08.12.2011 Rev.16.04.2013 Juridische dienst inf@salar.be Studentenarbeid 2013 De redactie en uitgever streven naar ptimale betruwbaarheid en vlledigheid van de verstrekte infrmatie, waarvr ze echter niet aansprakelijk kunnen wrden gesteld. In dit dssier behandelen we de huidige regelgeving inzake studentenarbeid. Aangezien deze regelgeving met ingang van 2012 grndig is gewijzigd, wrdt vlledigheidshalve k de vrgaande regelgeving (van tepassing tt en met 31.12.2011) krt tegelicht. Naargelang de aard van de arbeidsprestatie wrdt een studentenvereenkmst geslten vr arbeiders, bedienden, handelsvertegenwrdigers f dienstbden. Een arbeidsvereenkmst vr studenten kan zwel tijdens de schlvakanties als tijdens het schljaar wrden afgeslten. Er zijn echter een aantal bijzndere bepalingen bij de tewerkstelling van studenten. De arbeidsprestaties van de student meten plaatsvinden tijdens de perides van niet-verplichte aanwezigheid in de nderwijsinstelling. 1. Begrip student Hewel het begrip student in de wet niet wrdt gedefinieerd, met het ruim wrden pgevat: het gaat m elke persn die regelmatig ingeschreven is in een nderwijsinstelling en geen beperkt leerplan vlgt. Het is niet mgelijk m een studentenvereenkmst te sluiten met studenten die: Sinds 12 maanden werken bij dezelfde werkgever. Indien deze peride wrdt verschreden, wrdt de student geacht verbnden te zijn met een gewne arbeidsvereenkmst. Tt en met 31.12.2011 mcht men geen studentenvereenkmst sluiten met studenten die sinds 6 maanden werkten bij dezelfde werkgever. enkel ingeschreven zijn in een avndschl; nderwijs vlgen met een beperkt leerplan (d.i. nderwijs van minder dan 15 uren per week); nbezldigde arbeid verrichten als stage in het kader van hun studieprgramma (zij kunnen wel een studentenvereenkmst afsluiten vr een tewerkstelling buiten hun studies); deeltijds leren en deeltijds werken (bv. middenstandsleercntracten en industriële leerlingen). 2. Leeftijd/leerplicht Bvendien kunnen enkel studenten die een bepaalde minimumleeftijd hebben bereikt, een studentenvereenkmst afsluiten: - studenten van 18 jaar en uder; - studenten van 15 jaar en uder die een vltijds leerplan vlgen en niet meer nderwrpen zijn aan de vltijdse leerplicht. Dit is het geval wanneer zij de eerste 2 jaren van het secundair nderwijs gevlgd hebben. Indien dit niet het geval is, dienen zij minstens 16 jaar ud te zijn; - studenten van 15 jaar en uder die deeltijds nderwijs vlgen en geen verbruggingsuitkeringen ntvangen. Zij kunnen enkel tijdens schlvakanties als student aan de slag gaan. Er is geen maximumleeftijd vrzien vr het afsluiten van een studentenarbeid. 3. Studentenvereenkmst Men kan een student tewerkstellen p basis van: - fwel een gewne arbeidsvereenkmst; - fwel een studentenvereenkmst. Let wel, m van de gunstige RSZ-regeling te kunnen genieten, is een schriftelijke studentenvereenkmst verplicht. Een studentenvereenkmst is een cntract vr bepaalde duur van maximaal 12 maanden (vr de specifieke RSZ-regeling gelden andere bepalingen). Tt en met 31.12.2011 mcht een studentenvereenkmst maximaal een cntract vr bepaalde duur zijn van 6 maanden. Deze vereenkmst met wrden pgemaakt uiterlijk p het genblik van de indiensttreding en dient een aantal verplichte vermeldingen te bevatten zals de identiteit, de gebrtedatum, wnplaats en evt.
2 verblijfplaats van de partijen, plaats van uitvering van het werk, een beknpte beschrijving van de uit te efenen functies,. Vr een aantal verplichte bepalingen mag wrden verwezen naar het arbeidsreglement. Dit is het geval vr de aanvang en het einde van de arbeidsdag, de vrziene rusttijden, de inactiviteitsdagen, de namen en cntactmgelijkheden van de werknemersvertegenwrdigers in de nderneming,. De student dient een exemplaar van het arbeidsreglement te ntvangen en een bewijs van ntvangst van hiervan te ndertekenen. Dit ntvangstbewijs mag geen deel uitmaken van de arbeidsvereenkmst, maar maakt deel uit van een apart geschrift. De studentenvereenkmst met bijgehuden wrden p de plaats van tewerkstelling van de student. Na het einde van de tewerkstelling dient de werkgever deze vereenkmst gedurende 5 jaar te bewaren. 4. Multi-Dimna-aangifte De tewerkstelling van de student met vr de effectieve indiensttreding wrden aangegeven via de multi-dimna-aangifte. Hiervr dienen wij de gegevens van de werknemer minimum 2 werkdagen vr de indiensttreding te ntvangen via het hiervr bestemde inlichtingenblad werkstudent. Deze multi-dimna-aangifte zrgt ervr dat het aantal geplande dagen in kader van studentenarbeid kan pgegeven wrden. Deze teller kan via de RSZ-website p ieder mment zwel dr de student als werkgever (mits telating student) geraadpleegd wrden. Het al dan niet verschrijden van het geplande cntingent van 50 kan aldus dr alle partijen (cntrlediensten, werkgever, werknemer) gecnsulteerd wrden. Vr de telling van de 50 dagen telt het tijdstip dat de DIMONA-aangifte wrdt gedaan (dat vereenstemt met de studentenvereenkmst) en niet het tijdstip van de effectieve tewerkstelling. Het is derhalve interessant m de DIMONA-aangifte z snel mgelijk te verrichten met de geplande dagen ver het ganse kalenderjaar. Vanaf 01.12.2011 kunnen studenten (en werkgevers mits telating) dit verzicht cnsulteren via www.studentatwrk.be. 5. Verlning Een student heeft recht p ln vereenkmstig de bepalingen in de ca s van de betrkken sectr. 6. Sciale zekerheidsbijdragen A. Principe In principe is het ln van de studenten nderwrpen aan de nrmale sciale zekerheidsbijdragen. B. Uitznderingen Indien vlgende vrwaarden gelijktijdig vervuld zijn, geldt er echter een verlaagd sciale zekerheidstarief vr de tewerkstelling: - De arbeid wrdt uitgeverd p basis van een schriftelijke arbeidsvereenkmst vr studenten; - De tewerkstelling wrdt beperkt tt 50 arbeidsdagen per kalenderjaar. De slidariteitsbijdrage vr deze tewerkstelling bedraagt 8,13 %. De werkgever neemt hiervan 5,42 % vr zijn rekening, de student 2,71 %. Tt en met 31.12.2011 werd een verschillend percentage tegepast naargelang de tewerkstelling tijdens het 3 e kwartaal (i.c. 7,5 %), dan wel tijdens het 1 e, 2 e f 4 e kwartaal (i.c. 12,5 %) plaatsvnd. Sanctie bij verschrijding 50 arbeidsdagen Indien een student meer dan 50 arbeidsdagen werkt per kalenderjaar (al dan niet bij dezelfde werkgever) dient geen retractieve regularisering van bijdragen te gebeuren indien de werkgever steeds een crrecte aangifte indient. Vanaf dag 51 dient men aangifte te den als gewne werknemer in plaats
3 van als student. Vr de eerste 50 dagen behudt men de slidariteitsbijdrage in kader van studentenarbeid, dch vanaf de 51 e dag zijn de nrmale sciale zekerheidsbijdragen verschuldigd. Indien men geen crrecte aangifte indient en meer dan 50 dagen aangeeft als studentenarbeid zal RSZ de gewne sciale zekerheidsbijdragen aanrekenen p alle gewerkte dagen (dus k de eerste 50). 7. Fiscaal A. Bedrijfsvrheffing Er dient geen bedrijfsvrheffing te wrden ingehuden indien de vrwaarden vervuld zijn vr de tepassing van de slidariteitsbijdrage naar de RSZ (zie p. 2). B. Persnenbelasting Vanaf inkmstenjaar 2013 wrdt het bedrag dat een student als persn ten laste mag verdienen, verhgd met een schijf van 2.560,00 vr zver de student dit ln verkreeg in uitvering van een vereenkmst vr tewerkstelling van studenten. Dit bedrag zu beschuwd wrden als brut belastbaar, wat betekent dat het niet mgerekend wrdt met de kstencëfficient 100/80. De basisgrenzen krijgen die cëfficiënt wel, zdat er een gemengde berekening van tepassing zu zijn vr de brut belastbare inkmensgrenzen: a. ALGEMEEN: een student blijft znder meer fiscaal ten laste van zijn uders als hij maximaal 6.575,70 brut verdient, als vlgt samengesteld: 3.070,00 nett-belastbaar x 100/80 fwel 3.837,50 brut-belastbaar + 2.560,00 + 2.71% sciale bijdragen. b. STUDENT ten laste van een ALLEENSTAANDE: een student blijft znder meer fiscaal ten laste van zijn alleenstaande uder als hij maximaal 8.335,90 brut verdient, als vlgt samengesteld: 4.440,00 nett-belastbaar x 100/80 fwel 5.550,00 brut-belastbaar + 2.560,00 + 2.71% sciale bijdragen. c. GEHANDICAPTE student ten laste van een ALLEENSTAANDE: een gehandicapte student blijft znder meer fiscaal ten laste van zijn alleenstaande uder als hij maximaal 9.864,84 brut verdient, als vlgt samengesteld: 5.630,00 nett-belastbaar x 100/80 fwel 7.037,50 brutbelastbaar + 2.560,00 + 2.71% sciale bijdragen. Deze grenzen zijn enkel tepasbaar in de tepassing van de studentenarbeid met verminderde RSZbijdragen. Indien de student inkmsten heeft bven deze grenzen, wrdt hij niet meer beschuwd als persn ten laste in de belastingsaangifte van de uders. 80 % van de nderhudsgelden maken deel uit van de bestaansmiddelen. Ter cmpensatie wrdt de 1 e schijf van 3.070,00/jaar hiervan niet meegerekend. Het bedrag vanaf wanneer een student belastingen betaalt als alleenstaande is vastgesteld p 7.270,00 nett f 9.251,72 brut. 8. Kinderbijslag Vr de leerplichtige studenten (tt 31/08 van het jaar waarin het kind 18 jaar wrdt = einde van de leerplicht) is er een nvrwaardelijk recht p kinderbijslag, dus znder rekening te huden met het aantal gewerkte uren f de hgte van het inkmen. Tt deze datum heeft de tewerkstelling geen invled p het recht p kinderbijslag. Een niet-leerplichtige student behudt zijn recht p kinderbijslag tijdens zijn studies: - in de zmervakantie ngeacht de arbeidsvereenkmst (studenten f gewne) en ngeacht het aantal gewerkte uren. - buiten de zmervakantie, indien hij maximaal 240 uren per kwartaal werkt ngeacht de arbeidsvereenkmst (studenten f gewne). Tijdens de zmervakantie vlgend p het einde van de studies geldt er wel een beperking: in dat kwartaal mag de student maximaal 240 uren werken ngeacht de arbeidsvereenkmst (studenten f gewne). Indien de 240-urengrens wrdt verschreden, verliest men de kinderbijslag vr het vlledige kwartaal.
4 9. Arbeidsduur In principe geldt dezelfde wekelijkse arbeidsduur als vr de andere werknemers. Er zijn echter een aantal specifieke bepalingen vr jeugdige werknemers, dit zijn werknemers jnger dan 18 jaar. Het betreft.m. de regeling m.b.t. de rusttijden: - na 4,5 uur arbeid heeft een jeugdige werknemer recht p een rustpauze t.b.v. een half uur; - na 6 uur arbeid geldt een rustpauze van 1 uur, waarvan een half uur aaneengeslten met wrden pgenmen. Vr de studenten uder dan 18 jaar geldt de algemene regel: 15 minuten rusttijd na maximum 6 uur nnderbrken arbeidstijd, tenzij andere ndernemings- f sectrale bepalingen. In principe is elke werkperide vastgesteld p 3 uur en mag de wekelijkse arbeidsduur niet lager zijn dan 13 uur/week. Vr studenten in de specifieke RSZ-regeling is deze 2 e minimumgrens niet van tepassing. 10. Lnwaarbrg A. bij ziekte f ngeval Naargelang de aard van de arbeid vlgt de student de vereenkmstige regels van arbeiders, bediende, handelsvertegenwrdigers f dienstbden. Aangezien er vr arbeidsvereenkmsten van bepaalde duur van minder dan 3 maanden een anciënniteitsvrwaarde geldt van 1 maand, heeft een student vaak geen recht p gewaarbrgd ln bij ziekte f ngeval van gemeen recht. B. bij arbeidsngeval In geval van een arbeidsngeval is er nmiddellijk gewaarbrgd ln verschuldigd. Een werkgever die enkel studenten tewerkstelt, dient vóór de effectieve tewerkstelling een arbeidsngevallenverzekering af te sluiten. Vr de andere werkgevers zullen de studenten nder de arbeidsngevallenverzekering van de andere werknemers vallen. 11. Einde van de studentenvereenkmst Tijdens de prefperide Een studentenvereenkmst kan vrzien in een preftijd cnfrm de regeling van arbeiders. De preftijd is dus minimaal 7 dagen en maximum 14 kalenderdagen. Tijdens de eerste 7 dagen kan de vereenkmst niet eenzijdig beëindigd wrden, behalve m dringende reden. Indien er tch een einde wrdt gesteld aan het cntract, dient de partij die het cntract verbreekt een pzeggingsvergeding te betalen gelijk aan het ln van het resterend aantal dagen van deze minimumduur van de pref. Na de minimumduur kan het cntract nmiddellijk wrden beëindigd znder pzeggingstermijn f vergeding. Na de prefperide Duurtijd cntract Einde dr werkgever Einde dr werknemer Maximum 1 maand Meer dan 1 maand 3 dagen 7 dagen 1 dag 3 dagen De werkgever kan een pzeggingstermijn enkel betekenen d.m.v. een per pst aangetekende brief f per deurwaardersexplt. De student kan k werken via verhandiging van het geschrift waarbij de werkgever tekent vr ntvangst.
5 De pzeggingstermijn gaat pas in p de maandag na betekening van de pzeggingstermijn. Er kan k nmiddellijk een einde gesteld wrden aan de vereenkmst d.m.v. de betaling van een verbrekingsvergeding. Einde dr de student als sanctie Indien - er geen schriftelijke studentenvereenkmst werd pgemaakt f, - de vereenkmst niet alle verplichte bepalingen bevat f, - de Dimna-verplichtingen niet werden nageleefd, kan de student de vereenkmst znder pzeggingstermijn f vergeding beëindigen. De werkgever met in dat geval de pzeggingstermijnen f vergeding respecteren van een vereenkmst van nbepaalde duur. Bvendien heeft het ntbreken van een geschrift k een weerslag p de RSZ-reglementering. 12. Cumulatie met gelegenheidsarbeid Bij cumulatie van studentenarbeid met gelegenheidswerk (bv. tuinbuwsectr) heeft het statuut van student vrrang. Indien een werknemer als student werkt in een sectr waar gelegenheidsarbeid mgelijk is, presteert hij eerst zijn arbeidsdagen als student. De regeling van gelegenheidsarbeid is van tepassing vr de arbeidsprestaties die het studentenqutum verschrijden.