Wat kost het Huis der Gemeente? Veel gestelde vragen en antwoorden over het nieuwe gemeentehuis van Overbetuwe.
Huis der Gemeente kost geen 29 miljoen Wat kost het Huis der Gemeente? Met de gemeenteraad is afgesproken dat het nieuwe Huis der Gemeente (HdG) maximaal 29,2 miljoen mag kosten. Dat zijn niet alleen de bouwkosten, daar is alles bij inbegrepen, zoals de kosten van de grond, van parkeren, van nieuw meubilair en nieuwe automatisering. Het vervangen van meubilair en automatisering moet overigens ook gebeuren wanneer er geen nieuw gemeentehuis wordt gebouwd. De 29,2 miljoen is het totale beschikbare budget voor het HdG. Er staan echter belangrijke inkomsten (dekking) van verkoop van de oude panden tegenover. Ook levert het werken op één locatie in plaats van op drie een aanzienlijke reductie van personeelskosten op. Voor een juist kostenplaatje is het dus belangrijk om te weten wat de gemeente moet bijleggen voor het gemeentehuis. En dat komt neer op ongeveer 12 miljoen (afgerond op miljoenen): Totale budget HdG afgerond: Dekking: opbrengst drie vrijkomende panden deze 9 miljoen wordt betaald uit de jaarlijkse besparing op personeelskosten van 469.000 De gemeente moet dus bijleggen: 29 miljoen - 8 miljoen - 9 miljoen 12 miljoen Bij deze 12 miljoen is nog geen rekening gehouden met een besparing op de exploitatiekosten (onderhoud, schoonmaak en energie). Uit het voorlopig resultaat van de aanbesteding van de nieuwbouw van het HdG blijkt bovendien dat het gemeentehuis zelf zo n 4 miljoen goedkoper wordt dan aanvankelijk begroot. Hiermee kunnen eventuele tegenvallende resultaten van de verkoop van de huidige panden naar verwachting opgevangen worden. Het bedrag van 12 miljoen is al beschikbaar: de huidige gebouwen zijn al jaren in slechte staat en sinds de herindeling in 2001 is centrale huisvesting in Elst het uitgangspunt. De afgelopen jaren is er dus al voldoende geld gereserveerd om het nieuwe gemeentehuis te kunnen betalen. Het betekent dus geen extra belasting meer voor de begroting en dus ook niet voor de inwoners van deze gemeente. Een financiële vergelijking met de aankoop van uw auto Als u een nieuwe auto wilt kopen van 29.000, dan is de eerste indruk dat de auto u ook inderdaad 29.000 zal kosten. Maar waarschijnlijk heeft u ook nog een auto die u wilt inruilen. Stel dat u verwacht dat deze inruilauto 8.000 opbrengt. Daarnaast is een nieuwe auto veelal goedkoper in gebruik. Dat levert jaarlijks een besparing op. Omgerekend naar een totaalbedrag over de jaren dat de auto meegaat, kan die besparing oplopen tot 9.000. De auto kost u dan in dit totaalplaatje op de langere termijn, nog maar 12.000. De auto gaat veel langer mee en levert bovendien andere voordelen op, zoals voor het milieu, comfort en veiligheid. Op het moment dat u de auto daadwerkelijk wilt aanschaffen, blijkt dat u door de financiële crisis ook nog zo n 4.000 meer kunt onderhandelen dan verwacht. Dat biedt ruimte om bijvoorbeeld een tegenvallende opbrengst van uw huidige auto te compenseren. Als u kiest voor opknappen, blijft het toch een oude auto, met een korte levensduur, hoge exploitatiekosten en andere nadelen. 2
Leveren de vrijkomende panden niet minder geld op door de crisis? In de begroting van het HdG is een bedrag van 8 miljoen opgenomen als opbrengst voor de drie vrijkomende panden. Dit bedrag is tot stand gekomen na taxatie in 2003 en is geïndexeerd in 2007. De financiële crisis zorgt er naar verwachting voor dat het werkelijke bedrag uiteindelijk lager wordt. De financiële crisis zorgt er echter ook voor dat de bouwkosten van het HdG aanzienlijk lager zullen zijn: uit het voorlopig resultaat van de aanbesteding van de nieuwbouw van het HdG blijkt dat het gemeentehuis zelf zo n 4 miljoen goedkoper wordt dan aanvankelijk begroot. Hiermee kunnen eventuele tegenvallende resultaten van de verkoop van de huidige panden opgevangen worden. Is 29.2 miljoen te veel voor een gemeentehuis? Aan elk nieuw gebouw, of dat nu een gemeentehuis is, een woning of een kantoor, hangt een prijskaartje. Dat prijskaartje wordt mede bepaald door het kwaliteitsniveau. Voor gemeentehuizen onderscheiden we ruwweg drie niveaus: basis, gemiddeld en hoog. Bij de meeste gemeentehuizen in Nederland liggen de bouwkosten op het niveau gemiddeld. Dat is ook in Overbetuwe het geval. Het gemiddelde komt overeen met een marktconform kantoorgebouw. Het bedrag van 29,2 miljoen is overigens inclusief kosten voor vervanging van meubilair en automatisering (geraamd 1,1 miljoen). Ook als er geen nieuw gemeentehuis gebouwd wordt, moeten dergelijke kosten worden gemaakt. De investering van 29,2 miljoen is echter niet het belangrijkste. Het gaat erom wat het de gemeente jaarlijks kost. De nieuwbouw van één centraal Huis der Gemeente zal de gemeente jaarlijks minder geld kosten dan het verbouwen, renoveren, het blijven onderhouden van de drie huidige gebouwen en het bijhuren van extra ruimte. Nieuwbouw is onder andere kostenbesparend doordat: de medewerkers efficiënter kunnen werken, het gebeurt nu regelmatig dat medewerkers heen en weer moeten rijden tussen Andelst en Elst voor bijvoorbeeld gezamenlijk overleg; er 10 medewerkers minder nodig zijn aangezien er op één locatie wordt gewerkt; de onderhoudskosten dalen; de reistijd van medewerkers tussen de verschillende locaties verdwijnt; in één nieuw gebouw de centrale dienstverlening naar de inwoners flink verbeterd kan worden; het nieuwe gebouw bovendien erg energiezuinig is door de toepassing van veel duurzame materialen. 3
Waarom niet een kleiner gemeentehuis met servicepunten in de dorpskernen? Servicepunten in de dorpskernen kosten ook veel geld. Een inwoner komt bovendien gemiddeld maar één keer in de drie jaar op het gemeentehuis. En de mogelijkheden van digitale dienstverlening worden groter. U kunt steeds meer zaken met de gemeente digitaal regelen, bijvoorbeeld een vergunning aanvragen of verhuizing doorgeven. Voor de veiligheid rond de afgifte van documenten gelden strakke regels. In servicepunten is deze veiligheid onvoldoende gewaarborgd. Dit risico kunnen en mogen we dus niet nemen. Is een nieuw gemeentehuis wel nodig? Een nieuw Huis der Gemeente is nodig, omdat de gemeente nu vanuit drie locaties werkt. Dat is niet efficiënt. Met de huidige gebouwen in Elst en Andelst kunnen we aan onze inwoners bovendien niet de service bieden, die we als gemeente wíllen bieden. Publieksvoorzieningen, zoals spreekkamers en ontvangstruimten, ontbreken bijvoorbeeld, of voldoen niet meer aan de huidige eisen. Er zijn ook technische redenen voor de nieuwbouw. De huidige gebouwen zijn verouderd, vertonen achterstallig onderhoud en het ontbreekt aan klimaatbeheersing. Ook voldoen de gebouwen niet aan arbo-technische eisen die in de wet zijn vastgesteld en is er een tekort aan vergaderruimten en werkplekken. 4
Wat betekent het financieel als we geen HdG bouwen? Positief: in de gemeentebegroting ontstaat een jaarlijkse financiële ruimte van 445.000. Ook valt de eenmalige bestemmingsreserve vrij van 3,9 miljoen. Negatief: als de nieuwbouwplannen niet door zouden gaan, zullen we in ieder geval moeten rekenen op aanzienlijke kosten voor renovatie van de bestaande panden van de gemeente. Kosten hiervan bedragen 1,2 mln per jaar (zie ook vraag is renovatie goedkoper ). Er is in dat geval geen verwachte opbrengst van vrijkomende locaties van 8 miljoen (omgerekend ruim 400.000 per jaar). Ook vervalt dan de besparing door personeelsreductie van 469.000 per jaar. Daarnaast zijn we de tot nu toe gemaakte kosten voor het gemeentehuis grotendeels kwijt. Per saldo is nieuwbouw dus goedkoper! Is renovatie niet goedkoper? Nee. Voor de renovatie van de bestaande locaties is een investering nodig van 15 miljoen (geïndexeerd bedrag uit de Dagoberth rapportage die hoort bij het raadsbesluit van juni 2007). Daarvoor geldt een afschrijvingstermijn van 20 jaar. Omgerekend kost dat de gemeente jaarlijks 1,2 miljoen. Nieuwbouw kost jaarlijks 500.000, mede omdat daarvoor een afschrijvingstermijn van 40 jaar geldt. Voor deze afschrijvingssystematiek is gehanteerd de door de gemeenteraad vastgestelde Financiële Verordening. Hierin zijn inbegrepen een besparing op het personeel en de opbrengsten van de bestaande panden (zie Wat kost het Huis der Gemeente). Hierbij is nog geen rekening gehouden met een besparing op de exploitatiekosten (onderhoud, schoonmaak en energie). Nieuwbouw is derhalve goedkoper dan renovatie. 5
Waarom een nieuw gemeentehuis bij het NS station? Redenen voor de locatie van het Huis der Gemeente bij het station in Elst zijn de goede bereikbaarheid voor inwoners en personeel, een positieve uitstraling naar het hele stationsgebied en een aanjager voor de ontwikkeling van Elst Zuidoost. Daarnaast is bij het NS station in Elst Zuidoost een relatief compact gebouw mogelijk. De gemeenteraad heeft daarom al in 2007 voor de locatie bij het NS station gekozen. Wat gebeurt met Elst Centraal als het Huis der Gemeente daar niet wordt gebouwd? Onzeker wordt dan of de gemeente subsidies voor de stationsomgeving kan binnenhalen. Bij elkaar gaat dat om 22 miljoen. Als het nieuwe gemeentehuis niet bij het station in Elst Zuidoost wordt gebouwd, moeten de plannen voor de stationsomgeving worden aangepast. Ook moeten we dan de procedure deels opnieuw beginnen. Dit betekent dat we in ieder geval de komende jaren nog een gelijkvloerse kruising bij het station houden. De wachttijden bij het spoor veranderen niet en het is minder veilig. De tot nu toe gemaakte voorbereidingskosten van 1,5 miljoen voor het gemeentehuis zijn we dan kwijt. Dat geldt ook voor andere gemaakte (bestemmings)plankosten van totaal 5,2 miljoen. 6
Wilt u meer informatie? Kijk dan op www.elstzuidoost.nl. Het nieuwe (nog vast te stellen) bestemmingsplan voor het stationsgebied, noodzakelijk voor de realisatie van het Huis der Gemeente, zal volgens planning op 10 april in de voorronden van de Politieke Avond worden besproken. Volg hierover de berichtgeving op de gemeentepagina in huis-aan-huisblad De Betuwe en op www.overbetuwe.nl. 7
Gemeente Overbetuwe Bezoekadres Dorpsstraat 67, 6661 EH Elst Postadres Postbus 11, 6660 AA Elst telefoon (0481) 362 300 fax (0481) 372 482 info@overbetuwe.nl www.overbetuwe.nl