Energietransitie. Bouw op onze kennis

Transcriptie

1 Energietransitie Bouw op onze kennis

2 Programma Introductie Energieverbruik van een woning Energieverbruik in de praktijk Energieneutraal + Opslag van energie Bewoner centraal

3 Wat doen wij?

4 Een greep uit onze opdrachtgevers

5 EVEN EEN PAAR GETALLEN

6 Energieverbruik van een woning Energieverbruik Energiekosten Gas: 2/3 Elektriciteit: 1/3

7 Energieverbruik van een woning kwh Gemiddeld elektriciteitsverbruik m³ Gemiddeld gasverbruik Gemiddelde energiekosten

8 Energieverbruik van een woning Woningtype Gemiddeld verbruik per jaar Kosten per maand bij cv Flat 900 m³ 63,- Tussenwoning m³ 85,- Hoekwoning m³ 98,- 2 onder 1 kap m³ 102,- Vrijstaand m³ 130,- Gemiddeld alle woningen m³ 90,- Bron: Nibud

9 Energieverbruik van een woning Aantal personen in huishouden Gemiddeld gebruik per jaar kwh 30, kwh 55, kwh 69, kwh 77, kwh 94, kwh 100,- Kosten per maand, incl. energieteruggave belastingen Gemiddeld per huishouden kwh 55,- Bron: Nibud

10 Energieverbruik van een woning = 14%

11 Energieverbruik van een woning Huishoudgrootte: 1980 = 2,8 Huishoudgrootte: 2013 = 2,2 Trend: daling energieverbruik vanaf 1979 afname verbruik aardgas toename verbruik elektriciteit

12 Energieverbruik van een woning De meeste energie wordt in een woning gebruikt voor verwarming en de bereiding van warm water; Het energieverbruik is erg afhankelijk van woningtype en huishoudensgrootte; Door betere isolatie is het gasverbruik per woning de laatste decennia gedaald; Door een toename van elektrische apparaten in huis is het elektriciteitsverbruik gestegen.

13 Zevenbladhof - Goes Energieverbruik in de praktijk

14 Energieverbruik in de praktijk

15 Resultaat t.o.v. verwachting [%] Energieverbruik in de praktijk 70% 50% 30% 10% -10% Verband CV verbruik en resultaat Lineair (Verband CV verbruik en resultaat) -30% -50% -70% CV verbruik [GJ] Het reële elektriciteitsverbruik van de warmtepomp ligt hoger dan op basis van de afgerekende warmte (GJ) is berekend. De verliezen zijn groter wanneer er weinig warmte wordt verbruikt.

16 Resultaat t.o.v. verwachting [%] Energieverbruik in de praktijk 70% 50% 30% 10% -10% -30% Verband warm tapwater verbruik en resultaat Lineair (Verband warm tapwater verbruik en resultaat) -50% -70% Warm tapwater verbruik [m³] Dit verschil is nog veel groter bij het warm tapwater verbruik.

17 aantal bewoners per woning Energieverbruik in de praktijk Verband warm tapwater verbruik en aantal bewoners eengezinswoningen Lineair (Verband warm tapwater verbruik en aantal bewoners eengezinswoningen)? Warm tapwater verbruik [m³] 2012 (324 d.) Het verbruik van warmtapwater verschilt erg per huishouden. Ook de huishoudensgrootte zegt niet alles. Warmtapwaterverbruik ook naar doelgroep definiëren.

18 Energieverbruik in de praktijk Theoretisch en werkelijk totaal primair energiegebruik (gas + elektriciteit) per m2 woning, per labelklasse. Bron ; Daša Majcen, Laure Itard ; 28 augustus 2014 ; Relatie tussen energielabel, werkelijk energiegebruik en CO2-uitstoot van Amsterdamse corporatiewoningen; OTB Onderzoek voor de gebouwde omgeving Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft

19 Energieverbruik in de praktijk Aandeel van gas- en elektriciteitsverbruik in het totale primaire energiegebruik in MJ/m2 Bron ; Daša Majcen, Laure Itard ; 28 augustus 2014 ; Relatie tussen energielabel, werkelijk energiegebruik en CO2-uitstoot van Amsterdamse corporatiewoningen; OTB Onderzoek voor de gebouwde omgeving Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft

20 Energieverbruik in de praktijk Rebound effect Wordt de woning energiezuiniger dan gaat de thermostaat omhoog. Dit geldt voor: 41 procent van de huurders; 27 procent van de huiseigenaren. Wanneer een huis 100% energiezuiniger wordt: energiebesparing van 59% voor huurwoningen; energiebesparing van 73% voor koopwoningen. Bron ; Brounen, Aydin en Kok ; 30 augustus 2013 ; The Rebound Effect in Residential Heating

21 Energieverbruik in de praktijk Duurzame opwekking is bij laag energieverbruik veel minder efficiënt; De gemiddelde energieverbruiker bestaat niet; Energiezuinige woningen hebben in de praktijk een hoger primair verbruik dan het theoretische energieverbruik; Woningen waarbij het theoretische primaire energieverbruik hoog is verbruiken in de praktijk veel minder energie; Niet alleen de woningen moeten energiezuinig worden maar ook de mensen (gedragsbeïnvloeding).

22 Energieneutraal + Passief huis C02 - neutraal EPC = 0 0 op de meter Energie neutraal Notaloos Bouwbesluit

23 Energieneutraal + EPC= 0,8 Vanaf 2006 EPC= 0,6 Vanaf 2011 EPC= 0,4 Bouwbesluit 2015 Passief bouwen EPC= Energieneutraal Vanaf 2020 CO 2 neutraal Energienota 0 Nul op de Meter

24 Energieneutraal + EPC = 0

25 Energieneutraal + EPC = 0

26 Energieneutraal + 1. Reduceer de vraag (energiebesparing) 2. Zet duurzame energiebronnen in 3. Gebruik fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk

27 Nimmerdor - Grijpskerke Energieneutraal +

28 Wooneco₂ - Grijpskerke Energieneutraal +

29 Wooneco₂ - Heinkenszand Energieneutraal +

30 Energieneutraal + Infra-rood Blowerdoor

31 Energieneutraal + Energiekosten : - 115,-/maand Hypotheek: + 45,-/maand Besparing : - 70,-/maand +

32 Maandlasten Energieneutraal Verwachtte ontwikkeling bruto maandlasten Let op! dit is slechts een aanname; er kunnen geen rechten worden opleend aan dit overzicht Voor 1946 G-label Jaren '70 E-label 1990 B-label EPC WoonEco 0.0 EPC

33 Energieneutraal +

34 Energieneutraal +

35 Energieneutraal +

36 Energieneutraal + Wanneer de salderingsregeling na 2020 wordt versoberd zullen woningen met een hoger energieverbruik dat wordt gecompenseerd middels PV-panelen duurder uit zijn; Zorg ervoor dat de woning weinig energie verbruikt; Zorg er daarna voor dat de benodigde energie zo duurzaam mogelijk is; Wooneco₂ woningen hebben een energieprestatie contract. De woningen presteren beter dan verwacht.

37 Opslag van energie IJS van Columbus Goes locatie 10b 21 woningen Innovatief warmte concept => IJS van Columbus Reduceren van de energievraag middels schilaanpak Energiemanagementsysteem ++

38 Opslag van energie

39 Opslag van energie

40 Opslag van energie

41 Opslag van energie

42 Opslag van energie

43 Opslag van energie

44 Opslag van energie

45 Opslag van energie

46 IJS van Columbus Opslag van energie

47 Opslag van energie Duurzame opslag van energie is minstens zo belangrijk als duurzame opwekking van energie; Duurzame opslag van energie gaat niet alleen over een periode van uren en dagen, maar ook over maanden; Om langdurig een hoge capaciteit aan energie op te slaan is warmte opslag de enige mogelijkheid.

48 Bewoner centraal Bouw op onze kennis 48

49 Maneco - Goes Bewoner centraal

50 Bewoner centraal Maneco Goes Eengezinswoningen EPC = 0 Totale kosten ,- Grondkosten ,- (Bedragen incl. BTW)

51 Bewoner centraal De rekensom Koopsom vergelijkbare woning Koopsom Maneco woning Maneco woning op erfpacht , , ,- Excl. grond Rente percentage 3% 3% 3%, erfpacht canon 3,15% Netto maandlast hypotheek Netto maandlast Canon Energierekening (nibud) 666,- 699,- 566,- 54,- 150,- 0,- 0,- Totaal 816,- 699,- 620,- Verschil 117,- 196,-

52 Bewoner centraal

53 Bewoner centraal Frambozenstraat Goes Levensloop woningen EPC = 0,6 Totale kosten ,- Grondkosten ,- EPC = 0 Totale kosten ,- Meerkosten ,- (Bedragen incl. BTW)

54 Bewoner centraal Voorwaarde 1: Financiële overwegingen zijn voor bewoners het belangrijkst; Voorwaarde 2: Maar een comfortabele woning is eveneens een vereiste; Voorwaarde 3: En natuurlijk is het milieu ook belangrijk, maar alleen als aan de eerste 2 voorwaarden is voldaan..

55 Stelling 1: Sturen op theoretische verbruikcijfers werkt averechts

56 Stelling 2: De gemiddelde gebruiker bestaat niet

57 Stelling 3: Nul op de meter is geen nul op de nota

58 Stelling 4 : Het gaat niet om duurzame opwekking van energie, maar om duurzame opslag van energie.

59 Stelling 5: Lagere prijzen voor het zelf opwekken en opslaan van energie zullen de energiekosten doen stijgen

60 Vragen?

61 Locatie 10b - Goes Gebruiksoppervlakte: 96 m² Afmetingen bruto: 6,50 x 11,00 m. EPC = -0,46 tot -0,50 Rc-waarde [m²k/w]: Gevels: 4,07 5,44 Dak: 4,00-5,01 Vloer: 3,57 U-waarde kozijnen [W/m²K] : 1,34 Infiltratie [dm³/s.m²]: 0,84 Installaties: Combi warmtepomp, grondwater Ventilatie: CO₂ geregelede natuurlijke toevoer, mechanische afvoer Zonnelucht collector

62 Energiemanagementsysteem ++ Inzicht Electra, warmteverbruik en warm tapwater Mpare met nieuwe applicaties voor 21 woningen locatie 10b Inzicht actueel verbruik (real-time) Bewustwording Wat heeft die douchebeurt gekost? Hoeveel heeft het verwarmen van mijn woning deze week gekost Hoe heb ik het gedaan t.o.v. mijn geprognosticeerd verbruik Besparing in één oogopslag door Bespaarvoorspeller Sluipverbruik detective Verbruik mijn diepvries niet veel meer dan een nieuwe Energietips Motiveren middels Energy-coins Belonen bij goed/ gewenst gedrag Belonen bij zuinigste huurder van het blok etc. Benchmark (gebruikers/gebouwen/wijken) Prestatie-inzicht voor RWS 62

63

64 Maneco - Goes Gebruiksoppervlakte: 111 m² 5,70 x 9,13 m. EPC = -0,03 tot -0,07 Rc-waarde [m²k/w]: Voor-/achtergevel: 4,54 Kopgevel: 8,43 Dak: 6,63 Vloer: 6,63 U-waarde kozijnen [W/m²K] : 1,0 tot 1,06 Infiltratie [dm³/s.m²]: 0,400 Installaties: Combi lucht warmtepomp Ventilatie: mechanische toe- en afvoer PV- systeem: 32,40 m²