Informatie groep 5 2014-2015 Technisch lezen: Estafette en vrij lezen Ter bevordering van het lezen werken we met de methode Estafette. Met behulp van deze methode krijgen kinderen precies die instructie die ze nodig hebben. Naar aanleiding van de toetsen van de afgelopen periode zijn de kinderen onderverdeeld in 3 groepjes. De zwakkere lezers lezen stapsgewijs met de leerkracht en maken ook de verwerking gezamenlijk. De sterke lezers lezen extra boeken en helpen ook elkaar. Zij maken een andere verwerking in een apart schrift. Alle kinderen lezen ook vloeiend en vlot boekjes om het leestempo te verhogen. Naast deze 3 leesmomenten wordt er ook aandacht besteed aan het zelfstandig lezen en boekpromotie. Voor dit laatste, is het de bedoeling dat de kinderen thuis een boekbespreking voorbereiden en voor de klas iets vertellen over hun boek. Voor het maken van werkstukken en het houden van een spreekbeurt moeten de kinderen ook boeken lezen. Als ze dit moeten voorbereiden krijgen ze een stappenplan aangereikt. Geregeld in het jaar worden er methodetoetsen afgenomen. In de toetsweken ook de AVI en DMT toetsen. Begrijpend lezen: Nieuwsbegrip Twee keer per week wordt er aandacht besteed aan begrijpend lezen, hiervoor wordt de methode Nieuwsbegrip gebruikt. Deze lessen Nieuwsbegrip zijn gerelateerd aan het nieuws van die week. Via verschillende strategieën die beurtelings aan de orde komen, leren de kinderen een tekst te ontsleutelen en begrijpen en wordt de woordenschat vergroot. Ook met de digitale versie van nieuwsbegrip oefenen we regelmatig. Met Nieuwsbegrip oefenen leerlingen de volgende leesstrategieën: voorspellen ophelderen van onduidelijkheden samenvatten vragen stellen relaties/verwijswoorden Deze strategieën voor begrijpend lezen vormen ook de basis van een stappenplan wat leerlingen gebruiken bij het lezen van de teksten. Een zesde strategie, visualiseren, komt steeds aan de orde in de opdracht waarbij leerlingen een sleutelschema van de tekst moeten invullen. Na iedere vier weken wordt er getoetst. Eenmaal per jaar wordt een CITO-toets voor begrijpend lezen afgenomen in januari. Deze toets wordt echter nogmaals in juni afgenomen, om een duidelijk beeld te krijgen van de vorderingen van de leerlingen. Niet alleen tijdens de lessen nieuwsbegrip komt begrijpend lezen aan de orde. Ook bij de vakken zoals geschiedenis, aardrijkskunde en natuurkunde wordt er terug gepakt naar de verschillende strategieën. Groep 5 2014-2015 Pagina 1
Taal: Taal op maat Bij taal wordt er gewerkt in thema s. Elk thema beslaat twee weken. Na elk eerste thema is er een herhalingsles en een toetsles. De herhalingslessen en de toetsen worden afgesloten met maatwerkbladen (herhalingsstof), meerwerkbladen (extra oefenstof) en meesterwerkbladen (verrijkingsstof). De methode besteedt onder andere aandacht aan de onderdelen: Spreken en luisteren: verwoorden van ervaringen, mening geven, samenvatting geven en luisteren naar verhalen en gedichten. Woordenschat: veelal worden relaties tussen woorden aangeboden. Taalbeschouwing: het kijken naar taal, erover nadenken en ermee werken. Stellen: opdrachten zoals het afmaken van een verslag of een verhaal, het opschrijven van een recept of het maken van een boodschappenlijstje. Als extra materiaal gebruiken we de Taaltoppers, dit zijn taalkaarten met extra leerstof in spelvorm die los van de methode staan. Ook met het computerprogramma Ambrasoft en de digitale versie van Taal op Maat taal oefenen we regelmatig op taalgebied. De kinderen maken de Cito Woordenschat toets, zoals ook in groep 4 is afgenomen. Spelling: Taal op maat De kinderen krijgen per week 3 maal spelling. De eerste maal wordt een spellingsregel besproken en aansluitend een blad in het werkboek gemaakt om de regel in te oefenen. Tijdens de tweede les wordt na een korte herhaling opnieuw een blad zelfstandig verwerkt. De derde les bestaat uit een woorddictee. Na 4 weken volgt een toets met woorden en zinnen. Na de toets volgt voor sommige kinderen extra instructie en oefening en voor andere kinderen verrijking in de vorm van extra werk. De digitale versie van taal op maat spelling wordt regelmatig ingezet om de spellingsregels te oefenen. Ook voor spelling is er twee keer per schooljaar een CITOtoetsing. Schrijven: Pennenstreken Voor schrijven gebruiken we vanaf de kleutergroepen de methode Pennenstreken. Deze methode sluit ook aan bij de leesmethode uit groep 3.In groep 4 hebben de kinderen vervolgens de hoofdletters aangeleerd en zijn zij met een vulpen gaan schrijven, in plaats van met een potlood. Vanaf groep 5 wordt het schrijven verder geautomatiseerd. De kleine letters en de hoofdletters worden herhaald aan de hand van de (hoofd)letterclubs. De lettergrootte verandert en de kinderen leren nu dat de bovenlus- en onderlusletters niet meer de bovenliggende en onderliggende lijn mogen raken. Bij het schrijven blijft een correcte pengreep en zithouding erg belangrijk (blad/schrift schuin en juiste afstand oog-papier). De lijnen die in de schrijfschriften wordt gebruikt zijn dezelfde als in de taal-, dictee schriften. De liniatuur verandert door het jaar heen, dit verandert mee met de schrijfmethode. Groep 5 2014-2015 Pagina 2
Rekenen: De wereld in getallen We gebruiken de methode De wereld in getallen. In groep 5 komen hierin de volgende onderdelen aan bod: - Oriëntatie op de getallen boven de 100 - Automatisering van de tafels - Automatiseren van sommen over het eerste tiental - Handig leren rekenen en logisch nadenken - Optellen en aftrekken tot en met 100 - Optellen en aftrekken tot en met 1000 - Delen - Rekenen met geld - Tientallentafels - Meten - Klok Verder gebruiken we eens per week een projecttaak waarin de sommen nog meer in verhaalvorm gepresenteerd worden en ook de onderwerpen meten en meetkunde aan de orde komen. Aan het eind van elk blok volgt er een toets. Aan de hand van scores krijgen de kinderen in de volgende week herhalings- of verrijkingsstof en kunnen de kinderen die moeite hebben met een bepaald onderdeel extra begeleiding krijgen. Uiteraard proberen we dit voor te zijn, door middel van extra hulp aan de instructietafel. Daarnaast worden er ook tempotoetsen afgenomen om na te gaan hoever de automatisering is gevorderd. In januari en juni doen we de CITO-toets Rekenen & Wiskunde. Tafels Omdat het kennen van de tafels van groot belang is, ook met het oog op delen, besteden we hier veel aandacht aan. We oefenen tafels in met behulp van het computerprogramma Ambrasoft, zeggen en zingen de tafels hard op en doen tafelspelletjes. Als de kinderen alle tafels kunnen opnoemen (dromen) krijgen ze een tafeldiploma. Het thuis oefenen van de tafels raden wij ten zeerste aan. Natuur, Geschiedenis, Aardrijkskunde en Verkeer Voor natuur gebruiken we de methode Natuurlijk. De thema s in groep 5 zijn onder andere: Groeien is veranderen, Verschillen zijn gewoon, Niets gaat vanzelf, Eet Smakelijk, enz. Hierbij hoort een werkboekje en kopieerbladen en aan het einde van elk blok volgt er een toets. Ook kijken we naar Nieuws uit de Natuur, een wekelijks schooltvprogramma. Voor geschiedenis gebruiken we de methode Bij de tijd. Beginnend bij de prehistorie gaan we met sprongen de geschiedenis door tot het nu. Aan bod komen: De Romeinen, De Middeleeuwse stad, Willem van Oranje, Regels en wetten, enz. Ook hierbij maken we gebruik van werkboekjes, kopieerbladen en toetsen. De tijdlijn aan de wand hoort eveneens bij deze methode. Groep 5 2014-2015 Pagina 3
Voor aardrijkskunde gebruiken we de nieuwste versie van de methode Geobas. De kinderen houden zich in groep 5 voornamelijk bezig met aardrijkskundige onderwerpen in Nederland. Er komen heel wat thema s aan de orde, zoals het water in Nederland: We ontdekken de verschijningsvormen en de kringloop van het water. agrarisch grondgebruik: De kinderen maken kennis met verschillende vormen van tuinbouw. industriële processen: van aardappel tot chips! leidingen en verbindingen in huis: in dit thema leren de kinderen wat er aan buizen, kabels en leidingen hun huizen binnengaat en waar deze voor dienen. Hoe zit dat met ons water, gas en licht..? We bekijken ook verschillende natuurgebieden: zoals heide, bossen, veengebieden, duinen. En in het laatste hoofdstuk besteden we aandacht aan het verkeer en vervoer en allerlei transportvormen. Naast dit leren kinderen dit jaar ook omgaan met plattegronden en kaarten. Ze leren de provincies van Nederland met de hoofdsteden en enkele andere belangrijke steden. Ook vindt er aan het einde van het jaar een eerste kennismaking plaats met de buurlanden van Nederland. Bij elk blok hoort ook een topografiekaart. De topolessen worden in de klas aangeboden. Aan het einde van ieder blok volgt een methode-, en topotoetsing. Hier krijgt uw kind een samenvatting en een oefenblad topo voor mee naar huis. Het is raadzaam om dit, zeker in het begin, samen met uw kind te oefenen. Voor verkeer gebruiken we de methode Claxon. De kinderen gebruiken hierbij een opzoekboek, dat is een boek dat in de groepen 5 t/m 8 gebruikt wordt. Ook horen er opdrachten bij die de kinderen in een werkboekje maken. De verkeersregels die aangeboden worden zijn toegespitst op de situatie van de kinderen, dus vooral regels voor voetgangers en fietsers en een aantal daarbij horende verkeersborden. Na elk blok volgt er een toets. Af en toe kan het dus zo zijn dat kinderen thuis iets extra oefenen of moeten doorlezen. Expressie: Moet je doen Voor de vakken tekenen, handvaardigheid, muziek, drama en dans beschikken we over de methode Moet je doen. Daarnaast laten we veel opdrachten afhangen van het seizoen (zoals lente), feesten (zoals kerstmis) of de leerstof (zoals een thema uit de taalmethode). Gym Op dinsdag en donderdag krijgen de kinderen bewegingsonderwijs. Op dinsdag worden de gymtoestel lessen gegeven. Dit is van 10.15 uur-11.05 uur. Op donderdag worden de spel lessen gegeven, van 10.15 uur 11.05 uur. Gymkleding is verplicht, goede schoenen zijn aanbevolen. Groep 5 2014-2015 Pagina 4
Computers We hebben in de klas drie computers. Deze zijn aangesloten op het netwerk. Ook hebben we de beschikking over alle computers in de hal, hiervoor zijn vaste tijden ingeroosterd. Dan kunnen we oefenen met rekenen/spelling/taal en gerichte software voor groep 5. Toetsen Zoals eerder al genoemd, nemen we, naast de verschillende toetsmomenten binnen de methodes, op verschillende momenten in het jaar, met name in januari en juni, methode-onafhankelijke toetsen af. Dit zijn de CITO-toetsen voor lezen (woorden en tekst), rekenen, spelling en begrijpend lezen. Deze toetsen worden afgenomen in groepsverband. Het behaalde resultaat wordt omgezet in een score met romeins cijfer van I-V. Dit geeft ons en u een goed beeld over hoe een kind presteert in vergelijking tot de vorige toetsafname en t.o.v. zijn leeftijdsgenootjes. We maken ook gebruik van SCOL. Dit is een volgmodel van CITO op de computer om de sociaal-emotionele ontwikkeling van ieder kind te volgen. Enerzijds vullen wij onze bevindingen in, anderzijds wordt ook van de kinderen gevraagd om hun ervaringen en bevindingen in te vullen. (dit is in groep 6-7-8) Rapporten Driemaal per jaar ontvangt elk kind een rapport. Hierin staat voor de van toepassing zijnde vakken een beoordeling vermeld in cijfers en indien reeds afgenomen, de CITO-scores. Daarnaast is voor een aantal vakgebieden een beoordeling in woorden, zoals voldoende of goed, ingevuld. Bij het eerste en tweede rapport willen we alle ouders spreken tijdens de rapportgesprekken. Bij het laatste rapport vinden in principe geen rapportgesprekken plaats. Het kan altijd zijn dat u een voortgangsgesprek met de leerkracht wilt voeren in de laatste weken van het schooljaar. Ook is het soms wenselijk dat een leerkracht de ouders uitnodigt voor een afrondingsgesprek n.a.v. de behaalde resultaten. Regels en structuur Wij zijn ervan overtuigd dat kinderen veel structuur nodig hebben. Ze moeten weten wat er van ze verwacht wordt en wat ze kunnen verwachten van de leerkracht. Dat geeft hen enorm veel duidelijkheid. Zeker de eerste maanden zijn wij bezig deze structuur erin te slijpen en de kinderen te laten wennen aan groep 5. Ook dit jaar werken we in de klas met taakspel. Dit is een sovamethode die tot doel heeft dat iedereen de gemaakte afspraken (her)kent en kan naleven. De positieve benadering in de vorm van complimenten e.a. werkt hier zeer bevorderend. De kinderen hebben dit vorig jaar als zeer positief ervaren. Groep 5 brengt veel veranderingen met zich mee. Een nieuwe juf en vrijdagmiddag naar school. De leerstof wordt op een hoger niveau gebracht en we hebben zelfs 2 hele nieuwe vakken: aardrijkskunde en geschiedenis. Dit is nog niet alles. Alle kinderen werken op hun eigen niveau en hebben bij andere vakken en op een andere manier hulp nodig. Wij doen onze uiterste best om de kinderen deze hulp te bieden. Sommige kinderen met een hulpplan, anderen hebben een duwtje in de rug nodig. We hanteren de opgestelde schoolregels. Daarnaast zijn we ook bezig met de kinderen om tot onze eigen klassenregels te komen. Wat verwachten we van de ouders Er is veel dat ouders van een leerkracht verwachten. Echter zijn er ook wat dingen die wij van de ouders verwachten. Als een kind het werk van de dag niet af heeft, kan het zo zijn dat we het kind een kwartiertje door laten werken. Is het vervolgens nog niet af, gaat het werk mee naar huis. Wij willen u vragen het kind hierin te stimuleren het werk af te maken en de volgende dag weer mee naar school te nemen. Groep 5 2014-2015 Pagina 5
Zoals eerder aangegeven is het erg fijn als u uw kind kunt begeleiden bij het leren van bladen voor de wereldoriëntatievakken en (voor)lezen. We verwachten dat de lijn naar school kort is. Als er iets is, klop dan bij de leerkracht aan, dat doet de leerkracht ook bij u. Dit communiceert het meest efficiënt. Ochtendpauze We hebben pauze samen met de groepen 3 en 4 van 9.55-10.15 rondom de school. De kinderen mogen iets te eten zoals een liga, appel of boterham en iets te drinken meebrengen. Op de dinsdag en donderdag is er fruitdag, deze dagen eten wij in de pauze een stuk fruit/groente. Er is ook schoolmelk (aanmelden via Campina). Het eten en drinken doen we na afloop in de klas tijdens het voorlezen, dit is een vorm van boekpromotie. Verjaardagen We vieren verjaardagen van kinderen om +- 9.50 uur. Traktaties die kort van tevoren klaargemaakt worden, kunnen om die tijd gebracht worden. Er is eventueel ook een koelkast beschikbaar. Gezonde traktaties hebben onze voorkeur. De jarige mag in de pauze met twee andere kinderen de klassen rond gaan om zich te laten feliciteren door de andere leerkrachten. Het is niet toegestaan dan ook een traktatie uit te delen aan broertjes, zusjes, vriendjes, vriendinnetjes in een andere klas. Als uw kind zijn/haar verjaardag viert op een andere dag, bijvoorbeeld als hij/zij in het weekend jarig is, laat het dan even weten. Werk bekijken Bekijken van het werk kan tijdens de rapportavond of op verzoek. Vragen Doormiddel van de informatieavond en dit schrijven proberen wij u zo goed mogelijk duidelijk te maken wat er in groep 5 allemaal gebeurt. Heeft u al direct of in de loop van het schooljaar vragen over uw kind of zijn/haar werk, dan kunt u altijd even langslopen om een afspraak te maken. Met vriendelijke groet, Chantal Smeding Email: c.smeding@basisschooldewesthoek.nl Groep 5 2014-2015 Pagina 6