Vergadering gemeenteraad d.d. 11 juli 2019 Agenda nummer 6 Portefeuillehouder: wethouder de heer IJ.J. Rijzebol Onderwerp: Gebiedsagenda Delfzijl Centrum Zuidoost Korte inhoud: De Gebiedsagenda beschrijft de kaders en ambitie voor de ontwikkeling van het gebied Delfzijl Centrum Zuidoost. De raad wordt voorgesteld de gebiedsagenda vast te stellen, een voorbereidingsbesluit te nemen voor het gebied, en een krediet beschikbaar te stellen voor het programma en de voorbereiding. Delfzijl, 25 juni 2019 Aan de raad Voorstel Uw raad wordt voorgesteld 1. De gebiedsagenda Centrum Zuidoost Delfzijl vast te stellen en in te stemmen met de voorbereidingen van de uitvoering van het programma. 2. Een voorbereidingsbesluit te nemen voor het hele gebied, voorafgaand aan de voorbereidingen van de benodigde bestemmingsplannen ten behoeve van de uitvoering van de gebiedsagenda. 3. Een krediet van 435.000,- (zie overzicht fasering - raadsmap) beschikbaar te stellen ten behoeve van het programma en de voorbereiding van de ruimtelijke kaders (bestemmingsplan en onderzoek) en de kosten te dekken uit de toegewezen subsidie van het NPG (Nationaal Programma Groningen). Aanleiding Wij werken samen met uw raad enthousiast aan onze toekomst en die van onze inwoners. Zo zijn in het Centrum van Delfzijl verschillende ontwikkelingen gaande, zoals de uitvoering van Marconi (Maritieme Concepten in beeld), de realisering van het plan Spoorstraat, de herinrichting van het plein de Vennen, de komst van een gezondheidscentrum en het wonen met een plus met winkels in de plint. 1 Deze ontwikkelingen laten duidelijk de kwaliteitsimpuls zien waar Delfzijl voor gaat. Delfzijl is met recht een gemeente met ambitie. In de aanzet Gebiedsagenda (zie bijlage - raadsmap) beschrijven we de kaders en ambitie van de gebiedsontwikkeling Delfzijl Centrum Zuidoost, die het aaneengesloten gebied beslaat van de kop van de Havenstraat (AH locatie) tot de kop van de Nieuweweg (brug Oude Eemskanaal) en de aansluitende gebieden Zuidzijde Molenberg, Damsterkade, Buiskoolplein, aansluiting Singelgracht en de kop van de Doklanden (Ubbensterrein). Met de fysieke ingrepen wordt het verbeteren van de toegankelijkheid, de leefbaarheid en het investeren in het aanwezige sociale netwerk beoogd. Nieuwe ruimtes worden ingepast en opengesteld ten behoeve van de huidige, nieuwe en potentiële gebruikers. Bovendien worden duurzaamheid en vergroening meegenomen evenals de profilering Delfzijl havenstad aan zee. Wat voor ogen moet worden gehouden, is dat deze gebiedsagenda als vertrekpunt dient voor de verdere ruimtelijke programmering en het vaststellen van de ruimtelijke kaders. De agenda geeft 1 Gemeente Delfzijl, Woonvisie 2018-2022. Voor een toekomstbestendig Delfzijl!
richting, maar moet niet gaan voelen als een rigide stuk. Het doel is de ambitie en ontwikkelrichting vast te stellen, maar ook oog te houden voor kansen die zich voor gaan doen in de uitvoering. De agenda gaat immers ongeveer 10 jaar in beslag nemen; daarbij mag voortschrijdend inzicht niet worden geschuwd. Argumenten In het coalitieakkoord is de wens uitgesproken het gebied op te pakken. In het coalitieakkoord staat daarover het volgende: De zuidkant van het plein De Molenberg en de verbinding van de Nieuweweg met het centrum via de Oude Schans zijn zaken die we willen aanpakken. Het nu voorliggende document geeft hier inhoud aan. Het is kaderstellend en richtinggevend voor de verdere planologische uitwerking. De gebiedsagenda geeft richting en inhoud aan de gestelde opgave zoals is vastgesteld in het Plan van Aanpak Gebiedsagenda (raadsvergadering 29 november 2018). De daarin benoemde opgaven zijn door het projectteam, in samenspraak met de bewoners en andere direct betrokkenen opgepakt tijdens een aantal informatiebijeenkomsten en verder uitgewerkt. De opgave: - Uw raad heeft de wens uitgesproken om het cultuurcluster dat gelegen is aan het plein Molenberg op enigerlei wijze in de tijd duurzaam te behouden / te versterken. In de (meerjaren) begroting zijn daarvoor in beperkte zin middelen beschikbaar. Externe financiering is noodzakelijk. - De komst van het gezondheidscentrum legt druk op de parkeerfunctie van het gebied, vooral rondom en op het plein Molenberg. Dit is in het gebied tijdelijk opgelost door ingebruikname van de Damsterkade voor parkeren, maar een permanente oplossing is wenselijk - Er ligt een bestuurlijke en beleidsmatige wens (Woonvisie 2017) om het wonen in het Centrum Zuid-gebied (Damsterdiepzone etc.) te versterken. Het is denkbaar dat een gedeelte van de herstructurering- en / of de versterkingsopgaven als vervangende nieuwbouwopgave in dit gebied kan plaatsvinden. Zowel het centrum als de Nieuweweg en het voormalig Ubbensterrein zijn locaties die geschikt zijn voor nieuwe woondoeleinden. Mogelijk kunnen de minder passende detailhandelfuncties en centrumvoorzieningen verplaatst worden ter verdere versterking van het centrum Delfzijl. Dit is in de lijn van het gemeentelijk actieplan Centrum. - De openbare ruimte is deels verouderd. De uiteindelijke kwaliteit moet aansluiten bij de ambitie en de keuzes. Extra aandacht is nodig voor verblijfskwaliteit, beleving/sfeer en parkeren. - Er ligt vanuit het actieplan een wens om de Singelgracht bereikbaar te maken voor de recreatievaart. - Het plangebied kan mogelijk voorzien in een gedeelte van de herhuisvesting van de regionale zorgpartijen. - Voor de lange termijn streven wij naar het uitplaatsen van de zeewering naar de buitenkant van de haven met een waterkering in het Zeehavenkanaal. De ontwikkelingen op korte termijn moeten passen in deze gewenste lange termijn agenda. Er is reeds een subsidie verleend in de vorm van nationaal Programma Groningen (verder: NPG)- gelden ( 10,5 miljoen, waarvan 7,5 miljoen aangevraagd is voor deelgebied 3 plein Molenberg) in lijn met het besluit van het bestuur van het NPG op 15 mei 2019. Met de verdere uitwerking van de ruimtelijke kaders kunnen we de gestelde ambitie gaan uitvoeren. Daarbij wordt ingezet op het verbeteren van de toegankelijkheid, de leefbaarheid en het aanwezige sociale netwerk. Voorafgaand aan het opstellen van de ruimtelijke kaders (bestemmingsplan), wordt uw raad gevraagd om over het hele gebied een voorbereidingsbesluit te nemen. Om regie, en de vaart in de ontwikkelingen van het projectgebied te behouden, is het aan te raden om de ruimtelijke voorwaarden gelijktijdig en integraal vast te leggen in een nieuw
bestemmingsplan. Door het nemen van een voorbereidingsbesluit houden we regie op de ontwikkelingen en kunnen we ingrijpen als initiatieven niet in lijn zijn met de ambitie van het nieuw te maken bestemmingsplan. Na positieve besluitvorming starten we dan ook met het onderzoeken, opstellen en ontwerpen van de ruimtelijke kaders die nodig zijn om het bestemmingsplan te wijzigingen. De beschreven ambitie in de gebiedsagenda dient daarbij als richtsnoer. Door het gevraagde budget beschikbaar te stellen, kunnen we verder met de gebiedsontwikkeling en de verdere voorbereiding voor de ruimtelijke kaders (zie onderbouwing financiën). Kanttekeningen Door een hoog abstractieniveau van de plannen kan een inschatting van de totale opbrengsten en kosten alleen nog maar op hoofdlijnen gemaakt worden. Daarom zal per deelgebied een andere uitwerking plaatsvinden in projectplannen met bijbehorende gedetailleerdere kostenraming. Deze zullen ter besluitvorming aan u worden voorgelegd. De NPG gelden dekken maar een deel van de kosten. Met de kennis van nu is er circa 21 miljoen aan subsidiebijdragen nodig om de gemeentelijke kosten te dekken, waarvan 10,5 miljoen is toegekend. Er zijn bijdragen nodig vanuit marktpartijen en zorgpartijen. Van deze partijen liggen nog geen harde toezeggingen. De totale ontwikkeling is geraamd op circa 100 miljoen. Een deel van de investeringen is opgenomen in onze begroting en voor een deel van de investeringen wordt een beroep gedaan op de markt. Met een aantal partijen zijn hierover de voorbereidende gesprekken gestart. Meer over de investeringen onder het kopje 'financiën'. Herindelingstoets Voor alle grote ontwikkelingen geldt dat ze zeer afhankelijk zijn van de publieke en bestuurlijke context. Daar waar nodig worden de bij de gemeentelijke herindeling betrokken gemeenten geïnformeerd over dit project. Aanpak/uitvoering Belangrijk bij de vervolgstappen in dit proces, is de verdere uitwerking van de ruimtelijke kaders. En het inrichten van de projectorganisatie. Elk deelgebied heeft een eigen tempo. We beginnen met deelgebied 3 en 8. De verschillende fasen en stappen zijn hieronder aangegeven: 4 a Projectfase Begrippen en producten Afgerond Planning Planning voor het geheel Sep 2019 Product Deelgebied Vaststellen plan van aanpak 1/9 toets uitgangspunten per deelgebied, geld, programma, kwaliteit en risico s definitieve planning 4 Definitie Initiatieffase Uitgangspunten en randvoorwaarden voor het geheel Product Ruimtelijk/functioneel programma van eisen Selectie van adviseurs en architect Onderzoek samenhang overige ontwikkelingen Nader onderzoek ruimtelijke beperkingen (molen, dijk, flora en founa, overige hinderzones) Voor maart 2020 Deelgebied 1/9
Risico analyse Kaders voor herziening bestemmingsplan Tijdelijke voorzieningen Kansen en mogelijkheden Herijken stakeholderanalyse Klaar voor indiening bestemmingsplan 5 Ontwerpfase Uitwerking bestemmingsplan Product Samenwerkingsovereenkomsten Risico Analyse Definitiefontwerp Bestemmingsplan Opties tijdelijke oplossingen/programmering (Concept) (huur)overeenkomsten Per deelgebied 6 Gunning Uitvoering fysieke werkzaamheden van de verschillende deelgebieden Vanaf voorjaar 2021 7 Realisatiefas e Uitvoering fysieke werkzaamheden van de verschillende deelgebieden Zomer 2021/2028 8 Nazorg en beheer Beheer van het geheel Vanaf 2023 Zie ook organisatiemodel + planning en personele inzet (in de bijlage - raadsmap). Inspraak/overleg met externen Essentieel in de planvorming en uitvoering is het contact met belanghebbenden. Daarom zijn bij de planvorming van de Gebiedsagenda de nodige communicatiemiddelen ingezet om input op te halen bij direct belanghebbenden en belangstellenden en worden bij de planuitwerking van de deelgebieden verschillende middelen ingezet om te communiceren met belanghebbenden en belangstellenden: inloop/informatieavonden, website, nieuwsbrieven, formele inspraakprocedures. Financiën Voor de verdere uitwerking tot en met het indienen van de bestemmingsplannen is er een budget nodig van 435.000,- ten behoeve van het programma en de voorbereiding van de ruimtelijke kaders (bestemmingsplan en onderzoek, zie bijlage "Overzicht: fasering en kosten" - raadsmap). Vanuit het NPG hebben wij een toezegging voor de gebiedsagenda Delfzijl Centrum Zuidoost ontvangen ter grootte van 10,5 miljoen. Wij stellen voor om de kosten te dekken uit deze toegekende middelen. Financieel arhi-toezicht Dit voorstel valt onder het bijzonder financieel arhi toezicht. Dit houdt in dat: de fusiegemeenten maximaal 5 werkdagen de mogelijkheid hebben om op het besluit te reageren; de provincie na deze periode het besluit goed moet keuren; pas ná goedkeuring van de provincie gestart mag worden met de uitvoering van het besluit. Aanvullende toelichting gehele gebiedsontwikkeling Voor de totaal Gebiedsagenda geldt dat, onder de huidige aannames en uitgangspunten het om een totaal investering van bijna 100 miljoen gaat. Van dat bedrag komt circa 43 miljoen voor rekening van de gemeente en NPG (kosten bestaan uit aanpassing openbare ruimte, cultuurcluster, sanering, aankopen en projectorganisatie). De verwachting is dat de markt (woningbouwontwikkelaars, eigenaren in het gebied, zorgpartijen) samen 56 miljoen investeert. Met in totaal circa 77 miljoen
aan opbrengsten resteert een tekort van 21,3 miljoen. Vanuit de NPG-gelden is er inmiddels een toezegging van 10,5 miljoen. Dat betekent dat er voor circa 10,8 miljoen nog aanvullende middelen gezocht zullen worden. De onderverdeling per deelgebied is bekend. Zoals gebruikelijk bij grondexploitaties zullen deze cijfers niet openbaar gemaakt worden om de onderhandelingspositie van de gemeente niet te verslechteren. Desgewenst kan deze informatie onder voorbehoud van geheim houding met raadsleden gedeeld worden. Bijlagen Gebiedsagenda Kaart t.b.v. Voorbereidingsbesluit (Projectgrens Centrum Zuidoost) Organisatiemodel gebiedsagenda Delfzijl centrum zuid-oost Overzicht fasering en kosten Gebiedsagenda Delfzijl centrum zuid oost Burgemeester en wethouders van Delfzijl, burgemeester (G. Beukema) secretaris (P. Leeuw) Behandel door D. Janssen
Nummer 6 De raad van de gemeente Delfzijl; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 25 juni 2019; gelet op de Wet ruimtelijke ordening; besluit: 1. De gebiedsagenda Centrum Zuidoost Delfzijl vast te stellen en in te stemmen met de voorbereidingen van de uitvoering van het programma. 2. Een voorbereidingsbesluit te nemen als bedoeld in de Wet ruimtelijke ordening voor het hele gebied (zoals aangegeven op de bij dit besluit behorende kaart), voorafgaand aan de voorbereidingen van de benodigde bestemmingsplannen ten behoeve van de uitvoering van de gebiedsagenda. 3. Te bepalen dat dit voorbereidingsbesluit in werking treedt op 12 juli 2019. 4. Een krediet van 435.000,- beschikbaar te stellen ten behoeve van het programma en de voorbereiding van de ruimtelijke kaders (bestemmingsplan en onderzoek) en de kosten te dekken uit de toegewezen subsidie van het NPG (Nationaal Programma Groningen). Delfzijl, 11 juli 2019 De raad voornoemd, voorzitter. (G. Beukema) griffier (O. Rijkens)