Evolutie van het klimaat in België

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Evolutie van het klimaat in België"

Karolien van de Veen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Hans Van de Vyver Koninklijk Meteorologisch Instituut 11 januari 2013

2 Introductie wetenschappelijke activiteiten MERINOVA-project: Meteorologische risico s als drijfveer voor milieukundige innovatie in agro-ecosysteembeheer Partners: VITO, KMI, CRA-W Gembloux, UGent. Studie van klimatologische extremen en invloed op landbouw: droogten, overstromingen, vorstdagen in groeiseizoen, etc...

3 Opwarming van de aarde Klimaat: gemiddelde weer over een periode van (minimaal) 30 jaar. Volgens IPCC rapport: gemiddelde stijging met 0.72 C van de mondiale temperatuur in de 20ste eeuw. Overige indicaties: Gletsjer smelt. Stijging zeeniveau. Stijging veel groter in België: 1.12 C in de 20ste eeuw. Temperatuurstijging nog groter aan de polen.

4 Opwarming van de aarde

5 Broeikaseffect

6 Broeikaseffect Broeikasgassen: Waterdamp ( 90%), CO 2 ( 10%), Overige: Methaan, Ozon,... Zonder broeikasgassen: aarde meer dan 30 C kouder! Via klimaatsmodellen: verdubbeling van de CO 2 -concentratie = toename van 2 tot 4.5 C. Feedbackmechanismen onvoldoende gekend.

7 CO 2 -toename

8 Temperatuurmetingen Temperatuurmetingen in Sint-Joost-ten-Noode/Ukkel: vanaf Probleem voor lange temperatuurmetingen ( 60 jaar): homogeniteit. Vanaf jaren 50 metingen via WMO-voorschriften: gesloten weerhut, 1.5 m boven gras etc... In Ukkel: Open weerhut: sinds Gesloten weerhut: sinds Onderzoek naar trends over een tijdschaal van 30 jaren: Bvb. Klimaat in 1990: gemiddelde van 1976 t.e.m Tekenen van trendlijnen.

9 Temperatuurmetingen Figure: Gesloten weerhut in Ukkel.

10 Temperatuur Jaarlijks gemiddelde temperatuur ( ) Jaarlijks gemiddelde temperatuur ( C) Jaar Figure: Station Ukkel (Open weerhut).

11 Temperatuur Jaarlijks gemiddelde temperatuur ( ) Jaarlijks gemiddelde temperatuur ( C) Jaar Figure: Station Ukkel (Gesloten weerhut).

12 Hittegolven Definitie hittegolf: Maximumtemperatuur 25 C gedurende minstens 5 opeenvolgende dagen, en waarin Maximumtemperatuur 30 C gedurende minstens 3 dagen. Niet uitzonderlijk: gemiddeld 2 hittegolven per 3 jaar.

13 Hittegolven Jaarlijks Aantal Hittegolven ( ) Jaarlijks Aantal Hittegolven Jaar Figure: Station Ukkel.

14 Tropische dagen Tropische dag: maximumtemperatuur 30 C. Geen toename sinds 1997.

15 Tropische dagen Jaarlijks Aantal Tropische Dagen ( ) Jaarlijks Aantal Tropische Dagen Jaar Figure: Station Ukkel (Open weerhut).

16 Tropische dagen Jaarlijks Aantal Tropische Dagen ( ) Jaarlijks Aantal Tropische Dagen Jaar Figure: Station Ukkel (Gesloten weerhut).

17 Neerslag Lange reeks 10 min-neerslagwaarnemingen in Ukkel ( ). 1 millimeter regen 1 liter per vierkante meter 10 4 liter per hectare. Berekening van jaarlijkse en seizoenale neerslagtotalen. Meteorologische zomer: 1 juni tem 31 augustus, etc... Onderzoek naar trends over een tijdschaal van 30 jaren.

18 Neerslag Figure: Pluviograaf.

19 Neerslag Figure: Pluviometer.

20 Neerslag Jaarlijkse Neerslag ( ) Jaarlijkse Neerslag (mm) Jaar Figure: Station: Ukkel.

21 Neerslag Natste jaren: rond 1920 en heden. Droogste jaren: rond 1940 en Groei: vanaf 1960 tot Stagnatie: vanaf 1980 tot heden.

22 Neerslag Maart April Mei ( ) Lente neerslag (mm) jaar Figure: Station: Ukkel. Groene trendlijn: -2 mm/jaar.

23 Neerslag Juni Juli Augustus ( ) Zomer neerslag (mm) Jaar Figure: Station: Ukkel. Groene trendlijn: 1 mm/jaar.

24 Neerslag September October November ( ) Herfst neeslag (mm) Jaar Figure: Station: Ukkel. Groene trendlijn: -0.9 mm/jaar.

25 Neerslag December Januari Februari ( ) Winter neerslag (mm) Jaar Figure: Station: Ukkel. Groene trendlijn: -1.5 mm/jaar.

26 Neerslag Belgisch klimatologisch netwerk: meer dan 600 stations met neerslagswaarnemingen. Selectie van stations met hoogste kwaliteitsnormen: Weinig ontbrekende waarden over periode , Homogeen. Resultaat: 68 stations. Veel regionale verschillen in trendanalyse!

27 Neerslag Brugge Gent Antwerpen Brussels Liège 350 Charleloi Namur km 50 0 Figure: Neerslagstations.

28 Neerslag Jaarlijkse Neerslag ( ) Jaarlijkse Neerslag (mm) Jaar Figure: Station bij Sint-Truiden. Groene trendlijn: -3.1 mm/jaar.

29 Neerslag Jaarlijkse Neerslag ( ) Jaarlijkse Neerslag (mm) Jaar Figure: Station bij Komen. Groene trendlijn: 3.7 mm/jaar.

30 Neerslag Neerslagtotalen: globale trend van de laatste 30 jaar (over 68 stations): Seizoen Trend (mm/jaar) Min (mm/jaar) Max (mm/jaar) Jaar Lente Zomer Herfst Winter

31 Droogten Definitie van droogte hangt af van het toepassingsdomein. Meteorologische definitie: adhv jaarlijks maximum aantal opeenvolgende droge dagen. Record in jaar 2007: van 30 maart tot 5 mei (37 dagen) geen druppel regen!

32 Droogten Jaarlijks maximum opeenvolgende droge dagen ( ) Jaarlijks maximum opeenvolgende droge dagen Jaar Figure: Station: Ukkel.

33 Droogten Jaarlijks maximum aantal opeenvolgende droge dagen: globale trend van de laatste 30 jaar (over 68 stations): Seizoen Trend (dagen) Min (dagen) Max (dagen) Jaar Lente Zomer Herfst Winter

34 Natte perioden Aantal opeenvolgende natte dagen ( 1 mm): belangrijk voor aardappelteelt. Geen significante trend.

35 Natte perioden Jaarlijkse maximum opeenvolgende regendagen ( ) Jaarlijkse maximum opeenvolgende regendagen Jaar Figure: Station: Ukkel.

36 Literatuur Brochure OOG VOOR HET KLIMAAT, 60p. Studie door KMI (zie Portaal Belgische Overheid). KLIMAATEFFECTSCHETSBOEK OOST- EN WEST-VLAANDEREN., 77p. Co-productie van het KMI, Bodemkundige dienst van België, KNMI en DHV (Zie Portaal Provincie West-Vlaanderen).

Vergelijkbare documenten

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Yorick de Wijs (KNMI) Veenendaal - 09 05 2019 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 1 Klimaatverandering Oorzaken en risico s wereldwijd Trends en