Energiebesparing. Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties
|
|
- Pepijn Verhoeven
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Energiebesparing Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties Eerste druk, november 2007
2 ENERGIEBESPARING Handleiding en stappenplan voor huurdersorganisaties Eerste druk, november , Nederlandse Woonbond Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. auteurs Barbara Klomp Onno van Rijsbergen eindredactie Kees de Jong vormgeving René Jongeneelen foto omslag Cornelia Pithart drukwerk Drukkerij Palteam Amsterdam uitgever Nederlandse Woonbond Nieuwe Achtergracht xv Amsterdam telefoon telefax e mail info@woonbond.nl website ISBN NUR 961
3 Inleiding 7 1 Energieverbruik Wat is energieverbruik? Verwarming: de warmtebalans 13 Transmissie 14 Ventilatie 14 Rookgasafvoer 14 2 Energiecertificaat Mogelijkheden met het energiecertificaat 18 3 Verbetermogelijkheden Trias energetica Isolatie 20 Dakisolatie 20 Glasisolatie 21 Gevelisolatie 21 Vloerisolatie 22 Borstwering Ventilatie 23 Tochtwering 24 Ventilatiesystemen 24 Collectieve ventilatie Installaties 25 Individuele verwarming 25 Collectieve verwarming 25 Warm water Koeling 27 4 Voorbeelden Vooroorlogse eengezinswoning Naoorlogse eengezinswoning Eengezinswoning Eengezinswoning Eengezinswoning na Portieketagewoning Galerijflat
4 5 Energiebesparingsmogelijkheden voor huishoudens Bewonersgedrag bij verwarming 35 Vast bewonersgedrag 35 Variabel bewonersgedrag Warm water voor douche en keuken 37 Douchekop 37 Begrenzers Koken Koelen, verlichten en overige apparatuur 38 Wassen 38 Droogtrommel 38 Koelen 38 Verlichting 39 Elektronica 39 6 Stappenplan voor huurdersorganisaties 41 Stap 1: Informeer bij andere bewoners 42 Stap 2: Neem contact op met uw verhuurder 42 Stap 3: Quick scan 43 Stap 4: Informeer en overleg met uw bewoners 43 Stap 5: Overleg met de verhuurder 44 Stap 6: Afspraken met de verhuurder 46 Bijlagen 1 Meer weten? 49 2 Wat is en doet de Nederlandse Woonbond? 50
5 I n l e i d i n g Energiebesparing is hot. En terecht. De energierekening is de afgelopen jaren bijna verdubbeld en neemt een steeds grotere hap uit het huishoudbudget. Alleen al daarom is energiebesparing ook voor huurders- en bewonersorganisaties een belangrijk onderwerp. U wordt namelijk regelmatig geconfronteerd met klachten van huurders over hun hoge energierekening, over tocht in de woningen, maar ook met plannen van uw verhuurder om energiebesparende maatregelen te treffen, al dan niet met een huurverhoging. Met deze brochure wil de Woonbond huurders- en bewonersorganisaties een praktische handlei ding bieden over energiebesparing. We leggen de belangrijkste principes uit van energie en energiebesparing, we helpen u met het herkennen van de mogelijkheden voor energiebesparing en presenteren een stappenplan waarmee u samen met uw verhuurder tot een plan van aanpak kunt komen. Recente ontwikkelingen Energiebesparing in de bestaande woningbouw is ook politiek een hot item. De noodzaak om meer aandacht te besteden aan de klimaatverandering dringt zich steeds overtuigender op. De zorg hierover neemt zienderogen toe en dringt in steeds bredere kringen door. De overtuiging groeit dat het klimaat verandert door de CO2-uitstoot. Om deze uitstoot te verminderen moet er minder energie verbruikt worden. Het opwekken van energie zorgt namelijk voor een belangrijk aandeel van de huidige CO2-uitstoot. N E D E R L A N D S E W O O N B O N D 7
6 i n l e i d i n g De Europese Unie heeft bepaald dat ieder huis dat vanaf 1 januari 2008 wordt verhuurd of verkocht een energielabel moet hebben. De verhuurder moet voor dit label zorgen. Woningcorporaties hoeven dat overigens pas per 1 januari 2009 te doen, maar dan wel voor al hun woningen, dus niet alleen voor opnieuw verhuurde. Het energielabel moet inzicht geven in het energieverbruik van de woning. Het inzicht dat het label biedt aan de huurder en verhuurder kan gebruikt worden om zuiniger om te gaan met energie. Hierdoor verlaagt de CO2-uitstoot (zie ook en Met name de gasprijs is sinds 2000 enorm gestegen, waardoor de kosten voor verwarming inmiddels een fors deel van de totale woonlasten uitmaken. Voor de lagere inkomens telt dat extra hard door, omdat de energielasten voor het volle pond voor hun eigen rekening komen. De energielasten stijgen al langere tijd veel sterker dan de huren. Tussen 2000 en 2005 steeg de gasprijs met 69% en de huurprijs met 15%. Ook voor verlaging van de woonlasten is energiebesparing dus belangrijk. Niet alleen Europa, maar ook de nationale overheid is steeds meer overtuigd van de noodzaak van energiebesparing. Zij probeert met gemeenten, verhuurders en energiebedrijven afspraken te maken om woningen energiezuiniger te maken. Roep om maatregelen Huurders hebben baat bij energiebesparing. Het energiezuinig maken van de woning is niet alleen goed voor de portemonnee van huurders, het draagt ook bij aan meer wooncomfort en aan een beter milieu. Als u bijvoorbeeld klachten heeft over vocht en tocht, of u krijgt uw woning niet comfortabel warm gestookt, kunt u dat verhelpen door energiebesparende maatregelen te (laten) treffen. U bespaart daarmee energiekosten én u krijgt meer comfort. Sommige huurders willen geen maatregelen omdat zij geen huurverhoging willen. De daling van de woonlasten is onzeker, maar de huurverhoging staat wel vast. Vaak is het ook niet duidelijk welke mogelijkheden er eigenlijk zijn en welke besparing daar tegenover staat. Daarnaast weten veel huurders(organisaties) weinig over de mogelijkheden van energiebesparing en over de rol die zij daarin kunnen spelen richting hun verhuurder. Deze brochure gaat daar uitgebreid op in. Rol van huurders(organisaties) Huurders kunnen veel bereiken op het gebied van energiebesparing. Zij kunnen zelf in hun woning maatregelen treffen en voor sommige maatregelen kunnen zij ook een vergoeding krijgen van hun verhuurder. Daarnaast kunnen bewoners met ideeën komen over maatregelen die huurders zelf niet kunnen treffen en waarvoor zij afhankelijk zijn van hun verhuurder. Huurdersorganisaties spelen een belangrijke rol als het gaat om het voorlichten en ondersteunen van bewoners, ook op het gebied van energiebesparing. Zij onderhouden het contact met de verhuurder en hebben een goed idee wat er speelt in de woningen. Ook kunnen huurdersorganisaties invloed uitoefenen op het energiebesparingsbeleid van hun verhuurder. N E D E R L A N D S E W O O N B O N D 8
7 i n l e i d i n g Standpunt Woonbond tijd voor maatregelen De Woonbond is van mening dat verhuurders op grote schaal energiebesparende maatregelen zouden moeten treffen. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan de betaalbaarheid van het wonen en het wooncomfort van de huurders. Daarnaast wordt daarmee de CO2-uitstoot verminderd. Ook heeft de Woonbond eigen ideeën over de vergoedingen die tegenover deze maatregelen zouden moeten staan. Een huurverhoging mag, maar de besparing van energiekosten moet gemiddeld hoger zijn dan de huurverhoging, zodat de huurder er gemiddeld op vooruit gaat. Woningwaarderingsstelsel Daarnaast zou energieprestatie volgens de Woonbond een belangrijke rol moeten krijgen in het woningwaarderingsstelsel (wws). Op dit moment tellen losse energiebesparende maatregelen apart mee als extra punten. Nieuwe uitvindingen komen niet voor in de puntentelling. Thermostaatkranen op de verwarming zorgen al voor extra punten, terwijl de ramen misschien nog enkel glas hebben. De Woonbond wil energieprestatie in het wws, zodat alleen naar de totale prestatie van de woning wordt gekeken. Op deze manier worden verhuurders gestimuleerd om creatief om te gaan met energiebesparing en kunnen zij zich er niet meer makkelijk vanaf maken met losse maatregelen. Het energielabel dat voor alle corporatiewoningen vanaf 1 januari 2009 verplicht is, zou hiervoor goed kunnen worden gebruikt. Huurverlaging Daarnaast is het ook belangrijk dat huurders in een woning met een slechte energieprestatie recht hebben op huurverlaging. De Woonbond zal zich inzetten om dit voor elkaar te krijgen. Een comfortabele energiezuinige woning zou namelijk een basiskwaliteit moeten zijn waar iedere huurder recht op heeft. Informatie en voorlichting Ook hebben huurders recht op informatie en voorlichting over energiebesparing. Er komt een belangrijk nieuw energielabel aan. Voor veel huurders is dat label nog onbekend, terwijl zij er zelf voordeel van kunnen hebben. Verhuurders, overheden en energiebedrijven moeten hun best doen om de invoering van het label inzichtelijk te maken voor de huurders en duidelijk te maken wat zij er mee kunnen. De Woonbond zelf draagt hierin natuurlijk ook een steentje bij. Initiatiefrecht De Woonbond vindt dat niet alleen de verhuurder, maar ook huurders initiatiefrecht zouden moeten krijgen. Hiermee kunnen zij zelf met voorstellen naar de verhuurder stappen, die deze voorstellen in principe zou moeten uitwerken als 70% of meer van de huurders het met het voorstel eens is. De verhuurder mag dan wel een redelijke huurverhoging vragen voor deze maatregelen. Met dit initiatiefrecht zouden huurders ook plannen kunnen maken om energiebesparende maatregelen te treffen in hun complex. Dit initiatiefrecht is dan de tegenhanger van het renovatievoorstel dat de verhuurder kan doen op basis van het Burgerlijk Wetboek. Daarin staat dat een voorstel van de verhuurder redelijk wordt geacht als minstens 70% van de huurders daarmee akkoord gaat. Ook de tegenstemmers moeten dit dan accepteren. Wel kunnen die de rechter binnen acht weken nog vragen uitspraak te doen over de redelijkheid van het voorstel van de verhuurder. N E D E R L A N D S E W O O N B O N D 9
8 i n l e i d i n g Integrale benadering Energiebesparende maatregelen moeten altijd bepaald worden in samenhang met andere aspecten, bijvoorbeeld het binnenmilieu. Isoleren mag bijvoorbeeld niet ten koste gaan van de ventilatiemogelijkheden in de woning, want dat is slecht voor de gezondheid. Onderzoek dus de samenhang van maatregelen en laat u adviseren over de specifieke mogelijkheden van uw woningen. N E D E R L A N D S E W O O N B O N D 10
VOORBEELD. De Warmtewet. Een handreiking voor huurders over. stadsverwarming, blokverwarming en. collectieve duurzame warmtelevering
De Warmtewet Een handreiking voor huurders over stadsverwarming, blokverwarming en collectieve duurzame warmtelevering Eerste druk, november 2013 DE WARMTEWET Een handreiking voor huurders over stadsverwarming,
Nadere informatieNieuwe woningwaarderingsstelsel. (puntenstelsel) en het energielabel
19 april 2010, HBV Maaskant Nieuwe woningwaarderingsstelsel (puntenstelsel) en het energielabel Susan Huijbregts Campagnemedewerker energieteam Waarom energie besparen? Woonlasten verlagen (de afgelopen
Nadere informatieEnergiebesparing! Waarom Energielabel en WWS Woonlastenwaarborg Pilot Noord
18 mei 2010, Stichting Huurdersraad Spijkenisse Energiebesparing! Waarom Energielabel en WWS Woonlastenwaarborg Pilot Noord Jaap van Leeuwen Energieconsulent Nederlandse Woonbond Waarom energie besparen?
Nadere informatieAchterbanbijeenkomst AH Woon 20 april 2015 Haren, Vries, Nieuw-Roden, Annen 20-04-15
Achterbanbijeenkomst AH Woon 20 april 2015 Haren, Vries, Nieuw-Roden, Annen 20-04-15 Agenda 1. Welkomstwoord voorzitter AH Woon. 2. Huurbeleid 2015 en verder 3. Wat heeft AH Woon gedaan 4. Pauze 5. Er
Nadere informatieVOORBEELD. Woningwaarderingsstelsel 2015. Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties. over het vernieuwde Puntenstelsel. Eerste druk, oktober 2015
Woningwaarderingsstelsel 2015 Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties over het vernieuwde Puntenstelsel Eerste druk, oktober 2015 WONINGWAARDERINGSSTELSEL 2015 Eerste druk, oktober 2015 2015 Nederlandse
Nadere informatieVOORBEELD. Onderhoud. De rechten en plichten van huurder en verhuurder. rond het onderhoud van woningen
Onderhoud De rechten en plichten van huurder en verhuurder rond het onderhoud van woningen Zevende (gewijzigde en herziene) druk, november 2012 ONDERHOUD Zevende (gewijzigde en herziene) druk, november
Nadere informatieRapportage Energiezuinige Woningen
Rapportage Energiezuinige Woningen Start peiling : 21 mei 2013 Einde peiling : 3 juni 2013 Aantal uitnodigingen tot deelname : circa 150 Aantal deelnemers peiling : 58 Respons : circa 30% Amersfoort, juli
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 4: Het overleg
Handboek huurdersorganisaties Deel 4: Het overleg Handboek huurdersorganisaties Deel 4 Het overleg E ectief vergaderen, onderhandelen en adviseren Handboek huurdersorganisaties Deel 4: Het overleg - effectief
Nadere informatieVOORBEELD. Huurders en asbest. Informatie en tips voor individuele huurders. en bewonersorganisaties. Eerste druk, augustus 2013
Huurders en asbest Informatie en tips voor individuele huurders en bewonersorganisaties Eerste druk, augustus 2013 HUURDERS EN ASBEST Informatie en tips voor individuele huurders en bewonersorganisaties
Nadere informatieBespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners
ENERGIE ZUINIGER WONEN! Bespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners 1 Energiebesparingsproject Energie besparen is een zaak van iedereen. Daarom investeert Woonpartners samen met haar huurders
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 3: De communicatie
Handboek huurdersorganisaties Deel 3: De communicatie Handboek huurdersorganisaties Deel 3 De communicatie Eªciënt en e ectief communiceren Handboek huurdersorganisaties Deel 3: De communicatie - efficiënt
Nadere informatieVOORBEELD. Woonruimteverdeling volgens de Huisvestingswet Nieuwe regels voor het verdelen van woonruimte
Woonruimteverdeling volgens de Huisvestingswet 2014 Nieuwe regels voor het verdelen van woonruimte en aanbevelingen voor huurdersorganisaties Eerste druk, november 2014 WOONRUIMTEVERDELING VOLGENS DE HUISVESTINGSWET
Nadere informatieu kunt er niet omheen
EPA-W Advies Het energielabel: u kunt er niet omheen Eigenaren van woningen zijn bij de verkoop of verhuur verplicht om een Energielabel te overhandigen aan de koper of huurder. Als erkend EPA-W Adviseur
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Bewonershandleiding. Woningen met EnergiePrestatieVergoeding
KLIMAATGARANT Bewonershandleiding Woningen met EnergiePrestatieVergoeding 2018 Bewonershandleiding Woningen met EnergiePrestatieVergoeding Inhoud Introductie 3 Wat is de EPV? 4 Wat is de Energiebundel?
Nadere informatieWij informeren u graag over de mogelijkheden, tips en handige weetjes op het gebeid van duurzaamheid en vooral wat ook zelf kunt doen.
Investeren in duurzaamheid In de samenleving is er steeds meer aandacht voor duurzaamheid en energiebesparing. We gaan de komende jaren actief inzetten op duurzaam beheren. Energiezuinig wonen. Niet alleen
Nadere informatieTweede Kamer akkoord met wetsvoorstel energieprestatievergoeding voor nul-op-de-meter-woning
Regelingen en voorzieningen CODE 4.1.7.90 Tweede Kamer akkoord met wetsvoorstel energieprestatievergoeding voor nul-op-de-meter-woning bronnen aedes.nl, Kamer neemt wetsvoorstel energieprestatievergoeding
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 6: Het geld
Handboek huurdersorganisaties Deel 6: Het geld Handboek huurdersorganisaties Deel 6 Het geld De ¼nanciën in theorie en praktijk Handboek huurdersorganisaties Deel 6: Het geld - de financiën in theorie
Nadere informatieZuinig met energie. waar je thuis bent...
Zuinig met energie waar je thuis bent... Goed voor het milieu en voor uw portemonnee HEEMwonen investeert fors in energiebesparende maatregelen. Dit doen we heel bewust. Zo verlagen we de energielasten
Nadere informatieRapportage Energiebus. BC Kleine Jan, Huizen
Rapportage Energiebus BC Kleine Jan, Huizen Type woningen: 54 eengezinswoningen met een oppervlak van 100 m2. Bouwjaar: 1957 Op verzoek van: Bewonerscommissie Verhuurder: De Alliantie Datum bezoek: 21-6-2013
Nadere informatieOnderhoud. Woningverbetering en planmatig onderhoud 2013. Woonburg
Onderhoud Woningverbetering en planmatig onderhoud 2013 Woonburg 2 2 Onderhoud Woningverbetering en planmatig onderhoud 2013 Ook dit jaar voert Woonburg onderhoud uit aan verschillende woningen. In deze
Nadere informatieRekenen Groep 7-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieWoonburg. Onderhoud. Woningverbetering en planmatig onderhoud 2012
Woonburg Onderhoud Woningverbetering en planmatig onderhoud 2012 Onderhoud Woningverbetering en planmatig onderhoud 2012 2 Onderhoud Woningverbetering en planmatig onderhoud 2012 Ook dit jaar voert Woonburg
Nadere informatieHoe kan ik energie besparen? De Woningstichting helpt u!
energie besparen = woonlasten verlagen VRAGEN? Bent u geïnteresseerd in één van de mogelijkheden die in deze brochure zijn beschreven, heeft u nog vragen of wilt u meer weten over de kosten? Vul dan het
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 5: Het bestuur
Handboek huurdersorganisaties Deel 5: Het bestuur Handboek huurdersorganisaties Deel 5 Het bestuur E ectief en eªciënt besturen van een huurdersorganisatie Handboek huurdersorganisaties Deel 5: Het bestuur
Nadere informatieTekst en uitleg van de Wet op het overleg huurders verhuurder
De Overlegwet Tekst en uitleg van de Wet op het overleg huurders verhuurder Vijftiende (gewijzigde en herziene) druk, augustus 2015 DE OVERLEGWET Vijftiende druk, augustus 2015 2015 Nederlandse Woonbond
Nadere informatieComfortabel wonen in de Oosterparkwijk Informatie voor de bewoners van de woningen aan de Zaagmuldersweg 13 t/m 33b
Comfortabel wonen in de Oosterparkwijk Informatie voor de bewoners van de woningen aan de Zaagmuldersweg 13 t/m 33b 1 Inhoudsopgave 1. Zuiniger en comfortabeler 3 2. Wat gaat er precies gebeuren? 4 2.1
Nadere informatieEnergielabel. Van letters naar cijfers. Van energielabel naar energie index; Wat wijzigt en wat merkt u er van?
Energielabel Van letters naar cijfers Van energielabel naar energie index; Wat wijzigt en wat merkt u er van? Een korte terugblik. 2008: energielabel verplicht bij verkoop en verhuur 2010: verbeterd energielabel;
Nadere informatieEnergielabel voor woningen
Energielabel voor woningen Een zuinig huis? Met het energielabel zie je het zo! Energielabel voor woningen Inhoud 1. Hoe energiezuinig is uw huis 05 2. Enkele feiten op een rij 06 3. Een energielabel
Nadere informatieHet energiebeleid van Habeko wonen Martin Bogerd directeur bestuurder.
Verslag bijeenkomst 21 januari 2015 van Stichting Bewonersbelangen Habeko Wonen (SBHW) in samenwerking met Habeko wonen en gastspreekster Antoinette Vunderink van Het Energiehuis over Hoe houd ik mijn
Nadere informatieRekenen Groep 6-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,
Nadere informatieVOORBEELD. Verkoop van huurwoningen. De nieuwe regels voor verkoop van sociale huurwoningen. Derde (geheel herziene) druk, april 2014
Verkoop van huurwoningen De nieuwe regels voor verkoop van sociale huurwoningen Derde (geheel herziene) druk, april 2014 VERKOOP VAN HUURWONINGEN De nieuwe regels voor verkoop van sociale huurwoningen
Nadere informatieAdvies Energiebesparing
Advies April 2015 2 1 Advies in hoofdlijnen Het advies 1. Waarom doen huurders wel of niet mee aan energiebesparende en -opwekkende maatregelen. 2. Hoe zijn huurders te verleiden tot energiebesparende
Nadere informatieEnergie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter
Energie besparing en woning verbetering voor VvE s sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Onderzoek doen en experimenteren met als doel: Mensen prettig laten wonen, leven en werken Experiment:
Nadere informatieEffecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal
Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni 2018 - rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal Jurriaan Kooij Inhoud presentatie Introductie van de
Nadere informatieNieuwsbrief. Bomenbuurt. EnergieBesparingsProject. Projectgroep. Uitslag bewonersenquête. RDH Architecten. maart 2010. Nummer 2
Nieuwsbrief Nummer 2 maart 2010 EnergieBesparingsProject Bomenbuurt Projectgroep Uitslag bewonersenquête RDH Architecten Geachte bewoner van de Bomenbuurt, In uw buurt is Woongoed met het eerste energiebesparingsproject
Nadere informatieAchtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID
Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID donderdag 19 maart 2015 Duurzaamheid Duiding en context Groningen heeft de ambitie om in 2035 een energieneutrale stad te zijn.
Nadere informatieConcept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk
Concept second opinion voor de Schaepmanstraat, Katwijk Geert-Jan Persoon Adviseur woningkwaliteit Vereniging Nederlandse Woonbond Nieuwe Achtergracht 17 1018 XV Amsterdam 020-5517784 www.woonbond.n www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl
Nadere informatieComfortabel wonen in de Oosterparkwijk Informatie voor de bewoners van de woningen aan de Zaagmuldersweg 35 t/m 39 en Irislaan 1 t/m 9b
Comfortabel wonen in de Oosterparkwijk Informatie voor de bewoners van de woningen aan de Zaagmuldersweg 35 t/m 39 en Irislaan 1 t/m 9b 1 Nijestee gaat onderhoud uitvoeren aan uw woning en woongebouw.
Nadere informatieWerk aan de woning! Aan de slag met energie in uw huurwoning. Een informatieve brochure
Werk aan de woning! Aan de slag met energie in uw huurwoning Een informatieve brochure Inhoudsopgave Vooraf Vooraf Inleiding Eigen verbruik De Buurtenergiewinkel Aanpassingen aan uw woning De routes Achterstallig
Nadere informatieWerk aan de woning! Aan de slag met energie in uw huurwoning. Een informatieve brochure
Werk aan de woning! Aan de slag met energie in uw huurwoning Een informatieve brochure Inhoudsopgave Vooraf Vooraf Inleiding Eigen verbruik De Buurtenergiewinkel Aanpassingen aan uw woning De routes Achterstallig
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 8: De bewonerscommissie
Handboek huurdersorganisaties Deel 8: De bewonerscommissie Handboek huurdersorganisaties Deel 8 De bewonerscommissie Succesvolle voorbeelden uit de praktijk Handboek huurdersorganisaties Deel 8: De bewonerscommissie
Nadere informatieRekenen Groep 6-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieOver isoleren, besparen en comfort
Warm voor Weinig Over isoleren, besparen en comfort WARM VOOR WEINIG U woont in een huurwoning, en heeft er waarschijnlijk een aangename plek van gemaakt. Maar misschien kan het nog veel comfortabeler!
Nadere informatieEnergiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012. Geld besparen met handige energietips voor thuis
Energiebesparingswijzer STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012 Geld besparen met handige energietips voor thuis Energie besparen, snel verdiend! Ieder jaar betaal je veel geld voor een warm huis,
Nadere informatieOnderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012
Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012 Achtergrond bij onderzoek In het onderzoek is gebruik gemaakt van een aselecte steekproef van 1.038 huishoudens. Deze steekproef
Nadere informatiePresentatie Renovatieplannen Bilderdijkstraat / Da Costastraat
Programma van vanavond: Inleiding Renovatieplan/werkzaamheden - pauze - Woonlasten Sociaal plan Vragen Inleiding Inleiding: Samenwerking heeft in 2011 aangekondigd de badkamer, de keuken en het toilet
Nadere informatieWoonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten. Onno van Rijsbergen
Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten Onno van Rijsbergen Adviseur woningkwaliteit Woonbond Kennis en Adviescentrum 1 Nederlandse Woonbond De Woonbond bespaart Energiebus Energielijn Second
Nadere informatieBrunelleschi. De Dom van Florence
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv, Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieRapportage Energiebus
Rapportage Energiebus Amstelstraat, Assen Type woningen: 107 flats met interne galerij, 50 m2, bedrijfs- en algemene ruimten op de begane grond Bouwjaar: 1974 Op verzoek van: Huurdersorganisatie Amstelflat
Nadere informatieSAVE. - Verbeterd wooncomfort, lagere woonlasten -
SAVE - Verbeterd wooncomfort, lagere woonlasten - Introductie 1 Doelstelling SAVE 2 Proces a b c Communicatie met bewoners Woonlastenmodel Energie index SAVE SAmen VErduurzamen Doelstelling: (1) Woningen
Nadere informatieEnergiebesparing werkt!
Energiebesparing werkt! Energiebesparing werkt! Inhoudsopgave 1. Goed voor milieu, portemonnee én wooncomfort 5 2. Stappenplan naar een energiezuinige woning 7 3. Hulp en advies van de Woonbond 9 4. Terugblik
Nadere informatieFinanciële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening
O P I N I E S T U K Financiële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening Bijna iedereen is het er wel over eens dat een significante vermindering van het energieverbruik
Nadere informatieEnergielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen
Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 03 1. Waarom deze brochure? Gaat u een huis verkopen of verhuren? Dan
Nadere informatieGeen fabriekswerk. Roeien met de wind mee en de stroom tegen. Jac Willekens
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieAntwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieBijlage bij uw huurovereenkomst (project EGW Arnhem Presikhaaf) versie 1.3 03-11-2015 tussenwoning
Bijlage bij uw huurovereenkomst (project EGW Arnhem Presikhaaf) versie 1.3 03-11-2015 tussenwoning Naam huurder: Adres: Huurcontractnummer: Ingangsdatum huur: U heeft een overeenkomst met Portaal voor
Nadere informatieEnergie besparen en meer wooncomfort. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen.
Energie besparen en meer wooncomfort Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Maaskant Wonen. Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt
Nadere informatieWelkom bij de presentatie van Esbi Bouw bv.
Welkom bij de presentatie van Esbi Bouw bv. Wij zijn dochteronderneming van de Ter Steege groep te Rijssen Onze bedrijfsspecificaties zijn: Woningbouw zowel traditioneel als HSB: Comfort woningbouw Luxe
Nadere informatieSamen besparen we ons rijk. Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer
Samen besparen we ons rijk Een unieke kans om energie te besparen, aangeboden door Rentree. thuis in Deventer Deze Menukaart geeft voorbeelden hoe u als bewoner geld kunt besparen en meer wooncomfort kunt
Nadere informatiePDFlib PLOP: PDF Linearization, Optimization, Protection. Page inserted by evaluation version www.pdflib.com sales@pdflib.com
PDFlib PLOP: PDF Lineariation, Optimiation, Protection Page inserted by evaluation version www.pdflib.com sales@pdflib.com p Energielabel woning supplement* Afgegeven conform de Regeling energieprestatie
Nadere informatieALLE MOGELIJKHEDEN OP EEN RIJTJE VOOR EEN IDEAAL WOON-EN LEEFKLIMAAT WWW.ENERGIESERVICE.NL
ALLE MOGELIJKHEDEN OP EEN RIJTJE VOOR EEN IDEAAL WOON-EN LEEFKLIMAAT WWW.ENERGIESERVICE.NL Klimaatmakers Veilig en vertrouwd! Warmte en ventilatie zijn essentieel voor een heerlijk klimaat in uw woning.
Nadere informatieRekenen Groep 4-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieWoningwet Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties. Tweede druk, februari 2016
Woningwet 2015 Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties Tweede druk, februari 2016 WONINGWET 2015 Tweede druk, februari 2016 2016 Nederlandse Woonbond Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Nadere informatieRapportage Energiebus
Rapportage Energiebus Nieuwe Leliestraat Amsterdam Type woningen: 14 portiekwoningen, 70 m2 Bouwjaar: 1974 Op verzoek van: Bewonerscommissie Nieuwe Leliestraat Verhuurder: De Alliantie Datum: 21-10-2014
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatiein één dag van gedateerd naar duurzaam wonen
Aannemersbedrijf van Agtmaal Oudenbosch in één dag van gedateerd naar duurzaam wonen Een nieuwe start voor Oud Vossemeer NIEUWWONEN IN UW WONING Download de Layar app, scan deze pagina en bekijk hoe wij
Nadere informatienergiebespaar Concept
nergiebespaar Concept Totaalpakket - Warmtepomp Zonneboiler CV-ketel Iets meer investeren, veel meer besparen: Zeer hoge energiebesparing! Zeer hoge subsidie! Zeer veel comfort! Waarom duurzaam? Drie redenen
Nadere informatieHuis & Erf steekt energie in uw woning. Isolatiemaatregelen
Huis & Erf steekt energie in uw woning Isolatiemaatregelen Huis & Erf steekt energie in uw woning Huis & Erf steekt energie in uw woning in de vorm van een compleet isolatiepakket voor uw hele woning.
Nadere informatieWerk aan de woning voor huurders die aan de slag willen met energiebesparing
Werk aan de woning voor huurders die aan de slag willen met energiebesparing Een informatieve brochure voor huurders over het aanbrengen van verbeteringen, die leiden tot besparing van energie en verhoging
Nadere informatie20 April 2017 Woontij levert een duurzame bijdrage aan de realisatie van woonwensen van mensen
Renovatieplan De Poolster in De Cocksdorp 20 April 2017 Woontij levert een duurzame bijdrage aan de realisatie van woonwensen van mensen Agenda Bezoek modelwoning Oosterend Klachten Plannen Klimpstraat
Nadere informatieDuurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready
Duurzaamheidsagenda 2015-2018 Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Welkom Programma Inleiding gemeente Capelle aan den IJssel Toelichting programma naar een duurzame VvE Vragen
Nadere informatieOok slim investeren? Regel het nu!
Ook slim investeren? Regel het nu! Wilt u de energiekosten in de hand houden? Van uw huis een heerlijk comfortabel thuis maken? Bespaar slim! U wordt als woningeigenaar gestimuleerd om nú verstandig in
Nadere informatieRenovatieplan Den Andel in Den Hoorn. 19 April 2017 Woontij levert een duurzame bijdrage aan de realisatie van woonwensen van mensen
Renovatieplan Den Andel in Den Hoorn 19 April 2017 Woontij levert een duurzame bijdrage aan de realisatie van woonwensen van mensen Agenda Bezoek modelwoning Oosterend Klachten Plannen Naalrand 25 t/m
Nadere informatieSamen energie besparen
Samen energie besparen Samen energie besparen. Dat is hard nodig om stijgende energieprijzen het hoofd te bieden én het milieu een handje te helpen. Veel verhuurders gaan de komende jaren wooncomplexen
Nadere informatieEnergiezuinig en comfortabel wonen in Rijswijk; een initiatief van Stadsgewest Haaglanden
Energiezuinig en comfortabel wonen in Rijswijk; een initiatief van Stadsgewest Haaglanden Welkom door wethouder Dick Jense Rob Klokman Ecostream Wat kunt u verwachten deze avond Wat is Wonen++ Energiebesparende
Nadere informatieEen huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken
Een huis kopen? Een slim moment om aan energiebesparing te denken 2 Een huis kopen? Een nieuwe woning, een nieuwe start. Misschien hebt u al wat op het oog of bent u nog aan het rondkijken. Hoe dan ook
Nadere informatieBewonerspanel. Peiling. Energie,, september 2011. Tweederde stroom van Eneco. Bijna kwart heeft groen gas én groene stroom
Bewonerspanel Peiling Energie,, september 2011 Het Programma Utrechtse Energie wil door energiebesparing en het opwekken van duurzame energie de uitstoot van CO2 in de stad in 2020 met tenminste 30% verminderen.
Nadere informatieVOORBEELD. Fusie van woningcorporaties. Over fusie van woningcorporaties. en de positie van huurders(organisaties)
Fusie van woningcorporaties Over fusie van woningcorporaties en de positie van huurders(organisaties) Derde (gewijzigde) druk, november 2014 FUSIE VAN WONINGCORPORATIES Over fusie van woningcorporaties
Nadere informatieEnergiebesparende maatregelen Samen investeren in energiebesparing en duurzaamheid
informatie BOEKERIJ E.O. SEPTEMBER 2018 Energiebesparende maatregelen Samen investeren in energiebesparing en duurzaamheid In 2019 wil Intermaris bij 77 huurwoningen aan de Boekerij, Galerij en Binnenplaats
Nadere informatieDuurzaamheid in Boswinkel Oost
Programma Waarom energiezuinig en duurzaam (ver)bouwen? Waarom energiemonitoring Duurzaamheid in Boswinkel Oost Energiemonitoring Velve Lindenhof, Enschede De energiezuinigste wijk van Enschede De uitvraag
Nadere informatieCasus VerbeterUwHuis.nl
Casus VerbeterUwHuis.nl Project Naam deelnemer >>Als het gaat om energie en klimaat 1 A. In de gesprekken die jullie met bewoners gaan voeren is het van belang om zo veel mogelijk informatie boven tafel
Nadere informatieWarm & energiezuinig wonen!
Warm & energiezuinig wonen! Informatiebrochure Voorstel voor het verbeteren van uw huis aan de Karekietstraat, de Piersonstraat en De Savornin Lohmansstraat in Brummen. De 22 huizen aan de Karekietstraat,
Nadere informatieINFORMATIEBOEKJE PLANMATIG ONDERHOUD EN ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN. F. Nightingalestraat, C. de Langestraat, A. Jacobsstraat en
INFORMATIEBOEKJE PLANMATIG ONDERHOUD EN ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN F. Nightingalestraat, C. de Langestraat, A. Jacobsstraat en A. Schweitzerslaan in Haarlem Informatie voor bewoners Aan dit boekje kunnen
Nadere informatieBETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING
BETAALBAARHEID EN ENERGIEBESPARING Dilemma s en (on)mogelijkheden Henk Heeger (Havensteder en OTB, TU DELFT) 12 november 2014 13-11-2014 1 INLEIDING Voorstellen Henk Heeger: werkt zowel bij het OTB (TU-Delft)
Nadere informatieHoe energiebesparende maatregelen realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen
Hoe energiebesparende realiseren? De procesaanpak vanuit bewonersperspectief Onno van Rijsbergen Adviseur woningkwaliteit Woonbond Kennis en Adviescentrum Nederlandse Woonbond De Woonbond bespaart Energiebus
Nadere informatieDe Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals
De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals Voor van uw klanten of huurders Breng de mogelijkheden voor energiebesparing snel en gemakkelijk in beeld energiebesparingsverkenner.rvo.nl Wilt
Nadere informatieBROCHURE. Energieprestatie vergoeding
BROCHURE Energieprestatie vergoeding Met deze brochure willen we u inzicht geven in de manier waarop u energie verbruikt en betaalt. En we geven uitleg over een voor u nieuw contract dat wij de energieprestatievergoeding
Nadere informatieBespaar-toptips. die watt opleveren. samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl
Bespaar-toptips die watt opleveren samen@heuvelrugenergie.nl www.heuvelrugenergie.nl Bespaar-toptip 1 Waterbesparende douchekop (max. 8L per minuut doe de emmerproef om dit te testen) ± 90 p.j. De groenste
Nadere informatieuitspraak van de Huurcommissie
uitspraak van de Huurcommissie Verzoek Tijdelijke huurverlaging bij onderhoudsgebreken (art. 7:257 lid 2 en 3 Burgerlijk Wetboek; art. 4 lid 2 sub e en 7 Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte) Woonruimte
Nadere informatieSamen investeren in energiebesparing en duurzaamheid. Energiebesparende maatregelen. informatie MOLENBUURT FASE 2
informatie MOLENBUURT FASE 2 JANUARI 2016 Energiebesparende maatregelen Samen investeren in energiebesparing en duurzaamheid In 2016 wil Intermaris bij 40 woningen aan de Paltrokmolen in Purmerend de vloer
Nadere informatieVOORBEELD. Woningwet 2015. Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties. Eerste druk, mei 2015
Woningwet 2015 Tekst en uitleg voor huurdersorganisaties Eerste druk, mei 2015 WONINGWET 2015 Eerste druk, mei 2015 2015 Nederlandse Woonbond Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
Nadere informatieRekenkamer Metropool Amsterdam T.a.v. de heer J. de Ridder Postbus 202 1000 AE Amsterdam
pagina 1 / 5 Rekenkamer Metropool Amsterdam T.a.v. de heer J. de Ridder Postbus 202 1000 AE Amsterdam Datum: 15 maart 2016 Kenmerk: 201/0007, JvdV Archiefnummer: 5.90/3 Betreft: Bestuurlijke Reactie op
Nadere informatieKwaliteit bezit. kwaliteit woningen. Uitgaven onderhoud. 28,8 mln 26,8 mln. Niet planmatig. 55,6 mln. Nieuwbouw huur 18,5 mln
5 Kwaliteit bezit Visie en doelstellingen kwaliteit bezit De kwaliteit van de woning is cruciaal voor het thuisgevoel van de bewoners. We zetten in op verduurzaming van het bezit onder de voorwaarde dat
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 2/25 3/25 1. Praktijk van het verleden
Nadere informatieEnergielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen
Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 02 Inhoud 1. Waarom deze brochure? 03 2. De feiten op een rij 05 3.
Nadere informatieBuilding4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda
Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015
energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015 Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Relatie tussen energielabel en energiegebruik
Nadere informatie