Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014"

Nienke Kok
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

2 Klimaateffectschetsboek Scheldemondraad: Actieplan Grensoverschrijdende klimaatbeleid, 11 september 2009 Interregproject Vlaanderen- Nederland Neem de mensen mee Opstellen wetenschappelijk onderbouwd klimaateffectschetsboek over verwachte klimaatverandering en de effecten tegen 2050 in de Provincie

Neem de mensen mee Opstellen wetenschappelijk onderbouwd

3 Klimaateffectschetsboek Consortium KMI, Bodemkundige Dienst van België en DHV Doel: Overzicht van de range aan mogelijke effecten van klimaatverandering tot 2050 in de Provincie Gebaseerd op 4 KNMI 06 regionale klimaatscenario s Beschrijving van primaire en secundaire effecten van klimaatverandering tegen 2050 gerelateerd aan ruimtelijke functies van dit moment

Provincie Gebaseerd op 4 KNMI 06 regionale klimaatscenario s Beschrijving van primaire en

4 Het klimaat Het klimaat is het gemiddelde weer in een bepaald gebied over een langere periode Oorzaken klimaatverandering: Natuurlijke oorzaken: Veroorzaken natuurlijke variatie zonneactiviteit, ijstijden, vulkaanuitbarstingen Menselijk handelen verandering in landgebruik: verandering op regionale schaal uitstoot broeikasgassen: verandering op mondiale schaal

variatie zonneactiviteit, ijstijden, vulkaanuitbarstingen Menselijk handelen verandering

5 Het klimaat Klimaatscenario s: consistente en plausibele beelden van een mogelijk toekomstig klimaat. Zijn geen weersverwachting op lange termijn. Uitspraken over het gemiddelde weer en de kans op extreem weer in de toekomst. Onzekerheid: we weten zeker dat er effecten zijn van menselijk handelen (o.a. broeikasgassen) op het klimaat. We weten niet hoe sterk ons klimaatsysteem hierop zal reageren.

Uitspraken over het gemiddelde weer en de kans op extreem weer in de toekomst.

6 Regionale klimaatscenario s Klimaatverandering in Vlaanderen vooral afhankelijk van wereldwijde temperatuurstijging en van veranderingen in stromingspatronen van de lucht in West-Europa Kenmerken in 4 scenario s Opwarming zet door Zeespiegel blijft stijgen Primaire en secundaire effecten

stromingspatronen van de lucht in West-Europa Kenmerken in 4 scenario s

7 Primaire klimaateffecten TEMPERATUUR NEERSLAG NEERSLAGTEKORT ZEESPIEGEL

8 Effect op Temperatuur De gemiddelde temperatuur stijgt In de winter: 0,9 C 2,3 C In de zomer: 0,9 C 2,8 C De temperatuurextremen kunnen sneller stijgen dan de gemiddelde temperatuur Toename van de hittestress (>30 C)

2,8 C De temperatuurextremen kunnen sneller stijgen

9 Effect op Temperatuur Toename van aantal warme, zomerse en tropische dagen(>25 C)

10 Effect op Temperatuur Afname van het aantal ijs- en vorstdagen

11 Effect op neerslag Toename van de gemiddelde neerslag in de winter In alle KNMI 06 scenario s neemt de extreme neerslag toe Afname van het aantal regenachtige dagen (minimaal 1mm) Bron: Toename van het aantal hevige neerslagdagen (minimaal 15mm)

Afname van het aantal regenachtige dagen (minimaal 1mm)

12 Effect op neerslagtekort Het neerslagtekort (= neerslag potentiële verdamping) neemt nauwelijks tot sterk toe Toename van de potentiële verdamping in alle klimaatscenario s Aan de kust is de gemiddelde potentiële verdamping hoger dan meer landinwaarts Lage Waterstand sloten en vijvers in zomer

verdamping in alle klimaatscenario s Aan de kust is de gemiddelde

13 Effect op zeespiegel De zeespiegel stijgt (1,69 mm/jaar): 14 tot 93 cm tegen 2100 Door trage reactie van oceanen en ijskappen zal de zeespiegelstijging nog eeuwen doorzetten De absolute zeespiegelstijging langs de Belgische kust is overal gelijk Als gevolg van bodemdaling kan de relatieve zeespiegelstijging van plaats tot plaats verschillen

doorzetten De absolute zeespiegelstijging langs de Belgische kust is overal gelijk

14 Effect op zeespiegel Verhoogd overstromingsrisico Als het zeeniveau 1m, kan in Vlaanderen ± ha overstromen. Bij 5m Brugge, Antwerpen, Mechelen en Dendermonde = kuststeden. In WVL woont 33% in laaggelegen poldergebieden = gevoelig

Bij 5m Brugge, Antwerpen, Mechelen en Dendermonde =

15 Effect op zeespiegel Wat als alle poolijs zou smelten?

16 Secundaire klimaateffecten LANDELIJK GEBIED LANDBOUW STEDELIJK GEBIED NATUUR EN BIODIVERSITEIT INFRASTRUCTUUR RECREATIE

17 Landelijk gebied Vaker wateroverlast in de winter Erosie: hellende gebieden = ellendegebieden Verstoring van groei- en oogstseizoen Daling van de grondwaterstand in de zomer leidt tot een grotere vraag naar grondwater en oppervlaktewater

en oogstseizoen Daling van de grondwaterstand in de zomer

18 Landbouw Stijgend risico op ziekten en plagen Stijgend risico op uitbreken van exotische dierziekten (bij voorbeeld blauwtongziekte)

19 Stedelijk gebied Wateroverlast en verslechtering van de waterkwaliteit door de verhoogde intensiteit van extreme buien Verlaging van de grondwaterstand door hoge temperaturen en minder infiltratie in de bodem: nefast voor stedelijk groen Toenemende hittestress door stijgende temperatuur Toenemende kans op zomersmog (hoge ozonconcentraties)

temperaturen en minder infiltratie in de bodem: nefast voor stedelijk groen

20 Natuur Versterkte verdroging: negatieve gevolgen voor grondwaterafhankelijke natuur (bij voorbeeld droogvallende poelen) Periodieke vernatting: negatieve gevolgen voor natuurgebieden die niet waterafhankelijk zijn (vermesting, vervuiling, verdrinking) Voedselschaarste voor insecten/vogels als uitkomen jongen niet meer samenvalt met beschikbaarheid voedselbronnen

natuurgebieden die niet waterafhankelijk zijn (vermesting, vervuiling, verdrinking)

21 Biodiversiteit Geschikte klimaatzones verschuiven naar noorden en oosten Kolonisatie nieuwe habitat is afhankelijk van versnippering en dispersievermogen van de soort Grotere populatiefluctuaties: meer kans op uitsterven van lokale populaties in kleine natuurgebieden Meer voortplanting exoten Verwachting: meer soorten zullen verdwijnen dan er bijkomen

22 Infrastructuur Wegverkeer zal meer hinder ondervinden van neerslag Hogere extreme temperaturen leiden tot meer onderhoud en (in combinatie met droogte) tot meer bermbranden Voorzieningen: Er zal meer water moeten worden afgevoerd

23 Recreatie De behoefte aan koeling bij water zal stijgen, MAAR: water meer vervuild (o.a. algengroei) Extreme zomerbuien hebben invloed op zomerevenementen

24 Conclusie Nood aan Mitigatie- en Adaptatiemaatregelen Stimuleren energiebesparing en hernieuwbare energie Groenaanplanting Bewaking infiltratiecapaciteit bodem Ruimte voor water, overstromingsbuffers Kustverdedigingsmaatregelen Ontwikkelen milieuvriendelijke bestrijdingsmethoden Meer groene buffers Creatie natuurverbindingen Vergroening van steden

25 Tijd voor actie! We talked the talk, Let s walk the walk!

Vergelijkbare documenten

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s Stof tot nadenken? Opzet presentatie Klimaatverandering en het (versterkte) broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering De nieuwe KNMI-klimaatscenario s Mogelijke effecten 1