Informaie over Prakijkonderwijs
Colofon Een uigave van he dr. Alea Jacobs College in Hoogezand 2009 Teks: Henk Blik Foografie: Sigh-by-Sie Layou: Jeroen de Jonge Drukkerij: Reinier van der Kooi Oplage: 500
He gaa Jij zi nu in de achse of in de zevende groep van de (speciale) basisschool. Je ben waalf jaar, misschien wel derien. He komende schooljaar ga je naar he voorgeze onderwijs. De meese leerlingen ui jouw groep gaan naar de brugklas Vmbo, Havo of Vwo. Jouw school en je ouders denken da he misschien beer is da jij naar de PRAKTIJKSCHOOL gaa. Ook de Prakijkschool hoor bij he dr. Alea Jacobs College. Wij denken da jij he leren ui boeken moeilijker vind dan om ies me je handen e maken. Daarom is di deel van he boekje speciaal voor jou gemaak.
om jou! Lekker prakisch bezig, lekker doen! Wa vind jij leuk? Techniek (hou of meaal), Zorg&Welzijn (koken of verzorging), Groen (uinieren of landbouw) of Diensverlening (winkel of horeca)? Dan is Prakijkonderwijs ies voor jou!
Wa leer je bij ons? e Jacobs Colleg He dr Alea he nd ijs vi Prakijkonderw er jij leer om la da jk belangri ken: e be Da. zorgen voor jezelf e wa je rdienen; ween Zelf je geld ve on en je op jezelf wo moe doen als n en plezierig ku da je gezond je al ar wa jken we leven. Eers ki oberen pr we an n ga goed in ben. Da worden. beer e laen je daarin nog s ijkvakken zoal Vooral de prak jk, i ak pr el nk ica, wi koken, informa Je werk veilig e doen, zowel voor jezelf als voor and eren ieren, hoonmaak, uin verzorging, sc ssen bewerking en la hou- en meaal vas. Je merk dan zijn belangrijk nen, ook aal, reke da je daarbij. En ven nodig heb lezen of schrij l sschien bes we da vind jij mi j. en we jou erbi lasig. Dan help, kken als Engels Ook krijg je va ica, gheid, informa sociale vaardi le ie ardigheid, ex ekenen, handva emmen. zw gymnasiek of werkvormen en ervaren Hoe je opdrachen van uivoer s baa je van en collega s Hoe je samenwerk me collega s Vragen e sellen als je ies nie begrijp Je gedrag op de werkplek af e semmen op wa in he bedrijf als gewoon word gezien Je sociaal op e sellen d De opdrachen zo goe ui ijd op en kun als je e voeren Hoe je op de werkplek nieuwe dingen kun leren
Sociale vaardigheden Je leer samen in een klas van ongeveer 12 leerlingen. Je werk zelfsandig maar ook samen me je klasgenoen. Misschien is wel he allerbelangrijkse da je bij ons ook leer hoe je moe omgaan me andere mensen, zoda anderen jou een preig mens gaan vinden. Da is vooral fijn als je laer op zoek gaa naar een baan. Wan naar school gaan doe je nauurlijk nie zomaar. Je wil er ies mee bereiken. Sreng Meer zorg Me vragen en problemen kun je alijd bij je menor erech. He maak nie ui of da nu over school, huis of daarbuien gaa. Als he nodig is, overleg de menor me he Inern Zorgeam. Daarin zien de orhopedagoog/psycholoog, de maaschappelijk werkser, de schoolars, de zorgadviseur en de eamleider. Omda we ween da jij veel moe leren om laer een baan e krijgen, zijn we bes sreng. Da zijn ze laer ook in een bedrijf. Dus spijbelen kan ech nie! Als je nie aanwezig ben bellen we meeen je ouders. En een groe mond? Welke baas wil jou dan laer hebben? Je kun al die dingen maar beer op school leren. Dan ben je goed voorbereid. Wan vanaf je 15e jaar ben je eigenlijk een werknemer - in - opleiding. Wie mag naar he Prakijkonderwijs? Ieder mens is anders. Dus jij ook. Voorda je bij ons op school kun komen, moeen we je eers beer leren kennen. Da doen we in overleg me je meeser of juf en je ouders. Je word ook gees. Dan is er de oelaingscommissie (RVC) die bekijk of jij naar he Prakijkonderwijs mag. Samen me je basisschool word gekeken of da een goed idee is. We zijn nauurlijk erg blij als je bij ons kom. En jij ben vas blij als je op een school kom waar ze begrijpen da jij je bes doe, maar da he lang nie alijd meeen luk. Dan helpen we jou. Daar kun je op rekenen. Wan samen zijn we serk!
Sage n klas 2, als je Aan he eind va d ben, jf ien jaar ou veerien of vi zoveel al oeken of je gaan we onderz gaan n ku je sage heb geleerd da, el nk wi eeld in een lopen. Bijvoorb r de an s-, of een bij een hovenier jvoorbeeld op bi j bedrijf. Als ji goed en een opdrach ijd kan komen age s h dan ga je ec kan uivoeren, e mo je daar hoe lopen en leer je vaak werken. Da is e doen om ech. dan je denk veel lasiger Geen examen, wel diploma s en cerificaen He verschil me he Vmbo is da je geen landelijk examen doe. Ook blijf je nie zien. Je kun wel diploma s en cerificaen halen. We hebben vijf leerjaren en je kun hier o je 18e jaar blijven. En we zijn pas evreden als je de school kun verlaen me een baan op zak of doorleer in he MBO. Soms moe je daarvoor ies exra s leren. Dan gaan we er samen voor zorgen da jij een cursus volg die voor jou nodig is om die baan e krijgen of om door e leren.
Werken in een secor Je word op school ook voorbereid op een baan. Je gaa ies doen me echniek of me planen en bloemen (groen). Of je wil in de verzorging Techniek Zorg en Welzijn werken, of in een winkel, magazijn, resauran of keuken (economie). We noemen di secoren: echniek, groen, zorg en welzijn of economie. Groen ie norlm Eco nsve ening Die In elke secor zijn er punen die belangrijk zijn. Je word daar dan ook exra op voorbereid. Voor elke secor geld: Je bespreek en begrijp de opdrachen eers, en daarna voer je ze ui zoals afgesproken en op ijd. Je herken gevaarlijke siuaies en reageer daar op de juise manier op. Je werk volgens de lijn van eers denken, dan doen, dan nakijken ; je kijk eers je eigen werk na en meld daarna aan je baas da he af is. Je zorg voor een schone en opgeruimde werkplek. Klanen hebben geen las van je werk. Je vul gegevens in als da van je word gevraagd.
Techniek Je kun me he juise maeriaal en Als je in de echniek onderseunend werk wil gaan doen, dan kun je sraks: moneren en demoneren sellen, maavoeren/uizeen insalleren onderhouden en repareren verbinden afwerken produceren aanvoeren, afvoeren en opslaan van maerialen en gereedschap he bouwerrein en de werkomgeving inrichen. gereedschap werken: Je voer eenvoudig voorbereidend werk ui. Je voer echnische bewerkingen ui. Je verrich eenvoudige meingen. Je laad en los he maeriaal da nodig is voor he werk. Je zorg voor opslag van maeriaal en gereedschap. Belangrijk is verder he volgende: Je herken gevaarlijke siuaies en reageer daar goed op. Je werk volgens de lijn van eers denken, dan doen, dan nakijken ; je kijk je eigen werk na. Je zorg voor een schone en opgeruimde werkplek.
Groen ken a werken, krijg je e ma Als je in deze secor ga ed go je bloemen. Daar ga me levende planen en me je iaal is kosbaar. Als mee om, wan di maer ze de n, le je exra op, wa groenen of frui werk. andere mensen gegeen or producen worden do isch. Je werk dan ook hygiën je wee en is he belangrijk da Voor he werk in he gro nen en pla ene omgeving me wa he is om in een gro bloemen e werken: de zichig om me Je gaa voor n. e uc od esbare pr levende en kw rg zo én zelf goed Je verzorg je ; ek de werkpl voor hygiëne op j de regels bi ar je volg da plek gelden. die op de werk je n collega s of aa Je meld he ed go e ni s zie da baas als je ie gaa. en, dan Kies je voor gro ereid op word je voorbla werken me punnednanen bloemen. Je k helpen bij: van he onderhoud De aanleg en plansoenen en bijvoorbeeld : l aronder va bloemperken. Da d, maaien, en van de gron he verbeer elen en wieden; snoeien, schoff n van n en onderhoude he aanlegge g; (sier)besrain einen nodig is om err he werk da e en n hoon e make en gebouwen sc onderhouden; eriaal voeren van ma he aan- en af p. en gereedscha bij he word gedaan He werk da als zo n planen produceren va bloemen, en en en frui bomen, groen waaronder: en penen, oogsen oppoen, vers inpakken; eriaal voeren van ma he aan- en af p; en gereedscha en van de en schoon houd he opruimen da je p gereedscha werkplek en he heb gebruik.
Zorg en Welzijn Kies je voor zorg en welzijn, dan werk je in een zorg- of welzijnsinselling of bij mensen huis die zorg nodig hebben. Je help bij: schoonmaakwerk zoals sof afnemen, sofzuigen, vloeren reinigen, badkamers en wc s schoonmaken, ramen lappen he verzorgen van exiel, kleding en schoenen he verzorgen van de voeding he verzorgen van recreaie. In di werk is he belangrijk da je je insel op de persoon die jouw zorg nodig heef. Da beeken da je je eigen werk laa liggen als je word gevraagd om ussendoor even ies anders e doen. Verder moe je he verzorgen van mensen wel als je werk blijven zien, ook al ga je nauw om me deze mensen. Als ze jou ies verellen da privé is, verel je da nie aan anderen. Je bespreek de opdrachen me je collega s of je baas en daarna ook me de persoon die je verzorg. Je zorg ervoor da je de opdrach begrijp en je voer deze ui zoals afgesproken en op ijd. Zo kun je: Schoonmaakwerk uivoeren Je werk volgens de regels die hierbij gelden; je le dus op hygiëne, veiligheid en he milieu. Je zorg voor geschik gereedschap en maeriaal. Je meld he aan de juise collega of je baas als he werk klaar is. Texiel, kleding en schoenen verzorgen Je soreer, was en droog de was. Je vouw en srijk de gedroogde was en ruim hem op. Je voer kleine reparaies ui aan kleding; je poes schoenen. Je werk volgens de regels die hierbij gelden; je le dus op hygiëne, veiligheid en he milieu. Je help de persoon waar je voor zorg, zich e verplaasen naar de plek waar de aciviei is. Je help bij he voorbereiden van de aciviei en doe er zelf aan mee als da passend is. Je help bij he opruimen. Je help bij he klaarmaken / klaarzeen van een en drinken. Je help bij he boodschappen doen. Je help de persoon waar je voor zorg, zich e verplaasen naar de plek waar word gegeen. Je help bij he opruimen. Je le op hygiëne als je me voeding bezig ben. Je le op de wensen van de persoon die je verzorg en behandel hem of haar alijd vriendelijk en me respec. Je kun omgaan me verrouwelijke informaie.
ie norlm Eco nsve ening Die ning or diensverleun Als je kies vora e end dan kun je s ks onders werk doen. IN NG / FASTFOOD IN DE CATERIrechen en deel deze Je bereid ge er. ui bij de coun aanvoer en opslag Je help bij de van producen. hoonmaak en Je help bij scde bedrijfsruime. onderhoud van, KEUKEN EN IN DE HORECA RESTAURANT klaarmaken van he Je help bij he n de een. klaarmaken va Je help bij hemaak, afelschikking, ruimen. eezaal: schoon n, poleren en afopslag afels opmake en r oe aanv Je help bij de van producen. hoonmaak en Je help bij scde keuken. onderhoud van TAIR BEDRIJF IN EEN FACILI aan- en af voer van Je zorg voor beheer de voorraad. producen en je schoonmaak en Je zorg voorvoorzieningen onderhoud van zalen, wachruimes, zoals kanine, andere enzovoors. koff ie, hee en Je zorg voor caering. EEN WINKEL aie voor de presen Je kun zorgenen door vakken en rekken van de produc e spiegelen. bij e vullen en bij he onvangen en Je kun helpen ederen. n, helpen opslaan van go n e woord saa Je kun klanerwijzen. en zo nodig ve ssa bedienen en de Je kun een ka rekenen klanen laen af schoonmaak en Je zorg voorde winkelruime. onderhoud van ZIJN IN EEN MAGAde goederen die binnen Je verwerk ui gaan. komen en die er gazijnruime op en Je ruim de maon als da nodig is. n word maak die scho deze kan op, da Wil je sraks geval voorbereid op de je er in ieder : volgende punen onderhoud he en k ui br je mee Je ge reedschap waar maeriaal en geop de juise manier. e maken krijg een schone en je Je zorg voor rkplek; je maak opgeruimde we hoon en ruim de spullen gereedschap sc gebruik. op die je heb
Leren voor de oekoms... Lessen in wonen (in de leerwerkwoning) Je word op school voorbereid op een zo zelfsandig mogelijk funcioneren in de maaschappij. Je word voorbereid op een leef- en woonsiuaie die bij jou pas. Da kan beekenen da je sraks zelfsandig woon en daarbij veranwoordelijkheid draag voor jezelf én voor huisgenoen. Je kun hand- en droogdoeken, lakens enzovoors wassen en verzorgen. Je kun de plek waar je woon opgeruimd en schoon houden. Je kun de badkamer en de wc schoonmaken. Adminisraie huis Op school is ook aandach voor de adminisraie die je huis bijhoud: Je kun de dingen die je koop afrekenen me beaalmiddelen als conan geld, pinpas en chipknip. Je kun omgaan me een giro- of bankrekening. Je wee hoe je je eigen budge moe beheren: wa zijn je inkomsen en wa kun je uigeven? In di boekje heb je gelezen hoe we jou leren werken, wonen en je vrije ijd e beseden. We helpen je een baan e vinden of, als je da wil en kun, naar he MBO e gaan. Of da luk? Da hang vooral af van je inze. En als je ech wil, kun je veel bereiken. En wij helpen je daarbij Wan samen zijn we serk!