Beknopte inhoudstafel

Transcriptie

1 Beknopte inhoudstafel Inleiding... 1 Eerste titel. Erfenissen... 5 Eerste hoofdstuk. Openvallen van erfenissen en bezit van de erfgenamen... 5 Hoofdstuk II. Hoedanigheden vereist om te kunnen erven... 6 Hoofdstuk III. Onderscheiden orden in de erfopvolging... 7 Eerste afdeling. Algemene bepalingen... 7 Afdeling II. Plaatsvervulling... 8 Afdeling III. Erfopvolging in de nederdalende lijn... 8 Afdeling IV. Erfopvolging van de langstlevende echtgenoot... 9 Afdeling IVbis. Erfopvolging van de langstlevende wettelijk samenwonende Afdeling V. Erfopvolging in de opgaande lijn Afdeling VI. Erfopvolging in de zijlijn Hoofdstuk IV. Onregelmatige erfopvolging Hoofdstuk V. Aanvaarding en verwerping van nalatenschappen Hoofdstuk VI. Verdeling en inbreng Eerste afdeling. Verdeling Afdeling II. Inbreng Afdeling III. Betaling van de schulden Afdeling IV. Gevolgen van de verdeling en vrijwaring van de kavels Afdeling V. Vernietiging van de verdeling Hoofdstuk VII. Centraal erfrechtregister ix

2 Het nieuwe erfrecht Anno 2018 Titel II. Schenkingen onder de levenden en testamenten Eerste hoofdstuk. Algemene bepalingen Hoofdstuk II. Bekwaamheid om te beschikken of te verkrijgen bij schenking onder de levenden of bij testament Hoofdstuk III. Beschikbaar gedeelte der goederen en inkorting Eerste afdeling. Beschikbaar gedeelte der goederen Afdeling II. Inkorting van schenkingen en legaten Hoofdstuk IV. Schenkingen onder de levenden Titel IIbis. Erfovereenkomsten Hoofdstuk I. Algemene bepalingen Hoofdstuk II. Sanctionering van niet toegelaten erfovereenkomsten Hoofdstuk III. Gevolgen van de erfovereenkomsten Hoofdstuk IV. Vorm van de erfovereenkomsten Hoofdstuk V. Publiciteit van de erfovereenkomsten Hoofdstuk VI. De globale erfovereenkomst Overgangsbepalingen Conclusies en bedenkingen x

3 Inhoudstafel van de artikels Inleiding... 1 Eerste titel. Erfenissen... 5 Eerste hoofdstuk. Openvallen van erfenissen en bezit van de erfgenamen... 5 Hoofdstuk II. Hoedanigheden vereist om te kunnen erven... 6 Hoofdstuk III. Onderscheiden orden in de erfopvolging... 7 Eerste afdeling. Algemene bepalingen... 7 Afdeling II. Plaatsvervulling... 8 Afdeling III. Erfopvolging in de nederdalende lijn... 8 Afdeling IV. Erfopvolging van de langstlevende echtgenoot... 9 Wettelijke terugkeer... 9 Boedelbeschrijving of staat van schatting Omzetting van het vruchtgebruik Artikel 745quater. Omzetting bij kinderen uit een vorige relatie samen met afstammelingen Fiscaal samen met anderen dan afstammelingen van goederen onderworpen en wettelijke terugkeer van de gezinswoning en het huisraad Samenvattend Voor alle vruchtgebruik van de langstlevende echtgenoot Suppletief recht, behalve voor stiefkinderen En voor de gezinswoning De procedure Afdeling IVbis. Erfopvolging van de langstlevende wettelijk samenwonende Afdeling V. Erfopvolging in de opgaande lijn Afdeling VI. Erfopvolging in de zijlijn xi

4 Het nieuwe erfrecht Anno 2018 Hoofdstuk IV. Onregelmatige erfopvolging Hoofdstuk V. Aanvaarding en verwerping van nalatenschappen Hoofdstuk VI. Verdeling en inbreng Eerste afdeling. Verdeling Artikel 820. Bruto of netto verdeling? Artikel 821. Inbreng Artikel 822. Verdeling in natura met gelijke kavels Artikel 823. Optie tot overname Fiscaal Artikel 824. Opleg Artikel 825. Minnelijke verdeling Artikel 826. Gerechtelijke verdeling Artikel 827. Provisionele verdelingen Artikel 828. Opdagen van nieuwe erfgenamen Artikel 836. Onderonverdeeldheden Artikel 841. Erfuitkoop Fiscaal Artikel 842. De titels van eigendom Afdeling II. Inbreng Een terugblik op de inbreng De hervorming Artikel 843. Basisbegrippen van de inbreng van schenkingen aan afstammelingen ook voor levensverzekeringen en aan anderen dan afstammelingen Artikel 843/1. Latere vrijstelling van inbreng of omgekeerd Artikel 844. Inkorting vs. Inbreng Het cassatiearrest van 30 maart wordt nu bevestigd in de wet Artikel 845. Inbreng van wat men zelf gekregen heeft Schenking-aankoop: wat wordt er geschonken? of inbreng ten behoeve van een derde Vorm van de inbreng ten behoeve van een derde Fiscaal Artikel 846. Erfgenaam betekent erfgenaam bij de erfenis Artikel 847. Inbreng in geval van plaatsvervulling Artikel 848. Geen inbreng bij verwerping Geen inbreng bij onwaardigheid Artikel 849. Geen inbreng van een schenking aan de partner van een erfgenaam xii

5 Inhoudstafel van de artikels Samenvatting Artikel 850. Alleen inbreng in de nalatenschap van de schenker Toerekening op de erfenis van de eerststervende Artikel 851. Standverschaffing en betaling van schulden Artikel 852. Kosten van onderhoud, opvoeding enz Gebruikelijke geschenken Artikel 853 (opheffing). Voordelen uit overeenkomsten tussen erflater en erfgenaam Artikel 855. Tenietgegane goederen Waardering volgens onttrekking Artikel 856. Interest vanaf het overlijden Roerende voorheffing? Artikel 857. Geen inbreng aan legatarissen Artikel Inbreng in waarde! niettegenstaande elk andersluidend beding hetzij door mindere ontvangst, door vooruitneming hetzij inbreng door verrekening op het aandeel Aanrekening van schulden Artikel Inbreng van legaten Artikel 858 3, eerste alinea. Inbreng van schenkingen tegen intrinsieke waarde: definitie Waardering bij de schenking Indexering van het bedrag Artikel 858 3, tweede alinea. Schenking met beperking van beschikkingsrecht Later toch mogelijkheid tot beschikking Verschillen met de fiscale waardering Artikel Schatting in de akte Artikel Erfovereenkomst over de waarde Artikel Vrijwillige inbreng in natura Waardering van de inbreng in natura Fiscaal: ontslag van inbreng na het overlijden Fiscaal: vrijwillige inbreng van een schenking buiten deel na het overlijden Fiscaal: de vrijwillige inbreng in natura als facultatieve verbintenis Artikel 858bis 1. Geen inbreng door de echtgenoot of wettelijk samenwonende Artikel 858bis 2. Geen inbreng ten voordele van de echtgenoot of wettelijk samenwonende Artikel 858bis 3. Voortgezet vruchtgebruik voor de echtgenoot op voorwaarde dat de echtgenoot op het tijdstip van de schenking al die hoedanigheid heeft : Niet bij verzaking xiii

6 Het nieuwe erfrecht Anno 2018 Oud of nieuw vruchtgebruik? Fiscaal Artikel 858bis 4. Ook voortgezet vruchtgebruik voor de wettelijk samenwonende Artikel 858bis 5. Verzaking aan het voortgezet vruchtgebruik Artikel 859. Inbreng van schulden Afdeling III. Betaling van de schulden Afdeling IV. Gevolgen van de verdeling en vrijwaring van de kavels Afdeling V. Vernietiging van de verdeling Artikel 887. Vordering tot aanvulling bij benadeling Artikel 888. Verdeling en dading Hoofdstuk VII. Centraal erfrechtregister Titel II. Schenkingen onder de levenden en testamenten Eerste hoofdstuk. Algemene bepalingen Substitutie of fideïcommis Voorwaarden in strijd met de wet of de goede zeden Hoofdstuk II. Bekwaamheid om te beschikken of te verkrijgen bij schenking onder de levenden of bij testament Hoofdstuk III. Beschikbaar gedeelte der goederen en inkorting Eerste afdeling. Beschikbaar gedeelte der goederen De reserve: Een terugblik Artikel 913. Beschikbaar deel van de helft in aanwezigheid van afstammelingen Artikel Aanrekening van het vruchtgebruik van de echtgenoot op de reserve De wil van de erflater geëerbiedigd? Artikel Aanrekening van het vruchtgebruik van de wettelijk samenwonende Artikel 915 (opgeheven). Opheffing van de reserve voor de ouders en ascendenten Mannen en vrouwen Fiscaal Artikel 915bis 1 en 2. Reserve voor de echtgenoot Artikel 915bis 2/1. Geen inkorting van schenkingen van vóór het huwelijk Ook de gezinswoning xiv

7 Inhoudstafel van de artikels niettegenstaande de opname ervan in de massa bedoeld in artikel Evenmin kan hij voordeel genieten Artikel 915bis 3. Ontneming van de reserve van de echtgenoot Echtscheiding door onderlinge toestemming Aanstelling van een algemeen legataris Artikel 915bis 4. Aanrekening van de reserve van de echtgenote bis. 147 Artikel 915bis 5. Afwijking met Clausule Valkeniers Artikel 916. Geen reserve meer voor ascendenten Artikel 917 (opgeheven). Reserve in waarde of alleen inkorting in waarde? Fideïcommis Artikel 918. Verzaking aan inkorting tijdens het leven Artikel Regel Artikel De eenheid van fictieve massa Artikel Geen impliciete verzaking aan inbreng Artikel Verzaking is geen gift Fiscaal Artikel 919. Schenkingen buiten erfdeel Afdeling II. Inkorting van schenkingen en legaten Artikel Inkorting moet gevorderd worden, na het overlijden Artikel Inkorting voortaan in waarde, in principe Inkorting van de gezinswoning: in natura Artikel Inkorting voor het vruchtgebruik alleen: in waarde Artikel Legaten aan niet-erfgenamen: in natura Contractuele erfstellingen: in waarde Fiscaal? Artikel 921. Geen inkorting van schenkingen te voordele van begiftigden, legatarissen of schuldeisers Artikel 922. De samenstelling van de fictieve massa Schulden worden alleen afgetrokken van de bestaande goederen Staat en waarde zoals bij inbreng Artikel 922/1. Volgorde van aanrekening van de soorten giften Artikel 923. Legaten eerst ingekort Artikel 924 eerste lid. Inkorting in waarde: vergoeding in geld Artikel 924 tweede lid. Inkorting in waarde: mindere ontvangst Artikel 924 derde lid. Ingeval van onvermogen Schenking onder last Artikel 924 vierde lid. Toestemming in de doorschenking Artikel 924 vijfde lid. Legaatafgifte impliceert (soms) verzaking aan inkorting Artikel 924 zesde lid. Betaling bij de verdeling Artikel 925. Verval van de legaten xv

8 Het nieuwe erfrecht Anno 2018 Artikel 926. Evenredige inkorting van legaten Artikel 927. Tenzij andersluidende bepaling Artikel De vordering tot inkorting verjaart na dertig jaar maar eindigt bij de vereffening-verdeling als het een gift aan een erfgenaam betreft Wat bij beleggingsverzekeringen op twee hoofden? Artikel Verjaring twee jaar na de vereffening voor giften aan niet-erfgenamen Aanmaning om standpunt in te nemen Hoofdstuk IV. Schenkingen onder de levenden Vorm van de schenkingen Enkel tegenwoordige goederen Louter potestatieve voorwaarde Schenking met voorbehoud Bijzondere vormen van testamenten Algemeen, onder algemene titel of bijzonder legaat Testamentuitvoerders Verval van testamenten Giften aan nog niet geboren personen Ouderlijke boedelverdeling Contractuele erfstellingen Schenkingen bij huwelijk Titel IIbis. Erfovereenkomsten Hoofdstuk I. Algemene bepalingen Erfovereenkomsten een terugblik Artikel 1100/1. Algemene regel Beding van aanwas Artikel 1100/2 1. Minderjarige kan krijgen, niet verzaken Artikel 1100/2 2. Meerderjarige kan zelf verzaken mits machtiging Private stichting? Hoofdstuk II. Sanctionering van niet toegelaten erfovereenkomsten Artikel 1100/3. Absolute nietigheid ook voor de schenkingen? Hoofdstuk III. Gevolgen van de erfovereenkomsten Artikel 1100/4 1. Instemming impliceert geen aanvaarding van de nalatenschap Artikel 1100/4 2. Bindt de plaatsvervuller xvi

9 Inhoudstafel van de artikels Artikel 1100/4 3. Herroeping bij ondankbaarheid Hoofdstuk IV. Vorm van de erfovereenkomsten Artikel 1100/5 1. Notariële akte vereist Artikel 1100/5 2. Procedure en wachttermijnen Wijzigingen aan het ontwerp Valkeniers Artikel 1100/5 3. Niet bij echtscheiding door onderlinge toestemming Hoofdstuk V. Publiciteit van de erfovereenkomsten Artikel 1100/6. Register van testamenten Hoofdstuk VI. De globale erfovereenkomst Artikel 1100/7 1. De globale erfovereenkomst versus ouderlijke boedelverdeling Evenwicht Afzonderlijke raadsman? De situatie van de erfgenaam Fiscaal: schenkbelasting? Vermelding van eerdere handgiften Voordelen Registratiebelasting Inkomstenbelasting? Artikel 1100/7 2. Met twee (of meer?) ouders Fiscaal: registratiebelasting Artikel 1100/7 3. Soms twee machtigingen nodig Artikel 1100/7 4. De generatiesprong in de globale erfovereenkomst Artikel 1100/7 5. Kinderen van de partner Artikel 1100/7 6. Verzaking aan inkorting Artikel 1100/7 7. De echtgenoot kan tussenkomen Artikel 1100/7 8. Geboorte (of opdagen) van nieuwe kinderen na de overeenkomst Artikel 1100/7 9. Geen vordering tot aanvulling wegens benadeling Artikel 1100/7 10. Andere bepalingen Overgangsbepalingen Artikel Algemene regel: voor de nalatenschappen vanaf 1 september Arikel Uitzondering 1: vormvoorschriften Artikel 66 2, 2 e lid. Uitzondering 2: inbreng of niet? xvii

10 Het nieuwe erfrecht Anno 2018 Artikel 66 2, 3 e lid. Uitzondering 3: inbreng in natura of niet? verklaring van behoud Terecht Artikel 66 2, 4 e lid. Uitzondering 4: inkorting in natura of niet? verklaring van behoud Artikel Inbreng door of aan de echtgenote Artikel Oud artikel Conclusies en bedenkingen xviii