Scenario s voor zeespiegelstijging. Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica

Transcriptie

1 Scenario s voor zeespiegelstijging Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica

2 Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen

3 Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen reconstructie uit getijdestations > 50 jaar > 100 jaar Tamisiea et al (2014)

4 Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen reconstructie uit getijdestations satellietmetingen

5 Waarnemingen- wereldgemiddeld gemiddeld tempo: 1.7 mm/jaar ( ) 2.0 mm/jaar ( ) 3.2 mm/jaar ( ) recente snellere stijging te zien in getijdestations en satellietmetingen vergelijkbaar hoog tempo in IPCC 2013

6 Oorzaken voor zeespiegelstijging meer water smeltend landijs veranderingen in waterkringloop warmer water uitzetting oceaan (beweging van het land)

7 Zeespiegel budget eerdere periodes: niet genoeg informatie uitzetting oceaan gletsjers gletsjers Groenland ijskap Groenland ijskap Antarctica rivierafvoer/grondwater totaal gemeten mm/jaar Figuur op basis van IPCC 2013, Tabel 13.1

8 Regionale effecten Rachel Fletcher / To the Denmark Strait expedition / WHOI

9 Regionale zeespiegelverandering smeltwater zelfgravitatie postglaciale opheffing veranderingen in oceaanstromingen

10 Veranderingen in oceaanstromingen weerkaart dynamische zeehoogte (bron: satellietmetingen) bron: AVISO / KNMI

11 Veranderingen in oceaanstromingen dynamische zeehoogte (bron: satellietmetingen) bron: AVISO

12 Veranderingen in oceaandynamica Golf Stroom H afwijkingen zeeniveau als gevolg van zeer sterke El Niño NASA/JPL

13 Veranderingen in oceaandynamica El Niño El Niño Golf Stroom La Niña H 18 nov 2015 wereldgemiddelde zeespiegelstijging afwijkingen zeeniveau als gevolg van zeer sterke El Niño NASA/JPL

14 Trend in zeeniveau januari april 2015 (in mm/jaar) CNES/LEGOS/CLS

15 Klimaatscenario s Rachel Fletcher / To the Denmark Strait expedition / WHOI

16 Broeikasgassen in de atmosfeer Toename van CO 2 in de atmosfeer (metingen op Mauna Loa, Hawaii) NOAA / Scripps Institute of Oceanography

17 Klimaatmodellen klimaatsysteem moet voldoen aan natuurkundige wetten (behoud van energie, impuls, vocht, zout; thermodynamica) in: zonnestraling, broeikasgassen uit: wind, zeestromingen, wolken, neerslag, zeeijs, Bureau of Meteorology Australia

18 Klimaatmodellen Bureau of Meteorology Australia

19 Broeikasscenario s Scenario s voor socio-economische ontwikkeling scenario s voor uitstoot forcering voor klimaatmodel stijging wereldgemiddelde temperatuur IPCC 5AR - WG1 SPM

20 Zeespiegelscenario s Rachel Fletcher / To the Denmark Strait expedition / WHOI

21 Zeespiegelscenario s uitzetting oceaan veranderingen oceaanstromingen gletsjers Groenland Antarctica ZELF- GRAVITATIE postglaciale opheffing opslag op land

22 Zeespiegelscenario s uitzetting oceaan klimaatmodel veranderingen oceaanstromingen gletsjers Groenland Antarctica opslag op land regionaal ijsmodel (smelt/sneeuwval) waarnemingen van dynamica scenario's bevolkingsgroei landgebruik postglaciale opheffing

23 Zeespiegelscenario s uitzetting oceaan klimaatmodel veranderingen oceaanstromingen gletsjers Groenland Antarctica opslag op land regionaal ijsmodel (smelt/sneeuwval) waarnemingen van dynamica scenario's bevolkingsgroei landgebruik postglaciale opheffing

24 Zeespiegelscenario s voor de 21e eeuw Rachel Fletcher / To the Denmark Strait expedition / WHOI

25 Wereldgemiddelde zeespiegelstijging ΔT atmosfeer = C ΔH gemiddeld = m ΔT atmosfeer = C ΔH gemiddeld = m (periode t.o.v ) IPCC 5AR Fig 13.11

26 Lokale afwijkingen van gemiddelde Slangen et al 2014 / IPCC 5AR Fig 13.21a

27 Scenario Nederlandse kust +25 tot +80 cm in 2085 De Vries et al 2014

28 Worst-case scenario s stormvloed zeespiegel piekafvoer Katsman et al 2011 / Deltacommissie 2008

29 Tot slot Regionale effecten zijn van belang, voor het huidige en toekomstige zeeniveau Uitzetting van de oceaan en massaverlies van ijskappen geven de grootste bijdragen aan de zeespiegelstijging in de 21e eeuw De grootste onzekerheid zit in de ijskapbijdragen