SWPBS-congres 14 november 2014 De docent als schakel. Hoe de feedback van docenten bijdraagt aan de effectiviteit Tools4School Henrike van Diest Judy Broer Milou Golbach Henrike van Diest Projectleider Tools4School Programma Welkom Tools4School Docent als partner Effectieve feedback SWPBS Afsluiting Verwachtingen Gezamenlijke gedragsverwachtingen Ik ga aan het einde van deze workshop tevreden weg als ik. PI Research 1
Wat is Tools4School? Sociale en cognitieve vaardigheidstraining voor leerlingen die dreigen uit te vallen Gebaseerd op het competentiemodel Uitvoerbaar op twee niveaus: individueel en groep Gericht op leerling, school, ouder Ingebed in zorgaanbod en leertraject Nazorg en monitoring zijn onderdeel van de interventie Uitgevoerd door gekwalificeerde trainers Voor PO, VO en SO School-breed systeem voor leerling succes Leerprestaties Gedrag Intensieve, individuele interventies Individuele leerlingen Vanuit LVS Hoge intensiteit (amb begeleiding sbo, remedial teaching) Groeps/ individuele interventies Enkele leerlingen (at-risk) Direct beschikbaar (handelingsplannen, groepsplannen) Universele interventies Alle leerlingen Preventief, proactief Intensieve, individuele interventies Individuele leerlingen Assessment-based 1-5% 1-5% Intensieve specialistische hulp in de school (amb. begeleiding Renn4, behandelprogramma ZO) Thuis (bv PMTO, IOG,Triple-P 4 of 5, Boddaert) 5-10% 5-10% data-based Groeps/ individuel interventies Enkele leerlingen (at-risk) Direct beschikbaar (bv Schoolmw, Triple-P 2 of 3, PMTO in de klas) Universele interventies Alle situaties, alle leerlingen Preventief, proactief Kenniscentrum SWPBS, augustus 2011 versie 1.0 Methodiek 1. Implementatie op school 2. Gedragsbeïnvloeding en bekrachtiging door docenten 3. Training leerlingen 4. Bijeenkomsten met ouders 5. Nazorgtraject 6. Evaluatieonderzoek / monitoring 7. Opleiding Tools4School trainer PI Research 2
Training aan leerlingen: individueel Leerlingen met ernstige en/of complexe problematiek die niet kunnen profiteren van een groepsaanpak 10 bijeenkomsten Intake met leerling, ouders en mentor Twee bijeenkomsten met ouders Evaluatie met leerling, ouders en mentor Nazorgplan met periodieke contactmomenten Training aan leerlingen: groepsvariant Leerlingen met minder complexe problematiek die kunnen profiteren van een groepsaanpak Intake met leerling, ouders en mentor 3 groepsbijeenkomsten (met cotrainer) 3 individuele bijeenkomsten Twee groepsbijeenkomsten met ouders Evaluatie met leerling, ouders en mentor Nazorgplan met periodieke contactmomenten Competentiemodel Ontwikkelingstaak Vormgeven aan onderwijs en werk Taak Aanwezig zijn bij de lessen Vaardigheid Je huiswerk noteren PI Research 3
Omgeving Leerling Omgevingsstressoren - Interne protectieve factoren + Taken Vaardigheden + Protectieve omgevingsfactoren - Interne stressoren Competentie: voldoende vaardigheden om ontwikkelingstaken te vervullen Casus Miryam (15 jaar) Miryam zit in 3 vmbo-bbl. Ze heeft een verleden van ernstig schoolverzuim, maar gaat inmiddels weer naar school. Wel is ze onzeker over haar cijfers en is erg stil in de klas. Ze heeft één goede vriendin die in een andere 3 e klas zit, maar heeft weinig aansluiting met klasgenoten. Haar verzuim verergert de laatste maand. Ze komt vaak wel op school, maar mist lessen doordat ze vaak te laat is en dan de klas niet in durft. In zulke gevallen mag ze bij de zorgco gaan zitten om haar huiswerk te maken. Ook is ze vaak hele dagen afwezig. Haar moeder schrijft dan een briefje dat Miryam moe is of hoofdpijn heeft en thuis blijft om even bij te komen. Miryam zelf vindt het vervelend dat ze veel verzuimt, omdat haar cijfers hieronder leiden. Ondanks afspraken met de mentor (over timemanagement) lukt het haar niet om op tijd in de lessen te zijn. Nu ze bijna stage gaat lopen, maakt ze zich zorgen of dit wel gaat lukken. Casus Miryam (15 jaar) Miryam zit in 3 vmbo-bbl. Ze heeft een verleden van ernstig schoolverzuim, maar gaat inmiddels weer naar school. Wel is ze onzeker over haar cijfers en is erg stil in de klas. Ze heeft één goede vriendin die in een andere 3 e klas zit, maar heeft weinig aansluiting met klasgenoten. Haar verzuim verergert de laatste maand. Ze komt vaak wel op school, maar mist lessen doordat ze vaak te laat is en dan de klas niet in durft. In zulke gevallen mag ze bij de zorgco gaan zitten om haar huiswerk te maken. Ook is ze vaak hele dagen afwezig. Haar moeder schrijft dan een briefje dat Miryam moe is of hoofdpijn heeft en thuis blijft om even bij te komen. Miryam zelf vindt het vervelend dat ze veel verzuimt, omdat haar cijfers hieronder leiden. Ondanks afspraken met de mentor (over timemanagement) lukt het haar niet om op tijd in de lessen te zijn. Nu ze bijna stage gaat lopen, maakt ze zich zorgen of dit wel gaat lukken. PI Research 4
Tools4School in de praktijk Trainingsdoelen opstellen Wat zie je in de klas bij de leerling Beïnvloeden van het gedrag in de klas Tools4School in de klas Casus in tweetallen: Wat zijn de twee belangrijkste trainingsdoelen voor de leerling? Op welk gewenst gedrag probeert de leerkracht de leerling te betrappen? Wat kan de leerkracht doen als de leerling toch ongewenst gedrag laat zien? Cartoon klassenklimaat Patronen over tijd Leren in de context Feedback geven PI Research 5
Schema Van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam 1954 Maslow A. Tot slot SWPBS kader: benutten van de pijlers Hoe kan de school de pijlers van PBS benutten om de genoemde competenties van docenten te versterken? 1. Schoolbreed werken vanuit gedeelde waarden 2. 5. Samenwerken met Ouders en met de Zorg Preventie zoveel mogelijk problemen voorkomen 3. 4. Helder zijn in wat je wilt zien en horen, dit actief aanleren en positief bekrachtigen Besluitvorming over gedrag op basis van Data PI Research 6
Carousselopdracht 1. Hoe kan je als PBS-team met de school duidelijke gedragsverwachtingen formuleren omtrent docentengedrag in de klas? 2. Welke interventies op groen, geel en rood kun je inzetten om de gewenste docentencompetenties te versterken? 3. Op welke manier kun je data verzamelen over docentengedrag in de klas en datagestuurd werken? 4. Hoe bekrachtig je het gewenste gedrag en hoe buig je ongewenst gedrag om? 5. Hoe kan je hierin samenwerken met ouders en zorg? Afsluiting Wat biedt PBS om de effecten van de training in de klas te versterken (methodisch)? Wat kun je hiervan komende week gaan inzetten op jouw werkplek? Wat is de eerste stap die je hierin kan nemen? Meer info en contactgegevens Wilt u meer informatie over de opleiding tot Tools4School trainer of wilt u de literatuurstudie ontvangen, mailt u dan naar Henrike van Diest (h.vandiest@piresearch.nl) Overige contactgegevens: Judy Broer (j.broer@debascule.com) Milou Golbach (mr.golbach@acsw.ru.nl) Kenniscentrum SWPBS www.swpbs.nl PI Research 7