RAAD SVOORST EL Raadsvoorstel nr Z-2016/023650 D-2016/137250 Portefeuillehouder J. Kluis Datum B&W-besluit 24 mei 2016 Voor de vergadering van raad d.d. 30 juni 2016 Afdeling Stedelijke ontwikkeling Behandelend ambtenaar T. Witte Behandelen in de raadscommissie Ruimte en Economie op 14 juni 2016 Onderwerp Agenda recreatie en toerisme Gevraagd besluit 1. Kennis nemen van de inspraaknotitie Agenda Recreatie en Toerisme; 2. Vaststellen van de Agenda Recreatie en Toerisme WAT WILLEN WE BE REIKEN EN WAT GAAN WE DAARVOOR DOEN Wat willen we bereiken (effectindicatoren) Uit de gesprekken die zijn gevoerd met betrokken ondernemers en maatschappelijke organisaties komen een aantal aangrijpingspunten naar voren, die van belang zijn voor de toeristisch/recreatieve toekomst van Aalsmeer: het bloemenkarakter water/cultuurhistorie gastvrijheid nabijheid van Amsterdam Op basis van deze waarden wil Aalsmeer zich toeristisch/recreatief verder ontwikkelen. In de Agenda (paragraaf 2.1) is aangegeven hoe Aalsmeer in het jaar 2025 beleefd kan worden door bewoners, toeristen en recreanten. Op basis van dit gewenste toekomstbeeld is de volgende hoofddoelstelling geformuleerd: Aalsmeer oefent een grotere aantrekkingskracht uit op toeristen en recreanten, zonder dat dit ten koste gaat van het rustige dorpse karakter en van kwetsbare natuurgebieden. Ook kunnen we op basis van het voorgaande twee hoofddoelgroepen onderscheiden: de (inter)nationale toerist die geïnteresseerd is in bloemen en cultuurhistorie; mensen die van water (sport/recreatie) en natuur houden en dat zo dichtbij Amsterdam. Aalsmeer wil, in aansluiting op het beleid van de metropoolregio Amsterdam, dat in 2025 het aantal internationale bezoekers, dat naast Amsterdam ook een bezoek brengt aan Aalsmeer, is gestegen met 67% ten opzichte van het aantal bezoekers in 2015. Daarnaast worden een aantal speerpunten gehanteerd: 1. Tevreden inwoners en bedrijven zijn de beste ambassadeurs voor het dorp. Dit speerpunt heeft twee gevolgen: a) Aalsmeer richt zich met haar beleid niet alleen op het aantrekken van nieuwe doelgroepen. Het blijft van belang dat aangesloten wordt bij de wensen van de huidige recreanten, veelal Aalsmeerders. [81bdcb9b-76eb-43aa-b9b3- F105/ICT
Pagina 2 van 6 b) Er liggen veel mogelijkheden voor Aalsmeerse ondernemers om in te spelen op de recreatieve vraag. Hier willen wij hen de ruimte voor bieden. Een voorbeeld hiervan is de structuurvisie Uiterweg. Op basis hiervan nemen ondernemers initiatieven voor verblijfsrecreatie. 2. Nieuwe gemeentelijke investeringen zullen de komende paar jaar vooral gericht zijn op het verbeteren van de basisinfrastructuur en de promotie van Aalsmeer voor de regionale waterrecreant. Na realisatie van Floriworld wordt overwogen of meer gemeentelijke impulsen gericht op de (inter)nationale bloemenbezoeker wenselijk en mogelijk zijn. 3. Het beleid voor de waterrecreant zal de komende jaren vooral gericht zijn op het faciliteren van de groeimarkten: a) de kleine recreatievaart (sloepen, fluisterboten, kano s) b) watersporten als suppen en surfen c) oeverrecreatie en zwemvoorzieningen. Wat gaan we daarvoor doen (prestatie-indicatoren) Op basis van de gevoerde gesprekken en de ondernemersavond hebben we activiteiten (projecten, ideeën of instrumentele maatregelen) die een bijdrage leveren geclusterd rond een vijftal doelen. Deze doelen zijn achtereenvolgens: 1) De toeristisch/recreatieve basisinfrastructuur voor de primaire doelgroepen wordt de komende vier jaar op orde gemaakt; 2) Promotie: Aalsmeer beter op de kaart zetten als aantrekkelijke locatie voor zowel de nationale/regionale waterrecreant als de (inter)nationale bloemenbezoeker; 3) Aalsmeer wil het dag-recreatieve aanbod beter afstemmen op de wens van de (inter)nationale bloemen bezoeker; 4) Aalsmeer wil de Westeinderplassen verder ontwikkelen tot een onderscheidend waterrecreatiegebied; 5) Aalsmeer wil het aantal verblijfsaccommodaties en de diversiteit hiervan vergroten. Bij het eerste thema is vooral de gemeente aan zet. Het tweede thema (promotie) is meer een gedeelde verantwoordelijkheid van gemeente en bedrijfsleven. Bij de andere drie thema s is vooral het bedrijfsleven aan zet. In de Agenda zijn voor deze doelen de prestaties en bijbehorende indicatoren geschetst. In overleg met de belanghebbenden is een concept uitvoeringsprogramma in voorbereiding ter uitvoering van de Agenda recreatie en toerisme. Dit uitvoeringsprogramma geeft aan welke acties en projecten met welke middelen en stakeholders de komende jaren bijdragen aan de doelen uit de Agenda. Het college zal dit programma vaststellen na vaststelling van de Agenda recreatie en toerisme en het hierbij behorende financiële kader. ACHTERGROND EN OVERWEGINGEN Programma (speerpunt) In het Aalsmeerse collegeprogramma is aangegeven dat de watersportsector een economische motor van formaat kan worden. De gemeente wil samen met het bedrijfsleven actief zoeken naar nieuwe kansen. Ook wil ze de samenwerking met de watersportsector en de samenwerking tussen de toeristisch-recreatieve bedrijven (waaronder de horeca-sector) verder versterken. Aanleiding Als basis voor deze ambitie wil Aalsmeer een nieuwe visie en uitvoeringsprogramma voor de ontwikkeling van recreatie en toerisme hebben. De huidige visie recreatie en toerisme is inmiddels deels achterhaald. Er zijn verschillende ontwikkelingen die een vernieuwing van deze visie noodzakelijk maken. We noemen hier enkele: De teruglopende verdiensten uit handel en bloementeelt, wat het nodig maakt andere economische sectoren, zoals recreatie en toerisme, te versterken; de ontwikkeling van het Fort Kudelstaart tot knooppunt op het gebied van watersport en waterrecreatie; de ontwikkeling van Floriworld in Greenpark;
Pagina 3 van 6 de toenemende vraag naar (verblijfs)recreatie en toeristische arrangementen in de regio Amsterdam; het ontbreken van een duidelijk toeristisch profiel (en hiermee samenhangend een keuze voor doelgroepen). Door het bedrijfsleven en de gemeente is de afgelopen jaren hard gewerkt aan de ontwikkeling van visie en beleid, maar in de praktijk blijkt het lastig zijn om de stap te zetten van visie naar uitvoering. Er zijn de afgelopen jaren weinig nieuwe bedrijven gevestigd en weinig grote initiatieven genomen. Daar zijn verschillende oorzaken voor. Te denken valt hierbij aan het gebrek aan samenhang tussen verschillende kleinere initiatieven. Een andere oorzaak zou kunnen zijn het grote verschil in verwachtingen ten aanzien van ieders rol in dit privaat-publieke traject. Ook hebben ondernemers behoefte aan meer commitment van de gemeente met het recreatiebeleid. Gewenst is een helder beeld van de verantwoordelijkheden en rollen van de verschillende partijen. Het streven is om een intentieverklaring omtrent de verdeling van deze verantwoordelijkheden met Ondernemend Aalsmeer op te stellen en deze onderdeel te laten zijn van het uitvoeringsprogramma. Argumenten Er worden door betrokkenen veel kansen gezien. Door de strategische ligging van Aalsmeer nabij Schiphol, de stad Amsterdam en langs de staande mastroute, zijn er grote groepen recreanten en toeristen in de omgeving die voor Aalsmeer gewonnen kunnen worden. Aalsmeer vindt het van belang dat de huidige waterrecreant tevreden is over het aanbod in Aalsmeer. Tevreden recreanten spelen immers een belangrijke rol bij de promotie van de Westeinderplassen. Daarnaast wil Aalsmeer inspelen op de kansen die zich in de metropool Amsterdam voordoen: Een groeiend aandeel ouderen en niet werkenden zal leiden tot een verandering in de vraag naar waterrecreatie. Mogelijk dat vooral de kleine recreatievaart (sloepvaren, fluistervaren) en ook watersporten (roeien, kanoën) hiervan verder zullen profiteren. Verder biedt dit meer ontwikkelingsmogelijkheden voor de riviercruises. Daarnaast zal de toename van het aantal jongeren in Amsterdam en omgeving ook een extra en veranderende vraag naar waterrecreatie met zich mee brengen. Kanttekeningen De realisatie van de doelstellingen is voor een belangrijk deel afhankelijk van het nemen en realiseren van initiatieven door het bedrijfsleven. De gemeente heeft hierin een beperkte faciliterende rol (vergunningverlening, ruimtelijke procedures). Een aantal overheidsprojecten zijn regionaal van karakter, te denken valt aan het realiseren van regionale fiets- en vaarroutes en de Drechtdoorsteek. Realisatie daarvan is mede afhankelijk van besluitvorming van andere partijen. Financiën Uit de gesprekken met betrokken ondernemers is gebleken dat de gemeente op een aantal onderdelen van de recreatie en toeristische agenda zal moeten investeren. Het gaat hierbij om investeringen in de basis-recreatieve infrastructuur (zoals bewegwijzering en routeontwikkeling). Daarnaast wordt voor de gemeente een belangrijke rol gezien voor de promotie van Aalsmeer. In de Agenda recreatie en toerisme is de rolverdeling tussen bedrijfsleven en overheid scherp neergezet. De gemeente is verantwoordelijk voor de basisinfrastructuur. Voor aanvullende voorzieningen langs routestructuren kan de gemeente een co-financierende rol vervullen. Promotie is een gedeelde verantwoordelijkheid. Dit betekent dat de gemeente de kosten van de planontwikkeling op zich neemt, maar verwacht dat het bedrijfsleven een proportionele bijdrage (in tijd en geld) verleend aan de uitvoering van het promotieplan. De overige taken (productontwikkeling en verblijfsrecreatie) zijn primair de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven.
Pagina 4 van 6 Ter uitvoering van dit beleid is een toeristisch/recreatief programma voor de periode 2016-2020 in voorbereiding, waarvan de financiële consequenties deels bekend zijn. Gebleken is dat de realisatie van de Agenda niet of nauwelijks mogelijk is binnen de bestaande budgetten. Wel zal voor 2016 een beroep gedaan worden op het structurele budget van 100.000,- voor economie, recreatie en toerisme en schiphol (budget beschikbaar gesteld bij Lentenota 2015). Er resteren vervolgens voor de jaren 2017-2020 nog incidentele en structurele posten die zijn opgenomen in onderstaand overzicht. Bij de incidentele kosten gaat het om projecten als verbetering bewegwijzering, ontwikkeling routes en aanleg vissteigers. Voor de structurele post gaat het vooral om de versterking van de toeristisch/recreatieve promotie en de inzet van een innovatiesubsidie. Voor de investeringsprojecten, waarvan nog onduidelijk is wat de bijdrage van andere overheden of het bedrijfsleven zal zijn, is nog geen budget opgenomen in dit overzicht. Extra benodigde middelen voor de uitvoering van de Agenda recreatie en toerisme 2016 2017 2018 2019 2020 Incidenteel - 76.500 65.000 45.000 0 Structureel - 42.000 52.000 52.000 52.000 De hier opgenomen kostenraming is een eerste indicatie. Indien bij de ontwikkeling en jaarlijkse bijstelling van het uitvoeringsprogramma blijkt dat deze bedragen onvoldoende zijn om de kosten te dekken, dan zullen wij in een apart raadsvoorstel of via de Lentenota om aanvullend budget verzoeken. Communicatie De Agenda recreatie en toerisme is tot stand gekomen via een uitgebreide participatie. Er zijn een twintigtal interviews gehouden met ondernemers en watersportverenigingen. Daarnaast zijn er twee ondernemersavonden georganiseerd. De eerste avond lag het accent op het verkrijgen van commitment voor de hoofdlijnen van de Agenda. De tweede avond is ingezet voor het toetsen van het uitvoeringsprogramma. Tussen beide bijeenkomsten in hebben een aantal belangstellenden kunnen reageren op de concept agenda en was er gelegenheid projecten aan te dragen. Vervolgens heeft de Agenda Recreatie en toerisme voor een ieder ter inzage gelegen in de periode 24 maart tot 20 april 2016. De resultaten van deze inspraak zijn verwerkt in bijgaande notitie inspraakreacties. In de uitvoeringsfase wordt per onderdeel bekeken hoe de communicatie zo effectief mogelijk in kunnen zetten. Hierbij moet een wisselwerking zijn tussen gemeente, organisaties en bedrijfsleven. Per onderdeel wordt bepaald wie de trekker is van de communicatie: gemeente of bedrijfsleven. Uitgangspunt hierbij is om de doelen van de agenda optimaal over het voetlicht te brengen binnen de financiële middelen die hiervoor zijn. Daar waar mogelijk wordt aangesloten bij de agenda economie. Procedure Nadat de Agenda recreatie en toerisme is vastgesteld door de Aalsmeerse Gemeenteraad vormt dit het richtinggevend kader voor de uitvoering van het toeristisch-recreatieve beleid. Duurzaamheidparagraaf Duurzaamheid, in de ruimste zin van het woord, vormt voor Aalsmeer een leidraad bij het handelen. Voor het recreatiebeleid betekent dit onder andere: Ontwikkelingen worden niet zozeer gericht op korte termijn winst, maar op duurzaam rendement; Ondernemers/ burgers motor zijn voor ontwikkelingen en zich voor lange tijd willen verbinden aan het gebied; De recreatie-activiteiten kennen geen of een beperkte milieubelasting;
Pagina 5 van 6 De aan de recreatie verbonden vervoersvormen passen bij de schaal en ruimtelijke mogelijkheden van Aalsmeer. Dit betekent dat vooral collectieve vervoersvormen (bus, rondvaart) en de fiets worden gestimuleerd. Bijlagen 1. Agenda recreatie en toerisme; 2. Bijlagerapport Agenda recreatie en toerisme; 3. Notitie inspraakreacties Agenda recreatie en toerisme. De secretaris, De voorzitter, mr. F.L. Romkema J.J. Nobel
Pagina 6 van 6 BEHANDELING RAA D Wijziging/aanvullingen na behandeling raadscommissie Het voorstel aan de raad is Ongewijzigd aanvaard Gewijzigd aanvaard Verworpen Aanvaarde amendementen / moties RAAD SBE SLUIT Besluit 1. Kennis nemen van de inspraaknotitie Agenda Recreatie en Toerisme; 2. Vaststellen van de Agenda Recreatie en Toerisme Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 1 september 2016. De griffier, De voorzitter, O. van Kolck J.J. Nobel