Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62164 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Splitsing kerk Vooraf Activiteiten Stap 1: Kritiek op de katholieke kerk Stap 2: Reformatie Stap 3: Toets splitsing kerk Stap 4: Katholieke/protestante kerk Extra: LvoorL Begrippen Over dit lesmateriaal Pagina 1
Splitsing kerk Vooraf Leerdoelen Alle gelovigen behoorden vroeger tot dezelfde kerk: de roomskatholieke. Tegenwoordig heb je allerlei verschillende kerken. Deze splitsing is begonnen in de zestiende eeuw met de ideeën van de monnik Maarten Luther. Na deze opdracht kun je: met behulp van een voorbeeld uitleggen waarom er rond 1500 veel kritiek was op de katholieke kerk. omschrijven hoe de kerk reageerde op de kritiek van gelovigen. omschrijven welke rol Luther heeft gespeeld bij de splitsing van de kerk (reformatie). omschrijven wat wordt bedoeld met 'de splitising van de christelijke ker zorgde ook voor een splitsing in de kaart van Europa'. Eindproduct Je maakt een schema met een aantal verschillen tussen het katholieke en protestantse geloof. Het schema kleedt je aan met enkele afbeeldingen. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Kennisbank over de splitsing in de Christelijke kerk bestuderen en vragen beantwoorden. Stap 2 Stap 3 Stap 4 Alleen Alleen Alleen Kennisbank over de splitsing in de Christelijke kerk bestuderen en vragen beantwoorden. Toets over de splitsing in de Christelijke kerk maken. Filmpjes over de gebedshuizen van katholieken en protestanten bekijken en een schema maken met verschillen tussen katholieken en protestanten, die je door de docent laat nakijken. Benodigdheden Geen bijzonderheden. Tijd Voor deze opdracht heb je 1 uur nodig. Stap 1: Kritiek op de katholieke kerk Pagina 2
Ga naar de Kennisbank geschiedenis. Lees de pagina's over "Kritiek op de rijkdom van de katholieke kerk" en "Aflaten". KB: Splitsing christelijke kerk Beantwoord de volgende vragen. Kritiek op de katholieke kerk maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1967990 1 Rond 1500 was het katholieke geloof het belangrijkste geloof in Europa. 2 De katholieken kennen maar één heilige, namelijk Jezus van Nazareth. 3 De kerken haalden tijdens de mis geld op bij de gelovigen. 4 Hoe reageerden de katholieke kerk op de kritiek door gelovigen? Pagina 3
a. Ze maakte de gelovigen die kritiek hadden uit voor ketters. a. Ze verwijderden een aantal rijkdommen uit de kerken. 5 Hoe noem je een bewijs dat je van de kerk kon kopen om je zonden kwijt te laten schelden? a. Een schuldbewijs a. Een aflaat Stap 2: Reformatie Ga naar de Kennisbank geschiedenis. Bestudeer de onderdelen 'Luther en zijn stellingen', 'Protestanten' en 'Kaart van Europa'. KB: Splitsing christelijke kerk Gebruik de informatie bij het beantwoorden van de volgende vragen. Reformatie maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1967993 1 Wat was de grootste kritiek van Luther op de katholieke kerk? a. De luxe levensstijl van de hoge geestelijken. a. De eenvoudige levensstijl van de gelovigen. 2 In welk jaar zette Luther zijn kritiek op papier? a. 1517 a. 1715 Pagina 4
3 Luther en zijn aanhangers hebben eerst geprobeerd de kerk van binnenuit te veranderen. 4 Hoe werd de nieuwe kerk genoemd die Luther en zijn volgelingen hebben opgericht? a. De protestkerk a. De hervormde kerk 5 In een protestantse kerk vind je nauwelijks beelden en schilderijen. 6 In het zuiden van Europa stapten veel vorsten over op het geloof van Luther. 7 Hoe wordt de splitsing van de christelijke kerk ook wel genoemd. a. De Reformatie a. De Scheuring Stap 3: Toets splitsing kerk Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Splitsing kerk'. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score. Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien. De score wordt opgenomen in het volgsysteem. Klik op de knop 'Toets' om te beginnen: Pagina 5
Splitsing kerk maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1967996 1 van 3 Kerkleiders waren zochten allerlei manieren om geld te verzamelen waarmee kerkgebouwen steeds mooier gemaakt konden worden. Een deel van het geld werd opgehaald door het verkopen van kwijtscheldingsbewijzen: een briefje van de kerk waarop staat dat je zonden zijn vergeven. Hoe werd zo n kwijtscheldingsbewijs genoemd? a. Boetebrief a. Aflaat 2 van 3 In de 16e eeuw was er veel onvrede over de katholieke kerk. De onvrede had tot gevolg dat er een hervormingsbeweging opkwam. Luther en Calvijn waren belangrijke leiders van deze beweging. De volgelingen van deze beweging werden protestanten genoemd. In welke landen werd het protestantisme het meest verspreid? a. In landen in West- en Zuid-Europa a. In landen in Noord- en Midden-Europa a. In landen buiten Europa 3 van 3 In de 16e eeuw was er veel onvrede over de katholieke kerk. De onvrede had tot gevolg dat er een hervormingsbeweging opkwam. Deze hervormingsbeweging leidde uiteindelijk tot de splitsing in een katholieke kerk en een protestantse kerk. Bij welke kerk past het volgende kenmerk? In... waren geen overdadige versieringen te vinden en konden gelovigen gewoon hun geloof uitoefenen. a. Katholieke kerken a. Protestantse kerken Stap 4: Katholieke/protestante kerk Pagina 6
Bekijk nu de volgende twee filmpjes op SchoolTV. Eindproduct Als eindproduct van deze opdracht maak je een schema. In het schema zet je een aantal verschillen tussen het katholieke geloof en het protestantse geloof op een rijtje. Het schema kleed je aan met enkele afbeeldingen. Beoordeling Het schema laat je beoordelen door een klasgenoot. Tabel maken Een tabel of schema is een manier om gegevens in beeld te brengen, op zo n manier dat het er overzichtelijk uit ziet. Extra: LvoorL Leerlingen voor leerlingen Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: De hel - Flash Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Begrippen Ketters Iemand die een geloofs- of levensovertuiging heeft die afwijkt van de officiële geloofs- of levensovertuiging. Aflaat Een aflaat is een bewijs van de kerk waarop staat dat je zonden die je hebt begaan zijn vergeven. Aflaten kon je kopen bij de kerk. Hoe groter je zonden, hoe duurder de aflaat. Pagina 7
Luther In 1517 verzamelde Luther, een fervent gelovige, zijn kritiek op de kerk en zette deze op papier. De verzamelde stellingen timmerde hij op een kerkdeur, zodat iedereen het kon lezen. De stellingen van Luther sloegen in als een bom. Niet alleen de geleerden en professoren spraken er over, maar ook de gewone mensen. Hervormde kerk Veel mensen waren het eens met de kritiek van Luther op de Kerk en probeerden de paus te overtuigen dat de kerk moest luisteren naar de protesten. Maar toen de kerk niet veranderde, vormden ze uiteindelijk een nieuwe kerk. Dat werd de hervormde kerk, een kerk van protestanten. Deze kerken hadden geen overdadige versieringen, gelovigen konden gewoon hun geloof uitoefenen. Reformatie Studie van de Bijbel leidde tot discussie over en kritiek op de kerk. Uiteindelijk leidde dat tot een splitsing van de christlijke kerk: de Reformatie. Pagina 8
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 august 2018 om 15:19 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Leerinhoud en ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 0 minuten Trefwoorden arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare Gebruikte Wikiwijs Arrangementen Reisgids digitaal materiaal. (2017). Reisgids digitaal leermateriaal. https://maken.wikiwijs.nl/105906/ Reisgids_digitaal_leermateriaal Pagina 9