U.P.C. SINT-KAMILLUS VISIE EN DOELSTELLINGEN Woord vooraf De sector geestelijke gezondheidszorg is continu in beweging. Naast vragen vanuit de maatschappij is er tevens een duidelijke dynamiek aanwezig binnen diverse voorzieningen. Specialisatie en vermaatschappelijking van de zorg zijn elementen die regelmatig naar voor komen. Binnen het U.P.C. Sint-Kamillus is deze beweging eveneens duidelijk merkbaar. Een voorbeeld hiervan is de keuze voor de uitbouw van een zorgaanbod voor geïnterneerde patiënten. Naast evolueren en uitwerken van nieuwe initiatieven blijft het bovendien belangrijk om de kwaliteit van de bestaande zorg verder te optimaliseren. Omgaan met de bewegingen in de omgeving en maatschappelijke vragen enerzijds en met de identiteit van het U.P.C. Sint-Kamillus en de specifieke deskundigheid van de medewerkers anderzijds, is een voortdurende evenwichtsoefening. Temidden deze oefening wordt beoogd de patiënt zo veel mogelijk centraal te stellen. De voorliggende tekst is gebaseerd op het beleidsplan voor 2007 en geeft de basisvisie en de doelstellingen op middellange termijn weer voor de uitbouw van de instelling. 1
1. Missie van de Broeders van Liefde De basisfilosofie waarop de werking van het U.P.C. Sint-Kamillus gebaseerd is, wordt weergegeven in de algemene missie van de Broeders van Liefde. Zij wordt hieronder integraal weergegeven. Als leden en medewerkers van de Broeders van Liefde willen we vanuit een gelovige en liefdevolle grondhouding naar de medemensen gaan. We vinden onze inspiratie in de waarden van het Evangelie en handelen in navolging van Jezus, onze Heiland. Net als bij Vincent de Paul, onze voorbeeldheilige, en Petrus Jozef Triest, onze stichter, is de liefde de bron van ons engagement. We vormen daartoe authentieke leef- en werkgemeenschappen, waar verbondenheid, dienstbaarheid, dynamiek en creativiteit de dragende krachten zijn en waar de kwaliteit van leven groeit dankzij deskundige begeleiding. Zo willen we in de maatschappij bakens van hoop uitzetten en getuigenis van Gods liefde zijn. Wij zorgen voor medemensen die in hun menselijke ontplooiing begeleiding nodig hebben, ongeacht hun oorsprong, geslacht, overtuiging of financiële draagkracht. In het onderwijs, in de opvang van mensen met een handicap en in de geestelijke gezondheidszorg streven we naar een optimale opleiding, opvoeding en begeleiding. Kansarmen en minderbedeelden, mensen met bedreigde ontwikkelingsmogelijkheden of beperkte functioneringskansen en personen die maatschappelijk uit de boot dreigen te vallen of op zoek zijn naar zin in hun leven, verdienen onze bijzondere aandacht. We staan ook open voor nieuwe noden. Als gemeenschap zoeken we welke antwoorden we hierop kunnen geven. We dragen ook zorg voor elkaar, opdat ons leven kwaliteitsvol en zinvol blijft en heilvol voor velen. Een onvoorwaardelijk respect voor elkeen is de basis van onze inzet. Dat uit zich in dienstbaarheid en deskundige begeleiding. We benaderen de medemens, met wie we zorgend en begeleidend onderweg zijn, steeds in zijn totaliteit en geven hem ruimte voor een eigen inbreng. Een mensgerichte organisatie en een aangepaste omgeving met aandacht voor een ruime toegankelijkheid vormen hiervoor het kader. In ons streven naar een grotere menswaardigheid voor iedereen nemen we ook verantwoorde risico s en ontwikkelen we op maatschappelijk vlak een duidelijke stellingname. In het delen van onze visie en onze ervaringen met anderen zien we kansen om de cultuur van de liefde wereldwijd te bevorderen. Op deze wijze willen we de kwaliteit van het leven verbeteren en een bijdragen leveren tot een meer humane samenleving waar ook ruimte is voor armen en zwakken. Met dit onvoorwaardelijke engagement hopen we dat allen die we op onze weg ontmoeten een glimp van Gods liefde opvangen en in hun leven verrijzenisvreugde ervaren. 2
2. Visie De hierboven geformuleerde missie geldt voor alle voorzieningen van de Broeders van Liefde. Ze geeft een eerder algemeen antwoord op de vraag naar de identiteit van het U.P.C. Sint-Kamillus. Het is daarom aangewezen deze missie te vertalen in een meer concrete visie voor de werking en verdere uitbouw van het U.P.C. Sint-Kamillus. Het U.P.C. Sint-Kamillus wil een dynamische organisatie zijn die inspeelt op de opportuniteiten die de sector of de overheid biedt. Hiertoe wordt voortdurend gezocht naar samenwerkingsmogelijkheden met verschillende voorzieningen. Bij de organisatie en het bepalen van de inhoud van de zorg wordt de patiënt (in zijn omgeving) centraal gesteld. Zorg voor de medewerkers vormt een belangrijk aandachtspunt bij de beleidsvoering. Het U.P.C. Sint-Kamillus wil uitgroeien tot een organisatie die naast het bereiken van zorgresultaten ook financieel gezond is. Dit betekent dat de beschikbare middelen optimaal besteed worden. De affiliatie met de Katholieke Universiteit van Leuven biedt het U.P.C. Sint-Kamillus een extra stimulans om wetenschappelijk onderzoek te verrichten en om opleidingen te voorzien. 3
3. Beleidsdoelstellingen 2007 2009 Om de missie en de visie in praktijk om te zetten worden hieronder beleidsdoelstellingen voor de volgende drie jaar weergegeven. De doelstellingen zijn geordend volgens 6 aandachtsgebieden die belangrijk zijn voor de instelling. 3.1 Organisatiebeleid 3.1.1 Het ziekenhuis organiseert gespecialiseerde zorg voor 5 doelgroepen Binnen het U.P.C. Sint-Kamillus werd er voor geopteerd de zorg te organiseren op basis van 5 doelgroepen (volwassenen algemene psychiatrie; ouderen psychogeriatrie; volwassenen psycho-organische psychiatrie; volwassenen forensische psychiatrie en volwassenen met een mentale handicap die lijden aan een psychiatrische aandoening). - Onderzoeken van mogelijkheden om meer aangepaste zorgvormen op te zetten voor patiënten uit de diverse doelgroepen. Hier kan o.m. verwezen worden naar het ontwikkelen van extramurale alternatieven en het creëren van langdurige verblijfsvormen. Hierbij kan overwogen worden om ziekenhuisbedden te converteren. Concreet wordt o.m. gedacht aan het samen met de vzw Walden uitbouwen van een ACT-team. (ACT staat voor assertive community treatment). - Herstructurering van de werking van de doelgroep Volwassenen - Algemene Psychiatrie. - Realisatie van een zorgcircuit voor forensisch-psychiatrische patiënten. 3.1.2 Streven naar kwaliteitsverbetering is een continu aandachtspunt Systematisch verzamelen van gegevens, plannen van verbeteracties en het evalueren van deze verbeteracties vormen belangrijke basiselementen voor de realisatie en verbetering van een kwalitatieve patiënten- en bewonerszorg. Binnen het U.P.C. Sint- Kamillus zal deze werkwijze de komende jaren geïmplementeerd worden. - Er wordt gewerkt volgens een duidelijk model en op een systematische wijze bij het verbeteren van de kwaliteit in het U.P.C. Sint-Kamillus. - Het realiseren van verbeteracties gebeurt door verbeterteams die een welomschreven opdracht krijgen beperkt in tijd. 3.1.3 Aanpassingen aan de werking van de organisatie Het U.P.C. Sint-Kamillus is als organisatie voortdurend in beweging. Die bewegingen vloeien voort uit interne en externe ontwikkelingen In 2006 werd het voorstel voor de vernieuwing van de organisatiestructuur van het U.P.C Sint-Kamillus goedgekeurd. Dit voorstel zal de volgende jaren concreet vorm krijgen. 4
Doelstellingen: 2007-2009: - Implementeren van het nieuw organigram. 3.2 Zorg 3.2.1 Zorg wordt georganiseerd per doelgroep en per afdeling In het U.P.C. Sint-Kamillus wordt zorg steeds in team- en interdisciplinair verband gerealiseerd. Het gehanteerde therapeutisch-inhoudelijk kader en de doelstellingen voor de werking van de diverse teams zijn actueel aanwezig in de dagelijkse werking doch dienen tevens duidelijk geëxpliciteerd te worden. - Er is een uitgeschreven behandelvisie en zorgprogramma voor diverse doelgroepen/teams/zorgmodules. 3.2.2 Er is aandacht voor de zorgomgeving van de patiënt Werken met de omgeving van de patiënt is een essentieel onderdeel van de psychiatrische behandeling. Via ondersteuning en gerichte projecten dient dit onderdeel van de patiënten- en bewonerszorg binnen onze instelling beter uitgebouwd te worden. - Er is een visietekst over het werken met de omgeving van de patiënt. In deze visietekst wordt een opdracht geformuleerd naar de doelgroepen en de afdelingen. - Er is een afdelingsoverschrijdend (therapeutisch) aanbod. 3.2.3 Zorgaanbod voor patiënten met een afhankelijkheidsproblematiek die samengaat met een andere psychiatrische stoornis Middelenafhankelijkheid is een belangrijk probleem bij patiënten van het U.P.C. Sint- Kamillus. Binnen de instelling is er geen specifieke afdeling die zich op deze problematiek richt. Er wordt gekozen voor een geïntegreerde aanpak in de werking van de diverse afdelingen naast een afdelingsoverstijgend aanbod. - Realiseren van een specifiek aanbod zowel centraal (op het niveau van de instelling) als decentraal (op het niveau van een afdeling). 3.2.4 Verbeteren van de zorgcommunicatie Een goede zorgcommunicatie tussen hulpverleners vormt een basisgegeven voor een goede patiëntenzorg. Een goed patiëntendossier is hierbij onontbeerlijk. - Er is een visietekst beschikbaar voor het opbouwen van het interdisciplinair dossier. 5
- Er worden intiatieven genomen met het oog op het beter afstemmen van de patiëntendossiers van de diverse doelgroepen/afdelingen. 3.2.5 Ondersteuning van zorgprocessen door informatica Informatica is een belangrijk hulpmiddel voor het ondersteunen van de zorg in onze instelling. De voorbije jaren werd hiervoor de basis gelegd via het IZOPROC-project (cfr. IZOPROC staat voor informaticaondersteuning van zorgprocessen). - Implementeren van het elektronische patiëntendossier 3.3 Waardering door patiënten Goede zorg aanbieden houdt in dat de zorg is afgestemd op de noden, verwachtingen en voorkeuren van de patiënt. Het U.P.C. Sint-Kamillus zal op regelmatige basis nagaan in welke mate de patiënten onze zorg waarderen. - In het jaarlijks beleidsplan worden concrete actiepunten opgenomen die door patiënten als werkpunten benoemd worden. 3.4 Medewerkers 3.4.1 Ondersteunen van medewerkers Medewerkers worden regelmatig geconfronteerd met ingrijpende gebeurtenissen. Als werkgever wil het U.P.C. Sint-Kamillus hiervoor oog hebben en nagaan wat er concreet haalbaar is om ondersteuning uit te werken voor medewerkers. Hiervoor zal samengewerkt worden met de arbeidsgeneeskundige dienst. Belangrijke aandachtgebieden hierbij zijn agressie naar medewerkers toe en rugletsels. - Ruglastpreventie: opstarten van systematische vorming van medewerkers en ondersteuning aangepast aan de werkplaats. - Agressie: opstellen van een visietekst omtrent agressiebeleid. Aanstellen van een agressiebeheersingscoach 3.4.2 Vorming Regelmatige en aan de werking aangepaste vorming is een succesfactor voor een kwalitatieve zorg. Een systematisch opgebouwd vormingsbeleidsplan kan de efficiëntie van de ingezette middelen verhogen. - Er wordt een vormingsbeleidsplan uitgeschreven. 6
3.4.3 Duidelijke modaliteiten van het werken in Sint-Kamillus De uitgebreide sociale regelgeving laat heel wat werkvormen toe (vb. tijdskrediet, vrijstelling van arbeidsprestaties, overuren en recuperatie, glijdende uurroosters,...). In het kader van goede personeelszorg is het noodzakelijk om deze mogelijkheden en de toepassing in het U.P.C. Sint-Kamillus op een overzichtelijke wijze ter beschikking te stellen van alle medewerkers. Doestellingen 2007-2009: - Het bundelen van regelgeving, interne afspraken, technische en administratieve elementen van aan- en afwezigheden; toetsing aan organisatorische, wettelijke, gezondheids- en persoonsgebonden aspecten met het oog op uniformiteit in het beheer en planning van dienstregelingen. - Er bestaat een overzichtelijke tekst over de modaliteiten van het werken in Sint- Kamillus die voor alle medewerkers ter beschikking staat. 3.4.4. Coachen van medewerkers Binnen een organisatie is het belangrijk medewerkers individueel te coachen en ook te luisteren naar hun inbreng. - Alle medewerkers krijgen regelmatig een functioneringsgesprek 3.4.5. Rookbeleid Roken wordt vaak door collega s als hinderlijk ervaren. Het rookbeleid in het U.P.C. Sint- Kamillus dient conform te zijn met de recente wetgeving. - Jaarlijks evalueren of verder stappen dienen gezet te worden in het evolueren naar een rookvrije werkomgeving. - Het verder uitvoeren van een investeringsplan om het rookbeleid te ondersteunen 3.5 Inzet van middelen 3.5.1 Medewerkers worden optimaal ingezet Medewerkers worden geconfronteerd met steeds toenemende vragen vanuit patiënten/bewoners en de ruime omgeving. In dit kader is het belangrijk om na te gaan wat deze verwachtingen zijn, welke middelen hiervoor noodzakelijk zijn en hoe deze beide met elkaar kunnen verzoend worden. - Uitwerken van een kader met taakafspraken voor diverse disciplines. 7
3.5.2 Uitvoeren van het masterplan Het patrimonium van het U.P.C. Sint-Kamillus kan beschouwd worden als waardevol erfgoed. In 2006 werd er een consensus bereikt met de lokale cel van Monumenten en Landschappen van de Vlaamse Gemeenschap over het bewaren van het patrimonium van het U.P.C. Sint-Kamillus. De komende jaren kan verder gewerkt worden aan de concretisering. - Eind 2009: starten van de werken aan fase 1 van het masterplan. 3.5.3 Aanpassen van de infrastructuur Jaarlijks worden een aantal noodzakelijke aanpassingswerken uitgevoerd in het kader van het onderhoud van gebouwen en omwille van inhoudelijke herstructureringen. - De gebouwen Sint-Marie (inclusief OPM), Sint-Jan, Sint-Dymphna en Sint- Vincentius zijn vernieuwd. 3.5.4 Creëren van een financieel gezonde omgeving Kwalitatief goede patiëntenzorg kan maar ontwikkeld worden binnen een gezond economisch kader. - De vooropgestelde streefcijfers worden behaald. 3.5.5 Evalueren van logistieke processen De werking van de facilitaire diensten (onderhoud, maaltijden, ) die we aan patiënten en bewoners verlenen dient regelmatig aangepast te worden in functie van een voortdurende zorg voor verbetering van de kwaliteit. - Evalueren en bijsturen van diverse logistieke processen. Jaarlijks wordt één proces grondig onderzocht en waar noodzakelijk bijgestuurd. 3.6 Omgeving en Universitaire werking 3.6.1 Aangaan van samenwerkingsverbanden met externe voorzieningen Patienten worden vaak vanuit diverse voorzieningen (ambulant en/of residentieel) ondersteund. Gedurende een korte of lange tijd, naargelang de toestand van de patiënt, kan de klemtoon op een bepaalde zorgvorm liggen. Samenwerkingsverbanden zijn derhalve van belang voor het realiseren van goede zorg. - De in 2006 goedgekeurde therapeutische projecten concreet gestalte geven. 8
3.6.2 Samenwerken met en verschaffen van informatie aan de omgeving Als dienstverlenende voorziening is het noodzakelijk dat er over het U.P.C. Sint-Kamillus op een overzichtelijke wijze informatie beschikbaar is voor externen over de werking van de instelling. In het kader van de destigmatisering van de geestelijke gezondheidszorg zal geparticipeerd worden aan het realiseren van drempelverlagende initiatieven. - Uitwerken van diverse initatieven (website, brochure, in het kader van het 75- jarig bestaan van de instelling, ). 3.6.3 Uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek Op basis van de affiliatie met de K.U.Leuven werd de volgende krachtlijn voor de werking van het U.P.C. Sint-Kamillus vooropgesteld: het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek als geïntegreerd onderdeel van de patiëntenzorg. - Jaarlijks ten minste 1 nieuw extern initiatief op het vlak van wetenschappelijk onderzoek uitwerken dat bijdraagt aan de zorgontwikkeling omtrent de doelgroepen van het U.P.C. Sint-Kamillus (of actief participeren aan een dergelijk initatief). - Intern gevoerd onderzoek resulteert in het verspreiden van de resultaten via publicaties. 3.6.4 Realiseren van een opleidingsaanbod voor externen Opleiding vormt een waarborg voor het behoud en de verdere ontwikkeling van een kwalitatieve geestelijke gezondheidszorg binnen en buiten het U.P.C. Sint-Kamillus. Daarnaast vormt het een waardevol gegeven bij het creëren van een positieve beeldvorming over de werking van onze instelling. - Jaarlijks vormingsmomenten organiseren die ook voor externen toegankelijk zijn. 9