Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD
Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose
Bespreking casussen
A. Trombocytopenie
Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch
Help en nu? A. Ik bel de hematoloog... B. Ik wacht even af en controleer binnen een tweetal weken terug C. Ik bel de patiënt op en laat die terugkomen voor een extra bloedafname (zo ja? Wat vraag je bij?)
Pseudotrombopenie In vitro artefact: aggregatie van de trombocyten in EDTA buis. Controleer op bloedplaatjes op CITRAAT (en eventueel heparine). Gaat niet gepaard met klinisch verhoogde bloedingsneiging! Altijd eerst uit te sluiten! Meestal geeft het labo aan dat er aggregaten zijn.
Vrouw, 32 jr, vorige week koorts, nu plots ecchymosen op de benen
Differentiaal diagnose trombocytopenie MDS, AML Aplastische anemie Vit B12 of foliumzuur tekort Infectie, sepsis, viraal beeld Alcohol hypersplenisme PNH TTP-HUS Auto-immune ziekten ITP Evan s syndrome Toxisch-medicamenteus Vergelijk altijd met eerdere labo s en bekijk rest van het perifeer bloedbeeld: Snel evolutief? Denk aan ITP (geïsoleerd), TTP (hemolyse, fragmentocyten), acute leukemie (pancytopenie, leucocytose), Traag progressief? Denk aan toxischmedicamenteus, cirrose, hypersplenisme, myelodysplasie,
Immune trombocytopenie Primaire ITP verworven auto-immune ziekte Lage plaatjes < 100 000/µl - geïsoleerd uitsluitingsdiagnose Secundaire ITP Auto-immune ziekte (lupus, antifosfolipidensyndroom, ) Immuunstoornis (CVID, ) Lymfoproliferatieve ziekte (CLL, Hodgkin, ) Infecties (HIV, hepatitis C, H. pylori) Vaccinatie
Immune trombocytopenie (ITP) Bij vermoeden ITP: wanneer dringend doorsturen voor therapie? < 10 000/µl of actieve bloeding MOET je behandelen NU: SPOEDOPNAME Geen bloeding of milde bloeding EN 10 000 30 000/µl KAN je behandelen: overleg met hematoloog Geen bloeding EN > 30 000/µl NIET behandelen tenzij speciale omstandigheden: opvolging en/of consultatie hematologie
Wat met anti-aggregantie/antico bij plots vaststellen trombopenie? < 30000/µl: stop asaflow, clopidogrel, Te overleggen met cardiologie. Eventueel trombocytentransfusie en verderzetten? (weinig evidentie) < 50000/µl: stop DOAC, vit K antagonist, evt lage dosis LMWH. Te overleggen in functie van indicatie antico. Eventueel trombocytentranfusie en verderzetten antico. Samuelson-Bannow, J Thromb Thrombolysis 2017; Feher, Oncologist 2017; ISTH guidelines
B. Leucocytosis
Man, 54 jaar Eosinofilie en lymfocytose?
Man 54 jaar Neen, neutropenie VERGEET / NEGEER % BIJ DE WITTE BLOEDCELFORMULE!!! Belang van ABSOLUTE AANTALLEN
Man, 54 jaar Lymfocytosis!
Wat nu?
Flowcytometrie!
Man, 54 jaar Diagnose: CLL Matutes et al, 1994 Moreau et al, 1997
Vrouw, 58 jaar trombocytosis Linksverschuiving Met beperkt % blasten
Vrouw, 58 jaar Beeld van myeloproliferatieve aandoening Hier: nieuwe diagnose BCR-ABL positieve CML. MPN: denk er aan bij: Splenomegalie B-symptomen Andere afwijkingen in het bloedbeeld (bv leucocytose met linksverschuiving, verhoogd Hct, trombocytose, basofilie, eosinofilie, leucoerythroblastair bloedbeeld Ontbreken van oorzaken van reactieve trombocytose/leucocytose Trombose, vasomotore klachten
Vrouw, 56 jaar trombocytopenie Hoog percentage blasten, geen linksverschuiving
= Beeld van acute leukemie Hyperleucocytaire AML: hematologische urgentie! Onmiddellijke contactname hematoloog van wacht en doorverwijzing naar spoedopname HYPERLEUKOCYTOSE = WBC > 50.000-100.000/µl Type WBC Myeloïd versus lymfoïd Blastair versus matuur LEUKOSTASE = terminologie zowel voor de orgaanschade tgv sludging van WBC in microcirculatie (capillairen) door meer rigide structuur met lokale plugvorming en ischemie. als voor de hoge metabole activiteit van leukemische blasten met productie van cytokines en resulterend in endotheliale schade + vasculaire ruptuur met hemorrhagie vooral bij AML en blastencrisis van CML, minder bij ALL (en niet bij CLL of chronische fase CML)