Publiciteit van Jurisprudentie Willem Zwalve en Corjo Jansen Kluwer a Kluwer business Kluwer - Deventer - 2013
Woord vooraf / V Lijst van afkortingen en verkort aangehaalde literatuur / XI I Gemeenrechtelijke Jurisprudentie / 1 1. Non exemplis, sed legibus / 1 / 2 De bijzondere positie van de rechtsgeleerdheid / 5 Keizerlijke decreten en rescripten / 7 De publiciteit van jurisprudentie na het verschijnen van het Corpus 2. Nisi inducant consuetudinem / 14 Constante rechtspraak als gewoonterecht / 15 De wet, haar uitleg en de rol van de rechtspraak / 18 3. Propter auctoritatem iudiciariam / 19 De bijzondere positie van de rechtsgeleerdheid / 24 4. curia, tamquam magistra, ab omnibus sequenda / 26 De stylus Rotae en de decisiones I 28 Oudere jurisprudentieverzamelingen / 33 5. Enige andere Italiaanse jurisdicties / 37 Uitspraken van de Hoge Raad van Napels / 38 Uitspraken van de Genuese Rota / 43 Uitspraken van de Hoge Raad van Savoye / 47 Ex ratione ius, non ex iure ratio I 54 6. Slotbeschouwing / 57 II Franse Jurisprudentie / 61 I. Het ancien régime / 61 1. De koning en zijn parlementen / 61 XV
De koning van Frankrijk en het gemene recht / 63 Het Parlement van Parijs / 64 Het eerste gebruik van rechtspraak / 69 Het geheim van raadkamer / 75 2. De parlementen en hun 'arrêtistes' / 79 Jean Coq / 79 / 80 Jean Papon / 83 3. Raadsheren / 88 De besognes van de raadsheren / 94 4. / 97 Retorische publicaties / 98 Serieuze pogingen tot het bevorderen van de publiciteit van rechtspraak / 100 5. Slotbeschouwing / 108 II. De moderne praktijk / 110 1. Het tijdvak 1789-1875 / 110 Het revolutionaire tijdperk / 110 De Franse codificaties / 112 De hoogste rechter: Tribunal de Cassation en Cour de Cassation / 115 Rechtspraakverzamelingen / 120 2. Het tijdvak / 124 De derde, vierde en vijfde Republiek / 124 De Cour de Cassation en het recht / 125 Rechtspraakverzamelingen / 128 3. Conclusie / 130 III Nederlandse Jurisprudentie / 133 I. Het ancien régime / 133 1. De Nederlanden / 133 2. De Bourgondische erfenis / 135 De Grote Raad en zijn 'arrêtistes' / 137 Een tweetal voorbeelden van Christynens werkwijze / 139 de opstand / 141 3. Noord-Nederlandse arrêtisten / 142 Brabantse jurisprudentie (tussen noord en zuid) / 142 Hollandse jurisprudentie / 146 De diaria van Bynkershoek, Pauw, Ockerse en Van Bleiswijk / 155 Utrechtse jurisprudentie / 158 Gelderse jurisprudentie / 160 Friese jurisprudentie / 162 4. Slotbeschouwing / 169 XVI
II. De moderne praktijk / 172 1. Het tijdvak 1795-1838 / 172 Van Republiek tot Koninkrijk / 172 Het toepasselijke recht vanaf 1795 / 173 Nederlands hoogste rechters tot 1838 / 176 Publicatie van rechterlijke uitspraken / 180 2. Het tijdvak 1838-1913 / 186 De invoering van nationale wetboeken en de instelling van de Hoge Raad / 186 Rechtspraak als rechtsbron? / 187 De rechtspraakverzamelingen / 189 Algemene tijdschriften / 193 Enkele gespecialiseerde tijdschriften / 198 Annoteren / 200 Tussenconclusie / 202 3. Het tijdvak / 203 Oprichting en eerste levensfase van de Nederlands(ch)e Jurisprudentie (NJ): 1913-1945 / 203 Overige rechtspraakuitgaven voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog / 209 De lotgevallen van de redactie van de na de Tweede Wereldoorlog / 210 van de NJ in de afgelopen decennia / 213 Specialisatie en concurrentie / 218 Digitale beschikbaarheid van rechtspraak / 220 Doorwerking van het Europese recht in het Nederlandse recht / 223 4. Conclusie / 223 IV Duitse Jurisprudentie / 227 I. Het ancien régime / 227 1. Het oude rijk / 227 2. / 231 3. Het 'Reichskammergericht' / 238 4. Rechtspraakverzamelingen / 242 Joachim Mynsinger en Andreas / 242 5. Andere Duitse jurisdicties / 253 Benedikt Carpzov en David Mevius / 253 6. Sententiënverzamelingen / 266 7. Ludolfs en het geheim van raadkamer / 270 Cramers Wetzlarische Nebenstunden I 274 Het roemloze einde van het oude rijk / 277 8. Slotbeschouwing / 279 XVII
II. De moderne praktijk / 280 1. Het tijdvak 1814-1871 / 280 Restauratie en de (Noord-)Duitse Bond / 280 De 'Duitse' codificaties / 282 De Oberappellationsgerichte / 284 De rechtspraakverzamelingen / 285 2. Het tijdvak 1871-1918 / 288 Het Tweede Keizerrijk / 288 Het Reichsstrafgesetzbuch (1872) en het Bürgerliches Gesetzbuch (1900) / 288 Het Reichsgericht / 290 De rechtspraakverzamelingen / 293 3. Het tijdvak 1918-1945 / 295 De en het Derde rijk / 295 Het Reichsgericht en de rechtspraak in het Derde rijk / 297 De rechtspraakverzamelingen / 299 4. Het tijdvak 1945 tot heden / 300 Het naoorlogse Duitsland / 300 Het Duitse recht na 1945 / 300 Het Bundesgerichtshof / 301 De Entscheidungen des Bundesgerichtshofes I 305 5. Conclusie / 306 Engelse Jurisprudentie / 309 I. Het ancien régime / 309 1. Inleiding / 309 2. De law' / 310 De'courts' / 310 / 319 Books' en / 319 De 'Reporters' / 332 Publiciteit van rechtspraak en precedentwerking / 343 3. 'Equity' en 'Chancery / 345 II. De moderne praktijk / 353 1. Inleiding / 353 2. Law Reports / 356 Kritiek op het bestaande systeem van 'law reporting' / 356 Lindleys 'Paper on Reports' / 360 De oprichting van de Tncorporated Council' / 361 De Law Reports en de concurrentie / 363 Publiciteit van rechtspraak en precedentwerking / 366 3. Slotbeschouwing / 368 XVIII
VI Slotbeschouwing / 373 1. Het verleden / 373 Cesuren / 373 Motivering en rechtersrecht / 375 Periodieke publicatie en annotatie / 377 De 'common law' en het informatiesurplus / 379 2. De toekomst / 381 Selectie van uitspraken en / 381 Selectiecriteria / 382 Selectie, rechtsstatelijkheid en de persoonlijke levenssfeer / 384 3. slot / 388 Eindnoten / 391 Personenregister / 475 Zakenregister / 489 XIX