Toerisme in Cijfers. INSTITUUT SERVICE MANAGEMENT T.a.v. Toerdata Noord CG Leeuwarden drs. P.H. Huig tel: fax:

Transcriptie

1 Toerisme in Cijfers 2009 Toerdata Noord is een samenwerkingsverband op toeristisch recreatief gebied van de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe. De uitvoering is in handen van het Instituut Service Management. INSTITUUT SERVICE MANAGEMENT T.a.v. Toerdata Noord Postbus 1298 M. de Haas 8900 CG Leeuwarden drs. P.H. Huig tel: fax: Toerdata Noord, 2009

2

3 Samenvatting Toeristische overnachtingen in 2008 Het totale aantal toeristische overnachtingen is in Noord Nederland in vergelijking met het jaar 2007 met 0,6% toegenomen ( overnachtingen) en bedraagt 21,9 miljoen overnachtingen in De (lichte) stijging van het aantal overnachtingen is alleen in Friesland geregistreerd (+ 1,3%), In de overige twee provincies bleef het aantal overnachtingen nagenoeg gelijk. De toe dan wel afname van het aantal overnachtingen verschilt per sector, over het algemeen zijn de verschillen met het voorgaande jaar miniem. Alleen het aantal overnachtingen in de sector logies & ontbijt is behoorlijk toegenomen (18%). De watersport (jachthaven en verhuurboten) en recreatiewoningen hebben te maken gehad met een lichte stijging van het aantal overnachtingen. De overnachtingen in de hotelsector en in de kampeersector zijn licht gedaald ten opzichte van voorafgaand jaar. Voor een vergelijking met nationale cijfers zijn gegevens van het CBS voorhanden. Het CBS brengt echter slechts een deel van de toeristische markt in beeld. Om de cijfers van Toerdata Noord te kunnen vergelijken met de landelijke cijfers van het CBS, moeten de overnachtingen van de watersport, de vaste kampeerplaatsen, logies/ontbijt en de tweede woningen van de totale overnachtingen van Toerdata Noord worden afgetrokken. Het CBS laat deze vier categorieën namelijk buiten beschouwing bij het berekenen van haar gegevens. Het CBS heeft berekend dat er in heel Nederland in ,5 miljoen overnachtingen hebben plaatsgevonden, waarvan 11,5 miljoen in de drie noordelijke provincies. Hieruit blijkt dat het CBS, voor zover het toeristische overnachtingen betreft, 45% van de markt buiten beschouwing laat. Ten opzichte van 2007 is er volgens het CBS een vrij forse afname (- 4,5%) van het aantal overnachtingen in geheel Nederland waargenomen. De afname van het aantal overnachtingen in Noord Nederland (volgens het CBS) was minder dan het landelijke cijfer (- 1,9%). Volgens de gegevens van Toerdata Noord zijn het aantal overnachtingen in Noord Nederland dus niet afgenomen maar juist (licht) gestegen. Nogmaals: de verschillen met het voorafgaand jaar zijn echter nihil. Toeristisch recreatieve werkgelegenheid De totale toeristisch recreatieve werkgelegenheid in Noord Nederland is in 2008 met 2,7% gestegen tot ruim banen. Ook het jaar ervoor (2007) was er sprake van een vrij forse stijging van het aantal banen (+4%) ten opzichte van het voorafgaande jaar. De stijging van het aantal banen is zichtbaar in alle drie provincies (Groningen + 4.2%, Friesland + 1.8% en Drenthe + 2.5%). De sector recreatie en toerisme heeft in Noord Nederland een aandeel van 7,1% van de totale werkgelegenheid. In Groningen is dit aandeel lager (6,1%). In Friesland (7,9%) en Drenthe (7,5%) ligt dit aandeel hoger. Hotels Het aantal geregistreerde hotels in Noord Nederland is ten opzichte van het jaar 2007 met vijf hotels afgenomen. De beddencapaciteit is nagenoeg gelijk gebleven (16.668). De bezettingsgraad in Noord Nederland is eveneens nagenoeg gelijk gebleven (38,5%). Er zijn

4 wel verschillen waargenomen in de drie provincies. In Groningen is de bezettingsgraad gestegen (1,3 procentpunt), in Drenthe daalde de bezettingsgraad (0,2 procentpunt) miniem en in Friesland daalde de bezettingsgraad eveneens licht met 0,5 procentpunt. Het aantal hotelovernachtingen in de hotelsector in de drie noordelijke provincies daalde licht met 0.8% tot overnachtingen. In Drenthe en in Friesland is er een lichte daling geregistreerd en in Groningen steeg het aantal overnachtingen licht.

5 Logies en ontbijtadressen Vergeleken met het jaar ervoor zijn er in logies- en ontbijtadressen minder geregistreerd. Het aantal overnachtingen is daarentegen in Noord Nederland vrij fors toegenomen (18%) tot In Groningen was deze stijging, relatief gezien, het sterkst (25%), gevolgd door Friesland (21%) en Drenthe (11%). Ongeveer één op de zes logiesverstrekkers in Noord Nederland (hotel + logies en ontbijt) betreft een erfgoedlogiesadres. In Groningen is één op de vier verstrekkers een erfgoedlogiesadres en in Drenthe ruim één op zes. In Friesland is één op de tien adressen een erfgoedlogiesadres. De bezettingsgraad van de erfgoedlogiesadressen is 31,8%. Dit is lager dan de hotelsector (38,5%), maar duidelijk hoger dan de bezettingsgraad van de reguliere logies en ontbijtadressen. Kampeerterreinen In het jaar 2007 is het aantal geregistreerde kampeerterreinen met 3 stuks afgenomen tot 803. Het aantal beschikbare standplaatsen op kampeerterreinen is nagenoeg gelijk gebleven en bedraagt in stuks. Het totaal aantal overnachtingen (zowel op vaste als op toeristische standplaatsen) in de kampeersector is in Noord Nederland in 2008 met 1,1% licht afgenomen en bedraagt Deze daling was het sterkst op vaste standplaatsen (- 2,0%) maar ook op de toeristische standplaatsen is er een lichte daling geconstateerd (- 0,4%). De bezettingsgraad op toeristische standplaatsen is nagenoeg gelijk gebleven in Noord Nederland (- 0,2 procentpunt). In 2008 bedroeg de bezettingsgraad in Noord Nederland derhalve 14.0%. De verhuurgraad (op vaste standplaatsen daalde in 2008 met 1,2 procentpunt tot 90,2%. Deze daling gold voor alle drie provincies. Recreatiewoningen Het totaal aantal recreatiewoningen (verhuurwoningen plus tweede woningen) is in Noord- Nederland in 2008 met 5,5% gestegen en bedraagt in stuks. Deze stijging is geheel toe te schrijven aan een update van het CBS. Vooral op de Waddeneilanden zijn er hierdoor meer woningen bijgekomen. Deze extra capaciteit zorgt er tevens voor dat het aantal overnachtingen in de sector is gestegen. Dit ondanks een lichte afname van de bezettingraad die in alle drie de provincies is geregistreerd. De verhuurgraad van verhuurwoningen bedraagt in 2008 (in Noord Nederland) 40,1%. Het aantal berekende overnachtingen in recreatiewoningen in Noord Nederland is (dus vanwege de grotere capaciteit) gestegen (2,5%). Het aantal tweede woningen daalde in Drenthe en in Groningen maar steeg in Friesland. Het aantal berekende overnachtingen in tweede woningen bleef in 2008 nagenoeg gelijk ( ) ten opzichte van het jaar er voor. Groepsaccommodaties Het aantal groepsaccommodaties in Noord Nederland is ten opzichte van voorafgaand jaar met twee stuks afgenomen (310 stuks). De beddencapaciteit van deze categorie is licht gedaald tot bedden. In 2008 is de bezettingsgraad licht gestegen (0,5 procentpunt). Het aantal overnachtingen in Noord Nederland is in 2008 nagenoeg gelijk gebleven (+ 0,3%) en bedraagt Deze lichte toename is alleen in Friesland geregistreerd, Drenthe had te maken met een gelijk aantal overnachtingen en Groningen had te maken met een lichte teruggang ten opzichte van het jaar ervoor. De bezettingsgraad steeg dan ook alleen in Friesland (+ 0,7 procentpunt).

6 Watersport In totaal zijn er in 2008 in Noord Nederland 272 jachthavens geregistreerd waarvan 218 zich in Friesland bevinden. In 2008 zijn er in Noord Nederland ongeveer 110 ligplaatsen meer geregistreerd dan het jaar ervoor. In totaal zijn er in Noord Nederland ligplaatsen voor boten, waarvan ruim acht procent beschikbaar is voor passanten.

7 De verhuurgraad van vaste ligplaatsen (jachthavens) is in Noord-Nederland met 0.2 procentpunt toegenomen en bedraagt 87,7%. In 2008 is het aantal berekende overnachtingen voor deze categorie (in Noord Nederland) nagenoeg gelijk gebleven ( ). Bijna 90 procent van de overnachtingen vindt plaats in de provincie Friesland. In Noord-Nederland is in de categorie bootverhuur het aantal berekende overnachtingen (wordt alleen berekend over de kajuitmotor en kajuitzeilboten) gestegen met 13.3%. De categorieën boortverhuurders (open zeilboten en platbodemboten) hebben te maken gehad met een achteruitgang in het aantal verhuurdagen. De overige categorieën (kajuitmotorboten en kajuitzeilboten) hebben te maken gehad met een stijging in het aantal verhuurdagen. Het aantal brug en sluispassages in Noord Nederland is in 2008 gestegen met 4%. Hierbij is een kanttekening op zijn plaats. In Groningen en vooral in Friesland waren van een aantal bruggen en sluizen nog geen cijfers bekend. Op basis van de aantallen die wel bekend zijn, is er voor Noord Nederland (in 2008) 4% meer passages berekend dan het jaar ervoor. Dagattracties De dagattracties in Noord Nederland hebben in 2008 gemiddeld meer bezoekers gehad dan het jaar ervoor (+ 4,3%). In Friesland is het aantal bezoekers nagenoeg gelijk gebleven, terwijl het aantal bezoekers in Groningen (+ 5,7%) en Drenthe (+ 6,3%) is toegenomen. Het Groninger Museum en Drents Museum hadden in 2008 een succesvol samenwerkingsverband (Go China). Dit leverde veel bezoekers op voor beide musea. De best bezochte dagattractie in Noord-Nederland is al jarenlang het Dierenpark Emmen ( ). Ook hier was het aantal bezoekers gestegen ten opzicht van het jaar ervoor. Evenementen In 2008 was Koninginnedag in Groningen het drukst bezochte evenement in Noord- Nederland ( bezoekers). Ook de Bloemetjesmarkt in Groningen wordt jaarlijks druk bezocht ( bezoekers). In Friesland staat de Harlinger Visserijdagen met bezoekers op de eerste plaats. Ook de Friese Havendagen te Harlingen zijn in 2008 druk bezocht ( bezoekers). In Drenthe worden de Donderdag Meppeldagen al jaren druk bezocht (in totaal bezoekers). Ook de Zuidlaarder markt trekt jaarlijks veel bezoekers. Bestedingen De totale toeristische bestedingen in Noord Nederland zijn in het jaar 2008 geraamd op bijna 2,1 miljard. In Groningen is in totaal 545 miljoen besteed, in Friesland 897 miljoen en in Drenthe 643 miljoen. Bijna 40% is besteed door verblijfstoeristen. Dit aandeel loopt overigens nogal uiteen per provincie. Groningen krijgt relatief meer inkomsten uit het dagtoerisme, Friesland relatief meer uit verblijfstoerisme terwijl in Drenthe beide categorieën ongeveer even veel inkomsten genereren.

8 De resultaten van Toerisme in Cijfers zijn afkomstig uit een database met gegevens van ruim 2800 toeristisch recreatieve bedrijven in Groningen, Friesland en Drenthe. Er wordt gestreefd naar volledigheid van de database door jaarlijkse actualisering van het adressenbestand. Daarnaast is onder andere gebruik gemaakt van gegevens van het CBS, het NRIT, Respons Evenementenmonitor, Provinciale Werkgelegenheidsregisters en LISA.