Raad VOORBLAD Onderwerp Voortgangsrapportage plattelandsvernieuwing Agendering Commissie Bestuurlijk Domein Gemeenteraad x Commissie Ruimtelijk Domein Lijst ingekomen stukken Commissie Sociaal en Economisch Domein Informerende Commissie Behandelwijze x Bespreken Kennis van nemen Kaderstellen Controleren Vaststellen door gemeenteraad Overlegpunten / Beslispunten Kennis nemen van de stand van zaken de stand van zaken en de vorderingen ten aanzien van onze activiteiten op het gebied van plattelandsvernieuwing. Context Financiële gevolgen Vorig jaar is een voortgangsrapportage plattelandsvernieuwing aangeboden aan de raad. Graag informeren wij u opnieuw op deze wijze over de ontwikkelingen. Nu over de periode 28 tot en met 29. De voortgangsrapportage gaat in op de stand van zaken en de vorderingen ten aanzien van onze activiteiten op het gebied van plattelandsvernieuwing. Nee Achterliggende stukken (ter inzage) Opmerkingen van de agendacommissie (invullen door griffie) Portefeuillehouder Meer informatie bij: (naam en telefoonnummer behandelend ambtenaar) Gezien door griffie Wethouder J.H. Vennevertloo H.B.Scheeringa, afdeling Beleid en Regie telefoonnummer: 545 25 239 ja 1
Commissievergadering : 25 november 29 Agendanummer : (college) voorstelnummer : 4 / 7 Onderwerp : Voortgangsrapportage plattelandsvernieuwing Borculo, 12 november 29 Geachte raad, 1. Kader Programmalijn plattelandsvernieuwing 2. Samenvatting De volgende onderwerpen komen aan de orde: Uitvoeringsprogramma Ruimtelijke Visie Buitengebied Intern Programma Platform Plattelandsvernieuwing (IP3) Gebiedscommissie Berkelland Initiatieven 28 tot heden De uitgangspuntennotitie voor het bestemmingsplan buitengebied Samenwerking Uitvoeringsprogramma Ruimtelijke Visie Buitengebied Op 13 februari jl. hebben de gemeente Berkelland en de provincie Gelderland het convenant voor de uitvoering van projecten op het gebied van plattelandsontwikkeling ondertekend. Berkelland is met deze overeenkomst de eerste gemeente die een convenant met de provincie heeft afgesloten in het kader van het Provinciaal Meerjarenprogramma (pmjp) Vitaal Gelderland. De provincie geeft een subsidie van 1,42 mln voor de diverse projecten op het gebied van leefbaarheid, landbouw en landschap. De co-financiering vanuit de gemeente bedraagt,36 mln. Het Plattelandshuis Achterhoek en Liemers, die het convenant ook ondertekend heeft, voorziet in de ondersteuning bij de voorbereiding en uitvoering. Het convenant betreft de periode 29 213. Naast de projecten uit het convenant met de provincie worden ook enkele andere projecten van het uitvoeringsprogramma RVB uitgevoerd. De uitvoering van de projecten wordt aangestuurd door de programmacoördinator. Periodiek komt het kernteam uitvoering RVB bij elkaar om de voortgang te bespreken, projecten af te stemmen en eventuele knelpunten op lossen. In het kernteam hebben naast de programmacoördinator en de deelprojectleiders, vertegenwoordigers van gebiedscommissie Berkelland, het Plattelandshuis en Waterschap Rijn en IJssel zitting. 2
Over de periode 29-213 heeft de gemeenteraad voor plattelandsvernieuwing een budget van 45.,- beschikbaar gesteld. Met de afspraken in het kader van het pmjp en de andere lopende projecten is dit budget inmiddels grotendeels verplicht. In onderstaand is de voortgang van de projecten kort weergegeven: Uitvoering dorpsvisies kleine kernen: De 1 e tranche projecten is uitgevoerd / in uitvoering. Buurtsuper in kleine kernen: Thans vindt haalbaarheidsonderzoek Haarlo plaats. Visie Agrarische Bedrijven: Er is een enquête opgesteld, deze zal najaar 29 worden verspreid. Op basis van de resultaten van de enquête wordt de visie opgesteld. Vrijwillige kavelruil: Dit project start in het najaar van 29 als aanvulling op al lopende kavelruilinitiatieven. Inrichting LOG s: Wordt gestart op basis van behoefte (als er inplaatsers zijn, waarvoor inrichtingmaatregelen noodzakelijk zijn). Projecten landschap: Voor de zomer zijn voor de uitvoering van circa 35 projecten zijn afspraken gemaakt met de grondeigenaren. De helft hiervan is reeds uitgevoerd. De andere helft wordt komend najaar uitgevoerd. Landschapsontwikkeling Geesteren/Gelselaar: Grootschalig boeren in kleinschalig landschap. Uitvoering start najaar 29. Slopen kleine landschapsontsierende stallen: Er zijn ca. 1 aanmeldingen in de 1 e tranche. Deze worden half september beoordeeld en daarna uitgevoerd. Landschapsfonds: Regeling voor groene en blauwe diensten. Wordt in samenwerking met het Plattelandshuis ontwikkeld. Er is een Plan van Aanpak opgesteld om te komen tot een passend dienstenpakket voor de deelgebieden in de gemeente Berkelland. Stoken op streekhout: Steinfurt is trekker van dit Euregio project. Vanuit Berkelland is de VAN deelnemer. De gemeente heeft een financiële bijdrage ter beschikking gesteld. Steureg Verdan Voor dit gebiedsproces is een financiële bijdrage ter beschikking gesteld. Synagoge Borculo: Restauratie uitgevoerd. Sluis Mallumse Molen Herstel uitgevoerd. Begraafplaats Rozenkamp Neede: Herstel in voorbereiding. Intern Programma Platform Plattelandsvernieuwing (IP3). Binnen de gemeente is de contactfunctionaris (cf) het eerste aanspreekpunt voor initiatiefnemers. Binnen de gebiedscommissie is dat de gebiedsmakelaar. Zij begeleiden initiatiefnemers naar een volledig en concreet verzoek. Ze hebben frequent contact over alle lopende zaken. Wanneer er in de rest van de organisatie plannen binnenkomen, worden die ook naar de contactfunctionaris doorgezonden. Zo ontstaat overzicht van alle zaken die in het buitengebied spelen. Vervolgens worden initiatieven voorbereid voor behandeling in Ip3 en de gebiedscommissie. Het Ip3 brengt een ambtelijk advies uit. Deze gaat in sommige gevallen samen met het standpunt van de gebiedscommissie naar het college voor vaststelling, of wordt ambtelijk afgedaan bij zaken waarvoor mandaat is. De rol van de gebiedscommissie wordt hieronder nader omschreven. Gebiedscommissie Sinds enkele jaren is in Berkelland de gebiedscommissie actief. De commissie bestaat uit een afvaardiging vanuit 8 organisaties en nog 3 agenda leden en een gebiedsmakelaar. Gemiddeld komt de gebiedscommissie 1 maal per jaar bijeen en worden er allerlei zaken behandeld. De gebiedscommissie wordt in een vroeg stadium betrokken bij de totstandkoming van projecten en initiatieven. De gebiedscommissie heeft een informele adviesrol in de initiatieffase van een project. Zij geeft in het beginstadium als nog sprake is van planvorming advies aan initiatiefnemers over de mogelijke aanpak van een initiatief. Zij denkt mee met initiatiefnemers. Dit is de informele rol. Als een plan concreet is en aan de gemeente is gezonden dan wordt de gebiedscommissie formeel om advies gevraagd. Het ingediende verzoek komt dan officieel op de agenda van de gebiedscommissie. Zij geeft formeel advies aan de gemeente over dit concrete plan. 3
Te denken valt aan voorbereiding bestemmingsplan buitengebied, visie op landbouw ontwikkelingsgebied, intensive veehouderij nabij kernen, uitwerking groene en blauwe diensten. En héél véél individuele aanvragen, zoals groepsaccommodaties, minicampings, sloop van gebouwen voor woningen, hergebruik van gebouwen voor nieuwe economische functies, anders als wonen enz. De gebiedscommissie is betrokken bij meerdere gebiedsprocessen in Berkelland. Dit zijn: Hupsel-Zwolle, een traditionele landinrichting, die zijn eindstadium nadert. Vrijwillige kavelruil is en blijft hier nog altijd mogelijk. Eibergen oost en Neede-Borculo zijn 2 gebiedsprocessen welke met modules werken. Eibergen oost hoopt nog een paar jaar door te kunnen gaan om zaken te kunnen afronden, er liggen nog wat wensen voor paden, waterfunctie en kavelruil. Neede-Borculo: de 2 e module is net vastgesteld. Hierin komen de volgende onderwerpen aan bod: de afronding Noordijkerveld en Noordijkerkanaal, afronding Koeweiden en Needse Achterveld, verbetering van enkele wegen(lange afstandsroutes), kavelruil. Initiatieven 28 tot heden. Er leven heel veel initiatieven in onze gemeente en een groot deel daarvan hebben we sinds oktober 28 behandeld in het platform plattelandsvernieuwing (IP3). Ook zijn deze initiatieven aan de gebiedscommissie Berkelland voorgelegd voor advies. Op dit moment worden de meeste verzoeken ingediend met als onderwerp: de beëindiging van het agrarische bedrijf door sloop van alle bedrijfsgebouwen in combinatie met nieuwbouw van 1 a 2 woningen. Het oppervlak aan rood wordt hierbij als voorwaarde verkleind. Veel kleine agrariërs kunnen het financieel niet meer bolwerken en zijn genoodzaakt te stoppen met hun varkensbedrijf. Door gebruik te maken van de functieveranderingsregeling worden ze in staat gesteld van hun overtollige gebouwen af te komen en af te rekenen met de belastingdienst. Inmiddels heeft het college een ondergrens vastgesteld voor te slopen oppervlakte (1m2) en is een maximum van 2 woningen per locatie vastgelegd. Vanaf oktober 28 zijn er 19 van deze verzoeken door het platform IP3 behandeld. Elk verzoek wordt getoetst aan de Ruimtelijke Visie Buitengebied, het beleid en het bestemmingsplan. Na een positieve beoordeling wordt een principe-uitspraak gedaan en die wordt schriftelijk aan de initiatiefnemer meegedeeld. Vervolgens wordt deze uitgenodigd een officieel verzoek om bestemmingswijziging in te dienen in combinatie met een bouwaanvraag. Als deze binnen zijn, kunnen er enkele maanden tot een jaar verstrijken omdat de ruimtelijke procedures nu eenmaal veel tijd vragen en er een gedegen motivering onder moet worden gelegd. De informatie hiervoor komt uit diverse onderzoeken die de aanvrager moet indienen. Naast bovengenoemde verzoeken zijn er ook veel vragen op recreatiegebied; enerzijds als nevenactiviteit of als nieuwe hoofdactiviteit. Er zijn 6 verzoeken om (mini) campings en 8 verzoeken om Bed and Breakfast in bestaande schuren besproken. Enkele verzoeken hebben betrekking op zorg (3 stuks) en functieverandering naar andere vormen dan wonen (12 stuks). Ook is er 1 verzoek om een landgoed behandeld Totaal zijn er 5 vraagstukken op het gebied van plattelandsvernieuwing besproken Daarnaast zijn er voor de volledigheid ook diverse verzoeken om bedrijfsuitbreiding en vergroten van bouwblokken in behandeling geweest (15 stuks). Omdat deze ook uitstraling in het buitengebied hebben, worden deze ook van advies voorzien. Alle verzoeken om functieverandering zijn nog in een voorbereidende fase van de initiatiefnemer of zitten nog in een ruimtelijke procedure of in de bouwvergunningsfase. 4
De uitgangspuntennotitie voor het bestemmingsplan buitengebied De uitgangspuntennotitie voor het bestemmingsplan buitengebied is tot stand gekomen waarin al een grote slag naar detailniveau is gemaakt. De uitgangspuntennotitie heeft ter inzage gelegen. Samenwerking P1 De tien grootste plattelandsgemeenten van Nederland hebben veel dezelfde ambities en uitdagingen waar zij zich dagelijks voor inzetten. Deze uitdagingen zijn: veranderende bedrijvigheid en nieuwe economische impulsen, vergrijzing, ontgroening, plattelands- en natuurontwikkeling/-onderhoud, samenwerking met omliggende steden en leefbaarheid in de kleine kernen. Om deze (nog) beter onder de aandacht te brengen van rijk en politiek (landelijk en Europees) hebben wij ons aangesloten bij negen andere plattelandsgemeenten. Op 19 mei 28 is officieel de P1 opgericht. Het gaat om de gemeenten Aa en Hunze, Berkelland, Borger-Odoorn, Bronckhorst, Hulst, Ooststellingwerf, Opsterland, Schouwen- Duiveland, Sluis en Westerveld. Met dit nieuwe, krachtige samenwerkingsverband willen de tien gemeenten kennis uitwisselen en leren van elkaar, samenwerken waar dat mogelijk is en gezamenlijk de aandacht vestigen op onder meer de volgende ontwikkelingen die hoog op hun agenda s staan: Demografische ontwikkelingen Relatie plattelandsgemeente en gemeentefonds Recreatie en toerisme Functieveranderingen op het platteland Nieuwe economische kansen in de buitengebieden Veiligheid in het landelijke gebied (aanrijtijden) Leefbaarheid in de kernen (voorzieningen) Natuur- en waterbeheer, duurzaamheid De gemeenten overleggen regelmatig met elkaar, maar richten zich de komende tijd ook nadrukkelijk op de provincies, rijksoverheid én op Europa. Het doel van de krachtenbundeling van de P-1 gemeenten met vergelijkbare opbouw en problematiek is, in eerste aanleg, om gezamenlijk steviger gesprekspartner te kunnen zijn bij het behartigen van de specifieke belangen die uit de gemeenteopbouw voortvloeien. Daarnaast kunnen we omdat we elkaars situatie goed moeten kennen om de te behartigen belangen in beeld te krijgen veel leren van elkaars ervaringen en aanpak. We willen wel een club vormen met duidelijke resultaten. Daarmee bedoelen we dat bijvoorbeeld het van elkaar leren niet te vrijblijvend mag zijn en zeker niet mag uitmonden in praatgroepen zonder concreet aanwijsbaar vervolg. We willen dus duidelijke opdrachten formuleren aan de verschillende in te stellen kennisen werkgroepen. De activiteiten moet uitmonden in concrete adviezen waarmee alle deelnemende gemeenten als ze daar vanuit hun blijvende autonome bestuurlijke bevoegdheden voor kiezen hun voordeel mee kunnen doen. Vaak zal daar dan tevens een lobbydossier uit te destilleren zijn. Op 4 september 29 heeft een succesvolle contactdag plaatsgehad. IPPO In de Oost Achterhoek werken de gemeenten Berkelland, Oost Gelre, Winterswijk en Aalten samen in het Integraal Platform Plattelandsontwikkeling Oost Achterhoek (IPPO). De gemeenten informeren elkaar en stemmen hun plannen waar mogelijk af. 5
Afgesproken is om de samenwerking te intensiveren, evenals het contact met de provincie. De actuele beleidsvraagstukken die aan de orde komen in de streekcommissie staan bij het IPPO op de agenda. Aanspreekpunt plattelandsvernieuwing Binnen de Achterhoek is afgesproken dat de gemeente Berkelland het aanspreekpunt is voor regionale zaken over plattelandsvernieuwing. De gemeente maakt daarvoor gebruik van de aanwezige overlegplatforms. 3. Financiële consequenties / dekking Geen, voor de periode tot 213 is reeds dekking geregeld. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Berkelland, de secretaris, de burgemeester, drs. A.G. Dekker. mr. H.L.M. Bloemen. 6