Ir. G.N. Sweringa (Truus)

Vergelijkbare documenten
Oost Flevoland Woondiensten

Oost Flevoland Woondiensten

Oost Flevoland Woondiensten en Duurzaamheid Inleiding door ir. G.N. Sweringa (Truus), directeur-bestuurder Stichting Oost Flevoland Woondiensten.

Oost Flevoland Woondiensten

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN

Nieuwe woningwaarderingsstelsel. (puntenstelsel) en het energielabel

Verduurzaming 39 woningen Seringenlaan

JAARGANG 14 NUMMER 4 - DECEMBER

Aanpak energiebesparing woningvoorraad Portaal Nijmegen. 13 mei 2014 Stephan Huisman afdeling Strategie & Vastgoed Senior projectleider

Verduurzaming woningportefeuille: de woonbundel. 4 maart 2013

Hoe energiebesparende maatregelen realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen

Duurzame modernisering 85 woningen te Biddinghuizen

Energiebesparing! Waarom Energielabel en WWS Woonlastenwaarborg Pilot Noord

Welkom. Stakeholdersdag. 27 mei 2015

Betaalbaarheid en duurzaamheid

ENERGIE BESPARING IN DE AMERSFOORTSE HUURSECTOR

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

CONVENANT ENERGIEBESPARING HUURSECTOR. 28 juni 2012

Verduurzaming Woningvoorraad. Agenda. Technisch Project Adviseur. Hans Wiessner, Lucht/water warmtepomp, ideaal voor renovatie en nieuwbouw

BETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING

Klantenpanel Denk mee met Rentree. Resultaten Thema (1): Duurzaamheid

Advies BAG Duurzaamheid en betaalbaarheid. Portaal Utrecht. mei 2012 John van Veen senior adviseur Woonbond Kennis- en Adviescentrum

Woonlastenbeleid en woonlastentool.

MEDEDELING AAN DE RAAD

Energietransitie. Bouw op onze kennis

4 Energiebesparingsadvies

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG

Achterbanbijeenkomst AH Woon 20 april 2015 Haren, Vries, Nieuw-Roden, Annen

ENERGIEZUINIG HUREN IN AMERSFOORT

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Duurzaamheidsaanpak en de Stroomversnelling. Chris Faro Beleidsadviseur Tiwos

Onderhoud. Woningverbetering en planmatig onderhoud Woonburg

Woonburg. Onderhoud. Woningverbetering en planmatig onderhoud 2012

Opening Wie is Gijsbers V&K Kostenberekening Subsidie Vragen?

StookjerijkTrofee 2014 prijsuitreiking op slotbijeenkomst donderdagavond 20 november te Utrecht

Energieambities in strategisch voorraadbeleid

Energiebesparing. Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties

Bouwlokalen: Energieplus Bouwen en Renoveren. Haico van Nunen

Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis

BETAALBARE ENERGIETRANSITIE

Stook je rijk Rondetafel Energiebesparing in de Helmondse huursector. 29 Oktober 2014

Investeren in groen en betaalbaar wonen

Rapportage energiebesparingsmonitor SHAERE 2013

Overeenkomst uitvoering energiebesparende maatregelen

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering

Conceptoplossingen door samenwerking. Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten

Bijlage I Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding

Duurzaamheid in Boswinkel Oost

Energie-Index advies tbv huursector

Presentatie Pioneering 27 september 2011

Hoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken?

Energie besparen is verleidelijk

Vragen HBV n.a.v. eerste concept Koers

Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp

Energielabels in het beleid van Woonbron

Stookjerijk2015 Apeldoorn. Kansen huurdersparticipatie vanuit de nieuwe Woningwet. Vooroverleg met raadsleden, do 16 april, 19.00u

Energielabel als sturingsinstrument

Van Energiebesparen naar CO2-neutraal

KWALITEIT: HOOG IN HET VAANDEL

Energielabel en Bodemenergie

WERKELIJK VS. THEORETISCH ENERGIEVERBRUIK

Energiecafé beleid en stand van zaken. Huurders Holland Rijnland

Verduurzaming Acaciastraat

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron

Energiebesparingspact met bewoners

Renoveren Het slimme renovatieconcept. Van VolkerWessels

Agenda van de vergadering in Het Rode Hert van 16 april 2015

Presentatie VvE SEINENERGIE. VOOR duurzame ontwikkeling

Welkom bij de presentatie van Esbi Bouw bv.

Genomineerd Nationaal Energie Toekomst Trofee 2006

BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties

Energieprestatie van gebouwen

Energie-Index advies t.b.v. huursector

Uw advies onze uitdaging!

12 oktober bewonersavond. De toekomst van uw woning Complex Nieuwegeer / Molenvlietlaan

Benchmark energetische kwaliteit sociale huursector 2011

Armoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief

Profiteer van een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat in uw woning

Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen

Intakeformulier DELTA Op-maat advies (Energie Prestatie Advies (EPA) incl. energielabel)

Energielabel en Bodemenergie

Building Holland 2018

Hoe kan het leuker, slimmer en beter

Een goede jas: schoon, gezond en zuinig. Frank te Poel 10 oktober 2007

BENG en NTA. Stand van zaken

Sander Leenders Directeur Energie+, innogy NL

Duurzaamheidbeleid

Armoede en de rol van corporaties vanuit huurdersperspectief

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Rapportage SHAERE 2012

De Woonmensen is een woonzorgorganisatie

netwerk nieuw bouwen raak-project voor slim bouwen Kurt Boomgaard / Wytse Kamsma / Hans Hoogervorst

Transcriptie:

Verduurzaming Woningmarktdebat woningbestand Apeldoorn 15 april 2010 Ir. G.N. Sweringa (Truus) Directeur Bestuurder 7-5-2010 1

MISSIE OFW Het bieden van een kansrijke woon- en leefomgeving voor mensen die zwak staan op de woningmarkt A. van den in Hoorn de gemeente Dronten.

Actieve, middelgrote woningcorporatie in de CO 2 -neutrale gemeente Dronten (Flevoland) 4.800 woningen, garages e.d. Bezit: 70% eengezinswoningen, 1/3 van het bezit in 4 jaar gebouwd (40 jaar oud) 60 medewerkers, zelfsturende teams Aanzienlijke nieuwbouw- en verbouwopgave Eerste woningcorporatie met Energielabels. Eervolle vermelding Energy Award 2006 KWH huurlabel Award Aedes Directeurencontact voor beste corporatiedirecteur 2007 / thema: Energiebesparing Winnaar NET-trofee 2008 & Nominatie NET-trofee 2007 (Nationale Energie Toekomst Trofee, initiatief VROM) September 2009; complimenten minister Van der Laan, Wonen, Wijk en Integratie m.b.t. voortrekkersrol duurzaamheid en energiebesparing 25% bespaard in 2010

1980-1989 22% 1990-1999 11% vanaf 2000 3% 1970-1979 20% voor 1945 9% Aantal corporatiewoningen in NL: 2.400.000 waarvan 1945-1959 16% 1960-1969 19% 2.016.000 gebouwd vóór 1990 Aantal nieuw gebouwde corporatiehuurwoningen in 2007: 32.354, dit is 1,35% van alle corporatiehuurwoningen

Huur en energielasten per maand

Huur (incl. huurtoeslag) en energielasten per maand

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 80% 400 20% Verhouding huur en energielasten A. van den huur Hoorn energiekosten 100 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Jaarlijkse stijging: Huur bij aanvang 400 2 % Energiekosten 100 10 % 73% 441 27% 161

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Verhouding huur (met huurtoeslag) en energielasten huur incl. huurtoeslag energielasten 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Jaarlijkse stijging: Bruto huur bij aanvang 400 2 % Huurtoeslag 185 2 % Energiekosten 100 10 %

Convenant Aedes, Woonbond en WWI Alle corporaties besparen 20% 2008 2018 Huurverhoging is niet meer dan energiebesparing Energielabels worden opgenomen in woningwaardering in 2011

Gebruik zo min mogelijk energie: Bestaande woningen Modernisering of vervanging is een kans In 2014 geen E, F, G labels meer Bij modernisering minimaal B label Passieve zonwering (let op koeling) Nieuwbouw In ontwerpfase meenemen Extra isolatie (boven norm) EPC < 0,7 Duurzame stedenbouw

Aardwarmte Zonne-energie Gebruik duurzame energie warmtepomp WKO zonnecollectoren i.c.m. HR ketel Windenergie mogelijk kleine windmolen Bestaande woningen Gebruik fossiele energie zo slim mogelijk Modernisering of vervanging is een kans, HR ketels plaatsen Mechanische ventilatie (MV) met demand flow, MV met gelijkstroommotor Nieuwbouw In ontwerpfase meenemen, HR ketels Warmte-terug-win-werking MV met demand flow

Denk aan: Duurzaamheid integraal meenemen in planvorming Organisatie A. bouw van verandert den Hoorn van improviseren naar organiseren Lean organiseren is een noodzaak Aandacht voor ontwikkelen van mensen in de bouw op alle Oost niveau s Flevoland Woondiensten Draag zorg voor 3 november implementatie 2009 Heb aandacht voor beheer

Energiebesparen is leuk! Draagvlak en bewonersgedrag Rekening houden met gebruikersgedrag bij nieuwe technologieën (gebruiksvriendelijke apparatuur, voorlichting) Energiebesparingsmogelijkheden aanreiken (brochure, bewonersblad, ledlamp, platform www.beterpeter.nl ) Betrekken en stimuleren (Energiemarkt, lokale organisaties, gastlessen scholen) Let op bouwproces en overlast omgeving

Maak duurzaamheid unique selling point Antwoord aan de samenleving, corporaties besparen 20% energie in 10 jaar Meten is weten Woonlasten of huren / rente Let op bouwproces en overlast voor eerste bewoners Gebruik natuurlijke investeringsmomenten Maak samen werken aan duurzaamheid leuk Let op binnenklimaat / gezondheid Van improviseren naar (lean) organiseren

1. Voorlichting consument: Bij aanbieden nieuwe woning (verplichting EG) Woningaanbod: woonkrant huurwoningen + kopers Over eigen (stook)gedrag Over het effect van woningverbetering 2. Huurbeleid, label E, F, G: 0,1 % ( 10) 0,2% ( 07, 08, 09), 0,5% minder huurverhoging ( 06 ) 3. Prioriteitsstelling strategisch voorraadbeleidsplan 4. Meten energetisch en milieueffect energiebesparing 5. Gezondheidsaspecten altijd meewegen in beslissingen Het energielabel als instrument

Zorgen dat labels actueel zijn/blijven n.a.v.: Moderniseringen Individuele wijzigingen (bijv CV) Werkzaamheden gecombineerd met planmatige onderhoud (bijv HR++ plaatsen bij planmatig schilderwerk) Modernisering / planmatig onderhoud / vervanging CV (en weigering daarvan): verwerken in label / woningcartotheek Nagaan oorzaken + oplossing verschillende labels in een woningblok Goede samenwerking tussen teams Projecten / Wonen Tools: Praktische gevolgen voor de organisatie Software labeling / primair systeem SG Woningcartotheek Woningwaarderingsysteem Wijkplattegronden met energielabels

Woningmarktdebat OFW energieverbruik gas m3 Apeldoorn Gem. gasverbruik per woning 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Jaar 2000-2008 20% realisatie besparing 2010 25% 2000-2016 30%

Energielabels OFW 1 januari 2008 1 maart 2010 E 17,80% F G 0,72% A 5,42% 6,65% D 31,68% B A. van 14,52% den Hoorn B D C 23,22% A C E F G D 33,85% E 8,97% G F 0,41% 2,06% A 13,56% C 23,39% B 17,75% OFW heeft haar woningen vanaf 2006 voorzien van energielabels. Vóór 2008 andere methodiek van toepassing. Gegevens niet vergelijkbaar. Nieuwe methodiek gaf slechtere labels.

Vragen?