Commissie bestuur en financiën

Transcriptie

1 Commissie bestuur en financiën Vergadering Agendapunt Consultatie Tussenevaluatie Toeristisch-recreatieve visie Skarsterlân Voorstel De tussenevaluatie Toeristisch-recreatieve visie Skarsterlân voor kennisgeving aannemen. Samenvatting Vanuit de gemeenteraad is de vraag gekomen om de in 2008 vastgestelde Toeristischrecreatieve visie Skarsterlân te evalueren. Centraal in deze visie staat de ambitie om de werkgelegenheid te vergroten. Deze ambitie is als volgt geformuleerd: Binnen 10 jaar ligt de werkgelegenheid (binnen de sector recreatie en toerisme) 2% boven het Friese gemiddelde. In deze tussenevaluatie wordt een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de werkgelegenheid sinds 2007 en richt zich in het kort op de ervaringen tot nu toe, opgesteld vanuit het perspectief van de organisatie. Het lijkt ons passender om het deel waaraan derden (initiatiefnemers, ondernemers, belanghebbenden etc.) te betrekken bij de totstandkoming van de nog op te stellen toeristisch-recreatieve visie voor de gemeente De Friese Meren. Op dat moment zullen ook ondernemers gevraagd worden om input te leveren, waarbij zij hun input kunnen baseren op de huidige situatie. Hierdoor hoeven wij niet tweemaal dezelfde ondernemers te benaderen over hetzelfde onderwerp. Toelichting Vanuit de gemeenteraad is de vraag gekomen om de in 2008 vastgestelde Toeristischrecreatieve visie Skarsterlân te evalueren. Centraal in deze visie staat de ambitie om de werkgelegenheid te vergroten. Deze ambitie is als volgt geformuleerd: Binnen 10 jaar ligt de werkgelegenheid (binnen de sector recreatie en toerisme) 2% boven het Friese gemiddelde.

2 Er is achtereenvolgens gekeken naar de werkgelegenheidscijfers, de toetsing, tussentijdse ontwikkelingen en de communicatie. Werkgelegenheidscijfers De beschikbare gegevens zijn hieronder in een drietal tabellen weergegeven. De ontwikkeling van het aantal banen (parttime en fulltime) voor de gemeente Skarsterlân zijn tot en met 2011 bekend 1 en weergegeven in tabel 1. Tabel 1 Ontwikkeling werkgelegenheid op het gebied van recreatie en toerisme in Skarsterlân Ten van Ten van Ten van Ten van ten van 2007 Parttime ,6 % ,4 % 428-5,1 % % + 7,5 % Full time ,9 % 521-1,5 % 508-2,5 % ,8 % + 0,6 % Totaal ,8 % ,6 % 936-3,7 % 958 2,4 % + 3,9 % In de laatste kolom zijn de werkgelegenheidscijfers van 2011 met 2007 vergeleken. De werkgelegenheid in de sector is in 2011 ten van 2007 licht gestegen, met name door parttime werkgelegenheid. In 2010 was er een dip waarneembaar. In tabel 2 is het aantal banen binnen recreatie en toerisme in de gemeente Skarsterlân vergeleken met het aantal banen (in dezelfde sector) in de provincie Fryslân. Tabel 2 Cijfers recreatie en toerisme Skarsterlân in vergelijking met overige gemeenten 2007 Aandeel R & T sector in 2008 Aandeel 2009 Aandeel 2010 Aandeel 2011 Aandeel R & T sector in Parttime 413 5,62 % 428 5,73 % 451 6,08 % 428 5,85 % 445 6,31 % Full time 509 4,32 % 529 4,30 % 521 4,26 % 508 4,21 % 512 4,26 % Totaal 922 4,82 % 957 4,84 % 972 4,95 % 936 4,83 % 958 4,94 % Op basis van tabel 2 wordt geconcludeerd dat het aantal parttime vergelijking met de overige gemeente in Fryslân sinds 2007 zijn gestegen (los van tussentijdse dalingen en stijgingen). Voor wat betreft het totaal aantal banen is het verschil c.q. de stijging verwaarloosbaar. In tabel 3 is aangegeven wat het aandeel full time werkplekken op het gebied van recreatie en toerisme is in vergelijking met de totale werkgelegenheidscijfers in de gemeente Skarsterlân 2. Dat aandeel is weer vergeleken met het aandeel van recreatie en toerisme in de provincie Fryslân. De ambitieuze doelstelling van de toeristisch recreatieve visie van de gemeente Skarsterlân was om het aantal de sector 2% boven het Friese gemiddelde te hebben in Op basis van tabel 3 kan nagegaan worden in hoeverre de gemeente op koers is. 1 Cijfers afkomstig van provincie Fryslân (Excel bestand) 2 Werkgelegenheidsonderzoek 2011, provincie Fryslân 2

3 Helaas is er geen sprake van een volledig beeld, aangezien enkel de cijfers voor wat betreft de full time banen bekend zijn. Tabel 3 Full time werkgelegenheid in Skarsterlân en het aandeel van, plus vergelijking met aandeel in Fryslân 2007 Aandeel 2008 Aandeel 2009 Aandeel 2010 Aandeel 2011 Aandeel Skarsterlân ,23 % ,21 % ,04 % ,09 % ,15 % Full time Fryslân 3 Full én parttime 6,7 % 6,8 % 6,7 % 6,8 % 6,6 % Op basis van tabel 1 wordt geconcludeerd dat er in Skarsterlân meer banen zijn gekomen in de sector. De ambitie was gericht op een stijging op basis van het Fries gemiddelde. De conclusie op basis van tabel 3 luidt dat er nog geen aanwijsbare progressie in de richting van de gestelde ambitie is geboekt. Kanttekening daarbij is dat de gegevens alleen gebaseerd zijn op de full time banen terwijl er (op basis van tabel 1 en 2) met name een stijging van het aantal parttime banen waarneembaar is. Het zou te kort door de bocht zijn om op basis hiervan te concluderen dat de visie geen effect heeft. Het effect van de visie op de werkgelegenheid is in de basis met name afhankelijk van investeringen van ondernemers in combinatie met bestedingen van toeristen/recreanten. Er worden op dit moment name minder investeringen gedaan, afgaande op de door ons ontvangen signalen van ondernemers. Daarnaast wordt nog een kanttekening gemaakt die niets te maken heeft met de huidige economische situatie. De visie is in 2008 vastgesteld, een visie waarin onder andere toetsingscriteria voor nieuwe plannen zijn opgenomen. Een toetsing met een positieve grondhouding leidt tot een vervolgproces in de vorm van een bestemmingsplanprocedure. Een bestemmingsplanprocedure duurt inclusief voorbereiding minimaal 1 tot 1,5 jaar. Noodzakelijke onderzoeken kunnen leiden tot vertraging, als er vervolgens een gang naar de Raad van State volgt, kan de gehele procedure om te komen tot een onherroepelijk bestemmingsplan ook zomaar 2 jaar langer duren. Na het volgen van de bestemmingsplanprocedure is de ontwikkeling ook nog niet gerealiseerd. Een gerealiseerd initiatief zal vanaf het moment van toetsing tot en met de realisatie minimaal een jaar of 4 duren, waarbij het ook niet reëel is om te veronderstellen dat een gerealiseerd initiatief direct goed loopt. Om de hiervoor genoemde redenen heeft een evaluatie van de Toeristisch-recreatieve visie Skarsterlân door de gestelde ambitie te staven aan de werkgelegenheidscijfers weinig toegevoegde waarde. Ook een evaluatie die zicht richt op de vraag of de visie ertoe heeft geleid dat van alle initiatieven het kaf van het koren is gescheiden heeft weinig toegevoegde waarde: het aantal initiatieven is daarvoor te laag geweest. Toetsing De visie geeft onder andere richting aan nieuwe ontwikkelingen in de gemeente. Het onderdeel van de toeristisch recreatieve visie Skarsterlân dat meestal in beeld is, zijn de 3 Fryslân in Cijfers 2011, provincie Fryslân 3

4 toetsingscriteria voor initiatieven op het gebied van recreatie en toerisme. Aan de hand van deze criteria wordt in een relatief vroeg stadium antwoord gegeven op de vraag of het college en de raad een bepaalde locatie geschikt vinden voor een bepaalde ontwikkeling, waarbij ook de mogelijkheid aanwezig is om kaders mee te geven. Indien een locatie geschikt wordt geacht, biedt dat de initiatiefnemer enig houvast en richting voor het verder uitwerken van het plan. Als de locatie niet geschikt wordt geacht kan de initiatiefnemer zijn werkzaamheden staken. Dat levert een praktisch voordeel op: de vertaling van een globaal plan naar een concrete uitwerking kost de initiatiefnemer veel geld en tijd, de factor tijd is ook op de gemeente van toepassing. Als vroegtijdig kan worden aangegeven of een initiatief wel of geen kans van slagen heeft, hebben zowel de initiatiefnemer als de gemeente daar baat bij. In het verleden kwam de locatiekeuze bij een eventuele bestemmingsplanprocedure pas aan de orde, terwijl er dan al veel kosten zijn gemaakt om überhaupt te kunnen komen tot een bestemmingsplan. Overigens leiden niet alle initiatieven daadwerkelijk tot een toetsing. Er zijn meerdere initiatieven geweest die nooit zijn getoetst omdat aan de hand van de toetsingscriteria of andere beleidsregels op voorhand kon worden aangegeven dat de kans van slagen zeer gering is of dat het initiatief (om welke reden dan ook) onhaalbaar is. Sommige initiatiefnemers bouwen het plan mede op aan de hand van de toetsingscriteria. Dat kan leiden tot een eigen interpretatie van de criteria, maar in de basis is het positief dat initiatiefnemers gebruik maken van de criteria en zich bewust zijn van de vastgestelde lijn. In zijn algemeenheid geldt dat het werken met de toetsingscriteria een positieve invloed heeft op het proces om te komen tot een mogelijke ontwikkeling. Het relatief vroege moment waarop er enige duidelijkheid is over de kans van slagen wordt als positief ervaren. Tussentijdse ontwikkelingen Na het vaststellen van de toeristisch-recreatieve visie zijn er gemeenteraadsverkiezingen geweest, dat heeft uiteindelijk geresulteerd in een coalitieakkoord waarin is opgenomen dat nieuwe initiatieven moeten aansluiten op bestaande bebouwing en/of voorzieningen. Deze passage is bewust opgenomen om zo de open ruimte te bewaken, maar leidt wel tot een situatie waarbij initiatiefnemers enkel kunnen kiezen voor een locatie die aansluit op een bestaande voorziening of bestaande bebouwing. Dat leidt vervolgens weer direct tot een aantal belanghebbenden die overlast van een ontwikkeling ondervinden, een voorbeeld daarvan is de uitbreiding van De Kievit te Oudehaske. Een andere constatering is dat dit mogelijk leidt tot locaties die voor toeristen weer minder gewild zijn. Toeristen en recreanten kunnen naar Fryslân komen om te genieten van de ruimte en openheid, en willen daar logischerwijs ook het liefst in verblijven. Anderzijds leidt een nieuwe ontwikkeling in de open ruimte weer tot een situatie waarbij open ruimte wordt opgeofferd. Het is gebleken dat het lastig is om een voor een ieder aanvaardbare balans te vinden tussen het volgen van het gemeentelijke beleid en de belangen van de eigen inwoners, met name de inwoners die direct belanghebbende zijn bij een nieuw initiatief. Communicatie rond projecten Regelmatig is de wijze van communiceren een bespreekpunt bij de behandeling van de toetsing van nieuwe initiatieven, belanghebbenden zijn regelmatig niet tevreden over de wijze van communiceren van de gemeente c.q. de initiatiefnemer. Het college vindt deze tijdige 4

5 communicatie een taak van de initiatiefnemer en verzoekt de initiatiefnemers contact te leggen met de direct betrokkenen. Dat kan echter niet afgedwongen worden. Wij vinden het voor ondernemers van belang om de omwonenden te informeren over eventuele planvorming in de omgeving, zodat omwonenden ook nog meedenken om zo een zo gunstig mogelijk resultaat te behalen. Hiervan moet echter niet te veel verwacht worden omdat omwonenden die per definitie tegen een plan zijn niet in een stand zullen staan om mee te denken met een door hun niet gewenste ontwikkeling. Meedenken kan ook leiden tot het niet aanpassen van een plan, wat weer kan leiden tot een vervolgopmerking over de communicatie: er wordt niet naar ons geluisterd. In onze ogen is er, zolang er tegenstanders van een plan zijn, geen oplossing beschikbaar die ervoor zorgt dat de communicatie niet een bespreekpunt is bij de behandeling van initiatieven. Zoals eerder aangegeven zal tijdens de totstandkoming van de visie op recreatie en toerisme voor de fusiegemeente aandacht worden besteedt aan de mening van derden zoals bijvoorbeeld ondernemers. Burgemeester en wethouders. 5