LOBBYAGENDA 2010 2011
VOORWOORD NLingenieurs is van oudsher sterk verbonden met de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Ons land zou er zeker anders uitzien zonder de innovatie, de creativiteit en het doorzettingsvermogen van de Nederlandse ingenieurs. Onze branchevereniging zet zich in om Nederland ook gereed te maken voor de toekomst. Wij staan met thema s als veiligheid, klimaat, duurzaamheid, energie en mobiliteit midden in de maatschappij en de branche is van essentieel belang voor welvaart en welzijn. De advies-, managementen ingenieursbureaus die bij ons zijn aangesloten beschikken daarvoor over zowel de benodigde kennis als competenties. NLingenieurs laat in deze brochure zien waar wij als branchevereniging voor staan en méér nog: waar wij voor willen gaan. U treft een overzicht van onze standpunten aan, ingedeeld naar thema. Wij nodigen iedereen uit om met ons mee te denken en samen met ons op te trekken. Ed Nijpels Voorzitter Paul Oortwijn Directeur 2
1. Kennis is de sleutel, NLingenieurs de deur INNOVATIE IS DE SLEUTEL NAAR DUURZAAMHEID Duurzaamheid gaat niet zonder innovatie. De wet- en regelgeving moet zodanig aangepast worden dat innovatieve, duurzame oplossingen voorrang krijgen. NLingenieurs is van mening dat de samenwerking tussen kenniswereld en bedrijfsleven intensiever moet worden. DOOR MINDER KENNISVERSNIPPERING BETERE KENNISDOORWERKING De kenniswereld (stichtingen, hogescholen, universi teiten en kennisnetwerken) hebben als hoofdtaak kennisontwikkeling en kennisverspreiding. Op dit moment is er teveel sprake van versnippering en zelfs ongezonde concurrentie. Er moet een sterke bundeling komen in de veelheid van organisaties en een duidelijke regie en samenwerking. GEEF KETEN SAMENWERKING EEN BOOST Met name het bouwproces is erg gefragmenteerd. Op de overdrachtsmomenten gaat te veel mis. NLingenieurs wil een goede afstemming in de keten bevorderen met name door het verbeteren van de samenwerkingscompetenties. Vanwege de financiële crisis zullen de overheidsinvesteringen onder druk komen te staan. Daarom is het nu het moment om Publiek Private Samenwerking (PPS) een extra boost te geven. 4 5
2. Professioneel ondernemerschap, beter resultaat EEN BETROUWBAAR ADVIES MOET ONAFHANKELIJK ZIJN Een adviseur moet zijn opdrachtgever onafhankelijk kunnen bedienen. Hij moet derhalve geen nevenbelang hebben bij de uitvoering van het advies. Ook bij het toezicht moet onafhankelijkheid van de uitvoerende partijen geborgd zijn. BORG VAKMANSCHAP IN REGISTERS Opdrachtgevers willen weten met wie ze van doen hebben. Daarom stimuleert NLingenieurs initiatieven om voor bepaalde beroepsgroepen in de ingenieurs wereld onafhankelijke registers op te zetten. 6 7
LEVERINGSVOORWAARDEN ZORGEN VOOR DUIDELIJKHEID NLingenieurs heeft samen met de BNA de DNR opgesteld. Dit zijn op internationale standaarden gebaseerde leveringsvoorwaarden voor ontwerpen, adviseren en organiseren. Deze zorgen voor een faire contractuele relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. NLingenieurs vraagt alle leden en hun opdrachtgevers deze voorwaarden te gebruiken. INVESTEER IN INNOVATIE EN DUURZAAM ONDERNEMEN Leden van NLingenieurs innoveren primair via de projecten die zij voor hun klanten uitvoeren. Zij dienen evenwel ook proactief te innoveren. NLingenieurs vraagt hen daarom te participeren in collectieve kennisontwikkelingsprogramma s en daarvoor voldoende tijd en geld vrij te maken. Daarom stimuleert NLingenieurs initiatieven om voor bepaalde beroepsgroepen in de ingenieurs wereld onafhankelijke registers op te zetten. 8 9
3. Professioneel opdracht geverschap, meer kwaliteit SELECTEER OP KWALITEIT Een professionele opdrachtgever gaat voor de beste kwaliteit-prijsverhouding: Quality Based Selection. Daarmee kunnen duurzaamheid en innovatie enorm gestimuleerd worden. Kwaliteit dient in de keuze belangrijker te zijn dan prijs. De prijs zou volgens NLingenieurs voor maximaal 30% moeten meetellen. HANTEER PASSENDE INKOOPVOORWAARDEN Sommige opdrachtgevers hebben de voorkeur eigen voorwaarden te hanteren in plaats van de leveringsvoorwaarden van de adviseur. Deze werken in een aantal gevallen te eenzijdig in het voordeel van de opdrachtgever. NLingenieurs is van mening dat opdrachtgevers te allen tijde tweezijdig acceptabele voorwaarden dienen te gebruiken. Onbeperkte of onredelijk hoge aansprakelijkheid eisen van een opdrachtnemer lijdt tot onverzekerbaarheid en is derhalve niet acceptabel. STOP DE WILLEKEUR BIJ AANBESTEDINGEN NLingenieurs pleit voor uniforme toepassing van de aanbestedingsregelgeving. Er moeten heldere spelregels komen voor aanbestedingen onder de drempel, en deze dienen dwingend te worden nageleefd. 10 11
ZORG VOOR EERLIJKE SELECTIECRITERIA Selectie- en gunningcriteria dienen proportioneel te zijn. Voor het midden- en kleinbedrijf zijn bepaalde criteria nu oneerlijk, zoals een verplichting tot een onnodig hoge omzet. Een eerlijk speelveld is een efficiënt speelveld. MINIMALISEER DE ADMINISTRATIEVE LASTEN De administratieve lasten bij inschrijvingen dienen tot een minimum te worden beperkt. NLingenieurs is daarom voorstander van een elektronisch inschrijvings register en begeleidt PIANOo bij de opzet en implementatie hiervan. NLingenieurs is van mening dat opdrachtgevers te allen tijde tweezijdig accep tabele voorwaarden dienen te gebruiken. 12 13
4. Stimuleer internationaal ondernemen BETERE SPELREGELS BIJ MULTILATERALE INSTELLINGEN NLingenieurs wil dat de Nederlandse overheid bij de financiering van multilaterale instellingen voor eerlijke spelregels zorgt, zodat Nederlandse bedrijven een eerlijke kans krijgen om mee te dingen bij projecten in het buitenland. MEER TRANSPARANTIE BIJ INTERNATIONAAL ZAKENDOEN De Nederlandse overheid moet zich inzetten voor een transparant inkoopgedrag en passende contractvoorwaarden voor Nederlandse bedrijven die zaken doen in het buitenland. NLingenieurs zelf zet zich hiervoor in via haar internationale koepels EFCA en FIDIC. MINDER PROTECTIONISME IN ANDERE LANDEN NLingenieurs doet een beroep op de overheid om protectionisme in andere landen tegen te gaan en entrees bij projecten in het buitenland te bevorderen, door het gepast uitoefenen van invloed. Hiervoor is een goed, met de markt afgestemd, exportbeleid nodig. 14 15
5. Meer duurzaamheid, minder kosten INGENIEUR AAN HET ROER, FAALKOSTEN OMLAAG Om onnodige fouten te voorkomen, moet de opdrachtgever bij projecten een adviseur inzetten die het geheel overziet en duidelijke bevoegdheden heeft. Het is hiervoor van belang een onafhankelijk ingenieursbureau in te schakelen. Het ingenieursbureau moet dan uiteraard ook de bijbehorende verantwoordelijkheid ten volle op zich nemen. INVESTEREN IN ONTWERPFASE, INVESTERINGSKOSTEN OMLAAG Door meer te investeren in de ontwerpfase, zullen de uiteindelijke investeringskosten en de exploitatielasten fors kunnen verminderen. Zelfs een verdubbeling van de ontwerpkosten verdient zich veelvoudig terug. GEEN VERSNIPPERING: ÉÉN MINISTERIE VOOR ENERGIE De versnippering van het energievraagstuk over vier ministeries en vele energieplatforms is niet effectief. Er moet één ministerie verantwoordelijk en bevoegd zijn op dit onderwerp. Dat ministerie zal samen met de markt stevige keuzes moeten maken om de benodigde 30% CO2-reductie in 2020 te halen. 16 17
TIJD VOOR EEN CRISISPLAN VOOR DUURZAME ENERGIE Er moet een crisisplan voor duurzaam energie gebruik komen met centrale sturing vanuit één verantwoordelijk departement met bijpassende bevoegdheden en budgetten. NLingenieurs heeft de kennis en kunde om een dergelijk plan te ondersteunen. WARMTEWET ZORGT VOOR EFFICIËNT GEBRUIK ENERGIE Veel industriële restwarmte en geothermische warmte wordt nauwelijks benut. Wij pleiten voor een warmtewet en infrastructurele voorzieningen om het benutten van deze potentiële energiebronnen mogelijk te maken. Om onnodige fouten te voorkomen, moet de opdrachtgever bij projecten een adviseur inzetten die het geheel overziet en duidelijke bevoegdheden heeft. 18 19
6. Hogere snelheid, minder kosten ZET DE KLANT CENTRAAL: SCHUIF KETENS INEEN Er is teveel fragmentatie in vervoersketens. Dit veroorzaakt onnodige vertraging en verhoging van de kosten. Bepaalde ketens kunnen beter worden gekoppeld of ineengeschoven, zodat de klant weer centraal staat. DE MOBILITEITSKAART: LIEVER VANDAAG DAN MORGEN Nederland moet een voortrekkersrol nemen in het invoeren van de mobiliteitskaart, waarmee zij zich kan profileren als kennisland en profiteren van het exportpotentieel. De mobiliteitskaart koppelt rekeningrijden aan de OV-chipkaart. EENDUIDIGE VERKEERSMODELLEN ZORGEN VOOR SNELHEID In infrastructurele projecten moet gebruik worden gemaakt van eenduidige verkeersmodellen. Er bestaat nu een te grote variëteit aan lokale en regionale modellen. Opschaling en uniformering kan voor snellere projectstudies zorgen met betrouwbaarder voorspellingen. 21
7. Ruimte genoeg voor mooi Nederland INTEGRALE AANPAK VAN KRIMP VEREIST Jarenlang was het RO-beleid in Nederland een groeibeleid. Sinds enkele jaren zien we lokaal ook krimpscenario s. De krimpproblematiek moet echter als een landelijk probleem worden gezien en aangepakt. Vervang woningen op strategische plekken door openbare ruimte. Wij pleiten voor sloopsubsidies in plaats van woningbouwsubsidies. Geen jarenlange leegstand, maar tijdige sloop. DE VERROMMELING VAN HET LANDSCHAP MOET STOPPEN Landschapsbeleid is nog te veel doordrongen van toelatingsplanologie. Er moeten weliswaar verschillende belangen gediend worden, maar wij vragen de politiek om lef en besluitvaardigheid te tonen bij het ontwikkelen van landschap. NLingenieurs participeert zelf in het Landschapsmanifest en het actieplan Stedelijke Vernieuwing. NATUURREGELGEVING MOET DUIDELIJKER Natuurbeschermingswetgeving kent veel sectorale invalshoeken die door jurisprudentie langzaam moeten worden ingevuld. Er moet een meer geïntegreerde natuurregelgeving komen, zodat maatschappelijk gewenste ontwikkelingen niet worden geblokkeerd. NLingenieurs kan pragmatische voorstellen doen, waarbij de natuur wordt beschermd zonder dat Nederland op slot gaat. 22 23
8. Verantwoord EN realistisch water en klimaatbeheer NEDERLANDERS MOETEN VOORBEREID ZIJN OP KLIMAATSVERANDERING We moeten onze maatschappij voorbereiden op de gevolgen van een veranderend klimaat, af en toe natte voeten moet acceptabel gevonden worden. Dit evenwel zonder afbreuk te doen aan de veiligheid en de volksgezondheid. Er is genoeg kennis in onze branche om Nederland gereed te maken voor de komende 100 jaar. SCHAKEL EXPERTS IN EEN VROEGTIJDIG STADIUM IN De overheid wil de markt in een vroeg stadium betrekken bij de invulling van grootschalige uit voeringsprogramma s zoals het Deltaprogramma. Onze leden bezitten internationale kennis die hiervoor ingezet kan worden. NLingenieurs geeft mede vorm aan het proces waarin dat op transparante wijze kan gebeuren. VOLDOENDE ZOET WATER IS CRUCIAAL Door de grote impact van klimaatveranderingen op de waterhuishouding en watervoorziening in de wereld, zal zoet water nog schaarser worden, wat aanleiding kan zijn voor grootschalige conflicten. De Nederlandse technologie voor schoon drinkwater behoort tot de beste in de wereld. NLingenieurs vraagt om medewerking van de overheid, NGO s en de drink watersector om gezamenlijk een effectieve bijdrage aan deze wereldwijde problematiek te leveren. 24
MINDER AFVALWATER EN WATERVERSPILLING IS EEN MUST De garantie op voldoende schoon drinkwater wordt bemoeilijkt door de grote mate van verspilling en onnodige vervuiling van het water. NLingenieurs wil zich samen met de waterschappen inzetten om dit probleem aan te pakken. De inzichten in de Water Footprint van ons handelen moeten breder worden verspreid om de benodigde waterbesparing te realiseren. BLAUWE ENERGIE HEEFT DE TOEKOMST Energieopwekking met behulp van water (blauwe energie) kan een belangrijke bijdrage leveren aan de energievoorziening van Nederland. De techniek moet echter nog verder worden uitgewerkt. Er zijn meer pilot s nodig voor onderzoeken naar energie uit water. INFORMATIE NLingenieurs is de branchevereniging van Nederlandse advies-, management- en ingenieursbureaus. De leden van NLingenieurs leveren ingenieursdiensten in de vorm van advies, ontwerp en management. Ze zijn actief in de sectoren bouw, industrie, energie, infrastructuur, ruimtelijke ordening, milieu en water. Onze leden werken in Nederland vanuit 450 vestigingen en met 25.000 hoogopgeleide medewerkers. Veel bureaus zijn ook in het buitenland actief. De omzet van de branche bedraagt in 2009 ruim 5 miljard euro waarvan circa de helft in Nederland wordt behaald. Meer informatie over onze standpunten vindt u op www.nlingenieurs.nl/lobbyagenda U kunt ook reageren via: communicatie@nlingenieurs.nl NLingenieurs, branchevereniging van advies-, management- en ingenieursbureaus 070 314 18 68 info@nlingenieurs.nl www.nlingenieurs.nl 26 27
WWW.NLINGENIEURS.NL