Communicatie- en participatieplan Structuurvisie
2
Communicatie- en participatieplan Structuurvisie 3
Inleiding De gemeente Meppel stelt een Structuurvisie op. Binnen de gemeentelijke organisatie is het een goede gewoonte bij een project van deze omvang een communicatieplan op te stellen. Dit plan beschrijft de belangrijkste strategische uitgangspunten voor communicatie en geeft aan hoe het proces van burgerparticipatie zal verlopen. De structuurvisie is van belang voor alle inwoners van Meppel. De gemeente Meppel wil de inwoners dan ook betrekken bij het proces. In voorliggend plan wordt voorgesteld op welke manier we aan participatie en communicatie invulling kunnen geven. Deze invulling kan, gezien de complexiteit en het procesmatige karakter, gedurende het traject verder worden aangescherpt en nader uitgewerkt. 1. Achtergrond Uitgangspunten In het proces dat leidt tot de structuurvisie worden de inwoners van Meppel nadrukkelijk betrokken. Dat volgt automatisch uit het coalitieakkoord van het huidige college, waarin staat: Mondige burgers, die toegang hebben tot een toenemend aanbod van informatiebronnen willen we vroegtijdig, actief en op een vernieuwende manier betrekken bij wat we van plan zijn en wat we doen. Samenspraak in plaats van inspraak. En die samenspraak moet beginnen met plannen en beleid maken.[ ]Ook willen we de burger actief betrekken bij alles wat voor hem of haar van belang is, juist ook als dat leidt tot kritiek op gemeentelijke plannen. Kortom, we zetten in op een tweezijdige relatie met de burger: de gemeente gaat actief de burger betrekken en de actieve burger gaat meedoen in het publieke domein. De totstandkoming van de structuurvisie vraagt om een aanpak waarin de overheid, inwoners en andere belanghebbenden elkaar erkennen als samenwerkingspartners en waarbij het gaat om wisselwerking tussen betrokken partijen. De gemeenteraad is opdrachtgever voor het opstellen van de structuurvisie voor het gehele grondgebied van Meppel. Het college voert deze opdracht uit. De wethouder Ruimtelijke Ordening is bestuurlijk opdrachtgever namens het college. De ambtelijk opdrachtnemer is de gemeentesecretaris. Er vindt nauwe samenwerking plaats binnen de afdeling O&S en met de afdeling Klantcontacten om te waarborgen dat zowel de maatschappelijke als de fysieke component voldoend gewaarborgd zijn. Tussen juni 2012 en mei 2013 werkt de gemeente samen met de gemeenteraad, maatschappelijke partners en met de inwoners van Meppel aan een integraal beleidskader voor de komende 20 jaar. In 2012 stelt het college de opdracht vast. Het proces loopt door tot in mei 2013, wanneer de gemeenteraad de definitieve Structuurvisie vaststelt. Betekenis structuurvisie De Wet ruimtelijke ordening stelt dat de gemeenteraad voor het gehele grondgebied van de gemeente een structuurvisie moet vaststellen ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening. Een structuurvisie bevat de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkelingen voor het gemeentelijk grondgebied en de hoofdzaken van het te voeren ruimtelijk beleid. 4
Ook vertelt de structuurvisie over hoe de gemeenteraad zich voorstelt die voorgenomen ontwikkeling te realiseren. De structuurvisie is dus een ruimtelijke vertaling van de toekomstige behoefte aan maatschappelijke en economische functies en voorzieningen voor de inwoners van Meppel. Trefwoorden hierbij zijn: ruimtelijke kwaliteiten behouden en versterken en samenhang brengen. Hierbij worden maatschappelijke ontwikkelingen zoals vergrijzing, ontgroening, veranderingen in de sociale samenhang en samenleving, economische dynamiek, regionalisering, schaalvergroting dan wel verkleining, trends in mobiliteit en behoefte aan voorzieningen geanalyseerd en de effecten op de ruimte en de mogelijkheden met elkaar afgewogen. Daarnaast biedt de structuurvisie juridische mogelijkheden om kosten te verhalen bij private partijen. Met het vaststellen van de structuurvisie worden de ruimtelijke voornemens vastgelegd en wordt bekend gemaakt hoe de gemeente wil sturen op ruimtelijk relevante ontwikkelingen. Hierbij komen onder andere de thema s wonen, verkeer, groen, voorzieningen, bedrijvigheid, en recreatie aan de orde. Voor deze thema s wordt niet gedetailleerd uitgewerkt wat waar gaat komen, maar wordt op visie-niveau beschreven wat de ambitie is tot 2030. In het uitvoeringsprogramma worden vervolgens projecten benoemd die deze ambitie moeten realiseren. 2. Bepalen participatieniveau De gemeenteraad van Meppel speelt als gekozen volksvertegenwoordiging een belangrijke rol in de totstandkoming van de structuurvisie. De raad beslist uiteindelijk. Ook inwoners en andere belanghebbenden worden geïnformeerd over het proces en waar mogelijk betrokken. Om goed te kunnen bepalen wie er het beste bij dit participatietraject kunnen worden betrokken en in welke mate, is het van belang het onderwerp structuurvisie nader te beschouwen. Structuurvisie: unieke gebeurtenis De totstandkoming van de structuurvisie is een unieke gebeurtenis en een kans om invloed uit te oefenen op de toekomst van Meppel. Structuurvisie: van belang voor iedereen De nieuwe structuurvisie is mede bepalend voor de toekomst van Meppel. De uitkomst van het participatietraject is dus belangrijk voor alle inwoners, ondernemers en organisaties in Meppel. Wat dit betreft zou het dus een goed idee zijn om de Meppeler samenleving breed te betrekken bij het participatietraject. Structuurvisie: samenvoeging van beleid Vertrekpunt voor de structuurvisie is het bestaande, vastgestelde sectorale beleid. Dit wordt in de structuurvisie in samenhang gebracht en ruimtelijk vertaald. Dit betekent dat er niet op alle fronten ruimte is voor participatie. Hier staat tegenover dat bij de totstandkoming van een structuurvisie altijd wel keuzes en afwegingen te maken zijn waarbij participatie nodig en gerechtvaardigd is. Daar waar beleid conflicteert of voortijdig (voor 2030) vervalt qua termijn, ligt het voor de hand dat we daar in de structuurvisie oplossingen voor zoeken. Structuurvisie: abstract en integraal Een structuurvisie is in hoge mate abstract en integraal van opzet. Inwoners en andere belanghebbenden zijn meestal vooral geneigd mee te doen als het onderwerp concreet is en dicht bij hun belevingswereld staat. De mate van abstractie en integraliteit maken het onderwerp structuurvisie dus niet per definitie interessant voor alle inwoners. 5
Structuurvisie: open minded benaderen Een andere overweging om de mate van participatie te bepalen, is in hoeverre de gemeente iets met de inbreng van de deelnemers doet. Als de gemeente Meppel een participatietraject organiseert rondom de totstandkoming van de structuurvisie Meppel 2030, moet zij met een open vizier kijken naar de ideeen en wensen van de inwoners van Meppel en hen in een vroeg stadium betrekken. Structuurvisie: visitekaartje Het opstellen van een structuurvisie is niet alleen een unieke gebeurtenis voor de inwoners. Dat is het ook voor de gemeente. Door een visie neer te leggen waar inwoners en andere stakeholders op een constructieve manier bij zijn betrokken, geeft de gemeente een visitekaartje af voor de komende 20 jaar. Raadplegen Wanneer we bovenstaande overwegingen en de uitgangspunten op een rijtje zetten, achten wij trede 2 raadplegen van de participatieladder het meest geschikt voor het ontwikkelingstraject van de structuurvisie. De gemeente raadpleegt inwoners en andere belanghebbenden: er kan binnen strikte randvoorwaarden worden meegesproken/ meegedacht. De gemeente is bereid eventuele veranderingen door te voeren in het plan als zij hiertoe de mogelijkheid heeft. Ze kan afwijken van de uitkomsten van een raadpleging. Deze vorm van participatie wordt vooral gebruikt als het onderwerp een relatief hoog abstract karakter heeft en als specifieke (vaak technische) kennis vereist is om het onderwerp te begrijpen en erover mee te praten. 3. Participatie- en communicatiedoelstellingen Communicatie speelt een belangrijke rol bij burgerparticipatie. De manier van communiceren is voor een belangrijk deel bepalend voor het slagen van participatietrajecten. Als je ervoor kiest om inwoners, instellingen en bedrijven mee te laten denken en hen tijd laat investeren, is het van groot belang misverstanden, teleurstellingen of frustraties te voorkomen. Daarom is het belangrijk de verwachtingen vooraf goed te managen (wat gebeurt er met de inhoud van degenen die worden betrokken, hoe vindt de besluitvorming plaats?), zaken voortdurend goed uit te leggen, beslissingen te beargumenteren en gedurende het traject steeds terugkoppeling te geven. Communicatie-inspanningen zijn dan ook gericht op het informeren, enthousiasmeren en mobiliseren van de externe doelgroepen met het oog op het doorlopen van een geslaagd participatietraject. Voor, tijdens en na participatie- en besluitvormingsmomenten wordt communicatie ingezet. Participatiedoelstellingen Het belangrijkste doel van een participatietraject is een breed gedragen structuurvisie. Maar de gemeente Meppel streeft nog meer doelen na: - Een kwalitatief beter product/beleid tot stand brengen - Een groter draagvlak voor, minder weerstand tegen of een grotere betrokkenheid bij het beleid creëren - De maatschappelijke betrokkenheid van externe partijen vergroten - Beter inspelen op wat er speelt in de samenleving - De relatie tussen de gemeente en haar inwoners, instellingen en bedrijven verbeteren - Het imago van de gemeente verbeteren 6
Communicatiedoelstellingen Met communicatie willen we bereiken dat inwoners, (maatschappelijke) in stellingen organisaties, bedrijven en andere belangstellende weten: - Wat de structuurvisie globaal inhoudt - Wat het belang van de structuurvisie is - Hoe de gemeente het traject in grote lijnen wil aanpakken - Waarover en wanneer zij precies mogen meepraten - Wat er met hun inbreng gebeurt - Hoe en wanneer het formele inspraaktraject en de besluitvorming plaatsvindt 4. Doelgroepen INTERN Raad College Gemeentesecretaris en teamleider Projectleider Projectgroep Communicatieadviseur Overige ambtenaren EXTERN Inwoners Meppel heeft ongeveer 32.000 inwoners. De vraag wat voor een plaats Meppel in 2030 zou moeten zijn en hoe zij omgaat met haar schaarse ruimte, willen we graag voorleggen aan bewoners. Nu worden keuzes gemaakt voor later. o o o o Individuele bewoners, het brede publiek Bewonersgroepen, georganiseerde groepen, sleutelfiguren Buurtcentra en wijkgebouwen Speciale doelgroepen (ouderen, jongeren, kinderen, allochtonen, visionairs, e.d.) Instellingen/organisaties/bedrijven Bij de (maatschappelijke) instellingen is veel kennis voorhanden over wat er leeft in Meppel. Voor de gemeente zijn zij daarom een belangrijke gesprekspartner. o Zorginstellingen o Welzijnsorganisaties o Onderwijs o Woningcorporaties o Regionale partijen als de provincie Drenthe, provincie Overijssel, gemeente Zwolle, gemeente Staphorst, gemeente Kampen, gemeente De Wolden, gemeente Westerveld Pers Lokale media hebben veel macht. De cie Wallage zegt hierover: respectvol omgaan met de media, tijdig en voldoende informeren, zodat het participatieproces neutraal belicht wordt. Als intermediair is de pers een belangrijk informatiekanaal richting doelgroepen. Het is daarom van belang de pers zorgvuldig bij het traject te betrekken. Dit kan door persberichten, maar ook door regelmatig telefonisch contact te zoeken. 7
5. Strategie De structuurvisie is een abstract lange-termijn-plan. De verwachting is dat Meppelers niet spontaan zullen aangeven daarbij betrokken te willen worden. Het gaat echter om de toekomst van de eigen gemeente: iedereen heeft daar wel een mening over. De gemeente Meppel wil over een aantal nader te bepalen onderwerpen uit de structuurvisie aan de inwoners om hun mening vragen. Kern van de strategie is dichtbij brengen wat veraf (lijkt) te staan door: 1. Uit te leggen wat de structuurvisie betekent voor Meppel 2. Inwoners ervan te overtuigen dat dit een kans is om mee te denken over de toekomst van hun eigen woonplaats. 3. Het voor hen relevant te houden. Mensen willen meedenken zolang het onderwerp hen raakt. Iedere doelgroep krijgt een eigen traject. 4. Abstracte onderwerpen te vertalen naar concrete zaken. 5. Laagdrempelige media als Facebook en Twitter inzetten om in gesprek te raken Om dit te bereiken, kiezen we voor een aanpak met de volgende elementen: Campagne Een campagne dient om mensen enthousiast te maken over de structuurvisie. Met een viertal advertenties in de Meppeler Courant vragen we aandacht voor de structuurvisie. Een pagina op de gemeentelijke website geeft alle informatie over het participatietraject. We willen mensen aanspreken met een herkenbaar beeldmerk en een aansprekende slogan. Heldere, tijdige communicatie, zorgvuldigheid en terugkoppeling Voorafgaand, tijdens en na afloop van de belangrijkste participatiemomenten en besluitvormende stappen in het proces vindt communicatie plaats. Vanzelfsprekend gebeurt dit tijdig en op een begrijpelijke en concrete manier. Om deze communicatie kracht bij te zetten, gebruiken we een slogan en een beeldmerk. Door deze regelmatig te herhalen, ontstaat herkenning en neemt de kans toe dat het onderwerp beter op het netvlies komt. Een bekende irritatiefactor bij deelnemers aan burgerparticipatie is een gebrekkige terugkoppeling tijdens en na afloop van het traject. Daarom zorgen we voor actieve participatie van betrokken professionals, een continu actuele website en een concreet eindproduct. Na elke stap van het participatietraject verzorgen we een adequate, complete terugkoppeling. Alle ontvangen input van deelnemers wordt zorgvuldig bewaard en gedocumenteerd. Combinatie van online en fysiek Op de website van de gemeente is steeds de laatste informatie te vinden over het proces en de inhoud. De toon is informerend, toegankelijk en eenvoudig. Tijdens de persbriefings en de stadsgesprekken nemen de bestuurders en gemeenteraadsleden actief deel aan het gesprek. Website en Facebook als fundament De website dient als basis voor alle informatie rond de structuurvisie. Er wordt een aparte pagina op de website www.meppel.nl ingericht voor alle informatie. De website van de gemeente biedt onvoldoende mogelijkheden om werkelijk interactief te communiceren met burgers. Daarom bouwt de gemeente een pagina op Facebook, waarnaar zij op de gemeentelijke website verwijst. Facebook biedt een scala aan interactieve mogelijkheden. Dit wordt een plek waar inwoners hun ideeën kunnen achterlaten en waar de gemeente luistert naar de stem van de bevolking. De informatie 8
die de gemeente erop zet is up-to-date, zoveel mogelijk concreet en afgestemd op de belevingswereld van de inwoners van Meppel. Participatietraject met zorgvuldig geselecteerde doelgroepen De doelgroepen waarmee de gemeente in gesprek gaat over de toekomst van Meppel zijn: kinderen, jongeren, bedrijven, organisaties en instellingen, experts/visionairs, en betrokken inwoners en raadsleden. Om een nieuwe groep inwoners te betrekken, wordt uit het basisregister een aselectieve steekproef gedaan. Van bekende en invloedrijke Meppelers vragen we een viertal namen per persoon uit hun eigen netwerk aan te wijzen. Deze mensen krijgen een uitnodiging van de gemeente voor een korte serie stadsgesprekken. Om niemand buiten te sluiten en betrokken inwoners de kans te geven mee te doen, kan men zich ook op de website aanmelden voor de stadsgesprekken. Daarnaast is het mogelijk om op Facebook mee te praten en ideeën te posten. 6. Basisboodschap De basisboodschap, die voor alle doelgroepen geldt, omschrijven we als volgt: De gemeente Meppel is bezig met het opstellen van een toekomstvisie voor Meppel tot 2030. De structuurvisie bepaalt de hoofdlijnen van de ruimtelijke inrichting van de gemeente. De gemeente wil inwoners, instellingen, organisaties en bedrijven betrekken bij de totstandkoming ervan om ervoor te zorgen dat er een kwalitatief sterk, breed gedragen plan komt; het gaat immers om de leefruimte waarin alle Meppelers wonen, werken en hun vrije tijd doorbrengen. Om de kwaliteit van het plan te vergroten, krijgen inwoners, instellingen, organisaties en bedrijven uit Meppel en andere belanghebbenden de gelegenheid om mee te praten. In de communicatie wordt de basisboodschap steeds uitgelegd in begrijpelijke taal en voorzien van concrete voorbeelden. 7. Communicatie- en participatietraject Fases en tussenproducten Fase 0 (maart t/m september 2012) 0.1 Opstellen Beleidsopdracht (vaststelling college in juni 2012) In de beleidsopdracht is het beleidsresultaat beschreven. 0.2 Start communicatietraject (juni 2012) Na vaststelling van de Beleidsopdracht wordt het voornemen een structuurvisie op te stellen gepubliceerd. Partners (overheden) krijgen een brief met toelichting over wanneer inhoudelijk met hen wordt overlegd. De bevolking wordt door middel van een persbericht geïnformeerd over wanneer en op welke wijze met hen wordt gecommuniceerd. Er wordt een Communicatieplan opgesteld en vastgesteld door college (juni 2012). 0.3 Informatieavond raad (21 juni 2012) De Beleidsopdracht en het Communicatieplan worden o.a. toegelicht. 0.4 Opstellen Vertrekpuntennotitie en vaststelling door college (juli 2012) In de Vertrekpuntennotitie worden antwoorden gegeven op de vragen: Waar staan we nu? (Terugblik en ruimtelijke en programmatische inventarisatie) 9
Wat komt op ons af? (Trends en opgaves) Wat staat vast en wat niet? (Uitgangspunten voor Stadsgesprekken) 0.5 Vaststellen Beleidsopdracht en Vertrekpuntennotitie door raad (september 2012) Fase 1 (oktober t/m december 2012) 1.1 Stadsgesprekken Er worden verschillende doelgroepen in het stadsgesprek onderscheiden. De manier waarop ze worden betrokken is (per doelgroep) verschillend. Opstellen verslag Stadsgesprekken Fase 2 (1 e kwartaal 2013) 2.1 Terugkoppeling bevolking: Hoe is/wordt de inbreng vertaald? 2.2 Opiniërende discussie met de raad op basis van een Hoofdlijnennotitie Fase 3 (2 e kwartaal 2013) 3.1 Opstellen Ontwerp-Structuurvisie inclusief een Uitvoeringsprogramma 3.2 Het college geeft de Ontwerp-Structuurvisie vrij voor inspraak Buiten de beleidsopdracht: Fase 4 4.1 Inspraak 4.2 Inspraakverslag 4.3 College stelt de gemeenteraad voor de Ontwerp-Structuurvisie vast te stellen Fase 5 5.1 Vaststellen Structuurvisie door de raad Fase 0: Beleidsopdracht en vertrekpuntennotitie In deze voorbereidende fase wordt het bestaande beleid geïnventariseerd per beleidsterrein. Er wordt een analyse gemaakt van de huidige situatie en van welke ontwikkelingen er te verwachten zijn tot 2030. Op basis van deze informatie wordt een vetrekpuntennotitie samengesteld waarin het college een onderzoeksrichting aangeeft en de kaders vastlegt. In deze fase start de communicatie intern en extern. Fase 1: Participatietraject In deze fase start het gesprek met de inwoners van Meppel. Verschillende doelgroepen krijgen een uitnodiging om deel te nemen aan bijeenkomsten waar hen gerichte vragen worden gesteld of vooraf bepaalde thema s worden voorgelegd. Het is belangrijk van tevoren duidelijk uit te leggen dat de gemeente niet alle ideeën zal overnemen. Stadsgesprekken Onder leiding van een ervaren voorzitter vinden gesprekken plaats met het bedrijfsleven, organisaties, instellingen en andere belanghebbenden. Kinderen en jongeren willen we benaderen op een wijze die meer bij hun belevingswereld aansluit, voornamelijk door social media in te zetten. Daarnaast willen we een jongerenbijeenkomst organiseren onder leiding van een voor hen aansprekende bekende Nederlander die op kunstzinnige wijze hun mening peilt. Met schoolkinderen worden teken- en schilderworkshops gehouden waar ze hun toekomst in Meppel kunnen uitbeelden. De uitkomsten van de stadsgesprekken worden samengevat en gepubliceerd op de website. De input wordt gebruikt bij het verder uitwerken van een hoofdlijnennotitie. Internetpeiling via Facebook 10
Op de Facebook-pagina over de structuurvisie worden korte vragen gesteld. Ook worden inwoners uitgenodigd hun ideeen over de toekomst van Meppel te posten. Op deze manier kunnen inwoners die niet bij de gesprekken aanwezig kunnen zijn, toch hun mening geven. We hopen ook andere groepen in de samenleving te bereiken naast degenen die meestal toch wel hun mening geven. Fase 2: Terugkoppelen aan de bevolking De uitkomsten van de stadsgesprekken, de internetpeiling en de jongerenbijeenkomst leveren een toekomstbeeld op van Meppel. Wat willen de inwoners van Meppel met hun stad? Van alle losse meningen maakt de gemeente een verhaal. De inwoners krijgen hun input terug in een samenhangende toekomstvisie waarin de verschillende onderdelen logisch met elkaar in verband worden gebracht. Dit verhaal leggen we aan hen voor en bespreken we tijdens een Stadsdebat, om te horen of het klopt. Fase 3: Ontwerpstructuurvisie opstellen Een groep ambtenaren gaat aan de slag om met alle input een ontwerpstructuurvisie op te stellen. In deze fase houden we de inwoners periodiek op de hoogte van de vorderingen via Facebook, Twitter en de gemeentelijke website. Fase 4: Inspraak Het college bespreekt de ontwerpstructuurvisie en stelt hem vast, waarna het plan wordt vrijgegeven voor inspraak. Deze fase start met een informatieavond, zodat alle betrokken partijen kunnen kennisnemen van het voorgenomen beleid. Daarna volgt een periode van zes weken, waarin de bewoners hun zienswijzen eventueel schriftelijk kenbaar kunnen maken. De ingekomen reacties worden opgenomen in een inspraakverslag en er wordt een nota van beantwoording geschreven. De ze worden met de concept-structuurvisie aangeboden aan de raad. Doel van de communicatie is informeren over de inspraakronde. Fase 5: Gemeenteraad stelt de structuurvisie vast Het eindresultaat: een gedragen toekomstvisie voor de gemeente Meppel wordt zorgvuldig vormgegeven in een boekje met een voor iedereen begrijpelijke tekst. 8. Middelen We maken gebruik van reguliere (eigen) communicatiemiddelen om doelgroepen te informeren zoals het internet, intranet, uitnodigingsbrieven/e-mails en de gemeentepagina. Daarnaast zetten we digitale kanalen in als Twitter en als experiment ook Facebook om aandacht te vragen voor en interactief met inwoners te communiceren over de toekomst van Meppel. Vooral om de aansluiting met de jongste generatie te vinden zijn digitale kanalen, waaronder social media, van groot belang. Deze groep is wel maatschappelijk geïnteresseerd maar heeft niets met traditionele partijpolitieke gebruiken en procedures. Daarnaast willen we jongeren en kinderen iets laten doen of maken omdat dat voor hen een aansprekende en laagdrempelige manier is om hun mening te uiten. De praktijk toont aan dat het burgerinitiatief, het burgerpanel en de participatieve begroting vooral hoger opgeleide autochtone mannen aantrekt. Door bijvoorbeeld voor de geplande stadsgesprekken een aselecte steekproef uit het bevolkingsregister te nemen en de gekozenen een persoonlijke uitnodiging te sturen, kunnen ook nieuwe 11
groepen worden bereikt. Voor de stadsgesprekken wordt op deze wijze een groep samengesteld. Daarnaast vragen we aan ons bekende inwoners van Meppel om in hun netwerk drie of vier personen te vragen deel te nemen aan de stadsgesprekken. Stadsgesprek Een stadsgesprek is een bijeenkomst met een zorgvuldig geselecteerde groep genodigden. De gemeente wil hiermee zoveel mogelijk ideeën uit de bevolking krijgen over vooraf bepaalde onderwerpen uit de structuurvisie. De kenmerken van een stadsgesprek zijn: Een duidelijke agenda. De stadsgesprekken gaan over enkele hoofdthema s. Daarover worden gerichte vragen gesteld en prikkelende beelden getoond, die letterlijk de tongen losmaken. Klein beginnen, breed eindigen. De belevingswereld van de aanwezigen is uitgangspunt. Van daaruit zoemen we uit naar de abstracte werkelijkheid van de structuurvisie. Actief uitnodigingsbeleid. Bestuurders, managers, medewerkers etc. kunnen bijvoorbeeld zelf bewoners van hun omgeving uitnodigen. Letterlijk de stad in. De gemeente gaat de gesprekken voeren op uiteenlopende locaties. Het doel is om op herkenbare en inspirerende plekken te komen. Maatwerk in de gespreksvormen. Elke doelgroep krijgt een voor hen aansprekende debatvorm. Zichtbare rol voor bestuurders en raadsleden. Op de zeepkist, met microfoon, toehoorder, flyers uitdelen, etc. De uitkomsten van de stadsgesprekken geven meestal goed aan waar de echte keuzemomenten voor het bestuur liggen. Die keuzen krijgen een veel bredere legitimatie als de uitersten en de nuances met een aantal groepen zijn verkend. Voorbeeld: De gemeente Breda heeft in het kader van het project Breda Morgen een aantal stadsgesprekken georganiseerd (2009-2010) over verschillende thema s, van de toekomst van het tennispark tot de bestrijding van armoede in de stad. Zie voor de uitwerking van deze gesprekken de website Breda Morgen. Jongerenbijeenkomst Onder leiding van een bekende Nederlander/ Meppeler gaan we onder de Bekingbaan aan de slag met spuitbussen en muziek (rappen). De jongeren worden uitgedaagd hun toekomstvisie te schilderen en te rappen. Lunchbijeenkomst interne medewerkers Slechts een beperkt deel van de ambtenaren van de gemeente Meppel (vooral O&S en R&R) krijgt een actieve rol bij het samenstellen van de structuurvisie. Toch willen we dat binnen de gemeentelijke organisatie iedereen de kans krijgt om mee te denken. Belangstellende en betrokken ambtenaren kunnen daarom hun inbreng geven tijdens een lunchbijeenkomst. De uitkomsten hiervan worden voor zover bruikbaar meegenomen in het uiteindelijke stuk. Bijlage: - Processchema Structuurvisie 12
De treden van de participatieladder Informeren Politiek en bestuur bepalen zelf de agenda voor besluitvorming en houden betrokkenen op de hoogte. Betrokkenen hebben geen inbreng in de beleidsontwikkeling. De participant is toehoorder. Middelen: informatieavonden, huis-aan-huisblad, campagnes, excursies. Raadplegen Politiek en bestuur bepalen in hoge mate zelf de agenda, maar zien betrokkenen als gesprekspartners bij de ontwikkeling van beleid. De politiek verbindt zich niet aan de resultaten van de gesprekken. De participant is geconsulteerde. Middelen: inspraakavonden, hoorzittingen, digitale peilingen, enquêtes, prijsvragen, debatten en groepsgesprekken. Adviseren Politiek en bestuur stellen in beginsel de agenda samen, maar betrokkenen gelegenheid om problemen aan te dragen en oplossingen te formuleren, waarbij deze ideeën een volwaardige rol spelen in de ontwikkeling van beleid. De politiek verbindt zich in principe aan de resultaten, maar kan bij de uiteindelijke besluitvorming hiervan beargumenteerd) afwijken. De participant is adviseur. Middelen: adviesraden, wijk- en dorpsraden, expertmeetings, rondetafelgesprekken. Coproduceren Politiek, bestuur en betrokkenen komen gezamenlijk een agenda overeen, waarna samen naar oplossingen gezocht wordt. De politiek verbindt zich aan deze oplossingen met betrekking tot de uiteindelijke besluitvorming. De participant is samenwerkingspartner. Middelen: overleggroepen, convenanten, werkateliers, projectgroepen. Meebeslissen Politiek en bestuur laten de ontwikkeling van en de besluitvorming over aan de betrokkenen, waarbij het ambtelijk apparaat een adviserende rol vervult. De politiek neemt de resultaten over, na toetsing aan vooraf gestelde randvoorwaarden. De participant is medebeslisser. Middelen: stuurgroep, medezeggenschapsraad, (bindend) referendum. 13