De pedagogische kwaliteit van SWPBS. Monique Nelen, PBS coach

Transcriptie

1 De pedagogische kwaliteit van SWPBS. Monique Nelen, PBS coach

2 Programma Even voorstellen SWPBS als methodiek Het pedagogische doel van onderwijs Pedagogische Kwaliteit SWPBS met pedagogische kwaliteit Afsluiting

3 Even voorstellen.. Orthopedagoog en GZ psycholoog Master SEN Windesheim Hulpverlening en onderwijs PBS coach op 3 scholen Betrokken bij landelijke methodiek ontwikkeling

4 Feiten Ten opzichte van 10 jaar geleden worden nu ruim drie keer zoveel leerlingen geïndiceerd voor het cluster 4-onderwijs (CBS, 2009) Van de 3,5 miljoen kinderen tot 17 jaar maken momenteel van hen (8,6%) gebruik van professionele hulp (CBS, 2009). Gedragsproblemen zijn een belangrijke bron van stress en in het verlengde daarvan burn-out voor leraren (Goei & Kleijnen, 2009) Meer kinderen worden van een kinderpsychiatrisch label voorzien (Pameijer, 2008)

5 SWPBS: 5 pijlers 1. Schoolbrede aanpak gebaseerd op gedeelde waarden 2. Gericht op preventie 3. Vanuit een positieve benadering 4. Planmatige aanpak op basis van data 5. Ketenaanpak

6 Schoolbrede aanpak Aanpak afgestemd binnen de hele school (leraren, ouders, OOP, TSO) Heldere gedragsregels op basis van gedeelde waarden door de hele school heen en mogen worden geleerd Verwachtingen worden eenduidig gecommuniceerd

7 Preventie Een belangrijke (beschermende) factor bij het voorkomen van probleemgedrag is het geven van goed onderwijs. Vroege signalering en interventie bij jonge kinderen zijn van belang There is mounting evidence that the majority of severe and chronic problem behaviors demonstrated by school-aged children and adolescents stem from behavior patterns that are established during early childhood. Without early identification and proactive prevention / intervention among young children at risk problem behavior is likely to develop and lead to long-term, chronic and disabling conditions. (Hester et al, 2004)

8 Positieve benadering

9 Samenwerking met thuissituatie is cruciaal Directe vorm van samenwerking met betrokken hulpverleners zo dicht mogelijk bij de praktijk in alle drie lagen Samen met ketenpartners vorm geven aan de aanpak Vb. samenwerking tussen school en GGD en afstemming van cursusaanbod rond opvoedingsvraagstukken Samenwerking tussen onderwijs en keten

10 Systematische dataverzameling Actionplanning (HGW/HGPD) op basis van gedegen data (kwantitatief en kwalitatief) Patronen herkennen in de data -> hypothese formuleren over de functie van gedrag Planmatige aanpak op basis van data

11 Een methodiek Set van evidence en practice based strategieën Manier van werken Door scholen zelf vorm te geven: Een school mag zichzelf pas een PBS school noemen als zij op één of andere wijze vorm heeft gegeven aan alle vijf de pijlers

12 Pedagogisch doel van onderwijs

13 Pedagogische Kwaliteit Onderwijs met pedagogische kwaliteit is gericht op de ontwikkeling van kinderen tot autonoom en sociaal verantwoordelijk deelnemer aan de samenleving. Door: Kennis, sociale competenties, reflectieve vermogens en een onderzoekende houding bij leerlingen te bevorderen School richt zich op zinvol leren Betrokken leraar, veilig klimaat, sociale samenhang Onderzoekende houding van de leraar

14 Met de bril van Pedagogische Kwaliteit naar SWPBS kijken

15 1. Schoolbrede aanpak Formuleren pedagogisch doel van onderwijs Pedagogische kwaliteit van de leraar verbeteren door professionalisering Goed onderwijs Zinvol leren Onderzoekende houding een kijk waarin het eigen handelen geplaatst wordt in een context, waarin leerlingen niet alleen gezien worden als leermachientjes, en waarin de leraar zich (samen met zijn collega s) afvraagt wat er anders zou kunnen. (Leeman& Wardekker, 2010) Bij problemen: samen met ouders en leerling het probleem formuleren en het doel en plan van aanpak vaststellen

16 2. Preventie Sociale competentie: breder invullen Onderzoekende houding leerlingen stimuleren Leren van incidenten Nadruk op sociaal leren en verantwoordelijkheid van de leerlingen Niveaus 1, 2 en 3 vullen met pedagogische kwaliteit

17 Conditioneren?

18 3. Positieve benadering Beloningssysteem <-> intrinsieke motivatie

19 4.Planmatige aanpak obv data Met een onderzoekende houding!! het systematisch verzamelen van gegevens moet altijd in het teken staan van het beter bereiken van het pedagogische doel van onderwijs.. Onderzoek in onderwijs is nooit neutraal, maar vindt plaats vanuit een ideaal. (Leeman&Wardekker, 2010)

20 5. Samenwerking tussen onderwijs en ketenpartners Gezamenlijk definiëren van het probleem, doel en aanpak Welk doel dient de samenwerking?

21 Teacher of Student centered approach?

22 PBS: Teacher centered Doel is het ontwikkelen van systemen om gedrag van leerlingen te managen Nadruk op externe regels Behavioral techniques Echter: minder in staat leerlingen te ondersteunen in ontwikkelen van sociale en emotionele competenties

23 Pedagogische Kwaliteit: Student centered Doel is het ontwikkelen van eigenschappen bij leerlingen die zelfdiscipline bevorderen Het ontwikkelen van zelfbewustzijn, selfmanagement, sociaal bewustzijn, vaardigheden in het aangaan van relaties en responsible deciscion-making Echter: weinig handvatten om ernstig probleemgedrag te hanteren

24 Overeenkomsten Gericht op preventie Bevorderen sociale competentie Voorkeur voor positieve technieken boven straffen Belang goede instructie Actieve deelname van leraren, directie, leerlingen, families en de gemeenschap

25 Best of both worlds (Osher et al, 2010)

26 Vragen?