SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN. Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS (FLVVG-I-MET-224)

Vergelijkbare documenten
SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. microgolfontsluiting (FLVVG-I-MET-190)

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. Meststoffen - Kwantitatieve bepaling van EDTA met ionchromatografie (FLVVG-I-MET-111EDTA)

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN. Meststoffen - Kwantitatieve bepaling van EDTA met ionchromatografie (FLVVG-I-MET-111EDTA)

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

Gearchiveerde versie

Gearchiveerde versie

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN. Water Kwantitatieve bepaling van nitriet in drinkwater met ionchromatografie

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. Microgolfontsluiting/digiPREP ontsluiting - ICP-OES. ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN

Gearchiveerde versie

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN. Water Kwantitatieve bepaling van zilver in drinkwater met ICP-MS (FLVVG-MET-196Ag)

Gearchiveerde versie

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. ICP-OES (Inductive Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry) Contactmateriaal, Materiaal in metaal

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT. Drinkwater - Kwantitatieve bepaling van zilver met ICP-MS (FLVVG-I-MET-196Ag)

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

- Validatiedossier - Bepaling van de lipofiele groep toxinen in mosselen met gebruik van UPLC-MS/MS 1 INTRODUCTIE MATRIX EFFECT...

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

BEPALING VAN DE MEETONZEKERHEID VOOR KWANTITATIEVE CHEMISCHE ANALYSES

Versie 03 Datum van toepassing

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

Voeding Kwantitatieve bepaling van AsB, DMA, MMA en anorganisch arseen (ias = AsIII+AsV) met HPLC-ICP-MS na waterbadextractie

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

REKENVOORBEELDEN. Ministerieel besluit van 14 mei Belgisch Staatsblad van 06 juli PRESTATIEKENMERKEN

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

Voeding Kwantitatieve bepaling van AsB, DMA, MMA en anorganisch arseen (ias = AsIII+AsV) met HPLC-ICP-MS na waterbadextractie

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

Rekenvoorbeelden. Ministerieel besluit van 14 februari Belgisch Staatsblad van 11 april 2019

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

Gearchiveerde versie

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

Diervoeders Kwantitatieve bepaling van fluor na behandeling met HCl met een ion-selectieve elektrode methode (ISE)

BEPALING VAN LASALOCID-NATRIUM IN DIERENVOEDERS (HPLC)

Kwaliteitseisen voor de analysemethoden

Gearchiveerde versie

I-MET-FLVVT-031. Versie 03 Datum van toepassing

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

VALIDATIEPLAN PLAN DE VALIDATION

Versie 04 Datum van toepassing

Gearchiveerde versie

Versie 05 Datum van toepassing

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

KWANTITATIEVE BEPALING VAN UBIQUINONE IN

BEPALING VAN NICARBAZINE IN DIERENVOEDERS (HPLC)

Gearchiveerde versie

BEPALING VAN DOXYCYCLINE, TETRACYCLINE, OXYTETRACYCLINE EN CHLOORTETRACYCLINE IN

VALIDATIERAPPORT RAPPORT DE VALIDATION

FeNeLab vakdeskundigenoverleg Juni 2008 CONSERVERING VAN TIN IN WATER MET SALPETERZUUR

Versie 03 Datum van toepassing

SPECTROFOTOMETRISCHE BEPALING VAN HET ORGANISCH KOOLSTOFGEHALTE IN BODEM

Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen. Procedure MEETONZEKERHEID

A N A L Y S E - C E R T I F I C A A T

Gearchiveerde versie

Onderwerp: Vergelijkend onderzoek tussen spectrofotometrische en HPLC bepaling van natamycine.

Overzicht opmerkingen CMA/ 6/B (versie december 2007) - Meetonzekerheid

validatie in de klinisch farmaceutische analyse nader bekeken t.b.v. HPLC.

De vergelijking van vijf sulfonamide referentiematerialen van RIKILT en Laboratorium VWA/RVV

Transcriptie:

FAVV DG LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN Analysemethode Techniek Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS (FLVVG-I-MET-224) HPLC-ICPMS Matrix / matrixgroep Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, oliën en vetten Type validatie Volledige validatie Verantwoordelijke (Naam en functie) ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC Opgesteld door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: document opgesteld: 6-1-2014 op basis van Objectief-stappenplan dd juli 2013 en aanvullende info verkregen van CODA Handtekeningen: Get. Goedgekeurd door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: 6-1-2014 Handtekening: Get. Hierna volgt de beschrijving van de diverse stappen zoals aangegeven in de procedure P180 punten 6.1 tot en met 6.5: Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.1

INHOUDSTABEL VALIDATIEPLAN... 1 1. STAP 1: TOEPASSINGSGEBIED (MATRICES EN WERKGEBIED)... 3 2. STAP 2: TYPE METHODE... 3 3. STAP 3: VALIDATIEPARAMETERS... 3 4. STAP 4: EXTERNE EISEN + INTERNE EISEN... 3 5. STAP 5: MONSTERS... 4 6. BIJLAGEN... 4 Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.2

1. Stap 1: Toepassingsgebied (matrices en werkgebied) Matrixgroep: Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, vetten en oliën. Plantaardige melk wordt wel getest. Element/specie: ias (anorganisch arseen, namelijk de som van AsIII en AsV) Werkgebied: ondergrens = bepaalbaarheidsgrens ; bovengrens: geen limiet 2. Stap 2: Type methode Kwantitatieve methode, draft EN methode Jens Sloth. Deze draft EN methode is geringtest, maar de validatie resultaten zijn nog niet opgenomen in een pren versie van de methode. Dit is voorzien in 2014. 3. Stap 3: Validatieparameters Volledige validatie: - Bepaalbaarheidsgrens en aantoonbaarheidsgrens (indicatief) - Herhaalbaarheid - Interlaboratorium reproduceerbaarheid - Juistheid / extractierendement - Lineariteit - Robuustheid - Specificiteit en selectiviteit - Resolutie Opmerking: - aanvaardingscriteria: zie 4 4. Stap 4: Externe eisen + interne eisen Er zijn nog geen performantiecriteria opgesteld in de wetgeving voor As speciatie methoden. De draft EN methode is nog niet voorzien van validatiegegevens. Als richtlijn worden daarom de criteria uit Verordening 333/2007 tot vaststelling van bemonsteringswijzen en analysemethoden voor de officiële controle op de gehalten aan lood, cadmium, kwik, anorganisch tin, 3-MCPD en benzo(a)pyreen in levensmiddelen genomen. Daarnaast worden de richtlijnen van de FAVV procedure voor validatie gehanteerd. Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.3

- Bepaalbaarheidsgrens en aantoonbaarheidsgrens: er is nog geen norm vastgesteld voor voeding, er zijn ook nog geen eisen voor de LOQ. De LOQ moet minstens deze van totaal As zijn of lager. - Herhaalbaarheid: Horrat r < 2 - Interlaboratorium reproduceerbaarheid: Horrat Rw < 2 - Juistheid / extractierendement: ringtestcriteria (z-score), juistheid tussen 70 120 % - Lineariteit: r² > 0,99 ; residu s < 10 % - Robuustheid: bewaartermijn standaardoplossingen en stabiliteit species in de (routine-)stalen - Specificiteit en selectiviteit: vrij van interferenties, correcte identificatie van de species - Resolutie: goede scheiding van de species (Rs > 1,5) 5. Stap 5: Monsters Voor zover beschikbaar: monsters (CRM, ringteststalen) met gekende concentraties aan As species. De kennis kan gehaald worden uit het certificaat, uit literatuur, uit ringtestrapporten, Spike oplossingen kunnen gebruikt worden voor de validatie van o.a. resolutie, lineariteit. 6. Bijlagen - Stappenplan objectief 2013 ias Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.4

Acties etappes output verantwoordelijke termijn literatuuronderzoek bruikbare methode Luc Van De 31/08/2013 (analysemethode + (ISO/EN..) om toe Weghe wetgeving) te passen + relevantie species + normen/wetgeving methode op HPLC-ICPMS uitwerken voor speciatie van Arseen in levensmiddelen doorlooptijd berekenen kostprijsberekening materiaal aanschaffen methode op HPLC-ICPMS uitwerken validatie juistheid adhv referentiematerialen validatie herhaalbaarheid adhv meerdere analyses op 1 dag validatie reproduceerbaarheid adhv meerdere analyses gespreid over meerdere dagen, op een referentiemateriaal gemiddelde doorlooptijd schatten indien analyse in routine worden uitgevoerd, op 1 ICPMS met en zonder HPLC-koppeling (in routine combinatie van totaal analyses naast speciatie analyse) schatting kostprijs voor een speciatie analyse referentiemateriaal, geschikte hardware en software methode bias RSD-r RSD-Rw doorlooptijd schatting kostprijs schatting Inge Van Hauteghem Luc Van De Weghe Luc Van De Weghe Luc Van De Weghe, Francine, Vanessa Luc Van De Weghe, Francine, Vanessa Inge Van Hauteghem Inge Van Hauteghem 1/09/2013 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 1/09/2013 1/09/2013 Q-documenten HPLC logboek LOG Luc, Vanessa 15/01/2014 SOP / CEN methode SOP Vanessa, Luc 15/01/2014 validatieplan validatieplan Inge Van Hauteghem validatierapport performantiecriteria Inge Van Hauteghem validatiedossier validatiedossier Inge Van Hauteghem, Vanessa Opleiding kwalificatie Luc bevoegde medewerker kwalificatie Vanessa kwalificatie Francine bevoegde medewerker bevoegde medewerker Inge Van Hauteghem 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 1/10/2013 Luc, Inge 31/03/2014 Luc, Inge 31/05/2014 Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.5

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT Analysemethode Techniek Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS (FLVVG-I-MET-224) HPLC-ICPMS Matrix / matrixgroep Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, oliën en vetten Datum laatste aanpassing 31-01-2014 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 1/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Overzicht van de prestatiekenmerken : Zie validatierapport voor de prestatiekenmerken bekomen door FLVVG. De laboratoria die deze methode willen overnemen, kunnen de criteria uit Verordening 333/2007 nemen voor de evaluatie van de prestatiekenmerken, hoewel deze niet bindend zijn. De validatie voldoet aan de procedure LAB 00 P180 De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder aangegeven voldaan zijn: Er zijn nog geen performantiecriteria opgesteld in de wetgeving voor As speciatie methoden. De draft EN methode is nog niet voorzien van validatiegegevens. Als richtlijn kunnen daarom de criteria uit Verordening 333/2007 tot vaststelling van bemonsteringswijzen en analysemethoden voor de officiële controle op de gehalten aan lood, cadmium, kwik, anorganisch tin, 3-MCPD en benzo(a)pyreen in levensmiddelen worden genomen. Daarnaast worden de richtlijnen van de FAVV procedure voor validatie gehanteerd. - Inhoud: Validatierapport van 31-01-2014 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 2/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT Analysemethode Techniek Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS (FLVVG-I-MET-224) HPLC-ICPMS Matrix / matrixgroep Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, oliën en vetten Type validatie Totaalvalidatie Verantwoordelijke (Naam en functie) ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC Opgesteld door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: 31-1-2014 (v.02) Handtekeningen : Get. Medewerkers (Naam en functie) Ing. Luc Van de Weghe (ingenieur AC), Francine De Geyter (laborante AC) Periode van validatie Start: december 2012 Einde: december 2013 (opmerking: ringtestresultaten en andere validatiegegevens worden continu aangevuld in het validatiedossier) Methode goedgekeurd en geschikt bevonden door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: 15-1-2014 Handtekeningen : Get. Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure LAB 00 P 180. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 3/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie INHOUDSTABEL SAMENVATTING VALIDATIEGEGEVENS... 5 1. AANTOONBAARHEIDSGRENS EN BEPAALBAARHEIDSGRENS... 6 2. PRECISIE... 7 3. LINEARITEIT... 8 4. JUISTHEID / EXTRACTIERENDEMENT... 8 5. ROBUUSTHEID... 9 6. SPECIFICITEIT EN SELECTIVITEIT... 10 7. RESOLUTIE... 12 8. TRENDANALYSE... 14 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 4/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Samenvatting validatiegegevens Validatieparameter Aanvaardingscriteria Evaluatie / samenvatting Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens Minstens LOQ bekomen voor totaal As met ICPMS (< 0,050 mg/kg) LOD: 0,010 mg/kg LOQ: 0,020 mg/kg Precisie Horrat < 2 Horrrat r : < 2 beheerst Horrat Rw : < 2 beheerst Lineariteit Afwijking t.o.v. lineair model max 10 %; r² > 0,99 Voldaan aan lineair model vanaf 5 ppb. r² > 0,99 : voldaan Juistheid / extractierendement Robuustheid Specificiteit en selectiviteit Eisen ringtest / juistheid tussen 70 en 120 % Stabiliteit standaardoplossingen en stabiliteit species in (routine)stalen Vrij van interferenties Correcte identificatie van de species Juistheid tussen 70 120 %, beheerst Gunstige z-scores in ringtesten Voldaan + robuustheid extractie fase Voldaan Retentietijden geven correcte identificatie Resolutie Rs > 1,5 Rs > 1,5 : voldaan Samenvatting meetonzekerheid Model: HB 2012 (RV_v.08) Meetonzekerheid U (%) Berekeningswijze Besluit specie Ringtesten Validatie Controle kaarten U % ias 14 13 23 25 Gebruikte afkortingen voor de arseen species ias AsB AsIII AsV MMA DMA Anorganisch arseen (inorganic Arsenic) Arsenobetaïne Arseniet Arsenaat Mononatriummethaanarsonaat Dimethylarsinaat LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 5/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie 1. Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens Bij elke meetreeks wordt het extractant als procedureblanco gemeten. Uit deze metingen kan een schatting worden gemaakt van de LOQ in de meetoplossing via vergelijking van het signaal van de blanco ( ruis ) versus het signaal van de laagste standaard namelijk standaard 1 van 0,5 ppb. datum signaal procedureblanco A (area) signaal procedureblanco B (area) signaal standaard 1 0,5 ppb (area) verhouding standaard 1 /procedureblanco 26/11/2013 0 0 11.904 6,E+09 19/11/2013 531 3.548 5.729 11 8/11/2013 2.468 0 3.211 3 14/10/2013 394 104 7.143 29 18/10/2013 1.075 568 6.265 8 20/09/2013 0 179 11.089 124 23/09/2013 0 557 8.087 29 gemiddeld signaal blanco (area) 452 standaardafwijking signaal blanco (area) 689 10 x stdev (area) 6.894 gemiddeld signaal standaard 1 (area) 7.633 ( dichts bij gemiddelde: 14.10.2013 ) LOQ in µg/l 0,24 ruwe schatting ahv 1 ijklijn14.10.2013 b richting: 21401,32 a snijpunt: 1712,261 y=a+bx Eerste vaststelling: de verhouding van het signaal van de laagste standaard t.o.v. het signaal van de procedureblanco is 3 en hoger. De ondergrens van de ijklijn is dus goed gekozen en ligt boven de ruis. Tweede vaststelling: als een LOQ wordt geschat uit 10 x standaardafwijking van het signaal van de ruis, dan volgt hieruit dat de LOQ in de meetoplossing rond 0,25 ppb ligt en omgerekend naar het staal, een LOQ van 12,5 µg/kg bij inweeg van 0,2 g staal wordt bekomen. Ruwe schatting, omrekening naar LOQ in het staal, vertrekkende van 0,25 µg/l massa inweeg 0,2 g à 0,5 g totaal volume 10 ml LOQ in het staal 12,5 µg/kg 5 µg/kg Ter controle van de aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens werden resultaten van stalen met een laag gehalte aan ias gemeten en de resultaten werden vergeleken met de resultaten bekomen door NRL CODA. Het betreft koekjes 13341005 en 13341006. CODA heeft twee methoden toegepast: zowel de zure methode, met directe kwantificatie van AsV als de methode waarbij niet totaal ias wordt gemeten, maar wel AsIII en AsV apart om vervolgens ias te bekomen als de som van AsIII en AsV. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 6/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Staal - matrix FLVVG zure methode ; extractie 5-9-2013 meten 6-9- 2013 FLVVG zure methode ; extractie 5-9-2013 meten 9-9- 2013 FLVVG zure methode ; extractie 9-9-2013 meten 9-9-2013 FLVVG besluit CODA deelresultaten AsIII - AsV CODA besluit ias = AsIII+AsV CODA zure methode 13341005 A koekjes 19 11 19 16,25 13341005 B koekjes 15 * 12 of < LOQ : 20 ppb 5,2 - < 8 ** < 15,1 12,1 13341006 A koekjes 0 0 0 0 13341006 B koekjes 0 0 0 of < LOQ : 20 ppb < 4 - < 8 < 12 < 4 **: CODA: In het eerste staal (13341005) was op basis van de chromatogrammen wel duidelijk meer ias aanwezig dan in het tweede (13341006), ook het relatieve aandeel AsIII was groter in het eerste staal dan in het tweede, maar bijna alle resultaten lager dan onze LOQ. Uit deze vergelijking wordt gehaald dat FLVVG geen ias meet als CODA geen ias meet en dat FLVVG een laag gehalte ias meet als CODA eveneens een indicatie heeft van aanwezigheid van ias, volgens de zure methode 12,1 en volgens de andere methode < LOQ CODA. De spreiding op de resultaten van FLVVG rond het niveau 16 ppb (11-19 ppb) geeft een indicatie dat dit niveau nabij de bepaalbaarheidsgrens ligt. Deze resultaten bevestigen de geschatte concentratie die werd gevonden vanuit de resultaten van de procedureblanco. Besluit : Als LOQ voor ias wordt 20 µg/kg vooropgesteld. 2. Precisie Precisie in herhaalbaarheidsomstandigheden werd getest op diverse stalen. Op het CRM MIJ CRM 7503-a white rice flour (gehalte 84,1 ± 3,8 µg/kg ias) werd een herhaalbaarheidstest met 8 herhalingen uitgevoerd, op diverse andere stalen waaronder vele granen (tarwe, durum tarwe, FAPAS rice flour, NIST 1568 a Rice flour, CEN ringtest staal Brown rice en White rice) en andere matrices van het type plantaardige producten en aquacultuurproducten uit de CEN ringtest (prei, mossel weefsel, vis spier DORM-4 en algen NMIJ-7405) werd de RSD r berekend op basis van duplo resultaten. De Horrat r waren voldoen aan het vooropgesteld criterium : Horrat r < 2. Bij vergelijking van de RSD r waarden met de RSD r waarden gevonden in de CEN ringtest werd over het algemeen gevonden dat de RSD r < RSD r,en wat ook een indicatie is dat de methode op vlak van herhaalbaarheid beheerst is. Ter bepaling van de intralaboratoriumreproduceerbaarheid worden controlekaarten bijgehouden van de matrices die worden bemonsterd in kader van het controleprogramma: granen en aquacultuurproducten. De voorlopige resultaten van de intralaboratoriumreproduceerbaarheid voor de FAPAS rijst stalen, NIST rijst, MIJ CRM rijst en voor de TORT-2 Lobster hepatopancreas tonen dat de Horrat-waarde lager dan 1 is in al deze matrices en dat bij vergelijking met de RSD R,EN blijkt dat de interne RSD Rw < RSD R,EN. Besluit: de methode is beheerst op vlak van precisie. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 7/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie 3. Lineariteit Om na te gaan of de ijklijn voor AsV voldoet aan het lineair model, werd een residu analyse uitgevoerd op de ijklijn van 18/10/2013 (correcte signalen voor Area). Correlatie r² = 0,99983692 ; Regressie vergelijking: y = 10474,1 x + 1061,3 AsV ppb Area Area (recal) Res (%) 0 0 0 0 0,5 6.265 6.298,3 0,5 5 52.267 53.431,6 2,2 10 109.178 105.801,9 3,2 25 261.796 262.912,8 0,4 Vaststellingen: De correlatiecoëfficiënt is hoger dan 0,99. De residuen zijn lager dan 10 %. Voor een aantal meetreeksen is het residu voor de concentratie 0,5 ppb hoger dan 10 %, zowel overschatting als onderschatting. De ijklijn wordt niet geforceerd door nul, wel wordt de functie UseZero gebruikt. Besluit: De ijklijn voldoet aan het lineair model. Bij 0,5 ppb wordt niet altijd het criterium voor 10 % gehaald. 4. Juistheid / extractierendement Juistheid uit ringtesten Alle resultaten voor de ringtest van de methode Jens Sloth (=FLVVG methode) waren gunstig qua z-score en juistheid (70-120%). Het betrof witte rijst, bruine rijst, prei, mossel poeder, vis spierweefsel en algen. Uit een interlaboratoriumvergelijking tussen CODA en FLVVG : Monsters 13341005 en 13341006 (koekjes) blijken de resultaten van CODA en FLVVG overeen te komen. Juistheid uit CRM en referentiemateriaal Uit de verzamelde gegevens voor toetsing van de juistheid uit CRM, dit is hermetingen van ringteststalen en de gemiddelden gevonden in controlekaarten, wordt gevonden dat de juistheid varieert tussen 94 en 114%, wat gunstig is. Besluit: de methode is beheerst op vlak van juistheid. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 8/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie 5. Robuustheid Extractie temperatuur De extractie omstandigheden worden gecontroleerd uitgevoerd in een waterbad waarvan de temperatuur op de vereiste 90 ± 1 C blijft gedurende de extractie (cfr. A Waterbad 2 temperatuurcontrole 22-09-2013.xls). Extractie timing De extractiefase is robuust qua timing. De extractie aanvangen met direct 1 uur extractie in het waterbad (1 ste meting in tabel hieronder), of eerst bij kamertemperatuur en daarna 1 uur in het waterbad (2 de meting in tabel hieronder), geven dezelfde resultaten voor de FAPAS powdered rice stalen. Extractie overnacht (ruwe data: 22/10/2013) geeft ook gunstige resultaten voor dezelfde FAPAS powdered rice stalen, de NIST 1568a Rice flour en TORT-2 Lobster Hepatopancreas CRM. 12090115 A 1 meting 12090115 B 1 meting 13090130 A 1 meting 13090130 B 1 meting 12090115 A 2 meting 12090115 B 2 meting 13090130 A 2 meting 13090130 B 2 meting ias s r (µg/kg) ias (AsO 91) gemiddelde (µg/kg) ias RSD r (%) ias RSD r,max (%) ias Horrat r ias juistheid (%) matrix powdered rice 31,1 529,0 5,9 11,6 0,51 108,6 powdered rice 8,5 359,0 2,4 12,3 0,2 118,5 powdered rice 38,9 519,5 7,5 11,7 0,64 106,7 powdered rice 2,1 336,5 0,6 12,4 0,1 111,1 Standaardoplossingen Voor de constructie van de ijklijn wordt vertrokken van standaarden van 100 mg/l aan de 4 species die onderzocht worden (AsB, MMA, DMA, AsV). Deze oplossingen zijn 1 jaar houdbaar. Maandelijks wordt een mengstandaard gemaakt van 250 µg/l vertrekkende van deze 100 mg/l stock standaarden. De standaardoplossingen die uiteindelijk worden gebruikt voor constructie van de ijklijn, worden voor elke meting vers bereid uit de mengstandaard van 250 ppb. Bewaring van de monsteroplossingen De extracten van monsters kunnen minstens 4 werkdagen bewaard worden zonder dat de gehalten aan de species wijzigt. Een test uitgevoerd op de FAPAS rijst stalen toont dit aan. Jens Sloth kwam al tot de conclusie dat extracten bekomen via zijn methode minstens 1 week kunnen bewaard worden. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 9/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie staal extractie 05/09 - meten 06/09 extractie 05/09 - meten 09/09 extractie 09/09 - meten 09/09 te verwachten uit ringtest of publicaties totaal As (ppb) 13341005 A biscuits 19 11,0 19 76-46 13341005 B 15 * 12 13341006 A biscuits 0 0,0 0 47-43 13341006 B 0 0,0 0 12090115 A FAPAS rijst 578 * 487 565 12090115 B 521 515,0 13090130 A FAPAS rijst 371 377,0 303 364 13090130 B 381 372,0 NIST 1568 A rice flour 109 115,0 91 en 137 NIST 1568 B 110 121,0 correlatiecoëfficiënt 0,99997 * : integratie slecht wegens opsplitsen piek Bewaring van de monsters Controlekaarten voor CRM s en metingen van QC-stalen met gekend gehalte tonen aan dat de species stabiel blijven in de monsters. 6. Specificiteit en selectiviteit Om de selectiviteit van de methode na te gaan, werd nagegaan wat de retentietijd van de AsV-piek is. Test retentietijden (RT) van As-species na isocratische scheiding Sloth (reeks 27.05.2013) De masterstandaardmix van 250 ppb in water uit methode CODA d.i. AsB, AsIII, DMA, MMA en AsV in water, werd gebruikt om enerzijds de retentietijden en dus ook de volgorde van de species na de isocratische scheiding volgens Sloth te bepalen, en anderzijds ook de het scheidend vermogen te testen. Vanuit de masterstandaardmix van 250 ppb werd een standaard van 25 ppb gemaakt maar dan aangelengd met (0,1 M HNO 3 en 3 % H 2 O 2 ) in plaats van water (CODA) om dezelfde matrix te bekomen als die van de stalen (Sloth). Hierbij is normaal alle AsIII omgezet naar AsV. As werd gemeten als AsO. Omdat op het ogenblik van de meting de juiste retentietijden niet bekend waren, werden de pieken dan ook niet of verkeerd gelabeld, met uitzondering van de eerste nl. AsB. Daardoor werd ook de oppervlakte van de pieken niet steeds bepaald, maar de hoogte (intensiteit in cps) was werd een goede indicatie. Eerst werd één maal de standaardmix geïnjecteerd, dan telkens een bepaalde standaard en daarna de standaardmix met toevoeging van die zelfde standaard zodanig dat concentratie daarvan op dan 50 ppb kwam. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 10/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Dit gaf volgende resultaten. De piek van AsIII kwam nergens meer voor en deze van AsV was nagenoeg verdubbeld, het AsIII is volledig omgezet naar AsV. Retentietijd Intensiteit Oppervlakte MIX AsB 1,50 70.000 572.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,26 60.000 1.022.000 AsB 1,50 78.000 644.000 MIX + AsB AsB 1,50 140.000 1.200.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,25 60.000 1.075.000 AsIII (in zuur) Enkel piek bij AsV 5,25 43.000 666.000 MIX + AsIII in zuur AsB 1,50 70.000 579.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,25 108.000 1.748.000 DMA 2,10 100.000 MIX + DMA AsB 1,50 70.000 567.000 DMA 2,10 180.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,26 60.000 1.010.000 MMA 4,00 55.000 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 11/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Retentietijd Intensiteit Oppervlakte MIX + MMA AsB 1,50 70.000 564.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 100.000 AsV 5,26 65.000 1.036.000 AsV 4,00 30.000 502.000 MIX + AsV AsB 1,50 70.000 564.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 100.000 AsV 5,26 90.000 1.519.000 Uit de tabel blijkt dat : Uit de dubbele piekoppervlakte van AsV t.o.v. AsB in de standaardmix en uit de afwezigheid van een piek van AsIII, blijkt dat AsIII is omgezet in AsV. Dit wordt bevestigd in zowel de mix + spike met AsIII als met AsV : oppervlakte van AsV stijgt met ca. de helft. En ook in de run van AsIII apart komt er enkel een piek voor bij AsV met ca de zelfde dimensies. De pieken zijn goed gescheiden van elkaar (zie kwantificatie in 7 Resolutie) De totale tijdsduur van de run op een 7 minuten kan ingesteld worden (CODA gradiënt : 18 minuten). Voor de specificiteit van de methode wordt nagegaan of er geen significante interferenties zijn. De belangrijkste interferentie voor speciatie van arseen is Chloride, omdat de poly atomen 40Ar35Cl+ en 38Ar- 37Cl kunnen interfereren bij de detectie van As species op massa 75. Om deze interferentie te omzeilen, meet FLVVG de arseen species als AsO+ door gebruik te maken van de DRC reactiecel en zuurstofgas. De AsO+ detectiemethode is gevalideerd (zie objectief 2013 AsO met ICPMS) en geschikt bevonden voor kwantificatie van arseen. 7. Resolutie De resolutie Rs van de piek voor AsV t.o.v. zijn naburige piek MMA (mono methyl arsenaat) in het chromatogram werd bekeken volgens volgende formule: LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 12/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Het criterium voor de scheiding/resolutie tussen de AsV-piek en de dichtstbijzijnde piek MMA ( 1,5) werd voor de verschillende concentratieniveaus in het werkgebied ruimschoots gehaald: Gehalte standaard (µg/l) Resolutie MMA-AsV 0,5 3,2 5 3,2 10 3,2 25 3,2 Besluit: De resolutie waarden van meer dan 1,5 betekenen een goede scheiding van de pieken. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 13/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie 8. Trendanalyse Voor een trendanalyse: de ringtestresultaten zijn gunstig voor granen, plantaardige producten en aquacultuurproducten. Zowel negatieve als positieve z-scores werden genoteerd. Verder worden alle ringtestresultaten opgenomen in de module PT. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 14/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie Bijlage: foto s procedure LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 15/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 16/17

FAVV BESTUUR LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE : Anorganische chemie LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v.01 2012-03 Validatierapport_iAs_v02.doc pagina 17/17

FAVV DG LABORATORIA LABO: FLVVG SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN Analysemethode Techniek Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS (FLVVG-I-MET-224) HPLC-ICPMS Matrix / matrixgroep Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, oliën en vetten Type validatie Volledige validatie Verantwoordelijke (Naam en functie) ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC Opgesteld door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: document opgesteld: 6-1-2014 op basis van Objectief-stappenplan dd juli 2013 en aanvullende info verkregen van CODA Handtekeningen: Get. Goedgekeurd door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: 6-1-2014 Handtekening: Get. Hierna volgt de beschrijving van de diverse stappen zoals aangegeven in de procedure P180 punten 6.1 tot en met 6.5: Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.1

INHOUDSTABEL VALIDATIEPLAN... 1 1. STAP 1: TOEPASSINGSGEBIED (MATRICES EN WERKGEBIED)... 3 2. STAP 2: TYPE METHODE... 3 3. STAP 3: VALIDATIEPARAMETERS... 3 4. STAP 4: EXTERNE EISEN + INTERNE EISEN... 3 5. STAP 5: MONSTERS... 4 6. BIJLAGEN... 4 Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.2

1. Stap 1: Toepassingsgebied (matrices en werkgebied) Matrixgroep: Voeding met uitzondering van melk, melkproducten, vetten en oliën. Plantaardige melk wordt wel getest. Element/specie: ias (anorganisch arseen, namelijk de som van AsIII en AsV) Werkgebied: ondergrens = bepaalbaarheidsgrens ; bovengrens: geen limiet 2. Stap 2: Type methode Kwantitatieve methode, draft EN methode Jens Sloth. Deze draft EN methode is geringtest, maar de validatie resultaten zijn nog niet opgenomen in een pren versie van de methode. Dit is voorzien in 2014. 3. Stap 3: Validatieparameters Volledige validatie: - Bepaalbaarheidsgrens en aantoonbaarheidsgrens (indicatief) - Herhaalbaarheid - Interlaboratorium reproduceerbaarheid - Juistheid / extractierendement - Lineariteit - Robuustheid - Specificiteit en selectiviteit - Resolutie Opmerking: - aanvaardingscriteria: zie 4 4. Stap 4: Externe eisen + interne eisen Er zijn nog geen performantiecriteria opgesteld in de wetgeving voor As speciatie methoden. De draft EN methode is nog niet voorzien van validatiegegevens. Als richtlijn worden daarom de criteria uit Verordening 333/2007 tot vaststelling van bemonsteringswijzen en analysemethoden voor de officiële controle op de gehalten aan lood, cadmium, kwik, anorganisch tin, 3-MCPD en benzo(a)pyreen in levensmiddelen genomen. Daarnaast worden de richtlijnen van de FAVV procedure voor validatie gehanteerd. Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.3

- Bepaalbaarheidsgrens en aantoonbaarheidsgrens: er is nog geen norm vastgesteld voor voeding, er zijn ook nog geen eisen voor de LOQ. De LOQ moet minstens deze van totaal As zijn of lager. - Herhaalbaarheid: Horrat r < 2 - Interlaboratorium reproduceerbaarheid: Horrat Rw < 2 - Juistheid / extractierendement: ringtestcriteria (z-score), juistheid tussen 70 120 % - Lineariteit: r² > 0,99 ; residu s < 10 % - Robuustheid: bewaartermijn standaardoplossingen en stabiliteit species in de (routine-)stalen - Specificiteit en selectiviteit: vrij van interferenties, correcte identificatie van de species - Resolutie: goede scheiding van de species (Rs > 1,5) 5. Stap 5: Monsters Voor zover beschikbaar: monsters (CRM, ringteststalen) met gekende concentraties aan As species. De kennis kan gehaald worden uit het certificaat, uit literatuur, uit ringtestrapporten, Spike oplossingen kunnen gebruikt worden voor de validatie van o.a. resolutie, lineariteit. 6. Bijlagen - Stappenplan objectief 2013 ias Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.4

Acties etappes output verantwoordelijke termijn literatuuronderzoek bruikbare methode Luc Van De 31/08/2013 (analysemethode + (ISO/EN..) om toe Weghe wetgeving) te passen + relevantie species + normen/wetgeving methode op HPLC-ICPMS uitwerken voor speciatie van Arseen in levensmiddelen doorlooptijd berekenen kostprijsberekening materiaal aanschaffen methode op HPLC-ICPMS uitwerken validatie juistheid adhv referentiematerialen validatie herhaalbaarheid adhv meerdere analyses op 1 dag validatie reproduceerbaarheid adhv meerdere analyses gespreid over meerdere dagen, op een referentiemateriaal gemiddelde doorlooptijd schatten indien analyse in routine worden uitgevoerd, op 1 ICPMS met en zonder HPLC-koppeling (in routine combinatie van totaal analyses naast speciatie analyse) schatting kostprijs voor een speciatie analyse referentiemateriaal, geschikte hardware en software methode bias RSD-r RSD-Rw doorlooptijd schatting kostprijs schatting Inge Van Hauteghem Luc Van De Weghe Luc Van De Weghe Luc Van De Weghe, Francine, Vanessa Luc Van De Weghe, Francine, Vanessa Inge Van Hauteghem Inge Van Hauteghem 1/09/2013 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 1/09/2013 1/09/2013 Q-documenten HPLC logboek LOG Luc, Vanessa 15/01/2014 SOP / CEN methode SOP Vanessa, Luc 15/01/2014 validatieplan validatieplan Inge Van Hauteghem validatierapport performantiecriteria Inge Van Hauteghem validatiedossier validatiedossier Inge Van Hauteghem, Vanessa Opleiding kwalificatie Luc bevoegde medewerker kwalificatie Vanessa kwalificatie Francine bevoegde medewerker bevoegde medewerker Inge Van Hauteghem 31/12/2013 31/12/2013 31/12/2013 1/10/2013 Luc, Inge 31/03/2014 Luc, Inge 31/05/2014 Template validatieplan v2011-06-28 valplan_ias_v.01_2014.doc _p.5

Parameter: Herhaalbaarheid Proef: Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS I-MET: FLVVG-224 White rice 73 µg/kg Staalnr. Matrix Wholemeal rice FAPAS T07151QC 470 µg/kg Leek powder (NFA reference sample) 85 µg/kg Blue mussel powder 332 µg/kg Fish muscle DORM-4 270 µg/kg Gehalte ias n RSD r (%) RSD r, max (%) Horrat r Bron RSD r, EN 74,6 µg/kg 2 0,7 15,6 0,0 < 2 : OK 440,5 µg/kg 2 4,8 11,9 0,4 < 2 : OK 83,7 µg/kg 2 6,7 15,3 0,4 < 2 : OK 378,4 µg/kg 2 3,8 12,2 0,3 < 2 : OK 289,7 µg/kg 2 1,8 12,7 0,1 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg; n = 2 Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Wholemeal rice FAPAS T07151QC : gemiddelde 0,47 mg/kg; n = 2 Draft EN method, collaborative trial: Sample 3 Leek powder (NFA): gemiddelde 0,085 mg/kg; n = 2 Draft EN method, collaborative trial: Sample 4 Blue mussel : gemiddelde 0,332 mg/kg; n = 2 Draft EN method, collaborative trial: Sample 5 Fish muscle DORM-4: gemiddelde 0,27 mg/kg; n = 2 RSD r,en (%) Vergelijking met EN Datum 5,6 RSD r < RSD r,en 19/06/2013 2,4 RSD r > RSD r,en 19/06/2013 6,1 RSD r > RSD r,en 19/06/2013 5,9 RSD r < RSD r,en 19/06/2013 6,1 RSD r < RSD r,en 19/06/2013 Algae Hijiki NMIJ- 7405 10300 µg/kg 10387 µg/kg 2 3,8 7,4 0,5 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 6 Algae Hijiki NMIJ-7405 : gemiddelde 10,3 mg/kg; n = 2 4,0 RSD r < RSD r,en 19/06/2013 Biscuits 13341005 17 µg/kg 2 16,6 19,5 0,9 < 2 : OK Geen vergelijking voor dit laag gehalte - - 9/09/2013 Rijst 13400857 21,8 µg/kg 2 2,6 18,8 0,1 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg; n = 2 5,6 RSD r < RSD r,en 14/10/2013 ias-v-hplc_icpms_herh_overzicht.doc

Parameter: Herhaalbaarheid Proef: Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS I-MET: FLVVG-224 Staalnr. Matrix Tarwe 13412370 Gehalte ias n RSD r (%) RSD r, max (%) Horrat r Bron RSD r, EN 32,5 µg/kg 2 1,7 17,7 0,1 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg; n = 2 RSD r,en (%) Vergelijking met EN Datum 5,6 RSD r < RSD r,en 8/11/2013 Durum tarwe 13431196 Tarwe 13431204 19,4 µg/kg 2 5,8 19,1 0,3 < 2 : OK Geen vergelijking voor dit laag gehalte - - 8/11/2013 15,7 µg/kg 2 10,4 19,7 0,5 < 2 : OK Geen vergelijking voor dit laag gehalte - - 8/11/2013 FAPAS T07169 Powdered rice 487 µg/kg ias 475 µg/kg 2 0,4 11,8 0,04 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Wholemeal rice FAPAS T07151QC : gemiddelde 0,47 mg/kg; n = 2 2,4 RSD r < RSD r,en 8/11/2013 FAPAS T07187 Powdered rice 303 µg/kg ias 344 µg/kg 2 3,1 12,4 0,3 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Wholemeal rice FAPAS T07151QC : gemiddelde 0,47 mg/kg; n = 2 2,4 RSD r > RSD r,en 8/11/2013 NIST 1568 a Rice flour ± 100 µg/kg ias 113 µg/kg 2 1,4 14,7 0,1 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg; n = 2 5,6 RSD r < RSD r,en 8/11/2013 MIJ CRM 7503-a Rice flour 84,1 ± 3,8 µg/kg 80,9 µg/kg 8 6,9 15,4 0,4 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg; n = 2 5,6 RSD r > RSD r,en (opm. n r > n r,en) 20/11/2013 FAPAS T07120 Powdered rice 268 ± 52,3 µg/kg 288,8 µg/kg 4 4,7 12,7 0,4 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Wholemeal rice FAPAS T07151QC : gemiddelde 0,47 mg/kg; n = 2 2,4 RSD r > RSD r,en 5/04/2014 ias-v-hplc_icpms_herh_overzicht.doc

Parameter: Interlaboratoriumreproduceerbaarheid Proef: Voeding - Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS I-MET: FLVVG-224 Staalnr. Matrix FAPAS T07169 Powdered rice 487 µg/kg ias FAPAS T07187 Powdered rice 303 µg/kg ias NIST 1568 a Rice flour ± 100 µg/kg ias MIJ CRM 7503-a Rice flour 84,1 ± 3,8 µg/kg TORT-2 Lobster hepatopancreas ± 1000 µg/kg ias Gehalte ias n RSD Rw (%) RSD R, max (%) Horrat Rw Bron RSD R, EN 524 µg/kg 11* 7,5 17,6 0,4 < 2 : OK 353 µg/kg 23* 6,8 18,7 0,4 < 2 : OK 106 µg/kg 6* 10,6 87,7 µg/kg 14* 10,2 22,0 (T) 22,0 (T) 0,5 < 2 : OK 0,5 < 2 : OK 1.036 µg/kg 8* 4,8 15,9 0,3 < 2 : OK Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Brown rice: gemiddelde 0,47 mg/kg Draft EN method, collaborative trial: Sample 2 Brown rice: gemiddelde 0,47 mg/kg Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg Draft EN method, collaborative trial: Sample 1 White rice: gemiddelde 0,073 mg/kg Draft EN method, collaborative trial: Sample 4 Blue mussel : gemiddelde 0,332 mg/kg RSD R,EN (%) Evaluatie Datum 8,9 RSD Rw < RSD R,EN 12/06/2014 8,9 RSD Rw < RSD R,EN 18/07/2014 11,2 RSD Rw < RSD R,EN 18/11/2013 11,2 RSD Rw < RSD R,EN 18/07/2014 11,8 RSD Rw < RSD R,EN 16/06/2014 * kaart wordt vervolledigd ias-v-hplc_icpms_repro_overzicht.doc

Juistheid uit CRM (uitgedrukt als bias) Proef Voeding: Kwantitatieve bepaling van anorganisch arseen met HPLC-ICPMS Apparatuur/ detectie HPLC-ICPMS (A HPLC 1 ; A ICPMS 1) Matrix Voeding METnr. LAB I-MET-FLVVG-224 Datum uitvoering 2013-2014 Medewerkers Bevoegde medewerkers ias Datum uitvoering Identificatie staal - matrix C referentie gemiddelde eenheid bias (procentueel) b c = (x-c ref )/C ref.100% Juistheid = 100 - bias 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 1 White rice 73 74,8 µg/kg 2,5 102,5 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 2 Brown rice 470 469,5 µg/kg -0,1 99,9 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 3 Leek powder 85 89,5 µg/kg 5,3 105,3 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 4 Blue mussel 332 378,4 µg/kg 14,0 114,0 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 5 Fish muscle DORM-4 270 282,0 µg/kg 4,4 104,4 19/06/2013 overn. J.Sloth sample 6 Algae Hijiki NMIL7405-a 10.300 10.665 µg/kg 3,5 103,5 18/11/2013 (n=6) Contr.krt. NIST 1568a Rice flour 100 106 µg/kg 6,0 106,0 5/12/2013 (n=8) Contr.krt. FAPAS T07169 Rice 487 517 µg/kg 6,2 106,2 5/12/2013 (n=10) Contr.krt. FAPAS T07187 Rice 303 346,0 µg/kg 14,2 114,2 5/12/2013 (n=3) Contr.krt. MIJ CRM 7503-a Rice flour 84 79,3 µg/kg -5,7 94,3 5/12/2013 (n=4) Contr.krt. TORT-2 Lobster hepatopancreas 1.000 1.028 µg/kg 2,8 102,8 gemiddelde 4,82 104,82 stdev 5,7 5,7 2013-2014 Juistheid uit CRM ias voeding HPLCICPMS.xls

totaal As in extract met ICPMS (ppb) totaal As na destructie met ICPMS (ppb) matrix als AsO 91 als As 75 als AsO 91 als AsO 91 pr blanco A 13400857 A rijst 22,2 33,8 50 84 13400857 B rijst 21,4 33,3 63 41 13411543 A tarwe 0,0 0 12 55 13411543 B tarwe 0,0 0 6 26 12090115 A powdered rice 507,3 507,3 581 487 12090115 B powdered rice 501,8 501,8 568 13090130 A powdered rice 314,8 314,8 377 303 13090130 B powdered rice 313,4 313,4 384 NIST 1568 A Rice flour 88,3 244,9 328 ca 100 NIST 1568 B Rice flour 89,6 245,8 331 508 ringtest Fapas T07169 338 ringtest Fapas T07187 290 pr blanco B r 2 0,999 datum uitvoering: 14.10.2013 uitvoerders: Luc, Francine ias (AsO 91) na 1 uur extractie 14/10 - meten 14/10 (ppb) opgegeven ias NIST 1568a : 137 of 91,5 totaal As (= som van de species) in extract met HPLC-ICPMS (ppb) opgegeven totaal As matrix 13400857 A rijst 13400857 B rijst 13411543 A tarwe 13411543 B tarwe 12090115 A powdered rice 12090115 B powdered rice 13090130 A powdered rice 13090130 B powdered rice NIST 1568 A Rice flour NIST 1568 B Rice flour ias (AsO 91) s r (µg/kg) ias (AsO 91) gemid (µg/kg) ias (AsO 91) RSD r (%) ias (AsO 91) RSD r,max(%) ias (AsO 91) Horrat r 0,6 21,8 2,6 18,8 0,1 0,0 0,0 #DEEL/0! #GETAL! #DEEL/0! 3,9 504,6 0,8 11,7 0,07 1,0 314,1 0,3 12,6 0,0 ias (AsO 91) juistheid (%) gemiddelde in ppm 0,0218 0,0000 103,6 0,5046 103,7 0,3141 0,9 89,0 1,0 15,2 0,1 89,0 0,0890 gemiddelde in ppm, macht 10-6 1-0,5*logC 2 (1-0,5*logC) 2,18E-08 4,83 28,46 0,00E+00 #GETAL! #GETAL! 5,05E-07 4,15 17,74 3,14E-07 4,25 19,05 8,90E-08 4,53 23,03 Besluit: Horrat r waarden alle < 2 : gunstig juistheid tussen 70 en 120 % : gunstig 14.10.2014 verwerking ias 14 10 13_precisie_juistheid.xlsx

ias 26/11 na extractie overnacht opgegeven ias totaal As (= som van de species) in extract met HPLC-ICPMS (ppb) totaal As in extract met ICPMS (ppb) totaal As na destructie met ICPMS (ppb) opgegeven totaal As matrix als AsO 91 als As 75 als AsO 91 als AsO 91 13460813 A rijst 13,3 25 13460813 B 14,8 25 13460820 A rijst 9,2 26 13460820 B 10,8 27 13470113 A rijst 71,1 87 13470113 B 73,6 97 13470145 A rijst 142,4 192 13470145 B 123,7 174 13470719 A rijst 112,2 171 13470791 B 103,1 150 13470885 A rijst 110,5 150 13470885 B 115,8 156 13460747 A ALGEN 0,0 AsB : 13,924 DMA : 6,985 22,91 13460747 B 0,0 AsB : 14,277 DMA : 7,379 23,395 13090130 A FApowdered rice CRM7503 A Rijst 320,0 76,9 13090130 B CRM7503 B 323,5 75,8 303 84 338 r 2 0,9998 ringtest Fapas T07187 datum uitvoering: 26.11.2013 uitvoerders: Luc, Francine verwerking 26.11.2013 ias 26 11 13_precisie_juistheid.xlsx

matrix 13460813 A rijst 13460813 B 0 13460820 A rijst 13460820 B 0 13470113 A rijst 13470113 B 0 13470145 A rijst 13470145 B 0 13470719 A rijst 13470791 B 0 13470885 A rijst 13470885 B 0 13460747 A ALGEN 13460747 B 0 13090130 A FApowdered rice 13090130 B CRM7503 A Rijst CRM7503 B ias (AsO 91) s r (µg/kg) ias (AsO 91) gemid (µg/kg) ias (AsO 91) RSD r (%) ias (AsO 91) RSD r,max(%) ias (AsO 91) Horrat r (%) 1,1 14,1 7,5 20,1 0,4 1,1 10,0 11,3 21,1 0,5 0,0100 1,00E-08 5,00 1,8 72,4 2,4 15,7 0,2 2,5 321,8 0,8 12,5 0,06 106,2 0,8 76,4 1,0 15,6 0,1 ias (AsO 91) juistheid (%) gemiddelde in ppm gemiddelde in ppm, macht 10-6 1-0,5*logC 2 (1-0,5*logC) 0,0141 1,41E-08 4,93 30,40 32,00 0,0724 7,24E-08 4,57 23,76 13,2 133,1 9,9 14,3 0,7 0,1331 1,33E-07 4,44 21,68 6,4 107,7 6,0 14,8 0,4 3,7 113,2 3,3 14,7 0,2 0,0 0,0 #DEEL/0! #GETAL! #DEEL/0! 0,1077 1,08E-07 4,48 22,38 0,1132 1,13E-07 4,47 22,21 0,0000 0,00E+00 #GETAL! #GETAL! 0,3218 3,22E-07 4,25 18,98 90,9 0,0764 7,64E-08 4,56 23,57 Besluit: Horrat r waarden alle < 2 : gunstig juistheid tussen 70 en 120 % : gunstig verwerking 26.11.2013 ias 26 11 13_precisie_juistheid.xlsx

Lineariteitsonderzoek ias - Jens Sloth methode Isocratische scheiding met HPLC na zure extractie met omzetten naar AsV Doel: Basis: controle lineariteit van de AsV ijklijn ijklijn van 18/10/2013, juiste signalen AsV Area Area (recal) Res (%) ppb 0 0 0 0 0,5 6.265 6.298,3 0,5 5 52.267 53.431,6 2,2 10 109.178 105.801,9 3,2 25 261.796 262.912,8 0,4 300000 250000 200000 AsV y = 10474x + 1061,3 R² = 0,9997 b richting: 10474,1 a snijpunt: 1061,3 r² correlatie: 0,99983672 Area 150000 100000 50000 0 0 5 10 15 20 25 30 concentratie AsV (µg/l) Vaststellingen: r² > 0,99 Residuen < 10 % : ok Besluit: Voldaan aan lineair model Lineariteit AsV.xlsx

I-MET-224 Schatting van de LOQ op basis van de signaal van de procedureblanco Betreft : AsV datum signaal procedureblanco A (area) signaal procedureblanco B (area) signaal standaard 1 0,5 ppb (area) verhouding std 1/proc bl gemiddeld signaal blanco (area) 452 26/11/2013 0 0 11.904 6,E+09 standaardafwijking signaal blanco (area) 689 19/11/2013 531 3.548 5.729 11 10 x stdev (area) 6.894 8/11/2013 2.468 0 3.211 3 gemiddeld signaal standaard 1 (area) 7.633 ( dichts bij gemiddelde: 14.10.2013 ) 14/10/2013 394 104 7.143 29 LOQ in µg/l 0,24 ruwe schatting ahv 1 ijklijn14.10.2013 18/10/2013 1.075 568 6.265 8 b richting: 21401,32 20/09/2013 0 179 11.089 124 a snijpunt: 1712,261 23/09/2013 0 557 8.087 29 y=a+bx Ruwe schatting, omrekening naar LOQ in het staal, vertrekkende van 0,25 µg/l outlieronderzoek: massa inweeg 0,2 g à 0,5 g Q n 14 totaal volume 10 ml 0,66 0,66 Q krit 2,507 LOQ in het staal 12,5 µg/kg 5 µg/kg 0,11 4,49 outlier 1ste orde 2,92 0,66 0,08 0,50 0,90 0,17 0,66 0,40 0,66 0,15 Besluit: Het signaal van de procedureblanco (area - geen omrekening naar µg/l mogelijk wegens geen massa inweeg) is ten allen tijde kleiner dan het signaal van de laagste standaard 0,5 ppb, met als kleinste verhouding std 1/blanco = 3. Indien het signaal van de procedureblanco wordt aanzien als 'ruis', dan is 10 x de standaarddeviatie een schatting van de LOQ in de meetoplossing. Voor omrekenen van area naar µg/l, wordt 1 ijklijn genomen (14.10.2013). Resultaat hiervan: 0,25 µg/l. Verder omrekenen naar het staal geeft 12,5 µg/kg als schatting. LOQ Lineariteit AsV.xlsx

20.12.13 AsB DMA MMA AsV tijd in minuten Rt Start einde Rt Start einde Rt Start einde Rt Start einde 0,5 ppb 1,55 1,4 1,7 2,15 2 2,2 4 3,8 4,2 5,27 5,1 5,5 5 ppb 1,55 1,4 1,7 2,15 2,1 2,3 4,03 3,8 4,2 5,31 5,1 5,5 10 ppb 1,54 1,4 1,7 2,15 2,1 2,2 4,03 3,8 4,2 5,31 5,1 5,5 25 ppb 1,54 1,4 1,7 2,14 2,1 2,3 4,03 3,8 4,2 5,3 5,1 5,5 Rt w Rt w Rt w Rt w 0,5 ppb 1,55 0,3 2,15 0,2 4 0,4 5,27 0,4 5 ppb 1,55 0,3 2,15 0,2 4,03 0,4 5,31 0,4 10 ppb 1,54 0,3 2,15 0,1 4,03 0,4 5,31 0,4 25 ppb 1,54 0,3 2,14 0,2 4,03 0,4 5,3 0,4 0,5 ppb 5 ppb 10 ppb 25 ppb Resolutie AsB - DMA Resolutie DMA -MMA Resolutie MMA-AsV 2,4 2,4 3,1 2,4 6,2 6,3 7,5 6,3 3,2 3,2 3,2 3,2 Besluit: de scheiding van de piek van AsV t.o.v. zijn naburige piek is voldoende: resolutie Rs > 1,5 voor alle concentraties van de ijklijn formule: Resolutie ias.xlsx

Test retentietijden van As-species na isocratische scheiding Sloth (reeks 27.05.2013) De masterstandaardmix van 250 ppb in water uit methode CODA d.i. AsB, AsIII, DMA, MMA en AsV in water, werd gebruikt om enerzijds de retentietijden en dus ook de volgorde van de species na de isocratische scheiding volgens Sloth te bepalen, en anderzijds ook de het scheidend vermogen te testen. Vanuit de masterstandaardmix van 250 ppb werd een standaard van 25 ppb gemaakt maar dan aangelengd met (0,1 M HNO 3 en 3 % H 2 O 2 ) in plaats van water (CODA) om dezelfde matrix te bekomen als die van de stalen (Sloth). Hierbij is normaal alle AsIII omgezet naar AsV. As werd gemeten als AsO. Omdat op het ogenblik van de meting de juiste retentietijden niet bekend waren, werden de pieken dan ook niet of verkeerd gelabeld, met uitzondering van de eerste nl. AsB. Daardoor werd ook de oppervlakte van de pieken niet steeds bepaald, maar de hoogte (intensiteit in cps) was werd een goede indicatie. Eerst werd één maal de standaardmix geïnjecteerd, dan telkens een bepaalde standaard en daarna de standaardmix met toevoeging van die zelfde standaard zodanig dat concentratie daarvan op dan 50 ppb kwam. Dit gaf volgende resultaten. De piek van AsIII kwam nergens meer voor en deze van AsV was nagenoeg verdubbeld, het AsIII is volledig omgezet naar AsV. RT intensiteit Oppervlakte MIX AsB 1,50 70.000 572.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,26 60.000 1.022.000 AsB 1,50 78.000 644.000 MIX + AsB AsB 1,50 140.000 1.200.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,25 60.000 1.075.000 AsIII (in zuur) Enkel piek bij AsV 5,25 43.000 666.000 MIX + AsIII in zuur AsB 1,50 70.000 579.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,25 108.000 1.748.000

DMA 2,10 100.000 MIX + DMA AsB 1,50 70.000 567.000 DMA 2,10 180.000 MMA 4,00 50.000 AsV 5,26 60.000 1.010.000 MMA 4,00 55.000 MIX + MMA AsB 1,50 70.000 564.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 100.000 AsV 5,26 65.000 1.036.000 AsV 4,00 30.000 502.000 MIX + AsV AsB 1,50 70.000 564.000 DMA 2,10 90.000 MMA 4,00 100.000 AsV 5,26 90.000 1.519.000 Uit de tabel blijkt dat : Uit de dubbele piekoppervlakte van AsV t.o.v. AsB in de standaardmix en uit de afwezigheid van een piek van AsIII, blijkt dat AsIII is omgezet in AsV. Dit wordt bevestigd in zowel de mix + spike met AsIII als met AsV : oppervlakte van AsV stijgt met ca. de helft. En ook in de run van AsIII apart komt er enkel een piek voor bij AsV met ca de zelfde dimensies. De pieken zijn goed gescheiden van elkaar. De totale tijdsduur van de run op een 7 minuten kan ingesteld worden (CODA gradiënt : 18 minuten). De nieuwe masterstandaardmix van Sloth bestaat uit 250 ppb van elk AsB, DMA, MMA en AsV. Uitvoerder: Luc Van De Weghe

1 uur 90 C waterbadextractie waterbadextractie + overnacht extractie bij kamertemperatuur meten 28/01/2014 x (µg/kg) s (µg/kg) 27/01/2014 27/01/2014 ias µg/kg 27/01/2014 27/01/2014 overnacht 27/01/2014 overnacht 27/01/2014 overnacht F T, 2-zijdig 14031108 A 60,5 47,6 57,1 50,3 4,8 3,8 0,85 0,26 14031108 B 53,7 53,0 H0 H0 (=) 14040207 A 26,2 27,4 30,3 30,7 5,7 4,6 0,86 0,95 14040207 B 34,3 33,9 H0 H0 (=) 14040208 A 26,3 27,5 25,3 30,8 1,4 4,7 0,37 0,25 14040208 B 24,3 34,1 H0 H0 (=) 14040803 A 52,8 51,8 52,3 51,1 0,8 1,0 0,85 0,33 14040803 B 51,7 50,4 H0 H0 (=) 13090130 A 380,4 375,0 383,0 378,3 3,6 4,7 0,84 0,38 13090130 B 385,5 381,6 H0 H0 (=) TORT-2 A 1.021,8 1.059,9 1041,8 1117,5 28,3 81,4 0,43 0,34 TORT-2 B 1.061,8 1.175,0 H0 H0 (=) CRM 7503 A 149,5 131,2 78,4 91,1 nvt nvt nvt nvt integratie niet ok CRM 7503 B 78,4 91,1 Besluit: de overnacht extractie bijkomend op de waterbad extractie, geeft geen verschil in resultaten voor ias uitvoerders: Luc Van De Weghe Francine De Geyter ias extractie 1 uur - overnacht.xlsx

1 uur extractie 20/09 - meten 20/09 opgegeven ias totaal As (= som van de species) in extract met HPLC-ICPMS (ppb) totaal As in extract met ICPMS (ppb) totaal As na destructie met ICPMS (ppb) opgegeven totaal As matrix als AsO 91 als As 75 als AsO 91 als AsO 91 13361563 A bewerkte 7,7 79 voedingsmiddelen op 13361563 B basis van granen 3,4 74 13361564 A bewerkte 0,0 102 voedingsmiddelen op 13361564 B basis van granen 0,0 119 13361565 A 7,8 127 13361565 B 5,9 178 12090115 A powdered rice 13090130 A powdered rice 507,0 365,0 12090115 B powdered rice 13090130 B powdered rice 551,0 353,0 487 303 508 ringtest Fapas T07169 338 ringtest Fapas T07187 r 2 0,99997 datum uitvoering: 23.09.2013 uitvoerders: Luc, Francine 13361563 A 13361563 B 13361564 A 13361564 B 13361565 A matrix bewerkte voedingsmiddelen op basis van granen bewerkte voedingsmiddelen op basis van granen bewerkte voedingsmiddelen op basis van granen 13361565 B 12090115 A powdered rice 12090115 B powdered rice 13090130 A powdered rice 13090130 B powdered rice ias (AsO 91) s r (µg/kg) ias (AsO 91) gemid (µg/kg) ias (AsO 91) RSD r (%) ias (AsO 91) RSD r,max(%) 3,0 5,6 54,8 23,1 2,4 0,0 0,0 #DEEL/0! #GETAL! #DEEL/0! 1,3 6,9 19,6 22,4 0,9 31,1 529,0 5,9 11,6 0,51 ias (AsO 91) Horrat r ias (AsO 91) juistheid (%) 108,6 8,5 359,0 2,4 12,3 0,2 118,5 gemiddelde in ppm 0,0056 0,0000 0,00E+00 #GETAL! #GETAL! 0,0069 6,85E-09 gemiddelde in ppm, macht 10-6 1-0,5*logC 2 (1-0,5*logC) 5,55E-09 5,13 34,97 5,08 33,88 0,5290 5,29E-07 4,14 17,61 0,3590 3,59E-07 4,22 18,67 Besluit: Horrat r waarden voor de meetbare gehalten (> LOQ) alle < 2 : gunstig juistheid tussen 70 en 120 % : gunstig ias 23 09 13_incl robuustheid.xlsx verwerking