Derde klankbordavond Parkeergarage Willibrordus donderdag 26 januari 2017 van 18.30-20.40 uur in het Amstelhuis Aanwezig Namens de gemeente Amsterdam: Bernard Kroeger (omgevingsmanager) Erik Bakker (projectleider) Peter Schoonderbeek (technisch manager) Gees Albrecht (project assistent) Michelle Mulder, communicatie adviseur Bewoners: 8 bewoners Opening Bernard Kroeger heet iedereen welkom. De agenda is als volgt: terugblik, onderzoeken (presentatie en reacties) en vervolg. Terugblik Na een roerige eerste informatiebijeenkomst in september, zijn klankbordsessies en ontwerpsessies gestart. In de klankbordsessies kijken bewoners mee met de onderzoeken en onderbouwingen voor de besluiten, in de ontwerpsessies ontwerpen bewoners mee aan het plein. Dinsdag 31 januari is de laatste ontwerpsessie en eind maart volgt een informatieavond met de laatste stand van zaken over het project en de onderzoeken. Opmerking bewoner over proces en verslaglegging Bewoner vindt dat het verslag van de klankbordavond een vertekend beeld geeft, met name ook aan de gemeenteraad. Voorbeelden: - Bij terugblik staat dat bewoners en projectteam hebben besloten een klankbordgroep in te stellen. Dit is onjuist. Bewoner heeft zelf op de informatieavond voorgesteld om gezamenlijk de onderzoeksvragen te formuleren, zodat er geen discussie zou zijn over wat onderzocht wordt en over de resultaten. Meer niet. - Bewoner heeft gewezen op de hoge kosten en exploitatietekorten van de garage en gezegd dat hetzelfde effect bereikt kan worden met goedkopere alternatieven. Deze opmerking mist in het verslag. - Bij vervolg staat dat bewoners de opzet van de avond prima vonden, dit is een vreemde conclusie. Twee van de vijf bewoners hadden kritiek. Hijzelf vond het ondoenlijk om ter plekke te moeten reageren op 15 onderzoeken en een andere bewoner vond het belangrijk om met kritische bewoners te spreken. Ook de samenvattingen van de onderzoeken gaan verder dan de uitkomsten sec, bij het grondonderzoek worden al mitigerende maatregelen aangekondigd. Dit alles wekt weinig vertrouwen. Erik Bakker zegt dat het verslag gecorrigeerd wordt. Het verslag wordt gemaakt door een onafhankelijk notulist, hij kijkt dit niet na. Deelnemers kunnen op- en aanmerkingen per mail doorgeven (bewoner wil er liever op vertrouwen dat het verslag goed is). Overigens denkt Erik Bakker niet dat de raad de verslagen leest, zij krijgen vooral te horen dat er klankbordsessies zijn georganiseerd. De verslagen zijn geen indicatie voor het draagvlak, daarvoor komt nog een draagkrachtmeting. Over de klankbordgroep: bij de allereerste bijeenkomst heeft een bewoner een voorstel gedaan voor een klankbordgroep. Op die avond zelf is toen besloten voor een ontwerpgroep en een klankbordgroep. Tijdens de eerste klankbordbijeenkomst bleek dat veel mensen niet wilden deelnemen aan een klankbordgroep. Het projectteam vindt een transparant proces, delen van onderzoeksresultaten en input van 1
bewoners echter zo belangrijk, dat zij toch klankbordavonden heeft georganiseerd, dus geen klankbordgroep, maar klankbordsessies (bewoner vindt presentaties een betere benaming dan klankbordsessies). Wat betreft de onderzoeksresultaten: deze geven richting aan het vervolg. Zo laat het grondwateronderzoek zien wat er gebeurt als je geen maatregelen neemt, hieruit volgt dat maatregelen nodig zijn. Onderzoeken De afgelopen tijd zijn een aantal onderzoeken afgerond, andere onderzoeken lopen nog. Peter Schoonderbeek licht de uitkomsten toe, deelnemers hebben vooraf een samenvatting ontvangen. De resultaten van de afgeronde onderzoeken worden zo snel mogelijk op de website geplaatst. Het verslag beperkt zicht tot de onderzoeken waarover vragen en opmerkingen waren. Grondwateronderzoek Bewoners missen de panden Willibrordusstraat 13 en 15. Van deze huizen zijn geen officiële bouwtekeningen. Peter Schoonderbeek geeft aan dat deze huizen wel onderzocht zijn in het archiefonderzoek maar dat er inderdaad geen archiefgegevens van deze panden zijn achterhaald. De woningen verschillen van de aangrenzende huizen, zij hebben een kelder en een tuin onder straatniveau en zijn verzakt. Bij hoge grondwaterstand is er wateroverlast (kruipruimte wordt zwembad). Erik Bakker zegt dat bij het grondwateronderzoek vooral gekeken is naar het droogvallen van funderingspalen, dit leidt tot houtrot. Hij begrijpt dat deze bewoners juist zorgen hebben om een hoge grondwaterstand. De bouw van de garage zal echter niet leiden tot stijging in de orde van 15 cm (stijging en daling is bij alle scenario s minder dan 5 cm). Peter Schoonderbeek zegt dat dit onderzoek gedaan is op basis van bouwtekeningen. De komende maanden worden de funderingen van de omliggende huizen indien noodzakelijk ter plekke onderzocht. Bewoonster vraagt of alleen de funderingen van de aanliggende huizen nader worden onderzocht, of ook die van de huizen verderop. Erik Bakker zegt dat nader onderzoek geldt voor alle gebouwen waarbij eventueel problemen kunnen optreden. Dit kan ertoe leiden dat eigenaren hun fundering moeten herstellen. Bewoner vraagt waarom niet alle panden in het gebied worden onderzocht. Peter Schoonderbeek zegt dat het funderingsonderzoek de omliggende panden betreft. Het grondwateronderzoek beslaat wel het hele gebied: links van de bak daalt de grondwaterstand licht, aan de Amstelzijde is een lichte stijging. Dit effect is te voorkomen met mitigerende maatregelen, bv. een grindkoffer langs de bak. Bewoonster zegt dat een kleine ingreep grote gevolgen kan hebben. Bij vervanging van de rioolbuizen door pvc buizen stonden de kelders vol water, bij de bouw van een garage zijn de risico s nog veel groter. Bewoonster vraagt wie eventueel funderingsherstel betaalt. De projectleider zegt dat elk bouwwerk moet voldoen aan de wetgeving voor een goed gebouw. De gemeente zorgt dat de parkeergarage geen overlast geeft voor huizen die aan de wet voldoen. Is de fundering echter in slechte staat dan wordt de eigenaar aangeschreven. Dit traject loopt ook door als de garage niet doorgaat. 2
Bewoonster denkt dat alle panden tot ver in de omtrek opnieuw gefundeerd moeten worden, net als bij de NoordZuidlijn. Erik Bakker zegt dat het hier alleen om de naastliggende panden gaat. Grondwater heeft vaak effect in een groot gebied, hier valt het effect mee. Mogelijke vormden de langgerekte metrostations van de NoordZuidlijn een grotere barrière voor het grondwater. Archeologisch bureauonderzoek De kerk die hier heeft gestaan is goed gedocumenteerd, archeologisch onderzoek is niet nodig. Wel is er meldingsplicht: een vondst wordt gemeld waarna het werk kan worden stilgelegd voor archeologisch onderzoek. Bewoonster heeft gehoord dat hier ook een klooster heeft gestaan, de kerk zou hierop gebouwd zijn. Het projectteam is dit niet bekend. Wel is (n.a.v. suggestie bestuurslid stadsdeel Zuid) gekeken of bij de kerk een begraafplaats was, maar dit is niet zo. Parkeerdruk Peter Schoonderbeek licht dit onderzoek uitgebreid toe. Vanwege de vele vragen over de parkeerdruk, is in december een nieuwe meting gedaan op verschillende dagen en tijdstippen in de week. Op aangeven van bewoners is ook de zondagavond als meetmoment toegevoegd. Resultaten: de parkeerdruk is 86% netto en 88% bruto (bruto wil zeggen inclusief foutparkeerders). Dit getal moet gecorrigeerd worden voor de Albert Cuypstraat (veel plekken worden hier niet gebruikt omdat je hier alleen in de avond en nacht mag parkeren). Na correctie is de parkeerdruk 94% netto en 95% bruto en dus net als in de eerdere onderzoeken hoog. In dit onderzoek is ook gekeken naar de herkomst van de parkeerders: 75% is vergunninghouder en 20 tot 25% bezoeker. De situatie in de Van Woustraat wijkt af, vanwege het parkeerregime parkeren hier vooral bezoekers. In de nacht staan er wel meer bewoners (bijna fifty/fifty), maar veel plekken blijven onbezet. Dit komt waarschijnlijk doordat het parkeerregime en de venstertijden voor laden en lossen voor onduidelijkheid zorgen: mag je er nu wel of niet staan? De scope voor het aantal garageplekken is 216: 140 compensatie Van Woustraat, 46 voor opheffen parkeerplekken plein, 15 voor terugbrengen parkeerdruk naar 90% (daarboven is veel zoekverkeer) en 15 voor kortere wachtlijst (inmiddels is er geen wachtlijst meer). Het aantal van 216 is arbitrair: het kan iets meer of minder worden. Vragen over het onderzoek: - Klopt het dat de parkeerdruk hoger is aan de zuidkant van de Van Woustraat? De verschillen zijn klein. In de rapportage (komt op de website) zijn de verschillen tot op straatniveau te zien. - Hoe kan de parkeerdruk 103 procent zijn? Dit komt door foutparkeren, bv. op de stoep. - Hoeveel parkeerplekken zijn er in totaal? Circa 2700 (waarvan circa 500 in de Albert Cuypstraat) - Wat betekent bijzondere capaciteit? Dit zijn plekken waar niet iedereen mag staan. Denk aan laad- en losplekken, autodate-plekken en plekken voor minder validen. - Vallen parkeerhavens voor elektrisch parkeren onder bijzondere capaciteit? Dit wordt uitgezocht. - Het kaartje met minder valide parkeerplekken klopt niet. Dit wordt nagekeken. - Zijn de parkeerplekken in de Van Woustraat verwerkt in de parkeerdruk? Ja. 3
Opmerkingen n.a.v. het onderzoek Bewoner vindt 15 plekken voor het verlagen van de parkeerdruk onvoldoende. In zijn parkeergebiedje zijn 500 plekken, alleen daar zijn al 30 plekken nodig om de parkeerdruk van 96% naar 90% te brengen. Erik Bakker zegt dat ook de Boerenweteringgarage en de particuliere garage in het Asscherkwartier (de gemeente heeft hier 60 plekken gekocht) de parkeerdruk zullen verlagen. Bewoners uit deze buurt zullen niet in de Boerenweteringgarage parkeren, maar er treedt wel een waterbedeffect op, het parkeren schuift in zijn geheel iets op. Bewoner zegt dat dit slechts een aanname is. Hij verwacht niet dat de straten in deze buurt leger worden en spreekt van een gemiste kans. Hij vindt de uitgangspunten te beperkt en pleit voor een integrale visie. Als het technisch en financieel haalbaar is ziet hij graag meer garageplekken ten gunste van de leefbaarheid in het hele gebied. Concreet vraagt hij extra garageplekken voor meer ruimte in de Tweede Jan Steenstraat. De straat heeft behoefte aan fietsplekken en gescheiden afvalinzameling, nu is hier geen ruimte voor. Bewoner vindt een nog grotere garage geen goed idee. Dit leidt tot nog meer verkeer. Er zijn hier al twee doorgaande wegen, met de garage komt er nog een derde bij, terwijl er kinderen spelen. Bewoner vindt de discussie over de locatie een andere discussie, het gaat hem nu om de uitgangspunten. Bewoonster is bang dat discussie over de uitgangspunten vertraging oplevert. Ruimte creëren is ook aan bewoners zelf, zij kunnen straks besluiten om de garage te gebruiken. Maar veel bewoners willen voor de deur parkeren. Bewoner vindt dit niet de discussie, je moet niet per straat maar per gebied kijken. Erik Bakker wijst op de kosten: een ondergrondse parkeerplek kost circa 80.000/85.000 euro. De grote reden voor dit project is het verbeteren van de openbare ruimte in de Van Woustraat. Daarnaast profiteert ook de openbare ruimte op de plek van de ingreep: de parkeerplaatsen rond het plein gaan ondergronds. Dit gezegd hebbende, wil hij wel kijken of het mogelijk is ruimte te maken voor gescheiden afvalcontainers. Overigens is ruimte slechts één aspect, ook zaken als logistiek spelen een rol. Bewoner vindt dit raar. Nadenken over de uitgangspunten is in principe goed, maar tot nu toe wijst het projectteam alles wat buiten haar scope valt af, goedkopere alternatieven worden niet bekeken, en nu kan dit ineens wel. Erik Bakker zegt dat andere locaties en alternatieven al in een eerder stadium zijn beschouwd, dit valt buiten de opdracht. Ruimte maken voor gescheiden afvalcontainers past hier mogelijk wel in. Bewoonster vraagt of de gemeente extra plekken in de Asschergarage kan kopen. Erik Bakker zegt van niet, de bouw is al in een te ver stadium. Funderingsonderzoek omliggende gebouwen Van panden Willibrordusstraat 11 en 13 is niet meer bekend dan de aanwezigheid van een kelder en houten funderingspalen. Vervolgonderzoek is nodig (zie ook Grondwateronderzoek). Bomen Aandachtspunt zijn de twee monumentale bomen aan de Ceintuurbaan (beschermde status), het projectteam doet veel moeite om deze te behouden. Gisteren is onderzocht waar de vitale wortels zitten, dit bepaalt waar de bouwkuip komt. De ingang van de garage komt niet aan de Ceintuurbaan, dit is gunstig voor de bomen. Dit is een bijkomend voordeel, de hoofdreden om 4
de in- en uitrit aan de Sint Willibrordusstraat te situeren en niet aan de Ceintuurbaan is de verkeerssituatie op de Ceintuurbaan. Natuurtoets In april-mei wordt onderzocht of het gebied een vast leefgebied is voor de beschermde huismus. Bewoonster zegt dat de huismussenkolonie zich bevindt in het blok Willibrordusstraat 15 t/m 3. Verder zitten mussen in de gierzwaluwopeningen (i.t.t. de gierzwaluwen zelf). Verkeerskundig onderzoek Dit onderzoek is nog niet afgerond, wel zijn de eerste (voorlopige!) gegevens bekend. Belangrijkste uitkomsten: 500 extra auto s per etmaal in Van Ostadestraat, St. Willibrordusdwarsstraat en Sint Willibrordusstraat tussen plein en Amsteldijk. In de Sint Willibrordusstraat tussen plein en Van Woustraat rijden 60 auto s per etmaal minder. Opmerkingen Bewoonsters constateren dat al het verkeer wordt afgevoerd door hun kleine stukje Willibrordusstraat, zij zijn hier niet blij mee. Vooral op de piekmomenten zal het heel druk zijn. Peter Schoonderbeek zegt dat de berekening voor de piekmomenten nog volgt. Overigens zijn de berekeningen gebaseerd op 266 garageplekken, dit worden er minder. Bewoonster verwacht file op het laatste stukje Willibrordusstraat-Amsteldijk. Je kan niet gelijk de Amsteldijk op, het verkeer stroopt hier op. Peter Schoonderbeek vindt dit een terecht punt, maar volgens het model ontstaat geen file. Erik Bakker zegt dat onderzocht wordt of op de drukke plekken extra maatregelen nodig zijn. Bewoners vinden het ongeloofwaardig dat het verkeer in de Willibrordusstraat tussen plein en Van Woustraat met 60 afneemt. Het projectteam is ook verbaasd over deze uitkomst. Dit houdt in dat de aanrijroute vanaf de Van Woustraat weinig gebruikt wordt. Het klopt wel met doel en inspanningen van de gemeente: de Van Woustraat geen hoofdroute en de Amsteldijk juist wel. Bewoner zegt dat de Willibrordusstraat nu mede gebruikt wordt om de stoplichten van de Ceintuurbaan en Van Woustraat te vermijden (doorsteek naar de Amstel). Peter Schoonderbeek zegt dat de berekeningen gecheckt worden met extra aandacht voor onverwachte/vreemde uitkomsten. Waarom geen in- en uitrit aan de Ceintuurbaan Peter Schoonderbeek legt uit waarom de variant met in- en uitrit aan de Ceintuurbaan is afgevallen. Belangrijkste reden is dat autoverkeer vanaf de Amsteldijk de trambaan niet kan oversteken. Ook zouden de monumentale bomen verdwijnen en het fietspad zou opschuiven richting plein waardoor het plein kleiner wordt. Bewoonster wijst op de situatie bij het OLVG: daar moet men ook de trambaan en een fietspad oversteken naar de ingang van de garage. Idem dito bij AH op het Museumplein. Bewoner vraagt of een uitgang aan de Ceintuurbaan wel mogelijk is. Peter Schoonderbeek zegt dat een uitrit verkeerskundig wel kan. Een gescheiden in- en uitrit is echter nadelig voor het plein: twee gaten in de grond en twee plekken waar auto s rijden. Vanuit het ontwerp voor het maaiveld is dit geen optie. 5
Bewoner zegt dat een toegang via de Servaes Noutsstraat de Willibrordusstraat kan ontlasten. Het gaan dan om de aanrijroute, niet om een ingang. Erik Bakker zegt dat de Servaes Noutsstraat onderdeel van het plein wordt. Bewoonster vreest de extra uitstoot van fijnstof. Zij heeft een monumentale woning met enkel glas (dubbel glas mag niet), fijnstof komt gewoon naar binnen. Peter Schoonderbeek zegt dat de luchtkwaliteit berekend wordt. Deze zal aan de norm voldoen, niettemin betekent iedere auto extra meer fijnstof. Het projectteam is aan het onderzoeken of hetzelfde filtersysteem van de parkeergarage in Cuyk (bij Eindhoven) toegepast kan worden. De garage in Cuyk blaast schonere lucht uit dan de lucht buiten (zelfde principe als de smog tower van Daan Roosegaarde). De gemeente Eindhoven onderzoekt of toepassing van dit systeem in alle garages de algehele luchtkwaliteit in de stad verbetert. Voor hier geldt dat dit systeem mogelijk de extra uitstoot bij het plein opheft. Bewoner vindt dit mooi, maar het zal niet van invloed zijn op de luchtkwaliteit in bv. de Van Ostadestraat. Erik Bakker beaamt dit. Bewoonster vindt dit een mooi begin. Bewoner vraagt of er oplaadpunten voor electrische auto s komen in de garage. Erik Bakker zegt dat deze er komen. Antropologisch onderzoek? Bewoner mist het antropologisch onderzoek. Bernard Kroeger heeft met de UvA gesproken (faculteit Gedragswetenschappen). De universiteit stuurt richting planologisch onderzoek. Verder vereist dit onderzoek veldstudie, dit is in dit jaargetijde niet zinvol, het plein wordt weinig gebruikt. Erik Bakker denkt dat planologisch onderzoek doelt op de indeling van het plein tijdens de uitvoering. Aanvankelijk zou het hele plein op de schop gaan, maar nu het bergbezinkbassin blijft, kan een kwart van het plein blijven functioneren. Verder zoekt het projectteam tijdelijke plekken. De basketballers kunnen waarschijnlijk in het Sarphatipark terecht, het maakt hen niet uit waar zij spelen, als het maar een goed veld is. Bewoners zeggen dat het niet om de activiteiten op zich gaat, maar om de sociale structuur. Wat betekent twee jaar niet functioneren voor de sociale structuur voor het plein? Erik Bakker heeft begrepen dat de buurt gescheiden is met verschillende culturen aan weerszijden van de Ceintuurbaan. Jarenlang is geïnvesteerd in een plein waar iedereen elkaar treft en goed met elkaar omgaat. Mogelijk is dit een broos evenwicht. Bewoner stelt voor te onderzoeken wat de vitale elementen zijn voor de sociale structuur. Deze moet je tijdens de uitvoering op het plein houden. Andere activiteiten kunnen dan tijdelijk verplaatst worden. Erik Bakker vindt het lastig om hierin prioriteiten te stellen. Bewoner stelt voor dit aan bewoners te vragen. Bewoner zegt dat dit eventueel later, na de besluitvorming, aan de orde komt. De vraag is nu: komt dat antropologisch onderzoek er? Slotopmerkingen Bewoonster pleit voor behoud van de tramhalte. Dit is ook met het oog op de garage een goed idee: bezoekers parkeren in de garage en nemen dan de tram naar het centrum. Bewoners pleiten voor een garage alleen voor vergunninghouders. Dan blijft een aanzuigende werking achterwege en kun je de leefbaarheid in de buurt echt verbeteren. 6
Erik Bakker zegt dat dit soort afwegingen al gemaakt zijn: het voorstel blijft een gemengde garage. Vervolg en sluiting Bernard Kroeger bedankt iedereen voor komst en bijdrage. Aanstaande dinsdag is de laatste ontwerpsessie en wordt het schetsontwerp gepresenteerd. In maart volgt nog een klankbordsessie, als het goed is zijn dan alle onderzoeken klaar. Daarna start het bestuurlijk traject. Bewoners ontvangen tijdig informatie over de inspraak- en bezwaarmogelijkheden. Onderzoeksrapportages die gereed zijn, komen op de website. Bewoners krijgen hierover per mail bericht. Correcties op het verslag kan men doorgeven per mail aan willibrordusgarage@amsterdam.nl. 7