Onderwerp Herstructureringsplan Wsw van de GR WSD. Status Informerend Voorstel 1. Kennis te nemen van het collegebesluit betreffende het indienen van de aanvraag Herstructureringsplan Wsw van de GR WSD 2. Kennis te nemen van de inhoud van de aanvraag Herstructureringsplan Wsw van de GR WSD Inleiding De wet sociale werkvoorziening (Wsw) in de Wet Werken naar vermogen (WWnv) Vanaf 2013 vallen de Wet Werk en Bijstand, de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening voor jonggehandicapten en Wet Sociale Werkvoorziening onder de Wet werken naar vermogen (Wwnv). De Wwnv wordt een brede voorziening met zoveel mogelijk gelijke rechten, plichten en arbeidsmarktkansen voor mensen met arbeidsvermogen. Verschillende mensen maken nu gebruik van deze verschillende regelingen. De uitkeringsvoorwaarden, financiering, ondersteuning en uitvoering van die huidige regelingen worden met de nieuwe wet zoveel mogelijk gelijk getrokken. De huidige rechten en plichten in de Wsw veranderen niet voor de mensen die op dit moment een dienstbetrekking hebben op grond van de Wsw. Maar vanaf 1 januari 2013 is de Wsw alleen nog toegankelijk voor mensen met een indicatie 'beschut werken'. In de toekomst is het de bedoeling dat tweederde van de huidige Sw'ers uitgestroomd is. Een derde van het bestand kan binnen beschut werken aan de slag blijven. Dit betekent dat de populatie in het werkgebied van WSD afneemt van 1.752 arbeidsjaren in 2012 naar ca. 600 arbeidsjaren in de eindsituatie. In de jaren 2013-2018 zal een teruggang van ca. 350 arbeidsplaatsen (20%) in de populatie Wsw worden gerealiseerd, doordat voor elke 3 personen die uitstromen er maar 1 persoon mag instromen in de Wsw. Voor Boxtel betekent dit een op den duur een teruggang van Wswformatie van 374 (taakstelling 2011) naar 125. Naast het feit dat het aantal personen wat gebruik kan maken van de Sw-voorziening daalt, daalt ook de vergoeding per Sw-arbeidsplaats van 27.080,- naar 22.050,-. Dit betekent dus een teruggang van 5.000,- per jaar. Herstructureringsfaciliteit Wsw De landelijke herstructureringsfaciliteit Wsw Met de Wwnv vraagt het kabinet aan gemeenten een grootschalige herstructurering aan te gaan ten aanzien van de huidige Sw-bedrijven. Om de overgangsperiode te overbruggen, zal een herstructureringsfaciliteit voor de Sw-sector worden gecreëerd. De faciliteit bestaat uit financiële middelen. Het doel van deze faciliteit is om de omslag te ondersteunen richting een efficiëntere bedrijfsvoering van de sector. De faciliteit wordt landelijk eenmalig vastgesteld op maximaal 400 miljoen in de periode 2012-2018. De herstructureringsfaciliteit is uitsluitend 1
bestemd voor de sociale werkvoorziening. De middelen kunnen niet aangewend worden voor ontwikkelingen binnen de Wwnv. De aanloop naar een gezamenlijke aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit Wsw De gemeente Boxtel is aangesloten bij een gemeenschappelijke regeling (GR) van 11 gemeenten: WSD. Met deze gemeenten kunnen wij het herstructureringsfonds aanvragen. Voor deze 11 gemeenten gaat het om een aandeel van in totaal ca. 7,7 miljoen. Voor de gemeente Boxtel gaat het om een maximaal trekkingsrecht van 1.606.189,- tot en met 2018. De gemeente Boxtel, maar ook de anderen in WSD deelnemende gemeenten, oriënteren zich nog op de vormgeving van de uitvoering van de Wwnv en de rol van WSD daarin. Tegelijkertijd moet de aanvraag tot herstructurering voor 30 april 2012 ingediend zijn. In afwachting van de besluitvorming door de gemeenten ten aanzien van de Wwnv als geheel, is een eerste vooral technische aanvraag opgesteld voor herstructurering van de WSD. Het belangrijkste doel van deze aanvraag is om de middelen tot herstructurering als geheel te ontvangen en vervolgens te benutten. Jaarlijks is er de mogelijkheid om de plannen bij te stellen, zodat we de herstructureringsplannen in lijn kunnen brengen met de besluiten van de gemeente rond de Wwnv en de positionering van WSD daarin. De aanvraag is bovendien zo opgesteld dat de doelen in de eerste jaren de ombuigingsacties van WSD betreffen die ongeacht de keuze van de gemeente, noodzakelijk zijn om de exploitatie van WSD te verlichten. Deze ontwikkeling is al in gang gezet. De gezamenlijke aanvraag: inhoudelijk - Doelen en ambities Binnen de GR heeft afstemming en overleg plaatsgevonden op ambtelijk en bestuurlijk niveau. De korting op de vergoeding per arbeidsjaar (structureel 5.000,- per AJ) en de krimp in het totale aantal arbeidsplaatsen zijn de grootste bedreiging voor WSD. Op dit moment is het doel en de ambitie om de exploitatietekorten te minimaliseren, door: - volledig gebruik te maken van het beschikbare budget voor de Sw-doelgroep. Dit doen we nu al en deze lijn zetten we voort. - De netto-verdiencapaciteit van de Sw-medewerkers volledig te benutten; - de kosten voor overhead en de kosten voor begeleiding van Sw medewerkers te verminderen. Om deze doelen te behalen zijn er vier beleidslijnen te onderscheiden van 2011 t/m 2018: 1. Ombuigingsoperatie 2011 en 2012. Deze wordt in 2012 afgerond. 2. Lineaire afbouw van kosten, zoveel mogelijk gelijk opgaand met de krimp in Sw arbeidsplaatsen. 3. Nog eenmaal fors inzetten op mensontwikkeling: het zo regulier mogelijk plaatsen van de doelgroep. Het belangrijkste onderdeel is de slag van binnen naar buiten. Het streven is om circa 50% van de Sw medewerkers die beschut binnen werken, extern te plaatsen. 4. Reductie van Sw-arbeidsplaatsen ingevuld bij collega Sw-bedrijven. 2
Deze ambitie willen we bereiken door te herstructureren met de middelen uit het herstructureringsfonds, door: - te investeren in de begeleidingscapaciteit en versterking van de werkgeversbenadering om de beweging van binnen naar buiten te faciliteren; - te investeren in opleiding van de doelgroepmedewerkers, zodat zij sneller en beter buiten de beschutte werkomgeving kunnen worden geplaatst; - te investeren in organisatorische capaciteit om de afbouw te organiseren, te begeleiden en uit te voeren. Hiervoor is opleiding en training voor de professionals nodig. De verwachting is dat inhuur van externe juridische en organisatorische expertise nodig is om deze afbouw te kunnen realiseren. - tot slot wordt de infrastructuur afgebouwd. Het afstoten van de eigen fysieke locaties en het verminderen van de staforganisatie zijn hierbij belangrijke elementen. Deze doelen en ambities zijn vertaald in het 'Herstructureringsplan Wsw van de GR WSD', opgesteld door WSD. Deze aanvraag is voor u ter inzage gelegd. U kunt hierin de gedetailleerde begroting en onderbouwing raadplegen. De gezamenlijke aanvraag: financieel - Cofinanciering Tenminste 25% van de herstructureringskosten moet betaald worden door gemeenten middels cofinanciering. Het Algemeen bestuur van WSD heeft er op 8 februari 2012 reeds mee ingestemd om de cofinanciering te dekken uit de bestaande gemeentelijke bijdrage aan WSD en/of de reserves van WSD. Er zijn voor de herstructureringsfaciliteit geen extra middelen van de gemeente nodig. - Bestemmen middelen Wanneer de aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit wordt toegekend, ontvangt elke gemeente het toegekende bedrag in jaarlijkse fases in het gemeentefonds. Het gaat om een decentralisatie uitkering. Om te kunnen waarborgen dat de herstructurering plaatsvindt en het risico te verminderen op exploitatietekorten bij de WSD, vragen wij aan uw gemeenteraad deze middelen te bestemmen. Hiervoor komen wij bij u terug met een raadsvoorstel tot het bestemmen van de herstructureringsfaciliteit, waarbij de insteek is om de uitkering één op één door te zetten aan de WSD. Vervolgens draagt WSD zorg voor uitvoering van het herstructureringsplan en eventuele verrekeningen met andere gemeenten. De verrekening heeft betrekking op personen die woonachtig zijn in de gemeente Boxtel maar werkzaam zijn bij een ander Swbedrijf. De intentie is er dat de Sw-bedrijven dit onderling verrekenen. De gezamenlijke aanvraag: onzekerheden en buitengemeentenproblematiek In de aanvraagprocedure die het ministerie van SZW heeft vastgesteld zitten nog een aantal onduidelijkheden en complicaties. Met name voor Sw-arbeidsplaatsen bij WSD die opgevuld worden door inwoners van gemeenten die niet deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling WSD. Het is mogelijk dat WSD deze gemeenten nog moet benaderen om hen te bewegen ook in te stemmen met het plan van WSD. De machtiging aan de Algemeen Directeur WSD en informeren gemeenteraad De aanvraag moet uiterlijk 30 april 2012 worden ingediend bij de Commissie herstructurering Wsw. Volgens de door het Ministerie van SZW vastgestelde procedure is het College van Burgemeester en Wethouders bevoegd om de aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit in te 3
dienen voor de gemeente. De colleges van de 11 deelnemende gemeenten machtigen daartoe de gemeenschappelijke regeling in de persoon van de Algemeen Directeur. De Algemeen Directeur wordt gemachtigd tot het rechtreeks indienen van de aanvraag herstructureringsfaciliteit Wsw voor 30 april 2012, het jaarlijks opstellen en indienen van tussentijdse rapportages over de voortgang van de herstructurering en het verrichten van ontvangsten en betalingen terzake de herstructureringsfaciliteit en verder al datgene te doen wat in het belang is van de gemeente Boxtel om de maximale middelen uit het beschikbare herstructureringsfonds te verkrijgen. In de bijlage treft u de machtiging aan. Indien mogelijk (qua tijdspanne) worden de gemeenten vooraf geïnformeerd en betrokken over wijzigingen in de aanvraag. Als het niet mogelijk is om vooraf gemeenten te betrekken, vindt verantwoording achteraf plaats door de Algemeen Directeur aan bestuur en de beleidswerkgroep van de WSD-gemeenten. Het plan kunnen we jaarlijks bijstellen, waardoor we ruimte behouden om in te spelen op actuele ontwikkelingen. De gemeenteraden worden geïnformeerd door de colleges. Argumenten 1.1. WSD-gemeenten kiezen voor een gezamenlijke aanvraag De gemeente Boxtel is aangesloten bij een gemeenschappelijke regeling (GR) van 11 gemeenten: WSD. Met deze gemeenten kunnen wij het herstructureringsfonds aanvragen. 1.2. Het belangrijkste doel van deze aanvraag is om de middelen tot herstructurering als geheel te ontvangen en vervolgens te benutten. De aanvraag tot herstructurering moet voor 30 april 2012 ingediend zijn. In afwachting van de besluitvorming door de gemeenten ten aanzien van de Wwnv als geheel, is een eerste vooral technische aanvraag opgesteld voor herstructurering van de WSD. 2.1. Het machtigen van de Algemeen Directeur houdt het proces van aanvraag en vervolgrapportages werkbaar binnen de 11 gemeenten. De Algemeen Directeur van WSD, als vertegenwoordiger van de WSD, wordt gemachtigd tot het rechtreeks indienen van de aanvraag herstructureringsfaciliteit Wsw voor 30 april 2012, het jaarlijks opstellen en indienen van tussentijdse rapportages over de voortgang van de herstructurering en het verrichten van ontvangsten en betalingen terzake de herstructureringsfaciliteit en verder al datgene te doen wat in het belang is van de gemeente Boxtel om de maximale middelen uit het beschikbare herstructureringsfonds te verkrijgen. Gemeenten worden daarbij vooraf betrokken. Slechts als dit niet vooraf mogelijk is zullen we zo spoedig mogelijk geïnformeerd worden. Risico van te late aanvraag of vervolgrapportages worden zo tot een minimum beperkt. 3.1. Het informeren van de raad over het indienen van een aanvraag en het Herstructureringsplan is een voorwaarde om in aanmerking te komen voor de herstructureringsfaciliteit. Aan deze voorwaarde wordt voldaan middels deze Commissienotitie. 4
Kanttekeningen 2.1. Onduidelijkheden en complicaties in de aanvraagprocedure zijn nog niet opgelost door het ministerie Gelet op de onduidelijkheden en complicaties in de aanvraagprocedure, waarop het ministerie nog geen antwoord heeft gegeven wordt aangeraden om maximale flexibiliteit in te bouwen in de aanvraagprocedure, zodat tot op het laatste moment kan worden bijgestuurd wanneer het ministerie nog wijzigingen toepast in de aanvraagprocedure. Dit wordt deels opgelost door de Algemeen Directeur WSD te machtigen om nog wijzigingen aan te brengen in de aanvraag indien dit nodig is. Uitvoering en planning De aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit moet uiterlijk 30 april 2012 ingediend zijn bij de Commissie Herstructurering Wsw. Communicatie Na het besluit van het college zal de machtiging naar WSD gestuurd worden. WSD zal gemeenten via het Bestuur en de ambtelijke beleidswerkgroep op de hoogte houden van het verloop van de aanvraag. Gemeenten zullen de beschikking over de Herstructureringsfaciliteit in kopie naar WSD sturen. Na ontvangst van de beschikking zal de raad een begrotingswijziging voorgelegd worden in verband met ontvangst van middelen uit deze faciliteit en het doorbetalen van deze middelen aan WSD. Boxtel, 20-03-12 Burgemeester en wethouders van Boxtel, de secretaris, de burgemeester, drs. J.K. Fraanje F.J.H.M. van Beers Bijlagen 1. Aanvraag herstructureringsfaciliteit 2. Aanbiedingsbrief college en machtiging herstructureringsfaciliteit Ter Inzage 1. Contactpersoon afdelingshoofd Maatschappelijke Ontwikkeling 5
Besluit / Advies commissie 6