Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Schriftelijke vragen VVD ex art. 39 Reglement van Orde Lage waterstand Maas-Waalkanaal Programma Veiligheid en Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder H.M.F. Bruls, J. Zoetelief Samenvatting De fractie van de VVD heeft naar aanleiding van de lage waterstand in het Maas-Waalkanaal schriftelijke vragen ex art. 39 gesteld. Wij beantwoorden in een brief aan de fractie van de VVD de gestelde vragen waarbij de vragen 6 t/m 9 worden beantwoord door de burgemeester. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. EZ20, Jeroen Jansen, 2681 Datum ambtelijk voorstel 26 januari 2017 Registratienummer 17.0000825 Ter besluitvorming door het college De brief aan de fractie van de VVD over de lage waterstand in het Maas-Waalkanaal vast te stellen. Paraaf akkoord Datum Steller Jeroen Jansen Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 7 februari 2017 Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.8 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder
reg.nr: k 6-,-(2, c/-2 r2 procesverantre \L A INGEKOMEN 1 0 JAN, 2017 '7. NIJMEGEN Schriftelijke vragen ex art. 39 regelement van orde Aan: Van: Betreft: afgedaan: College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen Inge van Dijk, Maarten Bakker Lage waterstand Maas-Waalkanaal Geacht college, Nijmegen, 10 januari 2017 Op 28 december 2016 voer bij dichte mist een schip door de stuw in de Maas bij Grave. In de stuw zit een gat van meer dan 25 meter, waardoor water wegloopt en de Maas tussen Sambeek en Grave te kampen heeft met een extreem lage waterstand. De instroom van het Maas-Waalkanaal bevindt zich in dit stroomvlak van de Maas en ook het waterpeil van het Maas-Waalkanaal is daardoor problematisch laag.' De communicatie tussen de betrokken gemeenten, provincies, veiligheidsregio's en Rijkswaterstaat verliep moeizaam en via de media kwamen diverse verwijten naar buiten. Rijkswaterstaat heeft geen calamiteitenplan voor dit soort ongelukken en ondertussen is er een week later nog geen duidelijkheid over een (tijdelijke) oplossing voor het gat in de stuw en de te lage waterstand. Ondanks het sluiten van de sluis bij Heumen en door water met noodpompen uit de Maas in het Maas-Waalkanaal te pompen, is het Maas-Waalkanaal een week na de aanvaring nog steeds slechts beperkt bevaarbaar. Een niet of nauwelijks bevaarbaar Maas-Waalkanaal is slecht voor de economie van Nijmegen. De Nijmeegse VVD-fractie vindt de situatie zorgelijk en stelt daarom de volgende vragen aan het college: 1. Hoeveel bedrijven op Nijmeegs grondgebied zijn getroffen door de lage waterstand van het Maas-Waalkanaal ten gevolge van de aanvaring bij Grave? 2. Op welke manier wordt/is er hulp en ondersteuning aangeboden aan de getroffen bedrijven? 3. Is er samengewerkt met belangenvereniging TPN-west? Zo ja, hoe evalueert u deze samenwerking, zo nee, waarom niet? 4. Welke gevolgen heeft de lage waterstand van de Maas en het Maas- Waalkanaal voor het vrachtverkeer op de Waal en de Nijmeegse havens? 1 Zie bijlage 1 voor een overzichtskaart 1
5. Wat is voor Nijmegen als gevolg van deze aanvaring de economische schade in euro's? Indien u deze vraag niet kunt beantwoorden graag een onderbouwde schatting. Naast de economische gevolgen vindt VVD Nijmegen dat er te lang en te veel onduidelijkheid is geweest omtrent de veiligheid. Gezien de betrokkenheid van meerdere gemeenten, provincies, veiligheidsregio's en Rijkswaterstaat, waaronder Nijmegen, en de gevolgen die de aanvaring heeft voor onze gemeente: 6. Heeft u de aanvaring voor het eerst uit de media vernomen en zo ja, waar en wanneer? 7. Op welk tijdstip, op welke manier en met welke mededeling bent u door een overheidsinstantie op de hoogte gebracht van de aanvaring? 8. Op welke manier verliep de afstemming tussen de veiligheidsregio's en de andere overheidsinstellingen en vindt u dit een goede afstemming? Onze fractie is ervan geschrokken dat er geen draaiboek in werking trad na de aanvaring met de stuw. Het schip dat tegen de stuw aanvoer was geladen met benzeen en dit ongeluk had extreem ernstige gevolgen kunnen hebben. Afsluitend vraagt VVD Nijmegen dan ook: 9. Is er een calamiteitenplan of draaiboek voor het geval zich een soortgelijke calamiteit in Nijmegen, bijvoorbeeld bij de sluis bij Weurt, voordoet? Zo ja, kan deze overlegd worden, zo nee, waarom niet? In afwachting op uw antwoord, Harteli.ke groet, Inge van Dijk 2
Bijlage 1: Overzichtskaart Maas en Maas-Waalkanaal Necl- Menen Alvema, JMEG e f : gij t.1 ti1 [o ijmegen Ubbergen [;71-g1 Maas-Waalkanaal Berg en Dal Groesbeek r." -----.- F ul, 534 Kranenburg f\grai, beschadigde stuw bij Grave Ingang Maas- Waalkanaal Middelaar t to idiliapeel Langenboom Meeren Miii Sint Hubert Getroffen stroomvlak Maas Wanroij Haps Rijkevoort Ledeacker eáid Beugen Boxrneci i.iennep -Heijen Sambeek Ven-Zelder Zelder Stuw bij Sambeek
Economie Economische Ontwikkeling Aan de fractie van de VVD t.a.v. mevrouw Inge van Dijk Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 329 95 80 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Datum Ons kenmerk EZ20/17.0000826 Contactpersoon Jeroen Jansen Onderwerp Schriftelijke vragen VVD ex art. 39 van het Reglement van Orde Lage Waterstand Maas- Waalkanaal Datum uw brief 10 januari 2017 Doorkiesnummer (024) 3292681 Geachte mevrouw Van Dijk, Naar aanleiding van uw schriftelijke vragen van 10 januari 2017 over de lage waterstand in het Maas-Waalkanaal als gevolg van de aanvaring van een schip bij de stuw van Grave op 29 december 2016 beantwoorden wij hieronder de gestelde vragen waarbij de vragen 6 tot en met 9 worden beantwoord door de burgemeester. Vraag 1. Hoeveel bedrijven op Nijmeegs grondgebied zijn getroffen door de lage waterstand van het Maas- Waalkanaal ten gevolge van de aanvaring bij Grave? Op Nijmeegs grondgebied zijn tien bedrijven getroffen door de lage waterstand in het Maas- Waalkanaal. Vraag 2. Op welke manier wordt/is er hulp en ondersteuning aangeboden aan de getroffen bedrijven? De lage waterstand en de stremming van het Maas-Waalkanaal heeft gevolgen gehad voor de woonboten in het Maas-Waalkanaal, de bereikbaarheid van watergebonden bedrijven in de havens én de bedrijven die afhankelijk zijn van vervoer via het water. Zowel bestuurlijk als ambtelijk is er intensief contact geweest met Rijkswaterstaat over de maatregelen die door Rijkswaterstaat zijn genomen om het waterpeil weer op peil te krijgen en het Maas-Waalkanaal zo spoedig mogelijk weer bevaarbaar te maken. Voor de watergebonden bedrijven in het bijzonder om zoveel mogelijk nadelige economische effecten te voorkomen voor deze bedrijven. Na sluiting van Sluis Heumen in de nacht van 30 december 2016 heeft de havenmeester de watergebonden bedrijven op de hoogte gebracht van de gevolgen van de stremming van het Maas-Waalkanaal. Het aantal schepen dat op dat moment in de havens lag is geïnventariseerd en informatie is uitgewisseld over de vrachtvaart die (voorlopig) niet meer in de havens konden komen. Met name in de periode tot 9 januari 2017 heeft Rijkswaterstaat in samenwerking met de www.nijmegen.nl 170131 Brief fractie VVD Lage waterstand MW-kanaal def
Gemeente Nijmegen Economie Economische Ontwikkeling Vervolgvel 1 havenmeesters intensief contact gehad met de watergebonden bedrijven. In afstemming met Rijkswaterstaat zijn alternatieve laad- en losmogelijkheden in de buurt van de Noord- en Oostkanaalhavens verkend maar de verkenning heeft niet geleid tot daadwerkelijk gebruik van andere kades in Nijmegen. Rijkswaterstaat heeft de schippers die vast zaten in de havens voorzien van schoon drinkwater en aan beide zijden van het kanaal zijn containers geplaatst voor het verwijderen van afval. Met Rijkswaterstaat is nu nog geregeld contact om informatie uit te wisselen over de gevolgen van de lage waterstand en de contacten die Rijkswaterstaat heeft met de watergebonden bedrijven. Vraag 3. Is er samengewerkt met belangenvereniging TPN-west? Zo ja, hoe evalueert u deze samenwerking, zo nee, waarom niet? Ja, er is samengewerkt met bedrijvenvereniging TPN-West. Met de bedrijvenvereniging is gesproken over de wijze van communiceren met de bedrijven op de bedrijventerreinen Noord- en Oostkanaalhavens en Westkanaaldijk/De Sluis. Afgesproken is dat Rijkswaterstaat direct communiceert met de bedrijvenvereniging over de situatie in het Maas-Waalkanaal. TPN-West heeft informatie van Rijkswaterstaat direct via mail verspreid aan de bedrijven. Met TPN-West is via afdeling Economische Zaken regelmatig contact over de gevolgen van de lage waterstand en we zullen de samenwerking met de bedrijvenvereniging evalueren. Vraag 4. Welke gevolgen heeft de lage waterstand van de Maas en het Maas-Waalkanaal voor het vrachtverkeer op de Waal en de Nijmeegse havens? De lage waterstand van de Maas en het Maas-Waalkanaal heeft voor de binnenvaart een aantal gevolgen gehad. De Nijmeegse havens waren vanaf de Waal en de Maas niet bereikbaar voor vrachtschepen. Door de stremming van het Maas-Waalkanaal in de periode 30 december 2016 tot 8 januari 2017 lagen negen vrachtschepen noodgedwongen tegen de kade in de Oostkanaalhavens. Deze schepen hebben wij in deze periode geen havengeld berekend. Bij Sluis Weurt lagen in het Maas-Waalkanaal acht schepen. Deze schepen waren hoe dan ook geen havengeld verschuldigd omdat zij in rijkswater lagen. Vraag 5. Wat is voor Nijmegen als gevolg van deze aanvaring de economische schade in euro's? Indien u deze vraag niet kunt beantwoorden graag een onderbouwde schatting. Wij weten niet wat de economische schade voor Nijmegen is als gevolg van de lage waterstand in het Maas-Waalkanaal en wij kunnen hier geen onderbouwde schatting van geven. Bedrijven die schade hebben ondervonden van de gevolgen van de lage waterstand kunnen een schadeclaim indienen bij de verzekeraar van de schipper die de aanvaring tegen de stuw bij Grave heeft veroorzaakt. Werkgeversvereniging VNO-NCW Midden vraagt bedrijven aan het Maas- Waalkanaal die schade hebben geleden dit te melden. Met de inventarisatie wil VNO-NCW de schade voor de bedrijven in kaart brengen. Wij staan met VNO-NCW Midden in contact en wij horen van hen wat de schade voor de bedrijven in Nijmegen is geweest. www.nijmegen.nl 170131 Brief fractie VVD Lage waterstand MW-kanaal def
Gemeente Nijmegen Economie Economische Ontwikkeling Vervolgvel 2 Vragen aan en antwoorden van de burgemeester: Het is goed om vooraf aan te geven dat Rijkswaterstaat het bevoegd gezag is bij een incident op de rivier, zoals in Grave plaats vond. De drie veiligheidsregio s hadden een verantwoordelijkheid bij de bestrijding van de mogelijke effecten daarvan in het zogenaamde effectgebied, met uitzondering van het water. De burgemeester van de desbetreffende gemeenten is daarbij verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid in zijn gemeente. Vraag 6. Heeft u de aanvaring voor het eerst uit de media vernomen en zo ja, waar en wanneer? Ja, ik heb de aanvaring op donderdagavond zelf uit het nieuws vernomen. Via diverse media werd dit nieuws verspreid. Vraag 7. Op welk tijdstip, op welke manier en met welke mededeling bent u door een overheidsinstantie op de hoogte gebracht van de aanvaring? Op vrijdagochtend 30 december ben ik als voorzitter van de Veiligheidsregio Gelderland Zuid telefonisch geïnformeerd door de Operationeel Leider van die Veiligheidsregio. Op vrijdagavond is er voor het eerst ambtelijk contact geweest tussen de gemeente Nijmegen en Rijkswaterstaat over de problemen in het Maas Waalkanaal. En op zaterdagochtend heb ik daarover als burgemeester van Nijmegen bestuurlijk contact met Rijkswaterstaat gehad. Vraag 8. Op welke manier verliep de afstemming tussen de veiligheidsregio's en de andere overheidsinstellingen en vindt u dit een goede afstemming? In de nacht van donderdag op vrijdag is er afstemming geweest tussen de operationeel leiders van de ROT s van Gelderland Zuid en Noord Oost Brabant. Rijkswaterstaat was al aangesloten bij het ROT van Noord Oost Brabant en later in de nacht ook bij het ROT van Gelderland Zuid. Aangezien er inmiddels afspraken zijn gemaakt over een gezamenlijke evaluatie van deze samenwerking, vind ik het niet gepast om daar aan voorafgaand een kwalitatief oordeel te geven over deze samenwerking. Vraag 9. Is er een calamiteitenplan of draaiboek voor het geval zich een soortgelijke calamiteit in Nijmegen, bijvoorbeeld bij de sluis bij Weurt, voordoet? Zo ja, kan deze overlegd worden, zo nee, waarom niet? Ik wil er graag op wijzen dat er heel veel scenario s te bedenken zijn, maar er zich nog veel meer scenario s voor kunnen doen, waar niemand aan gedacht heeft. Het is vooral van belang dat capabele mensen, goed geoefend zijn. Tenslotte wil ik er op wijzen dat Incidenten die op het water plaats vinden, een primaire verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat zijn. Zoals ik al aangaf wordt de aanpak van dit incident en dus ook de rol van Rijkswaterstaat zorgvuldig geëvalueerd. Daarbij wordt altijd gekeken naar www.nijmegen.nl 170131 Brief fractie VVD Lage waterstand MW-kanaal def
Gemeente Nijmegen Economie Economische Ontwikkeling Vervolgvel 3 de vraag of er vooraf uitgewerkte scenario s waren en of deze adequaat zijn gehanteerd. Het is dan ook niet gepast om met de beantwoording van deze vraag, op de evaluatie vooruit te lopen. Met de beantwoording van uw vragen veronderstellen wij u voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls mr. drs. A.H. van Hout www.nijmegen.nl 170131 Brief fractie VVD Lage waterstand MW-kanaal def