9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s. neerslag en potentiele verdamping. Aad van Ulden en Geert Lenderink

Transcriptie

1 9:30 Inleiding ochtendvoorzitter Gerbrand Komen 9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s Bart van den Hurk 10:15 Constructie van scenario s voor temperatuur, neerslag en potentiele verdamping Aad van Ulden en Geert Lenderink 11:00 Pauze 11:30 Zeespiegelscenario s Caroline Katsman 12:00 Scenario s voor wind boven de Noordzee Henk van den Brink en Albert Klein Tank 12:30 Lunch 13:45 Inleiding middagvoorzitter Pier Vellinga 14:00 Tailor-made scenario s Janette Bessembinder 14:30 Implicatie van de KNMI 06 scenario s voor lokaal waterbeheer Jaap Kwadijk en Jan Verkade 15:00 Pauze 15:30 Beleidsscenario s voor de kust Douwe Dillingh 16:00 Doorwerking van de KNMI 06 scenario s in het waterbeheer Hendrik Buiteveld 16:45 Borrel Weer en klimaat in de 21 e eeuw De nieuwe KNMI 06 klimaatscenario s Dinsdag 20 juni Congrescentrum Antropia Driebergen

2 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s Bart van den Hurk

3 De wijsheid in pacht bron: Eindhovens Dagblad, 31/12/2005

4 Een verleden kijken in de toekomst: de WB21 scenario s (2000) Ga uit van projecties met Globale Circulatie Modellen (GCM s): Meerdere emissie-scenario s Meerdere modellen bron: IPCC TAR (2001)

5 Hoe kwamen regionale scenario s tot stand? Gebruik (statistisch) verband tussen temperatuur en neerslag op regendagen in De Bilt Gemiddelde neerslag (mm/dag) Gemiddelde temperatuur ( C)

6 De WB21 scenario s What if -scenario s: gegeven de temperatuurstijging, wat gebeurt er met Grootheid laag midden hoog nat droog Temperatuur Zomerneerslag +1% +2% +4% -10% Winterneerslag +6% +12% +25% -10% Herhalingstijd dagsom 1 jr (34mm) jr 10 jr (53mm) jr 100 jr (73mm) jr Zeeniveau tov NL +20cm +60cm +110cm

7 Wat is nieuw tov WB21- scenario s? Nieuwe Grootheid klimaatprojecties hoog nat droog Meer Temperatuur lokale informatie uit +4-6 Regionale +4-6 Klimaatmodellen Zomerneerslag +4% -10% We Winterneerslag houden nu rekening met +25% mogelijke -10% veranderingen Herhalingstijd dagsom van stromingspatronen 1 jr (34mm) jr Aantal natte dagen en optreden van 10 jr (53mm) 5 17 jr zomerdroogte 100 jr (73mm) sterk afhankelijk van jr het grootschalige weerpatroon Vaste relaties tussen neerslag en temperatuur zorgden in WB21 voor zelfde teken van verandering van gemiddelde en extremen gem.neerslag herh.tijd extreme neerslag gem.neerslag herh.tijd extreme neerslag

8 GCM s tonen dat er meer aan de hand is GCM s tonen dat er meer aan de hand is

9 De G-west boven West-Europa voor het huidig klimaat Ca 10 GCM-runs voor het nieuwe IPCC rapport (2007) Waarnemingen Modellen Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

10 De G-west bij een relatief sterke verhoging van CO 2 Verandering tov huidig klimaat Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

11 De G-west bij een relatief sterke verhoging van CO 2 Verandering tov huidig klimaat Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

12 Verandering in het Rijn-gebied bij een A2-scenario In de winter meer neerslag, in de zomer minder Mate van verandering sterk afhankelijk van de atmosferische aanvoer vanaf zee (G-west) GCM met in winter sterkere aanvoer vanaf zee en in zomer zwakkere aanvoer GCM met relatief weinig verandering in stromingspatronen Neerslagverandering (mm/dag)

13 Wintertemperatuur en windrichting Oostenwinden zorgen voor koude in winter A2 scenario Controle simulatie Waargenomen

14 Indeling van de scenario s Luchtstromings patronen Gematigd+ verandering Warm+ verandering gewijzigd + 1 C + 2 C Gematigd Warm Wereld Temperatuur in 2050 t.o.v ongewijzigd

15 Verdere vertaling naar NL eo

16 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

17 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

18 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

19 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

20 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

21 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

22 Neerslag extremen in de zomer (verschil 21 e 20 e ) Gemiddeld; 90%; 95%; 99%; 99.5%; 99.9% meer bron: Danish Met.Inst. minder

23 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990

24 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Bij circulatieverandering warmt koudste dag sterker op dan gemiddelde

25 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Aantal natte dagen sterk afhankelijk van circulatieverandering

26 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Neerslag op een natte dag afhankelijk van mondiale opwarming

27 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Kans op extreme nattigheid is groter in een natter klimaat

28 Resultaat: verandering in 2050 tov 1990 Windscenario s laten nauwelijks significante verandering zien

29 Algemeen beeld Opwarming zet door Winters gemiddeld natter Heviger extreme zomerbuien Veranderingen in het windklimaat klein Zeespiegel blijft stijgen

30 Wat is nieuw tov vorige generatie (WB21) scenario s? Laagste scenario uit 2000 vervallen Twee droge zomer-scenario s door veranderingen in windrichting Neerslagextremen: winter, zomer Bandbreedte zeespiegelstijging kleiner Natuurlijke variabiliteit zichtbaar gemaakt

31 Natuurlijke variabiliteit

32 Natuurlijke variabiliteit

33 Scenario s uit het buitenland: Voorbeeld: MPI A1b run MPI T tussen 1.5 en 2 T winter > T zomer Seizoensgemiddelde temperatuur: KNMI 06 W-scenario lijkt het best te passen DJF: ca +2 JJA:

34 MPI P tussen +5 en -10% N-Z gradient in winter, O-W gradient in zomer Scenario s uit het buitenland: Voorbeeld: MPI A1b run Seizoensgemiddelde neerslag: KNMI 06 G+ -scenario lijkt het best te passen DJF: ca +5% JJA: 5 à 10% %

35 Meer over de scenario s Caroline Katsman Aad van Ulden Henk vd Brink Geert Lenderink Janette Bessembinder

36 9:30 Inleiding ochtendvoorzitter Gerbrand Komen 9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s Bart van den Hurk 10:15 Constructie van scenario s voor temperatuur, neerslag en potentiele verdamping Aad van Ulden en Geert Lenderink 11:00 Pauze 11:30 Zeespiegelscenario s Caroline Katsman 12:00 Scenario s voor wind boven de Noordzee Henk van den Brink en Albert Klein Tank De gebruikers aan het woord Weer en klimaat in de 21 e eeuw De nieuwe KNMI 06 klimaatscenario s 12:30 Lunch 13:45 Inleiding middagvoorzitter Pier Vellinga 14:00 Tailor-made scenario s Janette Bessembinder 14:30 Implicatie van de KNMI 06 scenario s voor lokaal waterbeheer Jaap Kwadijk en Jan Verkade 15:00 Pauze 15:30 Beleidsscenario s voor de kust Douwe Dillingh 16:00 Doorwerking van de KNMI 06 scenario s in het waterbeheer Hendrik Buiteveld 16:45 Borrel Dinsdag 20 juni Congrescentrum Antropia Driebergen