VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 23 september 2014 Onderwerp: Vaststellen Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West "Klaar voor de start" 2015-2016. Agendapunt 12. Raadsvoorstelnummer 2014-54 Voorstel: Het Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West Klaar voor de start 2015-2016 (vs. Nederweert) conform het ter inzage liggende ontwerp vaststellen. Burgemeester en wethouders van Nederweert, De secretaris, De burgemeester, Mw. D.J.E. Noppers H.F.M. Evers Portefeuillehouder : Wethouder Geraats Afdeling : B&P Datum : 26 augustus 2014 Auteur : G.M.P. Odekerken Doorkiesnr. : (0495) 677142 Bijlage(n) : 1. Overzicht inspraakreacties op concept-beleidsplan; 2. Overzicht wijzigingsvoorstellen op concept-beleidsplan; 3. Reactie van het College op de vragen vanuit de raadsvergadering van 8 juli 2014 met betrekking tot het Wmo-beleid(splan). Gevolgen naar aanleiding van voorstel Financieel Juridisch Inkoop/aanbesteding Dereguleringstoets Risicoparagraaf : n.v.t. : n.v.t. 1
Rapportage bij Raadsvoorstel d.d. 23 september 2014 Inleiding In de periode van begin juni tot 16 juli 2015 heeft het concept-beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West Klaar voor de start 2015-2016 voor een ieder ter inzage gelegen. Het betreffende concept-beleidsplan geldt voor de gemeenten Leudal, Nederweert en Weert, waarbij elke gemeente de gelegenheid heeft de couleur locale een plaats te bieden. In deze drie gemeenten zijn zowel via email als per brief reacties op het ontwerp ingediend. Een overzicht van de ontvangen reacties is bij dit voorstel gevoegd (bijlage 1). De ontvangen reacties liggen voor u op de gebruikelijke wijze ter inzage. Er zijn 13 schriftelijke reacties ontvangen, waarvan er een aantal volledig instemmend zijn met het ontwerpbeleidsplan. Op basis van de ontvangen reacties wensen wij het beleidsplan op drie onderdelen aan te passen. Daarnaast wordt voorgesteld om de paragraaf met betrekking tot de inkomensondersteunende maatregelen (par. 4.4.5) aan te passen en een aparte paragraaf toe te voegen over de communicatie (par. 6.4). Een overzicht van de wijzigingsvoorstellen is eveneens bij dit voorstel gevoegd (bijlage 2). Het verheugt ons te constateren dat diverse reflectanten uitgebreid hun visie met ons delen over de wijze waarop deze met ons wensen mee te werken aan de verdere invulling van het toekomstige Wmo-beleid. Wij zullen uiteraard van het aanbod gebruik gaan maken bij de verdere verfijning van het beleid. Wij constateren bij de reflectanten ook een grote mate van betrokkenheid de nieuwe taken waarvoor de gemeenten zich in het kader van de decentralisaties in het sociale domein geplaats zien. Zorgaanbieders, maar ook individuele burgers, tonen uitzonderlijke bereidheid om samen de schouders er onder te zetten om de taakuitvoering van de nieuwe Wmo op een goede wijze gestalte te geven. In het verlengde hiervan wensen wij op te merken dat er binnen de decentralisatie van de nieuwe Wmo-taken er nog veel vraagtekens en onzekerheden zijn. Dar bemoeilijkt de besluitvorming op dit moment. Wij zijn niettemin van oordeel dat het voorliggende beleidsplan een goede start biedt van de transitie van de nieuwe taken die er binnen de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning aan de gemeente wordt opgedragen. Voorstel Het Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West Klaar voor de start 2015-2016 (vs. Nederweert) conform het ter inzage liggende ontwerp vaststellen. Overwegingen Wij staan gezamenlijk voor een forse uitdaging. Ondersteuningstaken worden aan de gemeenten overgedragen, waarbij het thans beschikbare budget met ingang van 2015 wordt gekort. We moeten als gemeenten het doen met minder geld, waarbij de aantallen kwetsbare inwoners zeker niet zal afnemen. Dit impliceert ook dat het anders moet. Niettemin hebben wij in dit beleidsplan de keuze gemaakt voor een zgn. zachte landing. De drie samenwerkende gemeentebesturen zijn van oordeel dat allereerst de nieuwe doelgroepen die vanuit de huidige AWBZ worden overgedragen aan de gemeenten op een correcte en adequate wijze een beroep kunnen gaan doen op de ondersteuning van de gemeente. Daarnaast moeten wij ervaring gaan opdoen met de nieuwe taken die op ons afkomen; we moeten het speelveld nog leren kennen. We zijn klaar voor de start per 1 januari 2015, maar zullen in de jaren 2015 en 2016 nadrukkelijk en intensief gaan toewerken naar een transformatie van het beleid en de uitvoering daarvan. We zullen in die periode de nadruk gaan leggen op de versterking en mogelijk uitbreiding van de algemene voorzieningen (de zgn. eerste lijn), waardoor het gebruik van de maatwerkvoorzieningen beperkt kan blijven. Daartoe zullen er op korte termijn innovatieplannen worden ontwikkeld. Dat kan zowel op lokale als op regionale schaal plaatsvinden. Sonderende discussie van 8 juli jl. Tijdens de vergadering op 8 juli jl. heeft uw raad uitvoerig met elkaar van gedachten gewisseld over het concept-wmo-beleidsplan 2015-2016 zoals dat destijds ter inzage lag. Alle fracties hebben tijdens die discussie uitgebreid aandacht besteed aan ondermeer de uitvoeringsaspecten, de samenwerking met de ketenpartners en de realisering van de door het rijk opgelegde bezuinigingen op het overgedragen budget voor de nieuwe taken (maar ook de oude taken, zoals de hulp bij het huishouden). Wij hebben via de griffie een overzicht ontvangen van de quotes en eventuele vraagpunten zoals die door u zijn geformuleerd tijdens de vergadering van 8 juli jl. Wij hebben uw vragen en suggesties zoals die in de vergadering van 8 juli jl. zijn gemaakt uitputtend en consentieus beoordeeld. Het voert te ver om onze reactie op de diverse items in dit raadsvoorstel op te nemen. Wij hebben gemeend er goed aan te doen deze apart op te beantwoorden en aan u als bijlage bij dit voorstel toe te zenden (bijlage 3). De discussie van 8 juli jl. evenals het overzicht van de vragen, heeft er niet toe geleid dat wij voorstellen hebben geformuleerd om het concept-beleidsplan (op onderdelen) aan te passen, behalve de woordcorrectie aan het slot van paragraaf 1.1. Wel maken wij hiervan gebruik bij de voorbereiding van de transformatie-voorbereidingen zoals die voor de komende periode op de rol staan. Onze wijzigingsvoorstellen op het concept-beleidsplan zijn verwoord in bijlage 2. 2
Wij wensen met u nog het volgende te delen. Wij zijn 1 januari 2015 klaar voor de nieuwe taken die op de gemeenten binnen de 3 decentralisaties afkomen. Wij hebben u regelmatig (o.a. tijdens de diverse themaraden) geïnformeerd over de impact van deze transities en de relatief korte voorbereidingstijd die er met de taakoverheveling gemoeid is. In verband hiermede kiezen wij (ook met onze samenwerkingspartners) nadrukkelijk voor de zgn. zachte landing. Wij willen er voor zorgen dat wij de inwoners, die per 1 januari 2015 een beroep doen op de nieuwe Wmo2015, op basis van de uitgangspunten van het beleidsplan en in het bijzonder de sociale (ondersteunings)piramide van dienst zijn. Wij zijn ons er van bewust dat deze benaderingswijze een forse omslag in denken en handelen met zich meebrengt van onze inwoners. Maar één ding is zeker: wij laten onze inwoners niet in de kou staan! Wij zijn op 1-1-2015 klaar voor de start hetgeen inhoudt dat we: klaar zijn met de transitie vanuit de AWBZ en de nieuwe cliënten met hun beperkingen die per 1 januari a.s. overgaan vanuit de AWBZ naar de Wmo kennen; een goed aanbod voor de cliëntondersteuning hebben; inzetten op een goede voorlichting aan onze inwoners over de veranderingen die er plaatsvinden in het sociale domein; onze ambtelijke organisatie klaar hebben voor de uitvoering van de nieuwe Wmo-taken; de aanbieders van de ondersteuningsarrangementen kennen; inzicht hebben in de kosten die de nieuwe taken met zich meebrengen; onze klanten geïnformeerd hebben over de wijzigingen. De transformatie, zoals ook door u aangegeven, zal in de komende twee jaren van de werkingsduur van het voorliggende beleidsplan, voortvarend ter hand worden genomen. Kanttekeningen Er zijn twee aspecten die nadrukkelijk aandacht verdienen. Het betreft de financiën en communicatie. In de recente meicirculaire zijn de budgetten bekend gemaakt die de gemeenten tegemoet kunnen zien voor de nieuwe taken die er vanuit de AWBZ naar de gemeenten worden overgeheveld. Voor de nieuwe taken (dagbesteding, begeleiding, beschermd wonen etc. is voor Nederweert een bedrag beschikbaar gesteld van bijna 2,7 miljoen euro. Ten opzichte van de rijksuitgaven 2012 is circa 25% minder beschikbaar. Deze dienen dus in 2015 terugverdiend te worden door een strengere indicering van nieuwe aanvragen en het inkopen van diensten tegen een scherpe(re) prijs. Daarbij komt dat het overgrote deel van de nieuwe cliënten die onder de Wmo komen te vallen, in 2015 op basis van het wettelijke overgangsrecht hun bestaande rechten blijven behouden (en bij dezelfde aanbieder). Mede om deze reden heeft de staatssecretaris van VWS het (totaal landelijke) beschikbare budget voor 2015 en 2016 jaarlijks met 200 miljoen euro verhoogd. De integratie-uitkering voor de hulp bij het huishouden (HbH) worden uiteindelijk met 40% gekort. Hoewel de effectieve korting in 2015 is teruggebracht tot een lager percentage (niet exact traceerbaar; korting wordt geschat op 15%), is het noodzakelijk dat bij de keuze die nu worden gemaakt voor deze taakuitoefening, nu al rekening wordt gehouden met het toekomstige fors lagere budget. In onze onderhandelingen met de gecontracteerde aanbieders van de HbH wordt daar ook op ingezet, waarbij de door ons gewenste resultaatfinanciering ook leidt tot (financieel) beste resultaat voor alle partijen én er tevens wordt ingezet op het toepassen van de sociale piramide en de kanteling van de Wmo. En natuurlijk: de ombuigingen en veranderingen binnen de HbH zijn niet leuk voor de thuiszorgmedewerkers en de cliënten, maar doorgaan op de bestaande voet is geen optie. In het separate voorstel met betrekking tot de HbH gaan wij hierop nader in. Communicatie met onze inwoners is een ander belangrijk item. Mede op basis van het vastgestelde communicatieplan voor de 3 decentralisaties, wordt er periodiek informatie verstrekt in het Gemeente Contact over de verschillende onderwerpen van de nieuwe taken die op ons afkomen. Daarnaast is recentelijk de website www.eigenkrachtsamenaanpakken.nl verschenen waarin achtergrondinformatie en nieuws wordt verstrekt over de drie decentralisaties (nu nog vooral Wmo en jeugd). In het najaar zal er in samenwerking met het Wmo-platform per kern [ Nederweert/Budschop - Ospel - Nederweert-Eind en Leveroy ] een informatiebijeenkomst worden gehouden waarin nadere informatie over de nieuwe taken wordt verstrekt, zonder dat op persoonsniveau wordt ingegaan. We houden dan een zgn. 3D-tour, waarbij wij ook de gecontracteerde aanbieders binnen de Wmo, de jeugdzorg en de participatie zullen introduceren. De opzet van deze 3D-tour wordt hiervoor thans uitgewerkt. 3
Bijlagen bijgevoegd: 1. Overzicht inspraakreacties op concept-beleidsplan; 2. Overzicht wijzigingsvoorstellen op concept-beleidsplan; 3. Reactie van het College op de vragen vanuit de raadsvergadering van 8 juli 2014 met betrekking tot het Wmo-beleid(splan). Bijlagen ter inzage: 1. De 13 ingekomen reacties tijdens de inspraakperiode; 2. Het Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West Klaar voor de start 2015-2016 (vs. Nederweert 23-9-2014). 3. De wettekst van de Wmo 2015. 4
1. Concept raadsbesluit De raad van de gemeente Nederweert Overwegende dat het op basis van artikel 2.1.2 van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 noodzakelijk is om periodiek een plan vast te stellen met betrekking tot het door het gemeentebestuur te voeren beleid met betrekking tot maatschappelijke ondersteuning Gezien het voorstel nr. XXXX van het college van burgemeester en wethouders d.d. 26 augustus 2014 Gelet op het bepaalde in de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 en de gemeentewet; Besluit Vast te stellen het Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning, regio Midden-Limburg West Klaar voor de start, vs. Nederweert. Aldus besloten in de openbare vergadering van 23 september 2014, De raadsgriffier, De voorzitter, W.A. Ernes H.F.M. Evers 5