Actualiteitenoverzicht week 36 1. Pensioenfondsen boos over nieuwe regels DNB Tot 1 september zijn marktpartijen in de gelegenheid gesteld te reageren op de wijzigingen van de Beleidsregel Geschiktheid 2012. De Pensioenfederatie heeft gebruikt gemaakt van de gelegenheid om te reageren op het conceptbesluit. DNB gaf eerder aan dat de aanpassingen in de Beleidsregel Geschiktheid beleidsarm zouden zijn, de Pensioenfederatie is echter tot een andere conclusie gekomen. In de Memorie van Toelichting van de wetswijzigingen ter implementatie van de IORP II richtlijn werd aangegeven dat toetsing door DNB van alle personen betrokken bij het vervullen van een sleutelfunctie niet vereist is. Hierbij werd als reden onder andere de kosten van het intensieve proces van toetsen genoemd. Uit de aanpassingen in de Beleidsregel zoals nu wordt voorgelegd door DNB blijkt dat deze toetsing wel de bedoeling is van de toezichthouder. De consequentie van deze wijziging is dat pensioenfondsbesturen zich opnieuw moeten richten op de indeling van hun governance met alle gevolgen van dien. Volgens de Pensioenfederatie lijkt de toename van regeldruk en uitvoeringskosten niet goed afgewogen te zijn tegen de nut en noodzaak van de Beleidsregel. Dit geldt volgens de Pensioenfederatie ook voor de invulling van de sleutelfuncties van pensioenfondsen door DNB. DNB mag nadere kaders stellen of open normen invullen, echter dient hiervoor een deugdelijke wettelijke grondslag te bestaan. Daarnaast moet er rekening worden gehouden met het specifieke karakter van pensioenfondsen. Beide zijn volgens de Pensioenfederatie niet gebeurd. Bron: Pensioenfederatie / FD 2. Beantwoording Kamervragen gevolgen
verder gedaalde rente De ministers Koolmees en Hoekstra hebben vragen van Tweede Kamerlid Omtzigt beantwoord over de gevolgen van de verder gedaalde rente. De vragen en antwoorden spitsen zich toe op dalende dekkingsgraden en gevolgen voor de koopkracht. Kamerlid Omtzigt heeft ook gevraagd of een kapitaalgedekt stelsel wel houdbaar is tegen de achtergrond van de huidige rente. De ministers geven aan, dat zij bereid zijn om deze vraag mee te nemen in de brief over de planning van de uitwerking van het pensioenakkoord die in september is voorzien (de roadmap ). Bron: Rijksoverheid.nl 3. Omslag versus kapitaaldekking Volgens hoofdeconoom Han de Jong van ABN AMRO is niet de aanpassing van de rekenrente de oplossing voor de lage dekkingsgraden bij pensioenfondsen maar een meer op het omslagprincipe gebaseerd pensioenstelsel. Volgens De Jong zijn de verwachte beleggingsrendementen en de demografische ontwikkelingen reden om het zwaartepunt geleidelijk te verschuiven van een pensioenstelsel gebaseerd op kapitaaldekking naar een pensioenstelsel gebaseerd op het omslagprincipe. In het opinieartikel omslagprincipe kan het pensioenstelsel redden in het Financieel Dagblad wijst de Jong op de kwetsbaarheid van het omslagstel door vergrijzing. Als voorbeeld noemt hij de verslechterde verhouding tussen premiebetalende actieven en pensioen ontvangende inactieven bij de AOW. Met de portefeuille van pensioenfondsen die nu wordt opgebouwd verwacht De Jong een laag of negatief rendement, met hoge premies. De keuze voor een verschuiving van een pensioenstelsel gebaseerd op kapitaaldekking naar een pensioenstelsel gebaseerd op het omslagprincipe ziet hij voornamelijk in de ontwikkeling van de demografie. De Jong wijst op CBS-prognoses waaruit blijkt dat de vergrijzing stabiliseert rond 2040. Volgens De Jong wordt in dat vooruitzicht een omslagstelsel een stuk houdbaarder. Bron: Financieel Dagblad/FD pro
4. Pensioenfederatie wil overleg over impact dalende/negatieve rente op pensioensysteem In een positionpaper uit de Pensioenfederatie haar zorgen over de extreme situatie die is ontstaan bij pensioenfondsen. De Pensioenfederatie noemt de ontwikkeling van de dekkingsgraden, premies en opbouwpercentages bijzonder zorgwekkend. Zij dringt aan op overleg met minister Koolmees. Volgens De Pensioenfederatie worden de financiële markten de laatste maanden steeds instabieler, zakt de rente verder tot historische dieptepunten en verslechtert de positie van pensioenfondsen als gevolg daarvan verder. Het door het kabinet overgenomen advies van de Commissie Parameters (Dijsselbloem) stelt de economische verwachtingen voor de toekomst neerwaarts bij, wat volgens de Pensioenfederatie vanaf volgend jaar een versterkend negatief effect heeft op de ontwikkeling van premies, dekkingsgraden en opbouwpercentages van pensioensparend Nederland. Als gevolg van deze ontwikkelingen staan bij de pensioensector alle seinen inmiddels op rood. Onder meer de handelsoorlog, geruchten over nieuwe monetaire stappen van de Europese Centrale Bank én Brexit doen die seinen dieprood kleuren aldus de Pensioenfederatie. Bron: Pensioenfederatie 5. Kabinet bekijkt oplossing om kortingen te voorkomen Het kabinet lijkt bereid de huidige pensioenregels nogmaals aan te passen om aanstaande kortingen bij ABP en PFZW te voorkomen. Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) heeft donderdag 5 september jl. in de Tweede Kamer toegezegd deze optie serieus te willen bekijken. Een harde toezegging wilde de minister echter nog niet doen. De minister wil eerst in gesprek met de pensioensector en de financiële gevolgen van een dergelijk besluit in kaart brengen. Eind dit jaar moeten de regels gewijzigd worden om eventuele kortingen in 2020 bij ABP en PFZW, de twee grootste pensioenfondsen van Nederland, af te wenden. Het ABP en PFZW zijn inmiddels (bijna) door hun kritische dekkingsgraad gezakt.
De kritische dekkingsgraad geeft het niveau van de dekkingsgraad aan waarbij een pensioenfonds extra maatregelen moet nemen om de financiële positie binnen tien jaar te herstellen. Voor het ABP en PFZW lijken maatregelen zoals kortingen onvermijdelijk. Deze kortingsregel is gebaseerd op het huidige principe dat pensioenfondsen financiële buffers moeten aanhouden om langdurig waardevaste pensioenen te kunnen uitbetalen. Die buffer eis is in het begin juni gesloten pensioenakkoord overboord gezet. Vanaf 2022 hoeven pensioenfondsen geen reserves meer op te bouwen, een dekkingsgraad van 100 procent is dan voldoende. Onder die omstandigheden is het volgens Koolmees wellicht te billijken om ABP en PFZW (en andere pensioenfondsen in dezelfde situatie) volgend jaar te behoeden voor kortingen. Die kortingen zouden dan immers gestoeld zijn op buffereisen die op korte termijn verdwijnen. Bron: Rijksoverheid.nl/ De Volkskrant 6. Eerlijk Pensioenlabel dringt aan op beleid dierenwelzijn pensioenfondsen Eerlijk Pensioenlabel doet die oproep naar aanleiding van een inventarisatie van de beleggingen van tien pensioenfondsen in 28 bedrijven die handelen in kippen- en varkensvlees zoals vleesproducenten, fastfoodketens en supermarkten. Volgens Eerlijk Pensioenlabel, een samenwerkingsverband van Amnesty International, Milieudefensie, Oxfam Novib, PAX en World Animal Protection investeren Nederlandse pensioenfondsen miljarden in bedrijven die plofkippen en kooivarkens houden. De bedrijven voldoen volgens Eerlijk Pensioenlabel geen van alle aan de minimumeisen voor dierenwelzijn die internationale dierenorganisaties hebben opgesteld (FARMS norm) en vaak ook niet aan de lichtere eisen van EU hiervoor. Het rapport is bedoeld om fondsen duidelijkheid te geven over welke bedrijven problematisch zijn, aldus Eerlijk Pensioenlabel en welke minimum-normen fondsen in nieuw beleid zouden kunnen opnemen. Bron: Eerlijk Pensioenlabel
7. Eerste inschatting fiscale maximumpremie 27% in nieuw pensioenstelsel In gesprek met Pensioenpro geeft Minister Wouter Koolmees aan dat een eerste inschatting van de fiscale maximumpremie in het nieuwe pensioenstelsel 27% is. Het gaat volgens de minister om eerste berekeningen van het resultaat van het budgetneutraal omzetten van het huidige fiscale kader, op basis van uitkeringen, naar het nieuwe op basis van premie. De 27% premie betreft een percentage van de pensioengrondslag met standaard AOW-franchise, voor ouderdoms- plus nabestaandenpensioen. Het ministerie benadrukt dat het getal geen formele status heeft. Volgens de minister zit een grote meerderheid van de bedrijfstakfondsen op dit moment onder de 27% premie. In de stuurgroep die deze maand begint met de uitwerking van het pensioenakkoord moet volgens de minister overlegd worden over de gevolgen voor fondsen die boven de grens zitten. Over het nieuwe maximum leven bij met name ondernemingsfondsen met royale regelingen zorgen. Die zorgen moeten volgens de minister besproken worden door sociale partners. Ook werd aan minister Koolmees gevraagd of rijkere fondsen, hun huidige buffers verplicht moeten uitdelen in het nieuwe contract. In het nieuwe contract wordt op 100% dekkingsgraad gestuurd. Het is de verwachting van de minister dat fondsen beleidsvrijheid krijgen om een deel van het vermogen niet aan deelnemers toe te delen, maar achter te houden voor calamiteiten. Tegelijkertijd wijst hij ook op de rol van de sociale partners in deze discussie. In reactie op de eerste inschatting van de maximale pensioenpremie in het nieuwe pensioenstelsel zegt de Pensioenfederatie dat in veel gevallen de voorgestelde 27% bij een verplichte kostendekkende premie te laag is. De koepel schat in dat die premies vanwege het pensioenakkoord met 10 tot 30% omhoog moeten. Volgens de Pensioenfederatie komen de premies van veel bedrijfstakpensioenfondsen, die nu nog onder het plafond liggen, daar boven. Bron: Pensioenpro/ Financieel Dagblad
Bijeenkomsten, seminars Datum 10 september 18 september 23 september 10 oktober 14 november 28 november 10 december Bijeenkomst Pensioenfederatie: Themabijeenkomst Eigen risicobeoordeling Pensioenfederatie: Themabijeenkomst IMVB Montae: Educatiesessie Beheersing van (IT- )innovatie in de pensioensector Pensioenfederatie: Themabijeenkomst Verantwoordingsorgaan Pensioenfederatie: Jaarcongres Pensioenfederatie: Themabijeenkomst Pensioenfederatie Themabijeenkomst Verantwoordingsorgaan ALV en Themabijeenkomst Wetsvoorstellen (in parlementaire behandeling) Wetsvoorstel/Besluit Inhoudelijk Status
Wetsvoorstel Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (34491) Met dit voorstel wordt het mogelijk om bij verenigingen en stichtingen een raad van commissarissen in te stellen. Ook kan bij alle rechtspersonen voor een monistisch bestuurssysteem gekozen worden. Voor de vereniging, de coöperatie, de onderlinge waarborgmaatschappij en de stichting komt meer duidelijkheid over: de uitgangspunten die bestuurders en commissarissen bij de vervulling van hun taak in acht moeten nemen, de positie van bestuurders en commissarissen met een tegenstrijdig belang en de regels over aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen. Ook wordt de regeling voor ontslag van een stichtingsbestuurder door de rechter verduidelijkt. Wetsvoorstel is op 8 juni 2016 ingediend bij de Tweede Kamer. Op 19 december 2018 is de Inbreng nader verslag (wetsvoorstel) aangeleverd. Op 8 november 2018 en 15 februari is een Nota van wijziging ingediend. Op 20 mei heeft de minister van Rechts-bescherming gereageerd op een aantal commentaren op het wetsvoorstel ten behoeve van de plenaire behandeling van het wetsvoorstel. Plenaire behandeling in de Tweede Kamer is voorzien op 23 september. Beoogde datum inwerkingtreding: nog nader te bepalen.
Wetsvoorstel Digitale Overheid (34972) Algemene regels inzake het elektronisch verkeer in het publieke domein en inzake de generieke digitale infrastructuur. Het wetsvoorstel is op 19 juni 2018 ingediend bij de Tweede Kamer. De planning van inwerkingtreding van het wetsvoorstel was aanvankelijk 1 januari en is vervolgens uitgesteld naar 1 juli. Het wetsvoorstel is nog in behandeling bij de Tweede Kamer. Op 21 juni heeft de vaste Commissie voor Binnenlandse Zaken besloten dat zij de door de staatssecretaris aangekondigde en toegezegde nadere informatie afwacht, voordat zij het wetsvoorstel voor plenaire behandeling gereed meldt. Er is nog geen plenaire behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer gepland. De laatste berichten zijn dat de regering om uitstel heeft gevraagd voor de beantwoording van nadere vragen vanuit de Kamercommissie. Op 5 september heeft de procedurevergadering van de vaste Kamercommissie plaats. Naar verwachting zal de datum inwerkingtreding 1 januari 2020 worden.
Ontwerpbesluit adequate pensioenregeling payrollwerknemers (35074-65) Initiatiefwetsvoorstel advies-recht voor maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid en goedkeuringsrecht voor uitsluitingenbeleid aan organen bij pensioenfondsen (35101) Het ontwerpbesluit hoort bij de Wet Arbeidsmarkt in balans. Hierin staan de voorwaarden waaraan de pensioenregeling moet voldoen indien de werknemer niet deelneemt aan de regeling van de inlener. Tot 16 maart was het mogelijk te reageren op consultatie van het ontwerpbesluit. O.a. de Pensioenfederatie en VNO-NCW hebben hiervan gebruikt gemaakt. Dit wetsvoorstel regelt dat het verantwoordingsorgaan en het belanghebbendenorgaan bij pensioenfondsen: een goedkeuringsrecht krijgen op het uitsluitingenbeleid van het pensioenfonds en een adviesrecht krijgen op het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid van het pensioenfonds. Ingediend bij de Tweede Kamer op 6 juni. Op 27 juni heeft minister Koolmees de vragen van de vaste Tweede Kamercommissie voor SZW beantwoord. Datum inwerkingtreding: 1 januari 2021. Ingediend op 3 december 2018 door D66 bij de Tweede Kamer. De Tweede Kamercommissie SZW neemt dit wetsvoorstel in behandeling na ontvangst van het advies van de Raad van State en de reactie van de initiatiefnemer. Op dit moment is hierover geen nader bericht te melden.
Voorstel machtigingswet oprichting Invest-NL (35123) Dit voorstel regelt de oprichting van de Nederlandse financierings- en ontwikkelingsinstelling Invest-NL N.V. Invest-NL heeft als kerntaken: het ondersteunen van ondernemingen bij risicovolle activiteiten op het gebied van grote transitieopgaven; en het helpen doorgroeien van start-ups en scale-ups naar grotere ondernemingen door middel van ontwikkelingsdiensten en financiering. Invest-NL is specifiek bedoeld voor de financiering van ondernemingen die maatschappelijk verantwoord ondernemen en daarmee bijdragen aan de realisatie van maatschappelijke transitieopgaven. Ingediend op 18 januari bij de Tweede Kamer. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel op 21 mei aangenomen. Op 28 mei heeft de Eerste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat de procedure besproken. De commissie heeft besloten om een voorbereidend onderzoek te houden op 25 juni. De Eerste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat / Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft op 2 juli het voorlopig verslag uitgebracht en wacht op de memorie van antwoord. Op 30 augustus is de memorie van antwoord naar de Eerste Kamer gestuurd door de minister van Economische zaken en Klimaat én de minister van Financiën.
Voorstel registratie uiteindelijk belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten (35179) De vierde EU anti-witwasrichtlijn verplicht lidstaten een register bij te houden waarin de natuurlijke personen zijn opgenomen die de uiteindelijk belanghebbenden zijn in een onderneming of rechtspersoon. Dit is het Ultimate Beneficial Owner-register (UBOregister). Dit wetsvoorstel regelt de implementatie van het UBOregister. In het Implementatiebesluit worden de volgende zaken geregeld: welke documenten gelden als onderbouwing van het economisch belang van een UBO; wie de bevoegde autoriteiten zijn; een afschermingsregime voor uitzonderlijke omstandigheden. Het Implementatiebesluit UBOregister is op 20 mei voor internetconsultatie aangeboden. De consultatie is op 1 juli gesloten. De Pensioenfederatie geeft in haar reactie op de consultatie aan dat het niet wenselijk is dat pensioenfondsen onder de registratieverplichting van het UBO-register vallen. Ingediend op 4 april bij de Tweede Kamer. Het UBOregister moet uiterlijk op 10 januari 2020 zijn gerealiseerd. Op 22 mei heeft op initiatief van de vaste Kamercommissie voor Financiën een rondetafelgesprek plaatsgevonden. Op 29 mei heeft de vaste commissie voor Financiën het wetsvoorstel besproken. Op dit moment is de Kamercommissie in afwachting van de beantwoording van de vragen en opmerkingen door de regering. De Tweede Kamer bespreekt het wetsvoorstel na deze beantwoording in de plenaire vergadering. De datum hiervan is nog niet vastgesteld. Ontwerpbesluit financieel toetsingskader pensioenfondsen Dit voorstel betreft het advies van de Commissie Parameters. Het kabinet heeft in een Kamerbrief aangegeven het advies van de Raad van State over te nemen. De Eerste Kamercommissie voor SZW levert op 10 september inbreng over dit onderwerp.
Overige pensioenonderwerpen / aangekondigde wet- en regelgeving Thema Mogelijkheid van opname bedrag ineens op pensioeningangsdatum Onderzoek naar verschillen in pensioenopbouw tussen werknemers die werken met loondispensatie en werknemers voor wie de werkgever een loonkostensubsidie ontvangt Evaluatie Wet Pensioencommunicatie Evaluatie Wet verbeterde premieregeling Evaluatie van de Wet werken na de AOWgerechtigde leeftijd Stand van zaken/planning Wetsvoorstel wordt medio 2020 verwacht. Gestart in 2017. SZW heeft op 25 april 2018 aanvullende informatie verschaft aan de Tweede Kamer over (cao-)lonen van mensen die werken met loonkostensubsidie en over de gevolgen voor de opbouw van aanvullend pensioen. Op dit moment is geen nadere informatie beschikbaar. De uitkomsten worden verwacht in het derde kwartaal van. Deze staat gepland voor het derde kwartaal van. De uitkomsten werden verwacht in het vierde kwartaal van 2018. Dit is niet haalbaar gebleken. Wanneer de uitkomsten wel beschikbaar zijn is niet bekend.
Aanpassing Beleidsregel Geschiktheid 2012 Nieuwe Leidraad ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet (Sw) De AFM en DNB hebben de wijzigingen in de Beleidsregel geschiktheid 2012 voor consultatie gepubliceerd. De consultatie loopt tot 1 september. De aangepaste Beleidsregel wordt naar verwachting eind gepubliceerd en is vanaf dat moment van kracht. De aanpassingen vloeien voort uit aanpassingen in nationale en Europese wet- en regelgeving. DNB heeft de nieuwe Leidraad ter consultatie aangeboden. De consultatie loopt tot 16 september. Pensioenfondsen vallen niet onder de Wwft. Wel is op pensioenfondsen de SW van toepassing.