Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 27 May 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/57017 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Thema Inleiding Leerdoelen Werkplan 1 Verhoudingstabellen Uitleg en opgaven Toets 2 Procenten Uitleg en opgaven Toets 3 Rekenen met procenten Uitleg en opgaven Toets 4 Erbij of eraf Uitleg en opgaven Extra: LvoorL Toets 5 Nog meer procenten Uitleg en opgaven Toets Thema-opdracht Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 D-toets D-toets Extra opgaven Extra opgaven 1 Extra opgaven 2 Over dit lesmateriaal Pagina 1
Thema Inleiding Het thema Verhoudingen en procenten bestaat uit vijf paragrafen: 1. Verhoudingstabellen (herhaling) 2. Procenten (herhaling) 3. Rekenen met procenten (herhaling) 4. Erbij of eraf 5. Nog meer procenten In iedere paragraaf bestudeer je theorie en maak je opgaven. Na het maken van de opgaven maak je een toets. Het resultaat van de toets wordt opgeslagen in het volgsysteem. Na de paragrafen is er een Thema-opdracht. Dat is een wat grotere opdracht. Voor het maken van de opdracht heb je de theorie uit de paragrafen nodig. Na de Thema-opdracht is er nog een Eindtoets. Ook het resultaat van de eindtoets komt in het volgsysteem. Omdat veel oefenen nodig is, vind je aan het eind van het thema nog een aantal Extra opgaven. Leerdoelen Pagina 2
Aan het eind van dit thema: weet je wat een verhoudingstabel is en wanneer je een verhoudingstabel kunt gebruiken. kun je rekenen met procenten. kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je een percentage korting krijgt. kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je prijs met een percentage wordt verhoogd. kun je de prijs inclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet. kun je de prijs exclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet. Werkplan Het thema 'VERHOUDINGEN EN PROCENTEN' bestaat uit een groot aantal opdrachten. Pagina 3
Het is belangrijk dat je goed bijhoudt welke opdrachten je gedaan hebt. Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt. Op dat werkplan kun je bijhouden welke onderdelen je al gedaan hebt. Download hier het Werkplan Verhoudingen en procenten Pagina 4
1 Verhoudingstabellen Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Verhoudingstabellen Maak daarna de volgende opgaven. Verhoudingstabellen kn.nu/5z4da 1 Je verdient,- per maand met het rondbrengen van folders. a. Neem de tabel over en vul hem verder in: aantal maanden verdiensten (euro) b. Vul in: Na maanden heb je euro verdient met het rondbrengen van folders. 2 a. Neem de verhoudingstabel hieronder over en vul hem verder in. Pagina 5
b. Vul in: De verhouding in de verhoudingstabel is. 3 Neem de verhoudingstabellen hieronder over en vul ze verder in. 4 Bekijk de advertentie van een spaarbank. Spaar je,- per maand dan krijg je na jaar,- uitgekeerd. Spaar je,- per maand dan krijg je na jaar,- uitgekeerd. Neem de tabel over en vul hem verder in: bedrag per maand (euro) Uitkering na 5 jaar (euro) Joep spaart bij deze spaarbank,- per maand. Hoeveel krijgt hij na jaar uitgekeerd? 5 Pagina 6
Bekijk de ketting. De ketting heeft een vast patroon. Na twee witte kralen komen steeds vijf rode kralen. Neem de tabel over en vul hem verder in: aantal witte kralen aantal rode kralen totaal aantal kralen 6 Neem de verhoudingstabellen hieronder over en vul ze verder in. Toets Je sluit de paragraaf Verhoudingstabellen af met een toets. Pagina 7
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Verhoudingstabellen kn.nu/hckbq 1 Hier zie je een verhoudingstabel. Welke van de onderstaande verhoudingen hoort bij de tabel? a. 1 : 4 b. 2 : 3 c. 1 : 3 2 Welke van de volgende tabellen is een verhoudingstabel? a. Tabel I b. Tabel II c. Tabel III Pagina 8
3 Je ziet het begin van drie verhoudingstabellen. a = b = c = Pagina 9
2 Procenten Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Procenten Maak daarna de volgende opgaven. Procenten kn.nu/6kd1j 1 a. % Doe hetzelfde met: b. Vul in: % % % % % % c. De helft is % Een vijfde is % Een kwart is % Een tiende is % % % % % % % d. Vul in. Rond het antwoord af op twee cijfers achter de komma. Pagina 10
Image not found or type unknown % Image not found or type unknown % 2 In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. a. Welk vervoersmiddel is het populairst? b. Hoeveel procent komt met de brommer naar school? c. Reken uit hoeveel procent van de leerlingen lopend naar school komt? 3 Vul de verhoudingstabel hieronder verder in. deel geheel Vul in: % 4 a. % Doe hetzelfde met: % % = % = b. Vul in: Een tiende is % Drie tiende is % Een kwart is % Pagina 11
Drie kwart is % c. Vul in: Image not found or type unknown % % % 5 Honderd Nederlanders is gevraagd hun favoriete voetbalclub te noemen. Hieronder zie je de resultaten: Ajax: % Feyenoord: % PSV: % Andere club: a. Welke club is het populairst onder de ondervraagden? b. Hoeveel procent van de ondervraagden noemden een andere club dan Ajax, Feyenoord of PSV? Toets Je sluit de paragraaf Procenten af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Procenten kn.nu/5rp9s Pagina 12
1 Vul het juiste antwoord in. De helft is %. Een kwart is %. Een tiende is %. Drie kwart is %. 2 Schrijf als decimaal. 5% = 14% = 70% = 143% = 3 Hoeveel procent is het? 1/5 = % 2/5 = % 3/10 = % 3/8 = % 4 Bekijk het cirkeldiagram. In het cirkeldiagram zie je de uitslag van de gemeenteraadsverkiezing in een kleine gemeente. Hoeveel procent van de kiezers stemden PvdA? % Hoeveel procent van de kiezers stemden PVV? % Pagina 13
3 Rekenen met procenten Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Rekenen met procenten Maak daarna de volgende opgaven. Rekenen met procenten kn.nu/ngje2 1 a. Vul in: Je wit uitrekenen hoeveel % van,- is. % % van = Dus % van,- is b. Vul in: Je verdient,- per maand. Daarvan geef je,- uit aan snoepgoed.,- van de,- is % Je geeft dus % van je verdiensten uit aan snoepgoed. 2 Pagina 14
In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. Op het Weilandcollege zitten leerlingen. a. Reken uit hoeveel leerlingen met de bus naar school komen. b. Reken uit hoeveel leerlingen lopend naar school komen. 3 George heeft,- voor zijn verjaardag gekregen. Hiernaast zie je waar hij zijn geld aan uitgeeft. a. George geeft uit aan computerspelletjes. van de,- %. George geeft dus % van zijn zakgeld uit aan computerspelletjes. b. Hoeveel procent van zijn geld spaart George? 4 a. Pagina 15
Een boekhandelaar verkoopt per week boeken. % van deze boeken zijn thrillers. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? % van deze boeken zijn romans. Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? b. In klas A zitten leerlingen. Voor het proefwerk wiskunde hadden leerlingen een onvoldoende. Hoeveel procent van de leerlingen had een onvoldoende? Rekenen met procenten kn.nu/n93cv 1 Meneer en mevrouw Satir verdienen samen,- per jaar. In de tabel zie je het bestedingspatroon van de familie Satir. Uitgave % kommagetal berekening bedrag Wonen % Kleding % Voeding % Auto %,- Overigen % Totaal %,- Vul de tabel verder in. Controleer de antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot. Hebben jullie dezelfde antwoorden? Bespreek de eventuele verschillen. Toets Je sluit de paragraaf Rekenen met procenten af met een toets. Pagina 16
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Rekenen met procenten kn.nu/z2tne 1 Bereken en vul in. 1% van 500 = 5% van 600 = 70% van 800 = 10% van 50 = 60% van 50 = 2 Bereken en vul in. 13% van 300 = 65% van 800 = 25% van 700 = 25% van 60 = 15% van 60 = 3 Een klas van 30 leerlingen heeft een proefwerk wiskunde gemaakt. 20% van de leerlingen heeft een onvoldoende gehaald. Hoeveel leerlingen zijn dat? Pagina 17
a. 2 leerlingen b. 6 leerlingen c. 20 leerlingen d. 24 leerlingen 4 Een boekhandelaar verkoopt 650 boeken per week. 10% van de boeken die hij verkoopt zijn thrillers en 40% van de boeken die hij verkoopt zijn romans. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? boeken Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? boeken 5 Irma krijgt 40,- zakgeld per maand. Van haar zakgeld geeft ze 10,- uit aan naar de film gaan en ze spaart 16,- per maand. Hoeveel procent van haar zakgeld geeft Irma uit aan naar de film gaan? % Hoeveel procent van haar zakgeld spaart Irma? % Pagina 18
4 Erbij of eraf Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Procenten erbij of eraf Maak daarna de volgende opgaven. Procenten erbij of eraf kn.nu/dri6t 1 a. Vul in: Je krijgt % korting op een trui van,-. oude verkoopprijs % korting % nieuwe verkoopprijs % % % % van,- Dus de trui kost nu b. Vul in: In kostte een jaarabonnement op het tijdschrift Elle,-. Een jaar later was het jaarabonnement % duurder. oude verkoopprijs % verhoging % nieuwe verkoopprijs % % % % van,- Het jaarabonnement is nu dus 2 Pagina 19
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Hier zie je enkele producten die zij verkoopt. Bij de artikelen zie je inkoopprijs. Inge berekent de verkoopprijs door de inkoopprijs met verhogen. Bereken bij ieder artikel de verkoopprijs. % te 3 a. Een boekhandelaar verkocht vorige week boeken. Deze week heeft hij % minder boeken verkocht. Bereken hoeveel boeken de boekhandelaar deze week heeft verkocht. b. Mevrouw Satir verdiende in,- per jaar. In verdiende zijn % meer. Bereken hoeveel mevrouw Satir in verdiende. 4 Pagina 20
In de tabel staan in de linker kolom de oude bedragen. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. Bereken de nieuwe bedragen na prijsverhoging of prijsverlaging. 'oude' bedrag erbij of eraf 'nieuwe' bedrag,- % erbij,- % eraf,- % erbij,- % eraf Extra: LvoorL Leerlingen voor leerlingen Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: Korting berekenen Toets Pagina 21
Je sluit de paragraaf Procenten erbij of eraf af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Procenten erbij of eraf kn.nu/e0onu 1 Het is uitverkoop en je krijgt 20% korting op een broek van 80,-. Hoeveel moet je nu nog betalen voor de broek? a. 16,- b. 20,- c. 60,- d. 64,- 2 Op 1 janauri 2011 heeft Peter 1500,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft 6% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januari voor het eerst de rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen geld van de rekening opgenomen. Hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening?,- 3 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar 65.000,-. In 2011 was zijn winst 2% hoger. Hoeveel was de winst in 2011?,- 4 In 2010 zijn er 2 miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. Pagina 22
In 2011 waren dat er 10% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a. 200.000 b. 1.800.000 c. 1.818.000 d. 1.900.000 Pagina 23
5 Nog meer procenten Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Nog meer procenten Maak daarna de volgende opgaven. Nog meer procenten kn.nu/gmqv9 1 a. Vul in: In verdiende meneer Jonassen,- per maand. In verdiende hij 2,- per maand. Met hoeveel procent is zijn salaris in die vijf jaar gestegen? Dus het salaris van meneer Jonassen is met % % % gestegen. b. Vul in: Een broek kost inclusief % BTW. Hoe duur is de broek exclusief BTW? Vul het schema verder in: De prijs exclusief BTW is dus,70 2 Pagina 24
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Deze week is het uitverkoop. Hier zie je twee artikelen die in de uitverkoop zijn. Bij de artikelen zie je de oude prijs en de nieuwe prijs. Bereken van beide artikelen het kortingspercentage. Vaas: Image not found or type unknown % Dus de korting % % % Sleutelhanger: Image not found or type unknown % Dus de korting % % % 3 Pagina 25
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Hier zie je twee artikelen die ze verkoopt. Bij de artikelen zie je de verkoopprijs inclusief % BTW. Vul het schema verder in: Bereken van beide artikelen de verkoopprijs exclusief BTW. Rond af op twee cijfers achter de komma. Kandelaar: Fotolijstjes: 4 a. Een boekhandelaar verkocht vorige week boeken. Deze week heeft hij 944 boeken verkocht. Met hoeveel procent is de verkoop toegenomen. Vul in: Dus de stijging is % % %. b. Op boeken zit % BTW. In de winkel ligt een boek met een verkoopprijs inclusief BTW van. Vul het schema in: Bereken de verkoopprijs exclusief BTW. 5 In de tabel zie je drie kolommen. In de linker kolom staat het oude bedrag. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. In de rechter kolom staat het nieuwe bedrag. Vul de ontbrekende bedragen/percentages in. 'oude' bedrag erbij of eraf 'nieuwe' bedrag,- % erbij,- % eraf,- % erbij,-,- % eraf Pagina 26
,- % erbij,- % eraf,- Toets Je sluit de paragraaf Nog meer procenten af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Nog meer procenten kn.nu/98rvi 1 Het is uitverkoop. Voor een broek van 69,- betaal je nu 49,-. Hoeveel procent korting krijg je? Geef je antwoord in gehele procenten. a. 29% b. 41% c. 59% d. 71% 2 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar 65.000,-. In 2011 was zijn winst 67.275,-. Met hoeveel procent is de winst van de rijwielhandelaar toegenomen? % 3 Pagina 27
Een computer kost 749,-. Dat is de prijs inclusief 19% BTW. Bereken de prijs exclusief BTW. Prijs exclusief BTW is 4 Op boeken zit geen 19%, maar 6% BTW. Een roman ligt in de winkel voor 14,95. Hoeveel is de prijs exclusief BTW? a. 12,56 b. 14,05 c. 14,10 d. 15,85 Pagina 28
Thema-opdracht Vooraf Inleiding Heb je je ouders wel eens horen klagen over de benzineprijs? Vast wel! In de afbeelding hiernaast zie je hoe de benzine prijs is opgebouwd. Het grootste deel van de pompprijs bestaat uit belastingen: accijnzen en BTW. De accijns wordt jaarlijks door de overheid vastgesteld. De BTW ( %) beweegt mee met de totale pompprijs. In de afbeelding zie je dat in de pompprijs voor % uit accijnzen en BTW bestond. Ingewikkeld? Wel als je niets van verhoudingen en procenten weet. In deze opdracht ga je aan de slag met verhoudingen en procenten. Vooraf Dit thema sluit je af door een aantal opdrachten te doen die te maken hebben met de hoogte van de benzineprijs. Die vragen beantwoord je op het werkblad verhoudingen en procenten. Tijd Voor de afronding van het thema heb je ongeveer alleen. Je maakt het eindproduct alleen. lesuren nodig. De afsluiting van het thema doe je Benodigheden Stap 1 Het werkblad Verhoudingen en procenten. Pen, (kleur)potloden en rekenmachine. Pagina 29
Bekijk de afbeelding hiernaast. In de afbeelding zie je dat de benzine prijs is opgebouwd uit de volgende vijf onderdelen: de productprijs (= kostprijs voor het maken van een liter benzine) de opbrengst voor de pomphouder de opbrengst voor het olieconcern accijns (belasting die door de overheid wordt vastgesteld) BTW. Beantwoord de volgende vragen op het werkblad Verhoudingen en procenten: Stap 2 Hoe hoog is de verkoopprijs van één liter euro (Shell)? De eerste drie onderdelen vormen samen de 'kale prijs'. Volgens de afbeelding is de 'kale prijs' afgerond. Ga na of dit klopt. Volgens de afbeelding is de BTW afgerond cent. Ga met een berekening na of dat klopt. Pagina 30
Gebruik bij de volgende vragen de afbeelding hiernaast. Stel dat de overheid besluit de Accijnzen met cent te verhogen. De kostprijs voor het maken van een liter benzine, de opbrengst voor de pomphouder en de opbrengst voor het olieconcern veranderen niet. Stap 3 Laat met een berekening zien dat de nieuwe verkoopprijs dan afgerond wordt. Bereken welk percentage van de verkoopprijs bij de nieuwe verkoopprijs wordt bepaald door belastingen. Leg uit waarom de overheid 'dubbel verdiend' als ze de accijnzen verhoogd. Pagina 31
In de afbeelding zie je hoe de prijs van een liter diesel is opgebouwd. Je ziet dezelfde vijf onderdelen. De prijs van een liter diesel was in 2011 gemiddeld. Laat met een berekening zien dat de BTW per liter afgerond Stap 4 cent bedraagt. Wat vind jij? Pagina 32
Vind je de benzineprijs te hoog of juist te laag? Schrijf het antwoord op deze vraag op het werkblad. Natuurlijk geef je ook argumenten voor je keuze. Heb je alle vragen op het werkblad ingevuld? Ja? Laat het werkblad beoordelen door je docent. Pagina 33
D-toets D-toets Je sluit het thema Verhoudingen en procenten af met de eindtoets. De eindtoets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Aan het eind van de toets zie je je score. Van de vragen die je fout gedaan hebt, zie je de goede antwoorden. Klik op de knop om de toets te starten. Succes! Verhoudingen en procenten kn.nu/y0wc7 1 Het is uitverkoop. Je krijgt 20% korting op een broek van 90,-. Kruis aan hoeveel je moet betalen voor de broek in de uitverkoop? a. 18,- b. 20,- c. 70,- d. 72,- 2 Op 1 januari 2011 heeft Peter 1500,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft 6% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januari 2012 voor het eerst rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen geld van de rekening opgenomen. Hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening? Pagina 34
3 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar 65.000,- In 2011 was zijn winst 2% hoger. Hoeveel was de winst in 2011? 4 In 2012 zijn er 2 miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. In 2011 waren dat er 10% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a. 200.000 b. 1.800.000 c. 1.818.000 d. 1.900.000 5 In de uitverkoop. voor een broek van 69,- betaal je nu 49,-. Hoeveel procent korting krijg je? a. 29% b. 41% c. 59% d. 71% 6 Een computer kost 749,-. Dat is de prijs inclusief 21% BTW. Bereken de prijs exclusief 21% BTW. Prijs exclusief BTW. is 7 Op boeken zit geen 21% maar 6% BTW. Een roman ligt in de winkel voor 14,95. Hoeveel is de prijs exclusief BTW? a. 12,56 b. 14,05 c. 14,10 d. 15,85 Pagina 35
Extra opgaven Extra opgaven 1 Maak de volgende opgaven. Verhoudingen en procenten kn.nu/7qbp9 1 Korting Op een jurk van,- krijg je % korting. Hoeveel euro korting krijg je? Hoe duur is de jurk in de uitverkoop? 2 Rente Je stort,- op een spaarrekening bij een bank. De bank geeft % rente per jaar. Welk bedrag aan rente krijg je als je het bedrag jaar op de rekening laat staan? Welk bedrag staat er dan op de spaarrekening? 3 Boeken Op een zaterdag verkoopt een boekhandel boeken. % van deze boeken zijn reisboeken. Hoeveel reisboeken zijn er op die zaterdag verkocht? Pagina 36
4 Supermarkt Een kleine buurtsupermarkt verkoopt verschillende soorten producten. In de tabel zie welke soorten producten je kunt krijgen bij de supermarkt. In de tabel zie je ook de omzet per productgroep in procenten. Je ziet ook dat de totale dagomzet,- is. Neem de tabel over en vul de open plekken in. productgroep omzet (%) kommagetal berekening bedrag Zuivel % Groente % Vlees/vis % Brood % Overig Totaal %,- 5 De drie dwaze dagen Hieronder zie je een pagina uit een folder van de Bijenkorf. Bekijk de volgende berekening. De normale prijs van de ringen is,-. De dwaze prijs is,-. De korting is dus,-. Image not found or type unknown De korting in procenten is, dus de korting is ongeveer %. Bereken nu zelf hoeveel procent korting je krijgt op de armband en op de ketting. 6 Pagina 37
Een nieuwe scooter kopen met gratis benzine Mooi meegenomen, maar welke korting krijg je eigenlijk? Ga uit van de volgende gegevens: aanschafprijs scooter is,- scooter gebruikt 1 liter per km liter benzine kost,- De korting die je krijgt is de waarde van de gratis benzine. Hoeveel euro korting krijg je? Hoeveel procent korting krijg je op de nieuwe scooter? Extra opgaven 2 Extra opgaven Maak de volgende opgaven. Verhoudingen en procenten kn.nu/d9az8 1 Je ziet het weleens staan: Drie halen, twee betalen. Hoeveel procent korting is dit eigenlijk? Stel je koopt drie zakken chips. Pagina 38
De normale prijs van een zak chips is. Hoeveel betaal je normaal voor drie zakken chips? Hoeveel betaal je als geldt Drie halen, twee betalen? Hoeveel procent korting krijg je? Bereken ook hoeveel procent korting je krijgt als je drie anderhalve liter flessen cola koopt, die zonder korting,- kosten. Hoeveel procent korting krijg je bij Drie halen, twee betalen? 2 Timmerbedrijf Tom van Dijk heeft een timmerbedrijf. De specialiteit van het bedrijf is kasten. Om één kast te maken maakt Tom de volgende kosten: Arbeidskosten,- Materiaalkosten,- De verkoopprijs berekent Tom door de kostprijs met Hoe hoog is de kostprijs van één kast? Wat is de verkoopprijs van één kast? % te verhogen. 3 Op afbetaling Joost Lommers wil een scooter kopen. De scooter kost,-. Hij kan dit bedrag ineens betalen of hij kan kiezen voor een betaling in termijnen. Als hij kiest voor een betaling in termijn betaalt hij nu,- plus termijnen van,-. Hoeveel euro betaalt Joost als hij de scooter in termijnen betaalt? Hoeveel procent is de scooter duurder bij betaling in termijnen? 4 Op de bank Simon van Geel heeft spaarrekening een geopend. Op de rekening heeft hij,- gestort. De bank geeft % rente op de rekening. Hoeveel staat er na jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er geen extra geld op stort? Hoeveel staat er na jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er geen extra geld op stort? Pagina 39
5 BTW Op schilderwerk zit % BTW. Een schildersbedrijf wil je huis schilderen voor Vul het schema in.,- inclusief BTW. Bereken de prijs exclusief BTW. 6 In de tabel hieronder zie je drie kolommen. In de linker kolom staat het oude bedrag. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. In de rechter kolom staat het nieuwe bedrag. Neem de tabel over en vul de ontbrekende getallen/percentages in. 'oude bedrag' erbij of eraf 'nieuwe bedrag',- % erbij,- eraf,- % erbij,-,- % eraf,- erbij,- % eraf,- Pagina 40
Over dit lesmateriaal Colofon Het thema 'Verhoudingen en procenten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO. Fair Use In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 27 May 2016 om 09:28 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Leerinhoud en Verhoudingen; Verhoudingsvraagstukken; Rekenen/wiskunde; Functioneel doelen gebruik - verhoudingen; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 8 uur en 50 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare, vo-content Pagina 41