvoeringsprogramma Vlieland Duurzaam 2 juni 2017 Pagina 1
Energiebesparing en duurzame opwekking Het is om meerdere redenen aantrekkelijk om je huis te verduurzamen en energiezuinig te maken. Het zorgt voor meer comfort, het levert flinke besparingen op en het
Nadere informatieKoopkracht van 65-plussers
Koopkracht van 65-plussers 2009-2010 Berekeningen Prinsjesdag 2009 In opdracht van de ouderenbonden UnieKBO en PCOB Nibud, september 2009 Koopkracht van 65-plussers 2009-2010 Berekeningen Prinsjesdag 2009
Nadere informatieWOONLASTENAGENDA 2016. Kleine Meierij
WOONLASTENAGENDA 2016 Kleine Meierij ALGEMENE INLEIDING BrabantWonen, Kleine Meierij, Zayaz, gemeente s-hertogenbosch en het Stedelijk Huurdersplatform (SHP) hebben in 2014 het Woonlastenakkoord gesloten.
Nadere informatieHuur beleid Ru t te II. Een overzicht van de impact. van het huidige huurbeleid op huurders, woningzoekenden en de huursector.
Huur beleid Ru t te II Een overzicht van de impact van het huidige huurbeleid op huurders, woningzoekenden en de huursector. Januari 2015 Inleiding De huren zijn de afgelopen twee jaar fors gestegen.
Nadere informatieInkomenseffecten van het basisinkomen 2.0
Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0 Effect van de invoering van het basisinkomen op het inkomen van een aantal voorbeeldhuishoudens Jasja Bos, Marjan Verberk-De Kruik Inkomenseffecten van het basisinkomen
Nadere informatieGroen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.
Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.
Nadere informatieToelichting: Bart Dopper van Stec licht het voorstel toe en het AOW kan vragen stellen en opmerkingen maken.
Agendapunt 2 Vergadering : Ambtelijk Overleg Wonen Regio Amersfoort Datum : 30 augustus 2018 Onderwerp : MKBA Middenhuur Bijlage : 1 Bespreekpunten: 1. Wat heeft het AOW nog voor vragen/opmerkingen op
Nadere informatieHuurconvenant 2012 2022
Huurconvenant 2012 2022 Trudo heeft al vele jaren een overeenkomst met het Klantenplatform over haar huurprijsbeleid. In het zogenaamde huurconvenant zijn duidelijke afspraken vastgelegd over zaken als
Nadere informatieMeer huur voor minder huis. Gereguleerde huren in de commerciële sector
Meer huur voor minder huis Gereguleerde huren in de commerciële sector Gereguleerde huren in de commerciële sector Meer huur voor minder huis AANLEIDING Corporaties en commerciële verhuurders bieden beiden
Nadere informatiePrestatieafspraken gemeente Assen Woonservice
Prestatieafspraken gemeente Assen Woonservice 2017 Prestatieafspraken Assen Woonservice 2017 Colofon Status: definitief 01 12 2016 Prestatieafspraken Assen 1 1 Inleiding Met de invoering van de nieuwe
Nadere informatieB en W. nr d.d
B en W. nr. 13.1163 d.d. 17-12-2013 Onderwerp Schriftelijke vragen SP: 'Ontwikkeling woonlasten in Leiden' Burgemeester en wethouders besluiten: Behoudens advies van de commissie 1. de beantwoording van
Nadere informatieNIEUWSBRIEF SEPTEMBER
NIEUWSBRIEF SEPTEMBER Een nieuw Sociaal Huurakkoord Na weken intensief onderhandelen hebben corporatiekoepel Aedes en de Woonbond de onderhandelingen over een Sociaal Huurakkoord afgebroken. Het eindbod
Nadere informatieSamenvattend overzicht bod corporaties reactie gemeente
Samenvattend overzicht bod corporaties reactie gemeente In deze bijlage wordt per thema aangegeven wat gezamenlijk en daarnaast wat afzonderlijk door de corporaties dan wel de gemeente (aanvullend) is
Nadere informatieENERGIE-ZUINIG HUREN IN DE STAD UTRECHT
ENERGIE-ZUINIG HUREN IN DE STAD UTRECHT VAN DOM-STAD NAAR NOM-STAD? Hoe krijgen we de sociale woningvoorraad energieneutraal in 2030? Dinsdag 26 mei 2015 WELKOM! LANDELIJK Convenant uit 2012; Woonbond,
Nadere informatieAedes-benchmark Duurzaamheid. Prestatieveld letter. Prestatieveld letter. Energetische prestatie. Energie-Index. CO2-uitstoot.
SAMENGEVAT Dit jaar presenteert Aedes voor de vierde keer de Aedes-benchmark. In deze corporatiemonitor vindt u op hoofdlijnen informatie over de samenstelling van de prestatievelden en de belangrijkste
Nadere informatieBuildDesk kennisdocument
BuildDesk kennisdocument Energieprestatie en beleggingswaarde De beleggingswaarde neemt toe bij een beter energielabel. Op basis van een statistische analyse is de conclusie overduidelijk. Samenvatting
Nadere informatieOndernemingsplan 2014 2017. Ambities blijven overeind door scherpe focus op kerntaken
Ondernemingsplan 2014 2017 Ambities blijven overeind door scherpe focus op kerntaken Missie QuaWonen QuaWonen is dé woningcorporatie voor de Krimpenerwaard. Wij bieden goede huisvesting aan mensen die
Nadere informatieNieuwsbrief 7-21 december 2012 - De zevende Klankbordbijeenkomst
Nieuwsbrief 7-21 december 2012 - De zevende Klankbordbijeenkomst Dit is de zevende nieuwsbrief over de ontwikkelingen in project Centrum. U ontvangt een nieuwsbrief na elke klankbordbijeenkomst en vanaf
Nadere informatieLefier in samenvatting jaarverslag. Samenvatting jaarverslag
Lefier in 2014 samenvatting jaarverslag Samenvatting jaarverslag 2014 1 Lefier in 2014 samenvatting jaarverslag Wij zijn Lefier, een woningcorporatie in Noord-Nederland. Lefier staat midden in de samenleving
Nadere informatieWSW trendanalyse woningcorporaties 2013-2017
WSW trendanalyse woningcorporaties 2013-2017 Risico s voor borgstelsel nemen toe Corporaties nemen maatregelen om de financiële conti - nuïteit te waarborgen. Dit is het gevolg van de overheidsmaatregelen
Nadere informatieJaarlijks bedrag (1000 )
Basisinkomen à 1000 in de maand voor 18+-ers, 300 in de maand voor kinderen via Negatieve Inkomstenbelasting Groep aantal Jaarlijks bedrag (1000 ) Totale kosten (Miljard ) 1000000 Volwassenen: 13.474.724
Nadere informatie: Initiatiefvoorstel met betrekking tot duurzaamheidsleningen van de fractie van GroenLinks
Nummer : 13-13.2011 Onderwerp : Initiatiefvoorstel met betrekking tot duurzaamheidsleningen van de fractie van GroenLinks Korte inhoud : De GroenLinks fractie stelt u de volgende beslispunten voor: 1.
Nadere informatieTrends op de woningmarkt
Trends op de woningmarkt Peter Boelhouwer 29-10-2013 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Demografische ontwikkelingen Economische ontwikkelingen Sociaal-culturele ontwikkelingen
Nadere informatieBouwen, Banen en Betaalbare energie in Noord-Nederland
Bouwen, Banen en Betaalbare energie in Noord-Nederland Effecten van energiebesparing bij woningen in Noord-Nederland CE Delft: Martijn Blom en Benno Schepers SEO: Bert Tieben Samenvatting sheetrapport
Nadere informatieTijd voor keuzes in Noord-Holland Noord
Tijd voor keuzes in Noord-Holland Noord Samen kiezen voor een sterke woningmarkt Martin Hoiting/Rob Ravestein 14 oktober 2013 verandering in denken: één woningportefeuille welke woningen hebben we nodig
Nadere informatieENERGIE BESPARING IN DE AMERSFOORTSE HUURSECTOR
ENERGIE BESPARING Energiebesparing huurwoningen Amersfoort terugblik en vooruitblik Donderdag 16 oktober 2014 WELKOM! IN DE UTRECHTSE HUURSECTOR ACHTERGROND VAN DEZE AVOND www.stookjerijk.nl Samenwerking
Nadere informatieBoxmeer Herzieningswetproof. Annemarieke Sandee FRAEY Partners in Publieke Waarde 3 maart 2016
Boxmeer Herzieningswetproof Annemarieke Sandee FRAEY Partners in Publieke Waarde 3 maart 2016 Programma Deel 1: Informatie: Woningwet en ontwikkelingen in de volkshuisvesting Deel 2: Discussie: Verkennen
Nadere informatieEconomische aspecten Duurzaamheid. 17 september 2012
Economische aspecten Duurzaamheid 17 september 2012 Waarde van de aarde > De aarde als bankrekening? > Eenrichtingverkeer, saldo grondstoffen Hoe gaan wij wonen > Hoogbouw als oplossing > Kosten > Stichting
Nadere informatieWij geven thuis. Goed en betaalbaar wonen in Den Haag
Wij geven thuis De gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vallen samen met het laatste jaar van de lokale en regionale prestatieafspraken 2010-2014 tussen corporaties en gemeenten. De corporaties willen nieuwe
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2007-II
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieBijdrage 2018 WoonFriesland aan de woonvisie gemeente Ooststellingwerf. Samen werken aan goed en betaalbaar wonen
Bijdrage 2018 WoonFriesland aan de woonvisie gemeente Ooststellingwerf Samen werken aan goed en betaalbaar wonen Goed en betaalbaar wonen in Ooststellingwerf Onze bijdrage 2018 aan uw woonvisie Gewoon
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 27 926 Huurbeleid Nr. 216 HERDRUK 1 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR WONEN EN RIJKSDIENST Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Nadere informatieStappenplan Zon op Huurwoning Amsterdam
Context Klimaatprobleem Er is sprake van een wereldwijd klimaatprobleem, waarbij de temperatuur over de afgelopen decennia structureel is opgelopen. Deze trend wordt veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgas,
Nadere informatieEnergieambities in strategisch voorraadbeleid
TEN KROODE & VAN ZEE ORGANISATIE-ADVISEURS Energieambities in strategisch voorraadbeleid Artikel 090.003 12 februari 2008 In opdracht van SenterNovem Ten Kroode & Van Zee, organisatie-adviseurs www.tkvz.nl
Nadere informatieReactie op consultatie over wijziging van Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte in verband met mogelijkheid energieprestatievergoeding
Vereniging Energie-Nederland Ministerie van Wonen en Rijksdienst via www.internetconsultatie.nl Lange Houtstraat 2 2511 CW Den Haag T. 070 311 43 50 Ons kenmerk Behandeld door ENL-2014-00799 Roel Kaljee
Nadere informatieWoonlastenbeleid en woonlastentool.
TITEL IN 40 PUNTS UNIVERS BOLD Studiemiddag BuildDesk 5 juni 2013 Woonlastenbeleid en woonlastentool. Karo van Dongen directeur-bestuurder Woonstichting Etten-Leur Etten-Leur, 5 juni 2013 Agenda 1. Waarom
Nadere informatieEnergietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp
Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp JBR Organisatie-adviseurs bv Energiebedrijven kunnen vóór 2020 in 4 mln. woningen 30% energie besparen Energiebedrijven
Nadere informatieENERGIE-ZUINIG HUREN IN DE STAD UTRECHT
ENERGIE-ZUINIG HUREN IN DE STAD UTRECHT VAN DOM-STAD NAAR NOM-STAD? Hoe krijgen we de sociale woningvoorraad energieneutraal in 2030? Dinsdag 26 mei 2015 WELKOM! LANDELIJK Convenant uit 2012; Woonbond,
Nadere informatieSociaal Huurakkoord 2018
Sociaal Huurakkoord 2018 Dit Sociaal Huurakkoord 2018 is moeizaam tot stand gekomen. De oorzaak is een steeds grotere fiscale druk bij corporaties, die zich uiteindelijk één op één vertaalt in ófwel huren
Nadere informatieEindexamen economie vwo 2010 - I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit
Nadere informatieVisie op wonen. Open Huis 16 mei Gesprek raad en stakeholders
Visie op wonen Open Huis 16 mei 2017 Gesprek raad en stakeholders Opzet - Proces - Korte schets woningmarkt - Vijf stellingen Proces 1 Kennis delen Gemeenteraad 8 september 2016 2 Beelden ophalen Bewoners
Nadere informatieInvesteren in groen en betaalbaar wonen
Verkort Beleidsplan Het Gooi en Omstreken 2013-2018 Investeren in groen en betaalbaar wonen Ambities in 2017 In Baarn, Blaricum, Bunschoten, Gooise Meren, Hilversum en Wijdemeren Voorwoord Maarten van
Nadere informatieBrief van de minister voor Wonen en Rijksdienst
27926 Huurbeleid Nr. 216 Herdruk 1 Brief van de minister voor Wonen en Rijksdienst Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 21 maart 2014 Hierbij doe ik u het volgende toekomen:
Nadere informatie