Historie veranderende markt vanuit de klant door Martijn Vos vanuit de opdrachtnemer door Willem Mak
1. Vroeger Rijke geschiedenis aanbesteden van (openbare) werken In 1815 eerste Nederlandse aanbestedingsregels: Koninklijk besluit > 500 guldens alle aannemingen van werken en leverancier ten behoeve van den lande doel; een doelmatig beheer van middelen en het bestrijden van corruptie onder ambtenaren
2. Ontwikkeling Aanbesteden Alg. Eerste EU-richtlijnen jaren 70 nav eenwording EU: Vrije en eerlijke concurrentie Eerst richtlijn enkel bouwopdrachten Later 4 richtlijnen: Leveringen Diensten Werken Nutssector 18 april 2016 3 nieuwe EU Richtlijnen (concessies, klassieke en speciale sectoren) Herziening en modernisering ivm bereiken slimme, duurzame en inclusieve groei en doelmatiger besteding overheidsmiddelen, door bevordering deelname MKB, en om aanbesteders in staat stellen opdrachten beter te gebruiken ter ondersteuning gemeenschappelijke doelen. 1 juli 2016? Gewijzigde Aanbestedingswet 2012 Gids P 1 e herziening & ARW 2016
3. Ontwikkeling Aanbesteden GWW Aanbesteden van openbare werken in 17e eeuw grote grond- en waterwerken gunnen op laagste prijs buiten de invloedssfeer van de gilden Na opheffing van de gilden uitbreiding aanbesteden ook naar andere typen bouwopdrachten Meeste ervaring aanbesteden in de GWW Sinds bouwfraude veel aandacht Specifieke besluiten en aanbestedingsregelementen van werken (UAR -> ARW)
4. Wanneer EU aanbesteden Aanbestedingsplicht: Aanbestedingsplichtige opdracht: Schriftelijke overeenkomst Onder bezwarende titel Tussen >1 ondernemers en >1 AD gesloten Betrekking op uitvoering van werken, leveringen en verrichten van diensten Aanbestedende diensten: Staat Provincie Gemeente Waterschap Publiekrechtelijke instelling Drempelbedragen: Werken 5.225 mln Leveringen en diensten 209 K Enkele uitzonderingen
5. Ontwikkeling Contracteren Contractvorm: bepaalt de juridische vastlegging van de contractuele afspraken, die tussen die deelnemers worden gemaakt. Traditioneel (RAW) Geïntegreerd (DBMFO) & Prestatiecontracten Hybride ROK 1815 reeds Algemene Voorwaarden voor het bouwbedrijf Iedere contractvorm kent zijn eigen administratieve voorwaarden: DNR UAV 2012 UAV-gc 2005 Contractvorm vs. Bouworganisatievorm Terecht dat de UAV-gc 2005 wordt aangepast
6. RAW-systematiek RAW: Rationalisatie en Automatisering Grond-, Water- en Wegenbouw. Stelsel juridische, administratieve en technische voorwaarden in NL voor het samenstellen van contracten in de GWW Stelsel als geheel vormt de basis voor het maken van Infra bestekken De RAW geldt als het belangrijkste standaardbestek in de GWW Totstandkoming onder aansporing van RWS in jaren 70, 1979 1 e versie, 2015 meest recente Beheer en onderhoud door de CROW
7. Ontwikkeling Specificeren PvE /werkomschrijving naar RAW RAW naar Vraagspecificatie Oplossing naar oplossingsvrij Voorschrijven fabricaat/type naar prestatie-eisen Aanbestedingsrechtelijke spelregels specificaties: specificaties bieden de ondernemers gelijke toegang en leiden niet tot ongerechtvaardigde belemmeringeng dmv functionele en prestatie-eisen geen melding van fabricaat, herkomst of een bijzondere werkwijze OG/Adviesbureaus kunnen slecht specificeren
8. Ontwikkeling behoefte Leverancier naar dienstverlener Product met een functie naar meerdere functies Product naar dienstverlening Van regeling naar mobiliteit Van object naar systeem Van techniek naar ontzorging 1 discipline naar integraal 1 taak naar geïntegreerd Van aannemer naar partner
9. Strategiebepaling inkoop Inkoopbehoefte Bijdrage leveren aan diverse doelstellingen Keuze maken: Omvang v/d opdracht Taakverdeling Contractvorm (voorwaarden) Specificatie Aanbestedingsprocedure Gunningscriterium Keuze mbv tools: PIANOo Themadossier Integraal inkopen (voormalig PPSsupport) ProContract (contractering- en aanbestedingskompas)
10. Strategiebepaling beinvloeding Keuze beïnvloedt door: beleid organisatiedoelstellingen vrijheden aanwezige info / uitwerkingsniveau (reeds ontwerp of niet) specificeerbaarheid risico s kennis / capaciteit / cultuur eigen organisatie kennis / capaciteit markt politiek-bestuurlijke context / draagvlak omgeving / externe invloeden lage initiële investeringskosten vs. TCO
11. Benodigd Visie Doelstellingen Informatie (areaal, kwaliteit, etc) Tijd Professionele OG Juiste houding & gedrag Vertrouwen in de markt Kennis Techniek Markt Aanbesteden & contracten & contractmanagement Gezonde markt Professionele markt Juiste verdeling risico's OG zijn in het algemeen niet professioneel
12. Scope GWW Voor de GWW is de overheid verreweg de belangrijkste opdrachtgever > 80% van de totale omzet wordt ingekocht door gemeenten, provincies, waterschappen en het rijk. Evenals speciale sectorbedrijven belangrijke opdrachtgevers, zoals ProRail, Tennet, NS, Schiphol, NAM en havenbedrijven Spend overheid totaal 60 miljard Succesvol ondernemen = winnen van aanbestedingen of onderaanneming Hopen op 1 op 1 gunnen is slechte bedrijfstrategie
13. Ontwikkeling GWW 2000 - heden Sinds 2000 meest drastische veranderingen in GWW Oorzaken: Prijsvechten & vechtcontracten RWS beleid "Markt tenzij" Integrale contracten > vrijheid markt > kans op optimalisatie, duurzaamheid, innovatie > taken markt > verantwoordelijkheid markt > risico s markt EMVI Oorzaken van prijsvechten & vechtcontracten zijn? het aanbesteden het inschrijven van de markt de gebrekkige samenwerking afscheid van de bouwfraude Terecht dat RWS het beleid heeft bijgesteld naar Samen met de markt
14. Trends EMVI Geïntegreerde contracten Integraal onderhoud Duurzaamheid (circulair Inkopen) Terugtrekkende overheid Omgevingsmanagement Taakstellingen BIM Individualisering -> diversiteit & maatwerk Klantgericht BVP EMVI heeft weinig invloed omdat beoordelingen juist kennis vereisen die wordt ingekocht
15. Kansen & mogelijkheden Kwaliteitsmanagement Risicomanagement Samenwerken in de keten Leasen Levenscyclus benadering Social media Alle trends zijn kansen & mogelijkheden
16. Innovatie belemmerend? Angst Wantrouwen Onkunde Onwil Intellectueel eigendom Aanbestedingsplicht is innovatie belemmerend
17. Innovatie bevorderend? Marktverkenning Marktconsultatie Functioneel specificeren Varianten Prijsvraag voor het ontwerp Onderhandelingsprocedure Concurrentiegerichte dialoog BVP Partnerschap voor innovatie EMVI Lange contractduur Vertrouwen Samenwerken Mogelijkheden genoeg