HOOFDSTUK 1. PLICHT TOT INDIENING VAN EEN AAN- GIFTE VAN NALATENSCHAP... 1. Afdeling 2. Overgang door overlijden (aard van de overgang)...



Vergelijkbare documenten
HANDBOEK SUCCESSIERECHTEN

INHOUD. I. Inleiding: kenmerken en toepassingsgebied... 1

HANDBOEK SUCCESSIERECHTEN

Fiscale Handboeken HANDBOEK SUCCESSIERECHTEN. Dirk De Groot. Derde editie. Antwerpen Cambridge

Inhoud. Inhoud... Titel 1. Juridische aspecten Hoofdstuk 1. Algemeen... 1

DE OORZAAK VAN EISBAARHEID VAN DE SUCCESSIERECHTEN...

Inhoudstafel. DEEL 1 Inleiding... 1

INHOUD. Hoofdstuk IV. Ongeldigheid van het huwelijkscontract TITEL II DE VERSCHILLENDE HUWELIJKSSTELSELS... 51

Deel 1. Registratierechten

Deel 1. Registratierechten

HANDBOEK BURGERLIJK RECHT

INHOUDSOPGAVE ADLOCUTIO ROGERUM DILLEMANS HONORIFICANS FAMILIAAL VERMOGENSBEHEER IN RECENTE NATIONALE EN EUROPESE RECHTSPRAAK

Hoe beveilig ik mijn partner?

PLANNEN ZONDER SCHENKEN. Legal Counsel Wealth Analysis & Planning

Beknopte inhoudstafel

Inhoud. Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17. Inleiding 13

Oefening 5: de aangifte van nalatenschap inbreng van schenkingen

VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN

INHOUDSTAFEL VOORWOORD... DANKWOORD... LIJST VAN DE MEEST GEBRUIKTE AFKORTINGEN... INLEIDING...1 I. VOORSTELLING VAN HET ONDERWERP...3 II. METHODE...

Beknopte inhoudstafel

DEEL I RECHTEN VAN SUCCESSIE EN VAN OVERGANG BIJ OVERLIJDEN 1 TITEL I. INLEIDING 3

HOOFDSTUK 2 Huwelijksvermogensrecht 9

Deel 1 - U bent gehuwd. Wat betekent dit voor uw bezittingen?

Deel 1. Naar wie gaat uw nalatenschap?

INHOUD. Huwelijk en fiscus

Inhoud INLEIDING... 1 HOOFDSTUK 1. VERKOOPRECHTEN... 17

Je rechten bij erfenis

Beknopte inhoudstafel (Vóór elk deel vind je de gedetailleerde inhoudstafel van dat deel. De nummers verwijzen naar de bladzijden.

INHOUD. WOORD VOORAF... v REGISTRATIERECHTEN I. INLEIDING: KENMERKEN EN TOEPASSINGSGEBIED... 3

INHOUDSTAFEL WOORD VOORAF... CONTRACTEN ONDER VOORWAARDE ALAIN VERBEKE & IRIS VERVOORT... 1

Voorwoord 19 DEEL I SUCCESSIERECHTEN 21. HOOFDSTUK 1 Gewestelijk karakter Toestand vóór 1 januari

INHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1

Successieplanning met verzekeringsproducten in nieuw samengestelde gezinnen

VR DOC.0453/2BIS

Enkele belangrijke begrippen en afkortingen

Inhoud. Deel 1 Analyse van de situatie 17. Woord vooraf 3 Inleiding 11

Successieplanning. Jan Van Ermengem Notaris te Meerhout

ONROEREND GOED EN HUWELIJKSVERMOGEN. Natalie VANDEBEEK Advocaat

1. HET ERFRECHT VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT EN HET WETTELIJK OF CONVENTIONEEL RECHT VAN TERUG- KEER 2


Deel 1 - Wat zegt de vernieuwde federale antimisbruikbepaling precies? 1. Hoe is de antimisbruikbepaling geformuleerd?... 5

Successierechten. Maandelijkse nieuwsbrief verschijnt niet in juli

Antimisbruikbepaling - Fiscaal misbruik - Toepassingsgevallen - Registratie- en successierecht

Inhoud. Voorwoord...v DEEL 1. AANGIFTE EN CONTROLE. Inleiding...3. Hoofdstuk 2. De aangifte als grondslag voor de btw-heffing...5

Les 1. Inleiding. Les 2. De verzegeling

Vlaamse Gewest. Erf- en registratiebelasting Titel 1. Inleidende bepalingen... 3 Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen en definities.

Erfrecht en schenking

Inhoud Hoofdstuk I Een nieuwe kijk op drie oude zakelijke rechten: erfpacht, opstal en vruchtgebruik

4.1. Vooraf: soorten adoptie De adoptanten gezamenlijk Eén adoptant Wat is voogdij?... 5

Deel 1 - Waarom zou een vennootschap hiervoor interessant kunnen zijn?

Patrimoniumtaks. 1. Vestiging van de taks 2. Zetting van de taks 3. Aangifte 4. Betaling van de taks 5. Diverse bepalingen

Boek I. Personen... 1 Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten... 1 Hoofdstuk I. Genot van de burgerlijke

Vormingplus heet u welkom

ERFRECHT EN SCHENKING

DE VERPLICHTING TOT REGISTRATIE...

Vlaamse Gewest. Erf- en registratiebelastingen.. 3. Decreet van 13 december 2013 houdende de Vlaamse Codex Fiscaliteit (Uittreksel)...

INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN Inleiding... 3

HOOFDSTUK I: DE LEER VAN DE INDELING VAN DE GOEDEREN 00

Inleidende titel. Bekendmaking, gevolgen en toepassing van de wetten in het algemeen.


Omzendbrief 2014/2 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nieuwe beslissingen VLABEL over erfbelasting

Vlaamse Gewest. Erf- en registratiebelastingen Decreet van 13 december 2013 houdende de Vlaamse Codex Fiscaliteit (Uittreksel)...

Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W.

Nieuwe aangifte van een nalatenschap

16 februari Deze omzendbrief vervangt vanaf 1 januari 2015 de omzendbrief 2014/2. Inhoudstabel

Vlaamse Gewest. Erf- en registratiebelastingen Decreet van 13 december 2013 houdende de Vlaamse Codex Fiscaliteit (Uittreksel)...

Huwelijksvermogensrecht

Er wordt verwezen naar de Circulaire nr. 4 van 4 mei Huidige circulaire wijzigt in niets deze eerste circulaire. * * *

I NHOUDSTAFEL VOORWOORD... ERFBELASTING... 1

TERBESCHIKKINGSTELLING VAN ONROERENDE GOEDEREN. GRONDIGE ANALYSE VAN ENKELE RECHTSFIGUREN

Is familiale vermogens- en successieplanning voortaan een fiscaal misbruik? Verduidelijking door de fiscus

INSPECTIE DER BELASTINGEN CURACAO REGENTESELAAN Z/N TEL AANGIFTEBILJET SUCCESSIEBELASTING AANGIFTEBILJET OVERGANGSBELASTING

INHOUD VOORWOORD... KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...

Hoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner

Nieuwe beslissingen VLABEL over erfbelasting

DE SUCCESSIE- EN SCHENKINGSRECHTEN: OFFICIËLE TARIEVEN

hoofdstuk 12 Conclusie

Titel VII. (...) Afstamming... 26

Mr H.M.L. Simons, notaris Notariskantoor Kunderlinde Voerendaal

Vlaamse Gewest. Erf- en registratiebelasting Titel 1. Inleidende bepalingen... 3 Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen en definities...

Erfrecht. Wie erft wat?

Decreet diverse fiscale bepalingen. Minister van Financiën Bart Tommelein

Wie wil gaan samenwonen heeft twee keuzes: feitelijk of wettelijk samenwonen.

Goed geven! Dirk Vercoutter van testament.be 20/09/14

BENOEMDE OVEREENKOMSTEN

DOSSIER. De Burgerlijke Maatschap

HANDBOEK FISCALE PROCEDURE BTW

ALGEMENE INHOUD VII. Fiscaal Praktijkboek Indirecte Belastingen

Mr H.M.L. Simons, notaris Notariskantoor Kunderlinde Voerendaal

s t-u-d i e p o c k e t s p r i v a a t r e c h t* 37 Erfrecht zevende druk Prof. mr. M.J.A. van Mourik 2002 Deventer KLUWER

Erfrecht. Prof. mr. M.J.A. van Mourik. zevende druk Deventer KLUWER

INHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts...

INHOUD. Woord vooraf... v Over de auteurs... vii Algemene bibliografie... ix ERFRECHT

samenlevingsvormen Voor en nadelen van uw keuze

Les 2. Het opstellen van een notariële akte

het overlijden moet worden gemeld en bankzaken

Het Vlaams Decreet van 19 december 2003 in werking sinds 1 januari 2004 wijzigt het schenkingsrecht in Vlaanderen.

Successiewet -- Deel 1

Een goed plan draagt inzicht en perspectief

Transcriptie:

Inhoud HOOFDSTUK 1. PLICHT TOT INDIENING VAN EEN AAN- GIFTE VAN NALATENSCHAP.... 1 Afdeling 1. Een persoon overlijdt (welke persoon?).... 2 Afdeling 2. Overgang door overlijden (aard van de overgang).... 6 Afdeling 3. Overgang van zijn goederen (welke goederen?)...... 9 1. Bij een rijksinwoner... 9 2. Bij een niet-rijksinwoner.... 12 Afdeling 4. Taxatie door successierechten (soort van belasting).... 13 1. Het successierecht.... 13 2. Tarief... 16 1. Heffing volgens verwantschap... 16 2. Vrijstellingen.... 30 3. Verminderingen...... 41 3. Betaling... 46 1. Wijze van betaling.... 46 2. Gehoudenheid tot de betaling... 49 3. Betaling door wie?.... 52 4. Termijn voor de betaling....... 53 5. Uitstel van betaling... 54 6. Nalatigheidsinterest... 58 4. Waarborgen van de Staat tot inning van het successierecht... 59 1. Voorrecht en occulte hypotheek...... 59 2. Borgstelling voor buitenlandse erfgenaam... 61 5. Informatieverplichtingen opgelegd aan derden.... 62 6. Bewijsmiddelen voor de fiscus Motiveringsverplichting..... 63 7. Strafbepalingen...... 64 1. Administratieve of fiscale boete...... 64 2. Correctionele straffen......... 68 8. Antimisbruikbepaling...... 69 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht VII

9. Teruggave van successierecht.... 70 10. Verjaring...... 73 11. Vervolgingen en gedingen...... 74 12. Inlichtingen te verstrekken door de ontvanger... 76 13. Compenserende taks tot vergoeding van het successierecht.... 77 Afdeling 5. Door de erfgenamen, legatarissen of begiftigden (belastingplichtigen).... 78 1. Wettelijk erfrecht..... 78 2. Testamentaire devolutie.... 80 3. Contractuele erfstellingen... 85 4. Dading na een geschil..... 86 Afdeling 6. Die daartoe een aangifte moeten indienen (wie?)...... 87 Afdeling 7. Op het bevoegd kantoor (waar?)..... 91 Afdeling 8. Binnen vijf maanden na overlijden (wanneer?) Aangiftetermijn....... 92 Afdeling 9. Volgens een daartoe bestemd formulier (vorm inhoud).. 96 HOOFDSTUK 2. OPSTELLING VAN DE AANGIFTE VAN NALATENSCHAP... 103 Afdeling 1. Vermelding van de identiteit van de overledene.... 103 Afdeling 2. Vermelding van de identiteit van de aangevers (erfgenamen en legatarissen)..... 104 Afdeling 3. Vermelding van de erfopvolging...... 108 1. Eventuele vermelding van het huwelijksstelsel..... 108 2. Wettelijke erfopvolging, testamentaire devolutie of gift tussen echtgenoten..... 109 3. Met legaat gelijkgestelde verkrijgingen...... 111 VIII Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

Afdeling 4. Aanduiding van het erfrechtelijk actief en passief...... 112 1. Algemeen...... 112 2. Actief... 130 1. Onroerende goederen......... 130 a. Beschrijving...... 130 (1) Algemeen..... 130 (2) Stedenbouw.... 132 (3) Aparte Globale aangifte...... 133 (4) Familiaal vermogensrecht...... 133 (5) Vrijstellingen Verminderingen...... 135 (6) Onroerend goed in het buitenland.... 135 (7) In Belgie gelegen onroerend goed van een nietrijksinwoner... 137 (8) Bijzondere situaties...... 138 b. Waardebepaling... 142 (1) Algemeen..... 142 (2) Hulpmiddelen...... 144 (3) Al dan niet beı nvloedbare elementen...... 149 (4) Onroerend goed in het buitenland.... 152 (5) Een in Belgie gelegen onroerend goed van een nietrijksinwoner... 153 c. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 154 2. Meubelen en meubilaire voorwerpen...... 157 a. Beschrijving...... 157 (1) Algemeen Globale beschrijving..... 157 (2) Familiaal vermogensrecht...... 158 b. Waardebepaling... 159 c. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 160 3. Kledingstukken, juwelen, boeken en alle voorwerpen tot persoonlijk gebruik van de overledene..... 163 a. Beschrijving...... 163 (1) Algemeen Globale aangifte... 163 (2) Familiaal vermogensrecht...... 164 b. Waardebepaling... 164 c. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 165 4. Tegoeden bij financie le instellingen en andere(n)...... 166 a. Beschrijving Bedrag... 166 (1) Algemeen..... 166 (2) Familiaal vermogensrecht...... 167 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht IX

b. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 168 (1) Art. 96 e.v. W. Succ...... 168 (2) Art. 108 W. Succ.... 170 (3) Art. 100 W. Succ. Bankonderzoek...... 171 (4) Art. 110 W. Succ. Opening van een kluis..... 172 (5) Tegenbewijs.... 175 c. Lot van de rekeningen, spaarboekjes en termijnrekeningen... 176 5. Liggende gelden...... 177 a. Beschrijving Bedrag... 177 b. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 177 (1) Art. 108, tweede lid B.W....... 177 (2) Wederbelegging..... 178 (3) Loutere beweringen...... 179 (4) Wegschenking...... 180 (5) Natuurlijke verbintenis.... 180 (6) Tegenbrieven... 180 (7) Levensonderhoud.... 181 (8) Inkomsten..... 182 (9) Art. 105 W. Succ.... 183 (10) Tegenbewijs.... 183 (11) Concubinaat... 184 6. Aandelen, obligaties, kasbons, tantièmes, bezoldigingen en rekening-courant..... 184 a. Beschrijving...... 184 (1) Gewone aandelen of andere effecten...... 184 (2) Effecten van de crisislening 1981..... 187 (3) A.F.V.-aandelen (K.B. nr. 15-150).... 187 (4) Aandelen in grote familievennootschappen (art. 48, 2 W. Succ.).... 190 (5) Familiale vennootschap in Vlaanderen (art. 60bis W.Succ.)... 193 (6) Tantie` mes, bezoldigingen, pensioenen en rekeningcourant....... 203 (7) Familiaal vermogensrecht...... 204 (8) Successieplanning.... 206 b. Waardebepaling... 207 (1) Genoteerde effecten...... 207 (2) Niet-genoteerde effecten... 211 X Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

c. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 217 (1) Art. 108 en 105 W. Succ....... 217 (2) Art. 96 W. Succ..... 223 (3) Art. 100 W. Succ. Bankonderzoek...... 224 (4) Art. 110 W. Succ. Bankkluis...... 224 (5) Kennisgeving Commisie Bank- en Financiewezen. 225 7. Handelszaak, nijverheidsbedrijf, landbouwbedrijf en vrije beroepen... 225 a. Beschrijving...... 225 (1) Algemeen..... 225 (2) Familiaal vermogensrecht...... 229 (3) Handels-, nijverheids-, ambachts- of landbouwbedrijf bij grote nalatenschappen (art. 48, 2 W. Succ.)........ 230 (4) Familiale bedrijven en vrije beroepen (art. 60bis W. Succ.)........ 232 b. Waardebepaling... 233 c. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 234 8. Auto s, caravans, boten, enz..... 235 9. Huur- en pachtgelden......... 236 a. Overleden verhuurder... 236 b. Overleden huurder..... 237 c. Constructies...... 238 d. Verbeteringen..... 239 e. Controlemiddelen van de fiscus.... 239 10. Hypothecaire of andere schuldvorderingen...... 240 a. Beschrijving en waardebepaling... 240 (1) Algemeen..... 240 (2) Schuldvordering op een erfgenaam... 241 (3) Waardevermindering..... 242 (4) Schuldvorderingen zonder of tegen verlaagde interest........ 243 (5) Schuldvordering met annuı teiten..... 244 (6) Onbepaalde, onzekere en betwiste schuldvordering 244 (7) Schuldvordering met wederbeleggingsverplichting. 245 (8) Verbintenis om iets te doen..... 247 b. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 247 (1) Hypothecaire schuldvordering... 247 (2) Andere schuldvorderingen..... 248 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XI

11. Renten (Lijfrenten) Erfpachten.... 249 a. Beschrijving en waardebepaling.... 249 (1) Altijddurende rente Erfpachten voor onbepaalde tijd gevestigd............................ 250 (2) Lijfrenten..... 251 (3) Tijdelijke renten..... 253 b. Bewijsmiddelen van de fiscus Informatiemogelijkheden 253 12. Bijzondere goederen... 254 a. Loterijbiljet... 254 b. Mijn... 254 c. Verbintenis om iets te doen i.v.v. de overledene... 254 d. Erfpacht en opstalrecht... 254 e. Aankoopoptie... 255 f. Onteigening ten algemenen nutte... 255 g. Notariskantoor.... 255 h. Verzekeringsportefeuille... 255 i. Cliente` le... 255 j. Uitvindingsoctrooien, literaire, artistieke, handels- en nijverheidseigendom................................... 255 k. Uitgesteld loon in land- en tuinbouw.... 255 l. Overlijden van een btw-belastingplichtige De btw-schuldvordering.... 256 m. Vergoeding voor de schade ontstaan door overlijden ten gevolge van een onrechtmatige daad of arbeidsongeval Elke andere schadevergoeding... 256 n. Som uitbetaald door een gefailleerde aan de erfgenamen van de overleden schuldeiser... 257 o. Schuldvermenging... 257 p. Wedden en pensioenachterstallen van ambtenaren... 257 q. Schadeloosstelling wegens beroepsziekte... 257 r. Schadevergoeding wegens natuurrampen... 257 s. Kwijting inzake directe belastingen... 258 t. Voorwaardelijke, eventuele betwiste rechten en geheelde goederen 258 u. Waarborgsom bij de Regie voor telefoon................ 258 v. Aandeel in het werkkapitaal bij een appartementsgebouw.... 258 w. Volgrecht bij een kunstwerk... 258 x. Maatschap... 259 y. Onverdeeld aandeel in een feitelijke vereniging Vzw Private stichting... 259 z. Terrein met wooncaravan... 259 XII Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

13. Principieel niet aan te geven goederen..... 259 a. Rust- en overlevingspensioenen.... 259 b. Begrafenisvergoedingen of daarmee verwante uitkeringen 260 c. Terugkering voor gezondheidszorgen.... 261 d. Vergoeding voor gewone ongevallen of voor arbeidsongeval... 261 e. Achterstallen van sociale vergoedingen... 261 f. Vergoedingen of uitkeringen aan welbepaalde personen naar aanleiding van het overlijden...... 262 g. Grafsteen.... 262 h. Vorderingen ontstaan ten gevolge van na het overlijden voorgevallen feiten..... 262 i. Oorlogsrente..... 262 j. Melk of andere quota s...... 263 14. Bijzondere situaties.... 263 a. In te brengen schenkingen (en legaten)... 263 b. In te korten schenkingen (en legaten).... 265 c. Inkorting van huwelijksvoordelen door kinderen uit eerste huwelijk.... 265 d. Door sterkmaking verkregen goederen... 265 e. Geschonken goederen bezwaard met een beschikkingsrecht t.v.v. de overledene..... 266 15. Voorwaardelijke, eventuele en betwiste rechten Nietigheden Heling... 267 a. Algemeen.... 267 b. Opschortende voorwaarde.... 268 c. Ontbindende voorwaarde.... 269 d. Eventuele rechten...... 271 e. Betwiste goederen...... 271 f. Nietigheden...... 274 g. Heling Gestolen goederen.... 276 16. Vruchtgebruik en blote eigendom..... 276 a. Levenslang vruchtgebruik.... 278 b. Tijdelijk vruchtgebruik...... 279 c. Gelijkstelling Vruchten..... 280 d. Blote eigendom... 280 17. Terugnemingen en vergoedingen (verwijzing).... 280 3. Passief... 281 A. Schulden op datum van overlijden...... 282 1. Huishoudelijke uitgaven....... 282 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XIII

a. Beschrijving...... 282 (1) Algemeen..... 282 (2) Familiaal vermogensrecht...... 284 (3) Huishoudelijke uitgaven betaald door een derde.. 285 b. Schatting.... 286 c. Bewijs...... 286 2. Belastingschulden..... 290 a. Beschrijving...... 290 (1) Algemeen..... 290 (2) De onroerende voorheffing..... 290 (3) Personenbelasting... 290 (4) Gemeentetaksen..... 291 (5) Btw-schuld.... 292 (6) In het buitenland betaald successierecht.... 292 (7) Familiaal vermogensrecht...... 292 b. Schatting.... 293 c. Bewijs...... 293 3. Leningsschulden...... 294 a. Beschrijving...... 294 (1) Hypothecaire of andere leningsschuld..... 294 (2) Schuld waarvoor de overledene zich borg stelde.. 295 (3) Schuld waartoe de overledene hoofdelijk gehouden was... 296 (4) Familiaal vermogensrecht...... 296 b. Schatting.... 297 c. Bewijs...... 297 4. Schulden of verplichtingen i.v.m. het beroep, de handelszaak of vennootschap...... 298 a. Beschrijving...... 298 (1) Algemeen..... 298 (2) Verbintenis om iets te doen..... 298 (3) Btw-schuld.... 299 (4) RSZ-schulden...... 299 (5) Vergoeding verschuldigd aan het personeel wegens verlies van werk door stopzetting van bedrijvigheid 300 (6) Vakantiegeld verschuldigd aan personeel... 300 (7) Uitgesteld loon in land- en tuinbouw...... 300 (8) Onbeperkt (en hoofdelijk) aansprakelijke vennoot. 301 (9) Niet-volgestort aandeel in een vennootschap.... 302 (10) Familiaal vermogensrecht...... 302 XIV Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

b. Schatting.... 302 c. Bewijs...... 303 5. Verbintenis om iets te doen of niet te doen...... 303 a. Beschrijving...... 303 b. Schatting.... 304 c. Bewijs...... 304 6. Uitkeringen tot levensonderhoud..... 305 a. Beschrijving...... 305 (1) Algemeen..... 305 (2) Familiaal vermogensrecht...... 306 b. Schatting.... 306 c. Bewijs...... 306 7. Verrijking zonder oorzaak...... 306 a. Beschrijving...... 306 b. Schatting.... 307 c. Bewijs...... 307 8. In te brengen schenking door de overledene en schenking onderworpen aan een conventioneel beding van terugkeer. 307 a. Beschrijving...... 307 (1) Algemeen..... 307 (2) Familiaal vermogensrecht...... 308 b. Schatting.... 308 c. Bewijs...... 308 9. Betwiste schulden..... 309 a. Beschrijving...... 309 b. Schatting.... 309 c. Bewijs...... 309 10. Voorwaardelijke of eventuele schulden..... 310 a. Beschrijving...... 310 b. Schatting.... 311 c. Bewijs...... 311 11. Schuld aangegaan voor effecten van de crisislening of tot verkrijging van FV-aandelen.... 311 a. Beschrijving...... 311 b. Bewijs...... 311 B. Begrafeniskosten...... 311 1. Beschrijving..... 311 2. Bewijs..... 315 C. Niet-aftrekbare schulden..... 315 1. Schulden die uitdoven bij overlijden... 315 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XV

2. Uitgesloten schulden.... 316 a. Schulden alleen bij testament erkend.... 316 b. Schuldbekentenissen die een bevoordeling vermommen. 316 3. Schulden jegens erfgenamen.... 317 D. Bijzondere legaten (verwijzing).... 321 E. Terugnemingen en vergoedingen (verwijzing)...... 321 F. Omslag van het passief...... 321 Afdeling 5. Balans... 324 Afdeling 6. Vergoedingen.... 325 1. Toepassing van art. 16 W. Succ. Verwaarlozing van de vergoedingen Voorwaarden.... 325 1. Algemeen.... 325 2. Enkele voorbeelden... 326 3. Toepassingsvoorwaarden....... 327 4. Ratio legis...... 329 2. Geen toepassing van art. 16 W. Succ. Rekening houdend met de vergoedingen.... 329 1. Algemeen.... 329 2. Nieuwe en oude vergoedingsregeling...... 330 3. Concrete toepassing met voorbeelden...... 333 Afdeling 7. Bijzondere legaten... 343 1. Toebedeling van het gemeenschappelijk vermogen aan de langstlevende Ongelijke verdeling Vooruitmaking Keuzebeding Toepassing van art. 5 W. Succ.... 344 1. Algemeen.... 344 a. Taxatie boven de helft...... 344 b. Niet bij scheiding van goederen.... 346 c. Geen verzaking mogelijk na het overlijden....... 347 d. Voorwaarde van overleving Sterfhuisbeding..... 347 e. Mildering of neutralisatie van art. 5 W. Succ. door een keuzebeding of door een verblijvings- of zelfs keuzebeding met last..... 349 2. Voorbeelden met toepassing van art. 5 W. Succ....... 352 2. Art. 7 W. Succ. Schenkingen drie jaar vo o r overlijden..... 356 1. Algemeen Ratio legis........ 356 XVI Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

2. Toepassingsvoorwaarden....... 358 a. Schenking... 358 b. Tijdens de drie jaar vo o r overlijden..... 366 c. Niet onderworpen aan het registratierecht....... 366 d. De begiftigde mag niet vooroverleden zijn....... 368 3. Bewijs van de schenking....... 368 4. Verdedigingsmiddelen van de erfgenamen... 372 5. Heffing.... 376 3. Art. 8 W. Succ. Bedingen ten behoeve van een derde...... 378 1. Algemeen Ratio legis... 378 2. Toepassingsvoorwaarden....... 379 a. Overeenkomst met een beding ten behoeve van een derde 379 b. Uitzondering: beding in eigen voordeel door een onder een gemeenschapsregime gehuwde echtgenoot..... 382 c. Beding uitgaande van de overledene of een ander persoon 383 d. Tijdstip van opeisbaarheid van het beding....... 384 e. Sommen, renten of waarden...... 386 f. Kosteloosheid van het beding ten behoeve van een derde 386 3. Vier uitzonderingen op art. 8.... 388 a. Onderworpen aan het schenkingsrecht... 388 b. Wettelijke verplichting...... 391 c. Groepsverzekeringscontract of voorzorgsfonds.... 392 d. Kosteloos beding uitgaande van een ander persoon i.v.v. een derde.... 394 4. Beschrijving in de aangifte Grondslag.... 395 5. Schematisch overzicht van voorbeelden bij toepassing van art. 8 W. Succ.... 401 a. In de categorie van de levensverzekeringen....... 401 b. In de categorie van de rentevestigingen.... 405 c. Andere bedingen ten behoeve van een derde...... 406 4. Art. 9 W. Succ. Verkrijgingen (doorgaans aankopen) door de overledene voor het vruchtgebruik en door een erfgenaam, legataris of begiftigde voor de blote eigendom.... 407 1. Algemeen Ratio legis... 407 2. Toepassingsvoorwaarden....... 408 a. Verkrijging van roerende of onroerende goederen..... 408 b. Onder bezwarende titel (en inschrijving van effecten)... 409 c. Datum van de verrichting.... 410 d. Gezamenlijke verkrijging van vruchtgebruik e n blote eigendom.... 410 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XVII

e. Verkrijging van vruchtgebruik..... 410 f. Schenker-overledene.... 411 g. Erfgenaam, legataris, begiftigde of tussenpersoon..... 411 3. Tegenbewijs..... 415 4. Mildering van art. 12 W. Succ....... 419 5. Bijzondere incidenties......... 420 6. Grondslag Berekening....... 420 a. Staat en waarde t.t.v. overlijden.... 420 b. Huwelijksgoederenstelsel van de overledene van de erfgenaam... 421 c. Aanwas of terugvalling van vruchtgebruik....... 422 d. Eventuele mildering volgens art. 12 W. Succ...... 423 e. Gebouwen op het goed Verbeteringswerken..... 424 f. Vervreemding van het goed vo o r overlijden of verzaking aan vruchtgebruik..... 425 g. Nog niet betaalde aankoopprijs op datum van overlijden 426 h. Tenietgaan van het goed..... 427 7. Beschrijving in de aangifte Praktisch voorbeeld..... 427 5. Art. 10 W. Succ. Verdelingen met een vruchtgebruik, rente of een ander levenslang recht voor de overledene.... 428 1. Algemeen Ratio legis... 428 2. Toepassingsvoorwaarden....... 429 a. Verdeling van roerende en onroerende goederen... 429 b. Onder bezwarende titel...... 430 c. Datum van de verrichting.... 430 d. Toekenning van vruchtgebruik, lijfrente of elk ander levenslang recht... 431 e. Schenker-overledene.... 431 f. Erfgenaam, legataris, begiftigde of tussenpersoon..... 431 3. Tegenbewijs..... 432 a. Gelijkwaardigheid van prestaties... 432 b. Werkelijke uitvoering van de prestaties.... 434 c. Bewijs door alle middelen.... 434 4. Mildering van art. 12 W. Succ....... 435 5. Bijzondere incidenties......... 436 6. Grondslag Berekening....... 436 a. Toetsing van de gelijkwaardigheid van de prestaties... 436 b. Berekening van de bevoordeling op datum van de verdeling.... 437 c. Eventuele mildering volgens art. 12 W. Succ...... 437 XVIII Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

d. Omrekening in cijfers op datum van overlijden.... 437 e. Bemerking... 438 f. Voorbeelden..... 438 6. Art. 11 W. Succ. Verkopen en andere vervreemdingen onder bezwarende titel door de overledene met een voorbehoud van vruchtgebruik of een ander levenslang recht...... 441 1. Algemeen Ratio legis... 441 2. Toepassingsvoorwaarden....... 442 a. Verkoop (of andere vervreemding) van roerende of onroerende goederen.... 442 b. Onder bezwarende titel...... 442 c. Datum van de verrichting.... 443 d. Voorbehoud van vruchtgebruik, lijfrente of elk ander levenslang recht... 443 e. De overledene-schenker...... 444 f. Erfgenaam, legataris, begiftigde of tussenpersoon..... 444 3. Tegenbewijs..... 445 a. Gelijkwaardigheid van prestaties... 446 b. Werkelijke uitvoering van de prestaties.... 447 c. Bewijs door alle middelen.... 448 4. Mildering van art. 12 W. Succ....... 449 5. Bijzondere incidenties......... 450 6. Grondslag Berekening....... 450 a. Toetsing van de gelijkwaardigheid van de prestaties... 450 b. Berekening van de bevoordeling op datum van overlijden 450 c. Eventuele mildering volgens art. 12 W. Succ...... 451 d. Omrekening in cijfers op datum van overlijden.... 452 e. Aftrek van het vroeger geheven registratierecht.... 452 f. Voorbeeld... 453 g. Bijzondere gevallen: levenslange rechten met beding van terugvalling of van aanwas... 455 7. Schulden alleen bij testament erkend en schuldbekentenissen onder levenden Art. 4 W. Succ.... 463 1. Schulden alleen bij testament erkend...... 463 a. Betekenis.... 463 b. Toepassingsvoorwaarden..... 464 (1) Schuldbekentenis.... 464 (2) Testament..... 465 (3) Alleen bij testament erkend..... 466 c. Tegenbewijs...... 466 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XIX

2. Schuldbekentenissen die een bevoordeling vermommen... 467 a. Betekenis.... 467 b. Toepassingsvoorwaarden..... 468 3. Roerende schenkingen onder opschortende voorwaarde van overlijden (art. 4, 38 W.Succ.)... 469 8. Andere vormen van bijzondere legaten..... 471 1. Algemeen.... 471 2. Legaat met last i.v.v. een derde (art. 64 W. Succ.)..... 473 3. Legaat met mogelijkheid een erfgoed te kopen of te huren tegen betaling van een som..... 476 4. Legaat tot verdeling van de prijs na verkoop van goederen 477 5. Lezen van missen..... 477 6. Vergoeding aan testamentuitvoerder.... 478 7. Legaten onder opschortende of ontbindende voorwaarde.. 479 8. Legaat onderworpen aan een machtiging van overheidswege 480 9. Legaat met tijdsbepaling....... 480 10. Alternatief en facultatief legaat...... 481 11. Aangroei van een legaat....... 482 12. Terugvalling van legaat........ 483 13. Erfstelling over de hand (fideı -commis) enfideı -commis de residuo of restlegaat... 484 14. Het duo-legaat... 488 15. Het verdeeltestament (divide et impera-testament)..... 489 16. Ik-opa testament..... 490 Afdeling 8. Slotbepalingen...... 492 1. Verzekering van de lichamelijk roerende goederen..... 492 2. Schenkingen gedurende de laatste drie jaar.... 494 3. Ophouden van vruchtgebruik en erfstelling over de hand.... 496 HOOFDSTUK 3. INDIENING VAN EEN NIEUWE AANGIFTE. 497 Afdeling 1. Algemeen..... 497 Afdeling 2. Verschillende situaties..... 497 1. Opeisbaarheid van een in opschorting gehouden recht.... 498 2. Vermeerdering van de actieve samenstelling van de nalatenschap 498 XX Notarieel Fiscaal Recht Kluwer

3. Verandering in de devolutie..... 500 4. Aanwas of terugvalling Overdracht van met erfstelling over de hand bezwaarde goederen.... 502 Afdeling 3. Tot indiening gehouden personen..... 503 Afdeling 4. Termijn van indiening..... 503 Afdeling 5. Heffing... 504 HOOFDSTUK 4. BIJZONDERE GEVALLEN VAN BEREKE- NING, VRIJSTELLING OF VERMINDERING VAN SUCCESSIERECHT... 509 Afdeling 1. Een nieuwe overdracht bij overlijden binnen het jaar.... 509 1. Betekenis...... 510 2. Toepassingsgebied.... 510 3. Formaliteiten om de vermindering te bekomen.... 512 4. Berekening..... 513 Afdeling 2. Overlijden van de verkrijger van een vruchtgebruik of levenslang recht binnen zes maanden.... 519 1. Betekenis...... 519 2. Toepassingsgebied.... 520 3. Formaliteiten.... 522 Afdeling 3. Aanwas of terugvalling Erfstelling over de hand..... 522 1. Betekenis...... 522 2. Voorbeelden.... 523 Afdeling 4. Verwerping van een nalatenschap, legaat of contractuele erfstelling Gevolgen... 524 1. Betekenis...... 524 2. Berekeningen.... 527 Kluwer Notarieel Fiscaal Recht XXI

Afdeling 5. Op elkaar volgende overgangen bij voorwaardelijke of betwiste rechten Art. 78 W. Succ.... 531 1. Algemeen...... 531 2. Toepassingsgebied.... 532 Afdeling 6. Op elkaar volgende overgangen van een goed in blote eigendom Art. 58 W. Succ. en ophouding van vruchtgebruik Art. 44 W. Succ....... 534 1. Algemeen...... 534 2. Toepassingsgebied.... 534 3. Ophouding van vruchtgebruik Art. 44 W. Succ....... 535 MODEL VAN AANGIFTE VAN NALATENSCHAP MET CHECKLIST.... 537 BIBLIOGRAFIE... 565 ZAAKREGISTER... 575 XXII Notarieel Fiscaal Recht Kluwer