Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school!

Transcriptie

1 Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school! Den Haag, 27 oktober 2015 J. Kamstra MA expertise centrum PBS Hogeschool Windesheim

2 Puzzel Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school. Een sociaal veilige school Een schoolbrede positieve beweging SWPBS

3 Speeddate In tweetallen Wissel uit: Jouw school/ mijn school: in hoeverre is de school al sociaal veilig? Wat lukt en hoe lukt dat? Wie levert daar actief een bijdrage aan?

4 Speeddate Nieuw tweetal Wissel uit: 2 x 1 minuut Heb je data over de mate waarin de school sociaal veilig is en voor wie? Wat vertelt die data?

5 Speeddate Nieuw tweetal Wissel uit: Hoe breed is schoolbreed op jouw school als het gaat om het realiseren van een sociaal veilige school? In hoeverre is er sprake van afstemming en samenwerking van leraren, ouders en leerlingen en management?

6 Wettelijke opdracht Welke wist je? Beoordeel je school als inspecteur 1-slecht 2-onv 3-vold 4-goed 5- niet te beoordelen

7

8

9 Op de lijn Stelling: Een sociaal veilige school is een school waar alles zo is georganiseerd dat elke onveilige situatie wordt voorkomen. We werken preventief en pro- actief. Ja - nee

10 Op de lijn Stelling: Een sociaal veilige school is een school waar alle leerlingen leren omgaan met elke situatie, ook sociaal onveilige situaties. Leerlingen zijn actief betrokken en leren samen verantwoordelijk te zijn voor zichzelf, elkaar en de omgeving.

11 Op de lijn Stelling: Een sociaal veilige school is een school die we elke dag samen waarmaken. Sociaal onveilige situaties zijn kansrijk; dan kunnen we leren van en met elkaar!

12 Reflectie Stelling A : welke leer omgeving creëer je dan? Stelling B : welke leer omgeving creëer je dan? Stelling C: welke leer omgeving creëer je dan?

13 School breed continuüm van ondersteuning Passend onderwijs passende ondersteuning voor alle leerlingen in het leerproces. Opdracht: School in beeld: schoolanalyse Groep in beeld: groep analyse

14 Schoolbrede aanpak op leer- en gedragsgebied bij leerlingen te bevorderen Leertaken Gedragstaken Intensieve individuele interventies Afgestemd op individuele situatie Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek Gezamelijke inzet door betrokkenen 1-5% 1-5-% Intensieve individuele interventies Afgestemd op individuele situatie Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek Gezamelijke inzet door betrokkenen Doelgroep interventies Voor risicoleerlingen Hoge efficiency in school Snel leereffect 5-10% 5-10% Doelgroep interventies Voor risicoleerlingen Hoge efficiency in school Snel leereffect Effectieve interventies Voor alle leerlingen Vanuit data in LVS Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen 80-90% Aanleren 80-90% Effectieve interventies Voor alle betrokkenen in school In alle situaties Vanuit waarden in de school Vanuit verzamelde data Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen Blonk (2010), afgeleid van:

15 Inzicht: Wat essentieel en noodzakelijk is voor de enkeling (rode interventie) is ook nuttig en helpend voor alle leerlingen. Herkaderen: De leerling met specifieke ondersteuningsbehoefte als kwaliteitsmedewerker!

16 Een schoolbrede beweging

17

18 Hiërarchie van keuzes ACTIVITEITEN TACTIEK WELKE KEUZES MAKEN WE? STRATEGIE HOE GAAN WE DAT DOEN? VISIE WAT WILLEN WE CREËREN? MISSIE WAAROM DOEN WE DIT? CENTRALE WAARDEN EN IDENTITEIT WIE ZIJN WIJ? Daniel Kim (1991)

19 SWPBS als keuze SWPBS is geen blauwdruk, geen kant en klaar programma Het biedt kaders en bouwprincipes voor het samen creëren van een positief en sociaal veilig leer- en leefklimaat.

20 SWPBS als keuze Het (leren) maken van positieve keuzes Wat leren we de kinderen? Waarom en hoe leren we ze dat? Welke vaardigheden / beheersingsniveaus betreft het? De basisondersteuning optimaliseren, hoe?

21 Koers bepalen Positief, voorspelbaar en veilig schoolklimaat, waarin alle leerlingen optimaal kunnen leren en sociaal competent worden Waar willen we op onze school naar toe? Wat gaat er al goed? Wat willen we verbeteren? Waar staan we nu?

22 5 pijlers 1. Schoolbrede aanpak gebaseerd op gedeelde waarden 2. Gericht op preventie 3. Vanuit een positieve benadering gedrag aan leren 4. Planmatige aanpak op basis van data 5. Ketenaanpak

23 School- breed Preventie Positief Data gestuurd Samenwerken met ouders en ketenpartners De maatschappelijke opdracht van de school De missie en visie van de school Waarden

24 Onder architectuur gebouwd

25 Gefaseerd samen bouwen 1. De kwaliteit van de basisondersteuning Voor alle leerlingen Voor % voldoende ondersteunend Deze leerlingen laten een positief verlopende ontwikkeling zien; ze zijn in toenemende mate sociaal vaardig

26 Uitwisseling: wat is al zichtbaar? de PBS principes voor het aanleren van gewenst gedrag 1. heb duidelijke verwachtingen 5. eenduidige consequenties bij onacceptabel gedrag 4. minimaliseer aandacht voor licht ongewenst gedrag 2. leer verwachtingen aan 3. positief bekrachtigen van gewenst gedrag

27 Start november werkgroep Pedagogisch Klimaat i.v.m. veranderend gedrag Juni 2011 Teamvergadering Afstemming - Gedrag PBS SWPBS - PBIS Studiedag: -Centrale ruimte - uitproberen - groepen opdrachten Instellen stuurgroep, 6 personen (2 IB ers, 3 leerkrachten, directeur) Bepalen: waar starten wij, in de klas of centrale ruimte

28 Gedeelde waarden

29

30 Veilig en verantwoordelijk: rechts op de trap

31 Gedragsverwachtingen bij de ingang, de gangen en de trappen START VAN DE DAG Waarde Gedragsverwachting aan leerlingen Medewerkersgedrag Veiligheid Houd doorgangen vrij en loop rustig Wees op tijd op de afgesproken plek en doe mee Betrokkenheid Wees vriendelijk Wees vriendelijk Verantwoordelijkheid Kom op tijd Spreek elkaar aan op de gemaakte afspraken (4:1)

32 trap aantal incidenten uur uur uur uur tijdstip trap 100 aantal incidenten uur uur uur uur tijdstip

33

34 Uitwisseling: wat is al zichtbaar? de PBS principes voor het aanleren van gewenst gedrag 1. heb duidelijke verwachtingen 5. eenduidige consequenties bij onacceptabel gedrag 4. minimaliseer aandacht voor licht ongewenst gedrag 2. leer verwachtingen aan 3. positief bekrachtigen van gewenst gedrag

35 De kracht van het positieve Kinderen leren meer als er veel positieve aandacht is voor gewenst gedrag (Crone, 2008) Kinderen tot 12 jaar zijn niet in staat om niet boodschappen te vertalen naar wel boodschappen (Crone, 2008) 4:1 (Groot)

36 Positief contact een vriendelijke, behulpzame, open houding proactief en bewust zoveel mogelijk positieve contacten (4:1) zoek actief naar positief contact met alle leerlingen positieve contacten moeten bewust worden aangegaan, niet alleen als reactie op bijzonder gedrag, maar in alle situaties waar de leerling gewenst gedrag vertoont.

37

38

39

40 Actief burgerschap: onze groep!

41 Rol van de ouders

42

43 Implementeren op school & in de regio: Samenwerken, onderzoeken, verbinden, ontwikkelen School ontwikkeling School ontwikkeling School ontwikkeling Opleiden: netwerk leren School ontwikkeling School ontwikkeling

44 Afronding Vragen, wensen, opmerkingen? Meer info: Joke Kamstra, expertise centrum PBS Hogeschool Windesheim