Raadsvoorstel nr.: Raad d.d.: Portefeuillehouder: J.A. de Boer Budgethouder: W.J. Krijgsman Registratienummer:

Transcriptie

1 Raadsvoorstel nr.: Raad d.d.: Portefeuillehouder: J.A. de Boer Budgethouder: W.J. Krijgsman Registratienummer: Onderwerp: Modernisering WSW en Op/maat: overgangsjaar 2008 Financiële dekking: WSW-budget 2008 Besluit: 1. het WSW-budget 2008 van de gemeente Hoorn volledig ter beschikking te stellen aan de Gemeenschappelijke Regeling Op/maat; 2. als beleidskader vast te stellen dat de gemeente Hoorn op het gebied van uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening, solidair is met gemeenten in de regio West- Friesland. Dit betekent dat de gemeente Hoorn waar nodig, instemt met het uitruilen van WSW-budget binnen West- Friesland, met als doel te voorkomen dat gemeenten met een lagere taakstelling dan in het vorige jaar financieel in de knel komen; 3. het jaar 2008 aan te merken als overgangsjaar, waarbij Op/maat in overleg met College van Burgemeester en Wethouders voor en praktische uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening zorgt; 4. bijgaande begrotingswijziging, op basis van de indicatie die door het Ministerie van Sociale Zaken is afgegeven, vast te stellen. Eerdere besluitvorming: De gemeenteraad van Hoorn heeft op 11 september 2007 ingestemd met de visie zoals voorwoord in de notitie Visie van Westfriese gemeenten op de Wet Sociale Werkvoorziening en de uitvoering door Op/maat 1. Daarnaast is dit jaar op 11 september ingestemd met_het voorstel om de wachtlijst bij Op/maat aan te pakken en hier middelen voor beschikbaar te stellen. Probleem- en doelstelling Landelijk worden voorbereidingen getroffen om de Modernisering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) per 1 januari 2008 in te voeren. De Tweede Kamer is op 6 november 2007 akkoord gegaan met de voorstellen. De Eerste Kamer is voornemens om de voorstellen 17/18 december 2007 plenair te behandelen. Ten tijde van het schrijven van dit voorstel had de vergadering van de Eerste Kamer nog niet plaatsgevonden. In dit voorstel wordt ingegaan op de landelijke in regionale ontwikkelingen in de afgelopen maanden. Het afgelopen anderhalf jaar heeft een ambtelijke werkgroep samen met Op/maat gesprekken gevoerd over de Modernisering. In april 2007 heeft deze werkgroep de notitie Visie van Westfriese gemeenten op de Wet Sociale Werkvoorziening en de 1 deze notitie is ter inzage aangeboden bij dit raadsvoorstel 1

2 uitvoering door Op/maat opgesteld. De gemeenteraad heeft op 11 september ook ingestemd met de visie. Na het vaststellen van de visie, was het voor de werkgroep bijna onmogelijk om verder te gaan met de uitwerking van de visie in een beleidsplan. Het kader (de wetgeving) was immers nog niet definitief en gezien de meningen van de landelijke politieke partijen ook onzeker of het voorstel in de toenmalige opzet wel doorgang zou vinden. De Tweede Kamer heeft op 6 november een drietal amendementen aangenomen. Twee amendementen hebben betrekking op de definities en voorwaarden voor de financiering (dit heeft geen effect op de lokale beleidsvorming) en een amendement waarin de gemeenten worden verplicht om WSW-geïndiceerden actief (in plaats van passief) te informeren over hun plaats op de wachtlijst. Dit laatste amendement heeft dus wel effect op het lokale beleid en uitvoering en zal worden meegenomen in de voorstellen in De onzekerheid over het wel of niet doorgaan van de wijzigingen per 1 januari 2008 brengt gemeenten en SW-bedrijven in een lastig parket. De exacte taakstelling en budget voor 2008 worden pas bekend gemaakt nadat de Eerste Kamer met de voorstellen heeft ingestemd. Op 22 oktober 2007 ontving de gemeente Hoorn een beschikking met de indicatieve taakstelling en het budget voor Deze gegevens zijn gebaseerd op de situatie De definitieve taakstelling en het bijbehorende budget kunnen hiervan afwijken, aangezien deze straks worden bepaald op basis van de peildatum 1 juni Op/maat is bij haar begroting 2008 uitgegaan van de indicatieve taakstellingen en budgetten 2008 van de Westfriese gemeenten. De relatie gemeenten - Op/maat is momenteel zeer goed. Op bestuurs-, beleids- en managementniveau vindt regelmatig overleg plaats en worden nieuwe initiatieven ontplooit. Op/maat zal in 2008 dagelijks aan de slag gaan met het plaatsen en begeleiden van mensen met een WSW-indicatie binnen de vastgestelde visie. Het College van B&W heeft het jaar 2008 aangemerkt als overgangsjaar. Keuzes worden nu gemaakt om de WSW in 2008 praktisch uitvoerbaar te maken en financieel risico s te vermijden. In 2008 kan de impact van de wetswijziging worden overzien en kunnen eventueel andere keuzes gemaakt worden voor 2009 en verder. 1. Indicatieve taakstelling en budget 2008 (ter informatie) Op 22 oktober 2007 ontving de gemeente Hoorn een beschikking van het ministerie met een indicatief budget en taakstelling, zijnde: Taakstelling: 250,88 arbeidsjaren (fte) Budget: Per werkten mensen vanuit Hoorn met een WSW-indicatie bij Op/maat en andere SW-bedrijven, samen ongeveer 228,7 fte. Met een taakstelling van 250,88 fte zou de gemeente Hoorn er dus op vooruit gaan in Meer informatie over inwoners van de gemeente Hoorn met een WSW-indicatie is opgenomen in bijlage I. 2. Financiering Op/maat 2008 De definitieve taakstelling en het budget worden gecommuniceerd na de besluitvorming in de Eerste Kamer. Dit betekent dat de beschikking pas in de eerste maand(en) van 2008 ontvangen wordt door de gemeente Hoorn. Tevens wordt de taakstelling en het budget dan opnieuw bepaald aan de hand van een andere 2

3 peildatum (1 juni 2007 i.p.v 31 december 2006). De definitieve taakstelling en het budget kunnen dus wijzigen ten opzichte van de indicatie! Bijgaand treft u een begrotingswijziging aan op basis van het indicatieve budget. Zodra (in de loop van 2008) de definitieve beschikking binnen is zal aan u een nieuwe begrotingswijziging worden voorgelegd. Het WSW-budget dient te worden opgenomen in de gemeentelijke begroting en worden verantwoord aan het Rijk via een bijlage bij de jaarrekening Als de verantwoordelijkheid per bij de gemeenten komt te liggen, is Op/maat afhankelijk van het beschikbaar stellen van gelden door de 9 Westfriese gemeenten. Aangezien inwoners van West-Friesland bij Op/maat een arbeidsovereenkomst hebben in het kader van de WSW, is het van belang dat Op/maat tijdig kan beschikken over voldoende middelen om de salarissen van te betalen. Daarnaast is de gemeente Hoorn ook verantwoordelijk voor het financieren van WSW-plaatsen van inwoners bij andere SW-bedrijven. Dit betekent dat het College van W&B in de eerste maanden van 2008 reeds gelden ter beschikking dient te stellen voor de WSW, ook als het budget vanuit het Rijk pas in de loop van 2008 beschikbaar wordt gesteld. Aangezien de gemeente zekerheid over het ontvangen van deze gelabelde gelden, loopt de gemeente hierbij geen risico. 3. Beleidskeuzes, het opstellen van verordeningen De moderniseringsvoorstellen bieden ruimte voor lokaal beleid. Lokaal moeten voor 1 juli 2007 drie verordeningen vastgesteld worden: - wijze waarop gemeenten geïndiceerden informeren over plek op de wachtlijst - wanneer geïndiceerden recht hebben op een persoonsgebonden budget voor begeleid werken - wijze waarop geïndiceerden inspraak hebben (cliëntenparticipatie) Binnen de Gemeenschappelijke Regeling (GR) hebben de Westfriese gemeenten alle taken en bevoegdheden op het gebied van de WSW overgedragen aan Op/maat. Dit betekent ook dat het bestuur van Op/maat de verordeningen vaststelt, in plaats van de gemeenteraden. Tot op heden heeft Op/maat ook altijd het WSW-beleid voor de regio West-Friesland ontwikkeld en vastgesteld. Vanwege de modernisering ligt het voor de hand om in 2008 te discussiëren over de bevoegdheid verordeningen vast te stellen. Indien dit wenselijk is kan de Gemeenschappelijke Regeling hiervoor aangepast. Dit is niet op korte termijn te realiseren. Daarom zal Op/maat in ieder geval voor 1 juli 2008 de verordeningen voor de hele regio vaststellen. In januari 2008 zal de ambtelijke werkgroep in samenwerking met het management van Op/maat starten met het maken van voorstellen voor de drie verordeningen. Deze worden voor 1 juli 2007 vastgesteld door het bestuur van Op/maat. In overleg met de portefeuillehouders Werk en Inkomen wordt ook bekeken op welke wijze de Westfriese gemeenteraden over dit proces worden geïnformeerd. 4. Solidariteit in de regio West-Friesland Door de nieuwe financieringssystematiek ontvangt Op/maat niet langer 1 budget voor alle SW-medewerkers bij Op/maat, maar ontvangen alle individuele gemeenten budget en een taakstelling voor inwoners van de eigen gemeente. Voor gemeente A kan de taakstelling en het budget positief uitvallen ten opzichte van het vorige jaar, voor gemeente B zal dit negatief uitpakken. Bijvoorbeeld: 3

4 Gemeente A heeft in mensen bij Op/maat werken en krijgt in 2008 budget voor 198 mensen. Op/maat en gemeente A kunnen niet twee SW-medewerkers ontslaan en zullen deze dienstverbanden in 2008 moeten voortzetten. Het Ministerie van SZW gaat er vanuit dat gedurende het jaar mensen uitstromen (door pensioen, verhuizing, uitstroom naar een reguliere baan) waardoor gemeente A gedurende het jaar alsnog op 198 plaatsen uitkomt. Als er geen uitstroom is, zal de gemeente dus 2 plaatsen vanuit eigen middelen moeten financieren. Gemeente B heeft in mensen bij Op/maat werken en krijgt in 2008 budget voor 42 mensen. Gemeente B kan dus 2 mensen extra plaatsen bij Op/maat, maar loopt ook het risico dat het budget 2009 lager zal zijn. Op basis van de indicatieve budgetten en taakstellingen, gaat West-Friesland er in totaal op voorruit. Dit kan voor individuele gemeenten echter wel verschillen en kan bij de definitieve budgetten anders uitpakken. Voorgesteld wordt dat gemeenten binnen de Gemeenschappelijke Regeling samenwerken op basis van solidariteit. Dat houdt in dat als in 2008 gemeente A minder budget/taakstelling krijgt dan wat in 2007 al gerealiseerd is, gemeente B (die meer budget/taakstelling heeft dan in 2007) hiervoor budget beschikbaar stelt. Alternatieven met overweging In alle Westfriese gemeenten wordt aan de gemeenteraden voorgesteld om samen te werken op basis van solidariteit. Een alternatief is dat gemeenten ervoor kiezen om niet solidair te zijn met de regio en eigen financiële voordelen en nadelen zelf te regelen. Keuze en overwegingen met betrekking tot het voorstel Aangezien gekozen is voor het uitvoeren van de WSW binnen een Gemeenschappelijke Regeling (gekozen voor samenwerking), ligt het voor de hand om ook na de modernisering WSW solidair te zijn binnen de regio. Ook adviseren de 9 portefeuillehouders Werk en Inkomen in te stemmen met dit voorstel. Voordelen van solidariteit binnen West-Friesland: - Indien gemeenten tekort budget ontvangen van het Rijk voor het realiseren van het huidige aantal WSW-plaatsen bij Op/maat, kan een andere gemeente dit opvangen. - Gemeenten hoeven geen financiële dekking te zoeken binnen andere budgetten (b.v. Werkdeel WWB of algemene middelen) om extra plaatsen te financieren. Nadelen van solidariteit binnen West-Friesland: - Indien uitruil van budgetten aan de orde is en gemeente A een hogere taakstelling in 2008 krijgt dan in 2007 (voordeelgemeente) is gerealiseerd, kan deze gemeente haar extra budget niet volledig inzetten voor inwoners van de eigen gemeente op de wachtlijst, maar gebruikt een deel van het budget voor een inwoner(s) van een andere gemeente (nadeelgemeente). Financiële aspecten Als de Modernisering WSW per ingaat betekent dit dat gemeente Hoorn vanuit het Rijk WSW-budget ontvangt om een bepaald aantal arbeidsplaatsen te realiseren in de WSW. Het budget is bedoeld voor inwoners van Hoorn met een WSWindicatie (gelabeld). De meeste inwoners van Hoorn met een WSW-indicatie werken bij Op/maat. Maar er werken ook een aantal inwoners bij andere SW-bedrijven. Hoewel de gemeente nog geen definitief budget en taakstelling voor 2008 heeft, is het van belang dat de gemeente de SW-bedrijven tijdig voorschotten verleend zodat de lonen betaald kunnen worden. 4

5 Het voorstel om in West-Friesland samen te werken op basis van solidariteit, kan financieel gevolgen hebben voor de gemeente Hoorn. Als Hoorn bij de definitieve taakstelling een lagere taakstelling krijgt dan op dit moment gerealiseerd is (onwaarschijnlijk gezien de indicatieve taakstelling), kan Hoorn op basis van solidariteit budget ontvangen van een andere gemeente. Omgekeerd kan Hoorn op basis van solidariteit ook WSW-budget beschikbaar stellen zodat een regiogemeente WSWplekken voor haar inwoners kan realiseren. Overige relevante aspecten - Verdere procedure Zodra de definitieve taakstelling en het budget bekend zijn, zal opnieuw een raadsvoorstel met begrotingswijziging worden aangeboden. Hoorn, 18 december 2007 Het college van burgemeester en wethouders, De secretaris, De burgemeester, 5

6 Bijlage I Inwoners uit Hoorn met een WSW-indicatie Huidige voor de Wsw verantwoordelijke gemeenten/werkvoorzieningschappen Aantal geïndiceerde inwoners van de gemeente dat een dienstbetrekking of een arbeidsovereenkomst heeft of op de wachtlijst staat op 31 december 2006 bij de navolgende huidige voor de Wsw verantwoordelijke gemeenten/werkvoorzieningschappen GR Op/Maat 335 Amsterdam 5 WVS Zaanstreek-Waterland 3 WNK Bedrijven 2 GR Werkvoorzieningsschap Regio Eindhoven GR Promen 1 Totaal: 347 Tabel: Aantal inwoners van Hoorn per met een WSW-indicatie en het SW-bedrijf waar zij werken of op de wachtlijst staan. Per werkten 253 inwoners van Hoorn bij Op/maat, ongeveer 220 fte. Daarnaast werken er ook inwoners van Hoorn bij andere SW-bedrijven (o.a. bij WNK Alkmaar en Pantar Amsterdam) of staan daar op de wachtlijst. Taakstelling De taakstelling wordt door het Ministerie van SZW niet berekend op aantallen personen of SE (Standaard Eenheden, waarmee tot en met 2007 de taakstelling werd uitgedrukt), maar met arbeidsjaren (fte). Dit maakt het lastig om een exacte inschatting te maken van de huidige taakstelling. Per komt het neer op ongeveer 228,7 fte. Met een taakstelling van 250,88 fte zou de gemeente Hoorn er dus op vooruit gaan in