Tips & Trucs ARCHICAD 031: Projectonderdelen linken (Hotlinked modules en projecten) In deze Tip & Truc wordt de basis uitgelegd hoe in ARCHICAD projecten en projectonderdelen aan elkaar kunnen worden gekoppeld zodat de wijzigingen in één projectonderdeel automatisch worden aangepast in het hele project. Bijvoorbeeld een appartementtype in een appartementen complex, een woningtype in een wijk, een bestaand gebouw in verschillende ontwerpvarianten, enzovoort. Een projectonderdeel dat meerdere keren in een project voorkomt, of dat in meerdere projecten voorkomt, wordt opgeslagen als een ARCHICAD project of modulebestand en wordt door middel van een Hotlink zo vaak als nodig geplaatst en eventueel geroteerd of gespiegeld. Wat is een Hotlink? Een Hotlink is een link in een ARCHICAD project naar een ander extern ARCHICAD bestand. Dit kan een ARCHICAD projectbestand zijn (*.pln), een Teamwork bestand (*.pln op de BIMserver / BIMcloud) of een module bestand (*.mod). Bijvoorbeeld een link naar een bestand met een indeling van een hotelkamer of appartementencomplex. KUBUS 08-09-2016 1 van 6
Wat is een modulebestand? Een modulebestand (*.mod): is een vereenvoudigd ARCHICAD bestand. In het modulebestand wordt alleen de informatie die op de verdiepingen staat opgeslagen met alleen de daadwerkelijk gebruikte attributen: de gebruikte lagen, de composites, de lijntypen, enzovoort. Er worden dus geen Gevels, Doorsnedes en Layouts opgeslagen. heeft een significant kleinere bestandsgrootte dan een ARCHICAD projectbestand (*.pln). kan meerdere verdiepingen bevatten. is meestal een onderdeel van een project dat herhaaldelijk terug komt, een soort bibliotheekelement waarbij de losse onderdelen hun intelligentie behouden. Een wand blijft een wand en zal nog steeds aansluiten op andere wanden. Hoe herkent u een Hotlink in uw ARCHICAD project? Wanneer u een element in het hoofdproject selecteert, kunt u aan de vierkante selectiepunten zien dat het element onderdeel is van een HotlinkModule (HLM - zie voorstaande afbeeldingen). De selectiepunten zijn licht van kleur als slechts een deel van de module is geselecteerd en donker gekleurd als de gehele module is geselecteerd. Wanneer Suspend Groups UIT staat, wordt de Hotlink in één keer in zijn geheel geselecteerd alsof het een groep is. Daarnaast staat in de pop-up met elementinformatie (als het Pijlgereedschap actief is, of de shift-toets is ingedrukt) bovenin de naam van de Hotlinked Module. Het aanmaken van een module bestand Let er bij het maken van een module bestand op, dat alleen datgene in de module is opgeslagen, dat daadwerkelijk herhaald wordt. De uitzonderingselementen kunnen los toegevoegd worden, zoals de woningscheidende wanden en eindwanden. Er hoeft voor kopappartementen dan geen aparte module gemaakt te worden, als op de eindwand na alles hetzelfde is. Nieuw bestand opslaan als module Een nieuw ARCHICAD bestand kan direct worden opgeslagen als module bestand in plaats van een projectbestand. Start een nieuw project en teken het projectonderdeel. Ga naar het menu File / Save as. Kies bij Opslaan als type: voor Module File (*.mod). Tip: Wordt in de module alleen de begane grond gebruikt, verwijder dan de niet gebruikte verdiepingen om het later plaatsen van de module te vereenvoudigen. Bij het plaatsen van de module vraagt ARCHICAD dan niet met welke verdieping de verdiepingen van de module moeten corresponderen. In dit Modulebestand kunnen wel doorsneden en aanzichten aangemaakt worden, waarin het model bekeken en aangepast kan worden, maar extra toegevoegde informatie in deze vensters wordt niet opgeslagen! Let op! Volledig uitgewerkte woningtypen hoeven niet apart als module opgeslagen te worden om te kunnen dienen als hotlink in een overzichtstekening. Er kan ook een hotlink naar het *.pln bestand gelegd worden. Selectie opslaan als module U kunt ook een reeds getekend onderdeel vanuit een ARCHICAD bestand (*pln) direct opslaan als modulebestand waarbij de in de plattegrond geselecteerde elementen direct in een Hotlink naar deze module worden omgezet. Selecteer de gewenste elementen Ga naar File / External Content / Save Selection as Module. In dit venster staat een belangrijke optie: Replace selection with this hotlinked module file. Als deze optie is aangevinkt, wordt de selectie direct vervangen door een Hotlink naar deze module. Deze methode zal het vaakst voorkomen voor het maken van een eerste module. KUBUS 08-09-2016 2 van 6
Varianten maken van een module Varianten op een bestaande module (bijvoorbeeld een andere indeling van de hotelkamer) kunnen het best gemaakt worden door de bestaande module te openen, te wijzigen en onder een andere naam op te slaan. Ga naar File / Open, open de bestaande module (let op het bestandsformaat: All files *.* of Module file *.mod) Ga naar File / Save as en sla de module direct op onder een andere naam, ook als module bestand Wijzig de module naar wens en kies weer voor Save. Het voordeel van deze methode is dat de varianten eenzelfde nulpunt hebben. Wanneer een tweede variant ook vanuit het hoofdbestand aangemaakt wordt door middel van de optie Save Selection as Module is de kans groot dat deze variant op een andere plek in het hoofdbestand is aangemaakt en daardoor een ander nulpunt (invoegpunt) heeft. Daardoor zouden de varianten niet meer straffeloos uitwisselbaar zijn met de optie (Change Hotlink, zie Hotlink Manager) Het plaatsen van een Hotlink Het Hotlinken van een bestaande module of bestaand project Door middel van de optie Place Hotlinked Module in het menu File > External Content kan er een Hotlink naar een bestaand module- of projectbestand geplaatst worden. Kies File > External Content > Place Hotlinked Module. Kies de (master)laag waarop de hotlink wordt geplaatst. Dit geeft later de mogelijkheid om in het project de Hotlinked module in zijn geheel te verbergen door deze laag te verbergen. Uiteraard hebben de elementen ook nog een individuele laag, waardoor ook slechts een deel van de Hotlinked module verborgen kan worden. Kies daarna Choose Hotlink, Zoek het bestand op via de knop New Hotlink, Wanneer de module uit meerdere verdiepingen bestaat, moet worden aangegeven of de Hotlink naar alle verdiepingen of naar één verdieping van het bestand gelegd moet worden. Bij het selecteren van de module verschijnt direct een pop-up menu Choose Story. Bij het aanvinken van de optie Single Story moet worden aangegeven welke verdieping gelinkt moet worden. Klik op OK Kies Place Module Als de hotlink meerdere verdiepingen bevat, vraagt ARCHICAD welke verdieping van de hotlink op de, op dat moment zichtbare, verdieping moet worden geplaatst. Let op! Voor externe bestanden die meerdere verdiepingen bevatten: Zorg ervoor dat alle verdiepingen al in het hoofdproject zijn aangemaakt en houd rekening met de verdiepingshoogten. De verdiepingen van het externe (hotlink)bestand worden op dezelfde niveaus geplaatst als de niveaus van het hoofdbestand. Dit kan betekenen dan een gebouw in elkaar zakt of uitgerekt wordt waardoor er bijvoorbeeld verdiepingen gaan zweven. Indien dit niet gewenst is moeten er aparte Hotlinks per verdieping aangemaakt worden, via de Open in Single Story Mode. De Hotlinks kunnen vervolgens verhoogd of verlaagd worden (Edit / Move/ Elevate ). In ARCHICAD 16 en eerdere versies werkt dit altijd zo. In ARCHICAD 17 en daarna kan in de Hotlinked Module Settings ervoor gekozen worden de hoogte van elementen aan te passen die aan de verdiepingshoogte gekoppeld zijn (Link to Story). Automatische Hotlink Als een module vanuit het project is opgeslagen met Save Selection as Module en de optie Replace selection with this hotlinked module file is aangevinkt, dan is de eerste Hotlink al geplaatst. Hotlinked modules zijn te kopiëren, verplaatsen, spiegelen en roteren als elk ander element. Lees meer over het spiegelen van modules in de paragraaf Gespiegelde Hotlinks voor belangrijke tips. Let er op dat Suspend Groups UIT staat, zodat de Hotlink in één keer geselecteerd wordt en verplaatst en/of gekopieerd kan worden. Gespiegelde Hotlinks Wanneer modules gespiegeld en normaal geplaatst moeten worden, raden wij aan een aparte module aan te maken voor de gespiegelde versie. Open het betreffende module bestand Sla het op onder dezelfde naam met als toevoeging sp in de naam Selecteer alles en spiegel alles om het 0 punt. Sla het opnieuw op. Plaats in het moederbestand naar wens de normale en gespiegelde versie van de modules Latere wijzigingen dienen in principe in beide bestanden doorgevoerd te worden. Bij grote wijzigingen is het makkelijker om het gespiegelde bestand te overschrijven door het origineel en het weer om hetzelfde punt te spiegelen. KUBUS 08-09-2016 3 van 6
Waarom raden we dit aan? In een beginfase van het project is het nog niet direct nodig om de gespiegelde versies apart op te slaan. Maar bij het uitwerken van het project is het op een gegeven moment wel nodig. Het kan namelijk zijn dat niet alle objecten met teksten naar wens weergegeven worden. Bovendien zullen de merken van de kozijnen niet meer kloppen. Normale merken kunnen gespiegelde merken worden en gespiegelde merken normaal. Dit is uiteraard afhankelijk van de as waarom ze gespiegeld zijn! Om de kozijnstaat kloppend te krijgen moeten de horizontaal gespiegelde en verticaal gespiegelde modulebestanden opnieuw gecontroleerd worden op de merknamen. De Hotlink Manager en geneste Hotlinks In de Hotlink manager is een overzicht te zien van de geplaatste Hotlinks. Wanneer er aan de linkerzijde een Hotlink wordt aangeklikt, wordt er aan de rechterzijde informatie over de Hotlink getoond, zoals het aantal in het project geplaatste Hotlinks (Instances); waar het bestand staat en wanneer het voor het laatst gewijzigd is. Tevens is de status van de Hotlinks zichtbaar en kunnen eventuele verouderde Hotlinks worden ververst (Update). Wanneer ARCHICAD de link kwijt is, kan er in de Hotlink Manager een nieuwe link aangemaakt worden met Relink (zie afbeelding). Het externe bestand waarnaar gelinkt is, kan zelf ook een Hotlink bevatten. Dit noemen we geneste modules. (Zie afbeelding) Bijvoorbeeld: in een hotel zijn er 2 soorten kamers die beiden dezelfde badkamer bevatten. Kamertype 1 heeft dan een link naar de badkamer module, maar kamertype 2 ook. Wanneer de badkamer module gewijzigd wordt. Wordt ie automatisch in beide kamers in het hele hotel gewijzigd. De geneste Hotlink kan uiteraard niet vanuit het hoofdbestand opnieuw Relinked of verbroken worden. De geneste modules kunnen wel allemaal verborgen worden door de optie Skip Nested Modules aan te vinken. Dit is bijvoorbeeld handig als er een overzichtstekening gemaakt wordt en niet alle indelingen hoeven zichtbaar te zijn. Vanuit de Hotlink manager, kunnen de verschillende modules ook direct geopend worden met de knop Open in Seperate ARCHICAD (er wordt dan elke keer een nieuwe ARCHICAD sessie geopend!). Aanpassen en updaten van een Hotlinked Module Aanpassen in het externe bestand Een *.pln bestand kan uiteraard direct worden geopend, aangepast en opgeslagen. Maar ook een modulebestand (*.mod) kan direct geopend en bewerkt worden. Voor het aanpassen van geneste modules is dit zelfs de enige methode. Open het bestand in ARCHICAD via File > Open (bestandstype Module File (*.mod)) of selecteer de module in ARCHICAD (let op: Suspend Groups knop staat uit) en kies via de rechter muisknop voor Edit this Module in separate ARCHICAD, Pas de module aan, Sla het bestand op. Bij het opnieuw openen van het hoofdbestand waarin de Hotlinks staan, vraagt ARCHICAD of de Hotlinks geüpdatet moeten worden. Is het hoofdbestand nog geopend, dan kunnen onder het menu File > External Content > Hotlink Manager, of onder de rechter muisknop, met Update Hotlink de Hotlinks geüpdatet worden. Ook bij het afsluiten of wanneer het bestand opgeslagen wordt, wordt gevraagd of de modules geüpdatet moeten worden. Tip: Modules werken op een speciale manier met attributen. Ze kunnen de attributen van het hoofdbestand overnemen. Lees voor het wijzigingen of aanmaken van attributen in het modulebestand eerst de Tip & Truc 047: Module_bestanden_en_attributen. Aanpassen in het hoofdproject waarin de Hotlinked module is geplaatst (alleen voor niet geneste module bestanden) Om een gehotlinkte module IN het project te kunnen bewerken moet eerst de link verbroken worden. Na het bewerken kunnen de elementen weer opgeslagen worden onder dezelfde modulenaam, waardoor de oude module overschreven wordt. Selecteer de Hotlinked module in het project Kies bij File > External Content > Hotlinked Module Settings voor de optie Break Hotlink of Selected Modules. Pas de elementen van de module aan Selecteer alle elementen van de module Sla de module op onder dezelfde naam via File > External Content > Save Selection as Module. door de optie: Apply offset/ rotation of most recently broken hotlinked module aan te vinken. De laatst verbroken module wordt dan automatisch correct overschreven; de juiste naam verschijnt en er wordt rekening gehouden met het eventuele spiegelen, roteren en verslepen van de verbroken module ten opzichte van de originele module. KUBUS 08-09-2016 4 van 6
Vink deze optie daarom ALTIJD aan! Vergeet u dit vinkje, en u had niet de originele module verbroken maar een andere, dan zullen alle geplaatste modules verplaatst worden, en/of gespiegeld, en/of geroteerd. Wanneer alle modules versprongen zijn omdat het vinkje vergeten is bij het opnieuw opslaan van de module, probeer dan te achterhalen hoe groot de verplaatsing en/of rotatie is en of de module is gespiegeld. Open vervolgens de module en plaats, roteer en/of spiegel de module terug naar de oorspronkelijke plek. Open of update het hoofdproject. Alle modules zullen weer op de juiste plaats staan. Controleer ook of de laatst verbroken hotlink nog op de juiste plaats staat. Let op! Vergeet niet, voor het opnieuw opslaan van de module, om alle lagen aan te zetten en alle originele elementen te selecteren! Maak daar eventueel een speciale lagencombinatie voor aan, zodat er geen elementen vergeten kunnen worden. Zeker zones worden snel vergeten, omdat deze niet te groeperen zijn met de overige elementen. Hotlinks kunnen ook verbroken worden in het venster van de Hotlink Manager. Maar hiermee worden ALLE geplaatste hotlinks met dezelfde naam verbroken, niet alleen de geselecteerde! Wanneer er met geneste modules gewerkt wordt, kunnen de modules niet meer vanuit het hoofdbestand gewijzigd worden. Bij het verbreken van de Hotlink wordt namelijk ook de geneste Hotlink verbroken. Voor- en nadelen methoden van aanpassen Aanpassen in modulebestand Aanpassen in hoofdproject Omgeving van de module is zichtbaar. Nee Ja De nieuwe attributen in het hoofdproject zijn direct beschikbaar in de module. (zie Tip en Truc 047) Alle onderdelen worden automatisch meegenomen bij het opnieuw opslaan van de module. Modules blijven altijd op de juiste plaats in het project staan en kunnen niet verspringen door het vergeten van een vinkje bij het opslaan. Nee Ja Ja Ja Nee Nee Er kan met meerdere gebruikers samengewerkt worden zonder Teamwork Ja Nee Er kan met geneste modules gewerkt worden Ja Nee Het aanpassen van een module door het bestand te openen in ARCHICAD is veiliger, zeker als er met meerdere gebruikers samengewerkt wordt en er meer fouten gemaakt kunnen worden omdat modules van anderen gewijzigd moeten worden. Het enige waar men zich bij deze methode bewust van moet zijn is het omgaan met de attributen, om dubbele attributen te voorkomen. Het ontbreken van de omgeving kan worden gecompenseerd door enkele elementen uit het project te kopiëren en te plakken in de module. Na het wijzigen moeten de geplakte elementen dan weer verwijderd worden. Het aanpassen van de module door deze te wijzigen in het hoofdproject heeft als grote voordeel dat de omgeving zichtbaar blijft en dat er zeker geen dubbele attributen worden aangemaakt, maar is gevaarlijk omdat de modules kunnen verspringen als de module na wijziging niet goed opgeslagen wordt, en kan niet gebruikt worden als er met geneste modules is gewerkt. Tip: Een methode om de voordelen van beide methoden zoveel mogelijk te combineren is de In Place Editing methode. Deze methode staat uitgelegd in Tip & Truc 072 Werkmethodiek: Hotlinked_Modules_met_In_PlaceEdting. Projectbestand of Modulebestand als Hotlink? Als het projectonderdeel alleen maar een groep elementen is die meerdere keren geplaatst moeten worden, kan het projectonderdeel het beste als Module bestand worden opgeslagen, omdat de bestandsgrootte kleiner is en er minder kans is op vervuiling van het hoofdbestand. KUBUS 08-09-2016 5 van 6
Als het projectonderdeel een op zichzelf staand projectonderdeel is, waarvan ook doorsneden, gevels en/of lay-outs gemaakt moeten worden, moet het als een ARCHICAD projectbestand worden opgeslagen. Voorbeelden: uitgewerkte woningtype, uitgewerkte verdieping van een groot complex dat apart op papier wordt gezet. Het is ook mogelijk om een combinatie van beiden te gebruiken. Voorbeeld: Stel een woningtype is volledig uitgewerkt als ARCHICAD bestand inclusief doorsneden, gevels en lay-outs, waarin ook informatie staat die in het hoofdproject eigenlijk niet zichtbaar hoeft te zijn, zoals het interieur of detailinformatie. In het hoofdproject/overzichtsproject kan er een Hotlink gemaakt worden direct naar het *.pln bestand van de woning, waardoor het bestand erg zwaar kan worden als de lagen met overbodige informatie aan staan. Er kan ook voor gekozen worden om vanuit het projectbestand van het woningtype per verdieping een module bestand aan te maken van alleen de benodigde informatie voor het hoofdproject en vervolgens deze modules in het hoofdproject te Hotlinken. Wanneer het woningtype gewijzigd is dienen deze modules overschreven te worden. De module bestanden worden dus nooit direct geopend en aangepast, maar alleen als tussenbestand gebruikt, speciaal voor het lichter maken van het hoofdbestand. Het overschrijven van de modules kan met behulp van een speciale lagencombinatie, waarin alleen de benodigde lagen voor het hoofdproject aan staan, snel en foutloos gebeuren. Zelfgemaakte bibliotheekelementen en Hotlinks Indien er projectspecifieke bibliotheekelementen aangemaakt worden, kunnen deze bij het werken met Hotlinked modules, niet in de embedded bibliotheek opgeslagen worden. Deze elementen moeten in een losse projectbibliotheek worden opgeslagen. Lees meer hierover in Tip en Truc 048: Hotlinks en projectbibliotheken. KUBUS 08-09-2016 6 van 6