INTERNET & E-MAIL versie 9 Windows 7 Volkshogeschool Regio Antwerpen - Fred. De Merodestraat 36-2600 Berchem tel. 03/ 230 03 33 - fax 03/ 218 95 65 - info@vormingplusantwerpen.be - www.vormingplusantwerpen.be
Bedoeling van deze cursus Deze cursus is een kennismaking met internet en e-mail. Stap voor stap oefenen we de basis in. We zien in 5 lessen wat er zoal te beleven valt op het internet en leren zoeken met Google. Daarna leer je ook hoe je e-mails verstuurt en ontvangt. Deze handleiding Negende druk: september 2010 Deze bundel is in oorsprong een naslagwerk bij de cursus Internet en e-mail gegeven door Vormingplus Antwerpen (Volkshogeschool Regio Antwerpen). Meer info over het gebruik van deze bundel: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/be/deed.nl Volkshogeschool Regio Antwerpen - Fred. De Merodestraat 36-2600 Berchem tel. 03/ 230 03 33 - fax 03/ 218 95 65 - info@vormingplusantwerpen.be - www.vormingplusantwerpen.be
Inhoud Ik heb een website-adres... 5 Ik wil informatie opzoeken... 7 3 tips om websites te bekijken... 9 Websites bijhouden... 13 www.meeruitleg.be... 16 Wat is www.meeruitleg.be... 16 Een vraag versturen... 16 Het antwoord... 18 Extra opties voor internet... 19 Specifieker zoeken met Google... 19 Een e-mail lezen... 22 Een e-mail versturen... 25 Een e-mailadres bewaren... 27 Extra opties bij e-mail... 29 Een bijlage bekijken... 29 Een bijlage versturen... 30 Een e-mail beantwoorden... 32 Een e-mail doorsturen... 34 Achtergrondinformatie... 38 Internet is een netwerk... 38 Wat je allemaal kan doen op het internet... 38 Wat je nodig hebt... 39 Informatie staat op Websites... 40 Hoe werkt e-mail... 41 Verklarende woordenlijst... 43 Volkshogeschool Regio Antwerpen - Fred. De Merodestraat 36-2600 Berchem tel. 03/ 230 03 33 - fax 03/ 218 95 65 - info@vormingplusantwerpen.be - www.vormingplusantwerpen.be
Volkshogeschool Regio Antwerpen - Fred. De Merodestraat 36-2600 Berchem tel. 03/ 230 03 33 - fax 03/ 218 95 65 - info@vormingplusantwerpen.be - www.vormingplusantwerpen.be
IK HEB EEN WEBSITE-ADRES 1. Open Internet Explorer In het menu Start 2. Klik 1x in het bovenste en langste tekstvak (de tekst wordt blauw) 3. Schrijf het adres exact over en druk op Enter Er gebeurt niets! Vergeet niet op Enter te drukken na het intypen van het webadres Ik zie alleen maar reclame Ga op zoek naar de woorden ga verder, naar de site, enter of to the site, zo kom je op de echte website terecht. Internet en E-mail 5
Ik krijg iets anders te zien dan de website die ik zoek Kijk nog eens na of je het webadres juist hebt getypt. Let op: er komen geen spaties of @-tekens voor in een websiteadres Het bovenste deel ziet er helemaal anders uit bij mij! Het kan dat je nog een vorige versie hebt van het programma. Geen probleem, jouw versie werkt evengoed. Kijk alleen uit naar de juiste knoppen. Internet en E-mail 6
IK WIL INFORMATIE OPZOEKEN 1. Open de website www.google.be (Zie p. 5) 2. typ in je eigen woorden wat je juist zoekt Klik in het tekstvak onder het logo van Google Typ wat je zoekt Druk op ENTER Internet en E-mail 7
3. Kies uit de lijst van resultaten een antwoord dat je aanspreekt Klik met het handje op 1 van de blauw onderlijnde titels Ik vind niet wat ik zoek Ga terug naar de vorige webpagina (zie p. 9) klik op een andere blauwe titel of geef nieuwe zoekwoorden op Internet en E-mail 8
3 TIPS OM WEBSITES TE BEKIJKEN 1. Kijk heel de pagina rond en scroll naar beneden Rol met je muiswieltje naar beneden. 2. Klik op een woord, een foto of een tekening voor meer informatie Beweeg je muisaanwijzer over interessante delen van de pagina Verandert het in een handje, dan kan je klikken 3. Ga terug naar de vorige pagina als je niet hebt gevonden wat je zocht Klik 1x op de linkse pijl Je vindt de pijltjes helemaal bovenaan links Een gedeelte van de website is plots weg Sommige websites willen enquêtes of reclame op je afvuren. Deze nemen een groot deel van je scherm in beslag. Ga op zoek naar een kruisje, meestal in de rechterbovenhoek van de reclameboodschap, klik erop. Internet en E-mail 9
Ik klik en er gebeurt niets Dikwijls gaat er een nieuw venster open wanneer je een link aanklikt. Kijk dan onderaan in de taakbalk: Klik op de knop met het Internet Explorer logo. Er verschijnen mini-voorbeeldjes van alle websites die geopend zijn Klik op het mini-voorbeeldje dat je op ware grootte wil zien De pijltjes kan ik niet gebruiken De pijltjes werken alleen als ze helder gekleurd zijn. Dat gebeurt pas nadat je op een link hebt geklikt. Zo werken ze niet Zo werkt enkel de rechterpijl Zo werken beide pijlen Internet en E-mail 10
Internet en E-mail 11
Internet en E-mail 12
WEBSITES BIJHOUDEN 1. Open de website die je wil bewaren (zie p.5) 2. Klik op het sterretje Je vindt de knop helemaal rechts bovenaan, net onder het rode kruisje. Hij wordt pas geel als je er met je muis op komt. Wanneer je klikt klapt een menu uit 3. Voeg de website toe aan je Favorieten Klik op Internet en E-mail 13
Er verschijnt een venstertje Klik op Wanneer je terug klikt op het sterretje staat je favoriet mee in het lijstje Hoe kan ik een bewaarde website terug bekijken Klik opnieuw op het sterretje (rechts bovenaan) Klik op de website die je wil bekijken Internet en E-mail 14
Bij mij staat deze knop niet Zoek naar een knop met een geel sterretje en eventueel het woord Favorieten: Hoe kan ik een bewaarde website uit het lijstje Favorieten verwijderen? Open je Favorieten (zie hierboven) Klik met je rechtermuisknop op de link naar de website Er verschijnt een nieuw menu. Klik op verwijderen in het menu Er verschijnt een dialoogvenster en klik daar op Ja. Internet en E-mail 15
WWW.MEERUITLEG.BE WAT IS WWW.MEERUITLEG.BE www.meeruitleg.be is een website waar je terecht kan als je met een computerprobleem of - vraag zit. Je vraag wordt in eerste instantie per mail beantwoord. Indien nodig belt men je op om je telefonisch verder te helpen. De hulp is volledig gratis. EEN VRAAG VERSTUREN 1. Ga naar de website www.meeruitleg.be (zie p.5) 2. Klik op de help-knop. Internet en E-mail 16
3. Vul je persoonlijke gegevens in De vakjes met een * moet je invullen. Vul zeker ook je telefoonnummer in zodat we je kunnen bellen. 4. Omschrijf je probleem zo goed mogelijk. Hoe meer informatie je hier intypt (Wat lukt er niet, wat wil je proberen, wanneer is er iets misgelopen, enz ), hoe makkelijker het wordt om je voort te helpen. Vind je het te lastig om je probleem te omschrijven? Typ dan dat je liefst opgebeld wordt en vergeet je telefoonnummer niet in te geven! 5. Verstuur je vraag Klik op om je vraag te versturen Je krijgt onmiddellijk te zien dat je vraag verstuurd is. Je krijgt ook nog een bevestigingsmail dat we je vraag ontvangen hebben. Internet en E-mail 17
HET ANTWOORD Binnen het halfuur krijg je een e-mail met de bevestiging dat je vraag goed is verstuurd. Afhankelijk van de beschikbaarheid van de vrijwilligers en de moeilijkheidsgraad van je vraag krijg je binnen korte tijd (maximum enkele dagen) een oplossing in je mailbox of krijg je een telefoontje. Wanneer kan ik een telefonisch antwoord verwachten? In principe krijg je je antwoord per mail toegestuurd (tenzij je je probleem niet schriftelijk kreeg uitgelegd). Onze vrijwilligers proberen het zo duidelijk mogelijk en stap voor stap uit te leggen. Indien er toch ergens een onduidelijkheid is waardoor de vrijwilliger je niet kan helpen, dan zal hij je opbellen (tenzij je aanduidt dat je niet wenst opgebeld te worden). Zelf kan je geen vrijwilliger opbellen. Er verschijnt een venstertje. Wat moet ik daarmee? Wanneer je een van de vakjes met een * niet of verkeerd invult krijg je een venstertje zoals dit: Klik op OK Verbeter de tekst in het vakje met * Klik terug op Internet en E-mail 18
EXTRA OPTIES VOOR INTERNET SPECIFIEKER ZOEKEN MET GOOGLE 1. Nederlandstalige websites zoeken gebruik typisch Vlaamse/Nederlandse trefwoorden en/of klik in het bolletje naast pagina's in het Nederlands 2. Afbeeldingen zoeken Klik boven het zoekvak van Google, op Afbeeldingen Typ in het zoekvak een trefwoord bv. Mercedes" Druk op ENTER Klik op de foto die je wil bekijken. Internet en E-mail 19
Internet en E-mail 20
Internet en E-mail 21
EEN E-MAIL LEZEN 1. Open Windows Live Mail Open het Startmenu Klik op 2. Open een e-mail Dubbelklik op een titel uit het lijstje van e-mails Internet en E-mail 22
3. E-mail lezen Het bericht verschijnt in een nieuw venster bovenaan zie je oa: van wie de mail komt, Waarover hij gaat, wanneer hij is verstuurd Eronder vind je het eigenlijke bericht Hoe kan ik zien of er nieuwe post is? Elke keer als je Windows Mail opstart, controleert het op nieuwe post. Titels van e-mails die in het vet staan, met een gesloten enveloppe ervoor zijn berichten die je nog niet gelezen hebt. Internet en E-mail 23
Hoe kan ik een e-mail verwijderen? Open de e-mail en klik op de knop Ik krijg e-mails van onbekenden Ongewenste e-mails worden spam genoemd. Ze zijn lastig en kunnen soms virussen bevatten. Verwijder daarom onmiddellijk e-mails van onbekende afzenders. Internet en E-mail 24
EEN E-MAIL VERSTUREN 1. Open een nieuw leeg bericht Klik op de knop Er verschijnt een leeg bericht in een nieuw venster 2. Vul het bericht in Het e-mailadres van je contactpersoon zet je achter Aan: Een titel van het bericht achter Onderwerp Het bericht zelf in het grote witte vak. 3. Verzend het bericht Klik op de knop Internet en E-mail 25
Kan ik meerdere personen tegelijk een e-mail zenden? Achter Aan: kan je zoveel e-mailadressen invullen als je wil. Zet telkens een puntkomma tussen twee contactpersonen. Wat is het verschil tussen Aan en CC? Achter Aan zet je de personen waar je actie van verwacht (een antwoord, iets doen met de informatie die je hebt gegeven) Achter CC zet je de personen die je louter wil informeren over de boodschap. Waar vind ik verzonden berichten terug? Klik links op de map Verzonden items Rechts verschijnt de lijst van alle e-mails die je ooit verzonden hebt. Het bericht dat je als laatste verzond staat bovenaan Internet en E-mail 26
EEN E-MAILADRES BEWAREN 1. Open het venster met je contactpersonen Klik op Contactpersonen 2. Maak een nieuwe contactpersoon aan Er verschijnt een nieuw venster waarin je al je contactpersonen ziet staan. Klik op Internet en E-mail 27
3. Vul de fiche van de nieuwe contactpersoon in Er verschijnt een lege fiche in een nieuw venster. Vul minstens naam, voornaam en e-mailadres in. Klik vervolgens op Internet en E-mail 28
EXTRA OPTIES BIJ E-MAIL EEN BIJLAGE BEKIJKEN 1. Open de e-mail. Zoek naar een mail met bijlage Je herkent ze aan de paperclip voor de afzender Dubbelklik op het e-mailbericht om het te openen (Zie p. 22) 2. open de bijlage staan 1 of meerdere namen van bijlagen die met het bericht zijn meege- Achter stuurd. Dubbelklik op de bijlage om ze te openen. Internet en E-mail 29
Er verschijnt een bevestigingsvenster Klik op EEN BIJLAGE VERSTUREN 1. Maak een nieuw bericht aan (Zie p. 25) Klik op de knop Internet en E-mail 30
2. Kies het juiste bestand als bijlage Er opent een nieuw venster om een bestand op je computer te kiezen Wil je een foto meesturen kies dan eerst voor afbeeldingen Klik op de afbeelding die je wil meesturen Klik vervolgens op Internet en E-mail 31
3. Verzend de e-mail Achter staat nu de naam van de bijlage. Klik op de knop EEN E-MAIL BEANTWOORDEN 1. Open de oorspronkelijke e-mail (Zie p. 22) Klik op de knop Beantwoorden Internet en E-mail 32
2. Vul de e-mail aan De vakken Aan: en Onderwerp: zijn reeds ingevuld Aan: hier staat nu het e- mailadres van wie jij het bericht gekregen hebt Onderwerp: Voor het oorspronkelijke onderwerp staan nu de letters Re: (afkorting van Reply of Antwoord) Je kan bovenaan je eigen tekst bijschrijven. De oorspronkelijke tekst staat er ook nog. 3. Verzend de e-mail Klik op de knop Bij je bericht staat nu een rood pijltje om aan te geven dat je deze mail hebt beantwoord. Internet en E-mail 33
EEN E-MAIL DOORSTUREN 1. Open de oorspronkelijke e-mail (Zie p. 22) Klik op de knop Doorsturen 2. Vul de e-mail aan Er opent een nieuw venster Aan: Vul de e-mailadressen in van de personen aan wie je de mail wil doorsturen Onderwerp: Voor het oorspronkelijke onderwerp staan nu de letters Fw: (afkorting van Forward of Doorsturen) Bijlage: Bijlagen die aan het oorspronkelijke bericht hingen worden mee doorgestuurd Je kan bovenaan je eigen tekst bijschrijven. De oorspronkelijke tekst staat er ook nog. Internet en E-mail 34
3. Verzend de e-mail Klik op de knop Bij je bericht staat nu een groen pijltje om aan te geven dat je deze mail hebt doorgestuurd. Internet en E-mail 35
Internet en E-mail 36
Internet en E-mail 37
ACHTERGRONDINFORMATIE INTERNET IS EEN NETWERK Computers kunnen met elkaar praten door middel van kabels. Twee of meer computers die met elkaar verbonden zijn noemt men een netwerk. Het internet is zo n netwerk, niet van enkele, maar van miljoenen grote computers die met dikke kabels met elkaar verbonden zijn. Je kan met jouw computer verbinding maken met dit grote netwerk. Een internet-aansluiting heet dit. Behalve een kabel heb je ook een abonnement nodig, net zoals bij je telefoon. WAT JE ALLEMAAL KAN DOEN OP HET INTERNET E-mail, mailen, @, attachments, bijlagen: om elektronische brieven te sturen en te ontvangen. De brieven (mails) blijven in een postbus zitten tot je ze eruit haalt. Je hoeft dus niet voortdurend achter je pc te zitten. In het hoofdstuk E-mail wordt daar verder op ingegaan. Surfen, websites, homepagina, www,.be: allemaal termen die je tegen komt als je informatie wil opzoeken. In de volksmond: het internet. Chatten, Messenger, msn-en : betekent babbelen of kwebbelen. In plaats van echt te praten, gebruik je het toetsenbord om te typen. Te vergelijken met SMS'en op je GSM. Je kan met veel mensen tegelijk babbelen of met iemand persoonlijk. Telefoneren, skype(n): telefoneren kan ook via het internet. Je gebruikt dan een hoofdtelefoon en een microfoontje. Naar andere computers is dit zelfs gratis. Internet en E-mail 38
WAT JE NODIG HEBT 1. Een computer De meest eenvoudige computer volstaat. Heb je zelf geen computer, dan vind je er vast wel een bij buren, familie, in alle openbare bibliotheken of in een internetcafé (handig als je op reis bent). 2. Programma's Voor elke toepassing (e-mail, internet,, ) heb je een ander programma nodig. Er zijn verschillende merken van programma's maar deze twee staan op zowat elke computer. Internet Explorer Internet: informatie opzoeken en bekijken Windows Live Mail Mailen: brieven en foto's versturen en ontvangen 3. Een abonnement en materiaal Je kan een abonnement nemen bij Telenet, Belgacom, Tele2, enz. Zij geven je ook het materiaal om je computer aan te sluiten op het internet: een internetkabel en een modem. (Voor een overzicht van al de internetaanbieders en hun aanbod, kijk op www.vergelijking.be). Internet en E-mail 39
INFORMATIE STAAT OP WEBSITES Op het internet kan je heel wat vinden: informatie in de vorm van tekst afbeeldingen: foto's, tekeningen, plannen film: videofilmpjes, tv, films geluid: muziek, geluidseffecten, radio Al deze informatie vind je terug op verschillende websites, letterlijk: plekken op het web. Een website kan je vergelijken met een tijdschrift: de structuur: een inhoudstafel met smaakmakers verschillende pagina's met informatie de inhoud: wordt bepaald door diegene die de website maakt (over hobby's, actualiteit, reizen, auto's, enz.) de lay-out: het uitzicht van een website is telkens verschillend, de makers proberen zo goed mogelijk hun publiek aan te spreken (vergelijk maar eens een tijdschrift voor jongeren met een seniorenblad) reclame websites kan je gratis bekijken, maar vaak moet je daarvoor de reclame erbij nemen Websites staan op grote computers, verspreid over heel de wereld. Samen vormen ze zoiets als een enorme bibliotheek. Je kan er zoeken: met trefwoorden op nummer, maar dan in de vorm van een adres Internet en E-mail 40
HOE WERKT E-MAIL E-mail is de afkorting van electronic mail. Dit betekent elektronische post. Voor- en nadelen Voordelen: Sneller: je kan een bericht in een paar seconden van België naar Mexico sturen. Goedkoper: geen postzegels of taxen. Je betaalt enkel je internetabonnement. Verschillende mails tegelijk: je kan naar verschillende personen hetzelfde mailtje sturen. Gewoon, met 1 druk op de knop Je kan gemakkelijk extra's aan de mail toevoegen: foto's, kaartjes, uitnodigingen, enz. Nadelen: Je weet niet wanneer je mail wordt gelezen. Sommige mensen kijken dagelijks hun mail na, anderen maar 1 keer per week of minder. Je moet het e-mailadres helemaal juist intypen. Je krijgt niet altijd een foutmelding als je mail niet is toegekomen. Hoe werkt e-mail Je krijgt van je internetaanbieder een e-mailadres (bv. naam@telenet.be, naam@skynet.be). Dit adres gaat samen met een postbus ( mailbox in het Engels). Deze postbus staat ergens bij jouw internetaanbieder op het internet. Jouw postbus is beveiligd met een paswoord Als je een e-mail verstuurt, komt het terecht in de postbus van je contactpersoon. De e-mail wordt daar bewaard totdat je contactpersoon zijn e-mail nakijkt. De e-mail wordt dan op de computer gezet van de contactpersoon. Voorbeeld: Jan woont in België en heeft een postbus. Pierre woont in Frankrijk en heeft daar een postbus. Vb 1. Jan stuurt van op zijn pc een e-mail met als adres Pierre@provider.fr. 2. Het bericht zoekt zijn weg over het Internet en blijft in Pierre s postbus liggen. 3. Als Pierre zijn mailprogramma opent, wordt de mail van de postbus doorgestuurd naar Postvak IN op de computer van Pierre. ( provider betekent internetaanbieder) Hoe ziet een e-mailadres eruit Internet en E-mail 41
Een emailadres heeft altijd een vaste vorm: Jan.piryns@pandora.be 1 2 3 4 1. de naam van de gebruiker (voor- en achternaam meestal gescheiden door een punt) 2. in een emailadres staat altijd een @ 3. de naam van internetaanbieder gevolgd door een punt 4. een landcode staat altijd achteraan Er staan nooit spaties in een emailadres, en een adres eindigt nooit met een punt Internet en E-mail 42
VERKLARENDE WOORDENLIJST Attachment zie Bijlage Bijlage Een bestand (foto, tekst, presentatie,...) dat vasthangt aan je e-mail. Je kan een bijlage bekijken en opslaan op je computer. Bladwijzers zie Favorieten Bookmarks zie Favorieten Browser De Engelse term voor een programma waarmee je op internet kan. De meest gebruikte browser is Internet Explorer Favorieten Het lijstje van websites die je bewaart hebt (zie p. 13) Homepage De voorpagina van een website. Meestal kan je rechtstreeks naar de voorpagina door op het logo van de website te klikken. Home zie Homepage Internetadres Het adres van een website. Meestal begint het met www en eindigt het met.be voor Belgische websites Mailbox zie Postvak In Postvak In Het mapje waarin al je e-mails toekomen. Scrollen Het muiswieltje naar boven of naar beneden bewegen. Je kan hiermee andere delen van een website bekijken Spam De verzamelnaam voor alle ongewenste e- mails. Meestal zijn dat Engelstalige e-mails en afkomstig van onbekende afzenders. Startpagina De website die opent als je Internet Explorer opstart. Je kan zelf instellen welke website er telkens opent (zie p. 19) Surfen Door middel van links van de ene website naar de andere website bewegen. Trefwoord zie Zoekterm URL Een Engelse afkorting voor Internetadres Website Een plek waar informatie verzameld is op het internet WWW Hiermee beginnen de meeste internetadressen. Zoekmachine Een website die andere websites doorzoekt op basis van zoektermen die je zelf opgeeft. De meest bekende zoekmachine is die van Google: www.google.be Zoekterm Trefwoorden die zo duidelijk mogelijk weergeven naar welke informatie je op zoekt bent. Zoekvak Een tekstvak op een website waarin je zoektermen kan ingeven. Internet en E-mail 43